شبکه اجتهاد اجتهاد و اصول فقه, حکومت و قانون, اقتصاد و بازار, عبادات و مناسک, فرهنگ و ارتباطات, خانواده و سلامت
از آنجا که حجت الاسلام محمدتقی اکبرنژاد، مدیر موسسه فقاهت و تمدن سازی اسلامی سالیانی متمادی در موضوع «مکاتب فقهی و سیر تحولات آن» تحقیق و تدریس داشته اند، حجت الاسلام صفائی، مدیر گروه فقه و اندیشه رادیو معارف در راستای تحقق منویات مقام معظم رهبری پیرامون لزوم تحول حوزه علمیه و استفاده از ظرفیت های تاریخ علم فقه و اصول، برای راهگشایی و تحول در وضع موجود فقه، این برنامه را پیشنهاد دادند.
گفتنی است کتب ارزشمند بسیاری در باب تاریخ فقاهت نگاشته شده؛ اما این برنامه به طور خاص دو رویکرد مهم را دنبال می کند:
نخست؛ بحث روش شناسی اجتهاد و اخراج و تدوین مدل های اجتهادی تا بدین وسیله بصورت شفاف و روشن، مدل های مختلف اجتهاد مورد نقد و بررسی قرار گیرند و نقاط قوت و مسائل لازم برای نرم افزار استنباط صحیح شناسایی گردد.
گرچه فقهای زیادی در طول تاریخ عظیم فقاهت شیعه، ظهور و بروز علمی داشته اند؛ اما در این میان، تنها عده ای توانستند مکاتب فقهی و تحولات عظیم در جریان اجتهاد و استنباط ایجاد کنند؛ طبعا شناخت این مکاتب و تبیین نقاط قوت و ضعف هریک در جهت تحول فقه و اصول بسیار کارگشا خواهد بود.
دوم؛ بحث از عناصری همچون جریان های اعتقادی، سیاسی و … که گرچه خارج از عرصه ی علم بوده اند ولی تاثیر بسزای آن ها در جریان فقه و اصول غیر قابل انکار است و با شناخت دقیق آن ها می توان نقاط متورم و زائد علم که بخاطر شرایط زمانی و مقطعی در علم رسوخ کرده اند را شناسایی و حذف کرد.
