کتاب «النهایه فی مجرد الفقه و الفتاوی» تصحیح و رونمایی شد

همزمان با آغاز دهه کرامت، مراسم آیین رونمایی از کتاب «النهایه فی مجرد الفقه و الفتاوی» اثر علمی بر جامانده از شیخ طوسی که توسط موسسه پژوهشی امام هادی علیه السلام با استنادات جدید و گسترده در پنج مجلد به چاپ رسیده است، با پیام تصویریِ آیت‌الله سید محمدعلی علوی گرگانی و با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین سیدمحمد سعیدی، تولیت حرم فاطمه معصومه (س)، نماینده ولی فقیه و امام جمعه شهر قم برگزار شد.

به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب «النهایه فی مجرد الفقه و الفتاوی» یکی از معتبرترین آثار فقهی قدماء، اولین، مشهورترین و مهم‌ترین اثر علمی بر جامانده از شیخ طوسی است. این کتاب یک دوره فقه فتوایی از کتاب «طهارت» تا «دیات» است که مانند المُقنع شیخ صدوق و المقنعه شیخ مفید متن آن برگرفته از نصوص و روایات است و به اصطلاح فقهی آن، فقه منصوص است. این کتاب از زمان نگارش مورد توجه بزرگان از فقها قرار گرفته و به آن استناد شده است و تا زمان تألیف شرایع الاسلام محقق حلی تدریس می‌شده و شروحی بر آن نوشته شده است.

النهایه اولین تالیف فقهی شیخ طوسی می‌باشد که در اکثر کتب فقهی شیخ طوسی نظیر «الخلاف»، «الجمل و العقود»، «المبسوط»، «الایجاز فی الفرائض» و «الاقتصاد» مطالبی به آن ارجاع و حواله شده است. اگر چه این کتاب برگرفته شده از متن روایات است اما بر اساس ترتیب کتب فقهی منظم شده است و مؤلف از بیان فروعات فقهی و نظریات فقهای مذاهب اسلامی خودداری نموده است.

حال برای اولین بار تصحیح این اثر نفیس، توسط مؤسسه پژوهشی امام‌‌هادی علیه‌السلام در فرآیندی ۱۳ ساله در پنج مجلد به چاپ رسید و در طی مراسمی با حضور مدیران این مجموعه و نیز با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین سعیدی، نماینده ولیّ فقیه در استان قم، همراه با پیام تصویریِ آیت‌الله سید محمدعلی علوی گرگانی برگزار شد.

حجت‌الاسلام سید‌‌هادی رفیعی‌پور، مدیر مؤسسه پژوهشی امام‌‌هادی علیه‌السلام در آئین رونمایی از کتاب «النهایه فی مجرد الفقه و الفتاوی» ضمن تبریک ایام میلاد حضرت فاطمه معصومه سلام الله علیها دربارۀ این کتاب گفت: یکی از آثار مؤسسه امام‌‌هادی علیه السلام «النِّهایه شیخ طوسی» است. این کتاب حاصل بیش از ۱۳ سال تلاش علمی محققین مؤسسه است. تا قبل از نگارش کتاب «الشرایع»، منبع تدریس در حوزه‌های علمیه بوده است. شیعه این افتخار را دارد که کتب اولیه فقهی‌اش، متن روایات است و ما در هیچ مذهب اسلامی دیگری چنین چیزی را سراغ نداریم.

رفیعی‌پور، با اشاره اینکه این اثر گرانسنگ، تألیف شیخ طوسی بوده و سال‌ها فعالیت پژوهشی روی آن صورت گرفته است، گفت: متن این کتاب با روایات اهل‌بیت علیهم‌السلام تطبیق داده شده و کار را برای فقها آسان کرده و امیدواریم در جامعه فقهی و حدیثی کشور، مورد استفاده‌های مختلف قرار گیرد.

وی ادامه داد: این اثر  در بر دارنده یک دوره فقه امامیه است که سالیان متمادی متن دروس حوزه‌های علمیه بوده است. امیدواریم کتاب «النهایه» که در این مراسم رونمایی می‌شود، مشعل هدایت برای فقها باشد.

در این مراسم حجت‌الاسلام والمسلمین سعیدی معرفی کتاب فقهی «النهایه شیخ طوسی» را دستاوردی برای حوزه‌های علمیه دانست و خاطرنشان کرد: بر اساس فرمایش رهبر معظم انقلاب، حوزه علمیه و دفتر تبلیغات اسلامی، باید از روشنفکری برخوردار باشد و البته از آسیب‌های روشنفکری جدید نیز، پرهیز کند.

طی این مراسم، پیام تصویری آیت‌الله علوی گرگانی به سمع و نظر مستمعین رسید. ایشان در این پیام، ضمن تأکید بر قوّت علمی کتاب «النهایه» و اهمیت آن در تحقیقات فقهی و اجتهادی، گفت: شیخ طوسی عصاره علم فقه خود را در کتاب «النهایه» آورده است. معظم‌له، از تلاش مدیر و پژوهشگران مؤسسه امام‌‌هادی علیه‌السلام، برای تحقیق، تصحیح و تقدیم این کتاب ارزنده به جامعه علمی تقدیر کرد.

گفتنی است، از دیگر آثار فاخر این موسسه پژوهشی، تصحیح و تحقیق کتاب شریف «الاعتقادات شیخ صدوق» بوده که در سال ۱۳۸۹، در محضر مقام معظم رهبری دامت برکاته، رونمایی شد.