مرحوم کلینی در سال آخر غیبت صغری از دنیا رفته است و احتمالا اوایل غیبت صغری بدنیا آمده است. ایشان بسیار مورد اعتماد اهل سنت نیز بود؛ لذا به او ثقه الاسلام میگویند. شیخ صدوق و شیخ طوسی هرگز به دقت کلینی در فهم روایات نمیرسند و حتی مجلسی با همه عظمت خود در بحارالانوار ریزه خوار سفره مرحوم کلینی است و کاملا تحت تاثیر روش مرحوم کلینی است. همچنین فیض کاشانی نیز سبک تقسیم بندی روایات را از کلینی گرفته است و امروز نیز آقایان بهترین روش تقسیم بندی روایات را روش مرحوم کلینی میدانند.
به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین احمد عابدی در مراسم افتتاحیه دوره سراسری فهم اصول کافی ویژه طلاب سطح حوزههای علمیه در مسجد مدرسه معصومیه، گفت: چنین دورههایی، امر بسیار مقدسی است و یکی از نقاط ضعف حوزههای علمیه شیعیان که کم خواندن حدیث است را برطرف میکند.
وی افزود: وهابیت حوزه علمیهای در یکی از ایالات هندوستان دارد که طلاب آن احادیث کتب صحیح بخاری و صحیح مسلم را از ابتدا تا انتها نزد اساتید میخوانند.
مرارتهای شیخ صدوق برای نگارش «من لا یحضره الفقیه»
استاد سطح عالی حوزه علمیه گفت: شیخ صدوق وقتی میخواست کتاب «من لا یحضره الفقیه» را بنویسد از قم به سمرقند سفر کرد تا احادیث را نزد استادی فرابگیرد. آن استاد به ایشان گفته بود بعد از نماز صبح درس حدیث را شروع کنیم. ایشان یک روز که برف شدیدی هم باریده بود قبل از نماز صبح حرکت میکند که بتواند قبل از شروع کلاس به مجلس درس برسد و نمازش را همان جا بخواند. در طی این راه مرارتهای بسیاری کشید و آن روز را با لباسهای پاره و بدن خونین به کلاس درس رسید. چنین زحماتی برای نقل احادیث در تاریخ تشیع کشیده شده است، اما متاسفانه امروز توجه چندانی به این موضوع مهم نمیشود.
وی با اشاره به وصیت صاحب جواهر افزود: ایشان در وصیت نامه خود مینویسید: از خدا خواستم ثواب نوشتن این کتاب را برای مرحوم مجلسی بنویسد و ثواب یک کتاب کوچک حدیثی او را برای من بنویسد.
عابدی گفت: مرحوم کلینی در سال آخر غیبت صغری از دنیا رفته است و احتمالا اوایل غیبت صغری بدنیا آمده است. ایشان بسیار مورد اعتماد اهل سنت نیز بود؛ لذا به او ثقه الاسلام میگویند. شیخ صدوق و شیخ طوسی هرگز به دقت کلینی در فهم روایات نمیرسند و حتی مجلسی با همه عظمت خود در بحارالانوار ریزه خوار سفره مرحوم کلینی است و کاملا تحت تاثیر روش مرحوم کلینی است. همچنین فیض کاشانی نیز سبک تقسیم بندی روایات را از کلینی گرفته است و امروز نیز آقایان بهترین روش تقسیم بندی روایات را روش مرحوم کلینی میدانند.
بیش از ۱۶۰۰۰ حدیث در کتاب کافی
استاد سطح عالی حوزه علمیه با اشاره به تعداد بی نظیر روایات کتاب کافی گفت: ایشان در این کتاب بیش از ۱۶۰۰۰ حدیث نقل کردهاند که در این کتاب به تنهایی از صحاح سته روایات بیشتری نقل شده است. در کل این احادیث شاید فقط ۴۰ حدیث تکراری آن هم بدون اصافه شدن یک واو و فاء نقل شده است.
وی افزود: مرحوم مجلسی با مرحوم ملاصدرا تقریبا معاصرند. ملاصدرا در دهات قم زندگی میکرد و در این دهات بحث حرکت جوهری را در اسفار آورد و مجلسی در اصفهان بدون امکانات آن چنانی چاپ و ارتباطات از این جریان مطلع بود.
عابدی گفت: مرحوم مجلسی اولین نفری بود که تفسیر موضوعی انجام داد. چنین شخصی با عظمتی که دارد میگوید من بخشی از عمر خود را صرف برخی علوم دیگر کردم وای کاش تمام عمر خودم را صرف حدیث میکردم.
استاد حوزه علمیه قم افزود: مرحوم کلینی از همه اینها ذوق و سلیقه بیشتری دارد. وقتی میخواهد کتاب را باب بندی کند، اینگونه است که اول باید عاقل بود تا عالم شد و بعد باید حجتی وجود داشته باشد که اخلاق را به دیگران بگوید.
عابدی در ادامه با نقل خاطرهای از علامه حسن زاده آملی گفت: کتاب کافی را هرگاه به ایشان بدهید، ایشان میبوسند و بالای سر میگذارند.
تفاوت دروس حوزوی با درس حدیث
وی با اشاره به تفاوت دروس حوزوی با درس حدیث گفت: درس حدیث با درس فقه و اصول و تفسیر فرق میکند. به راحتی میشود سر کلاس ادبیات و فقه و اصول رفت اما کلاس حدیث خیلی آداب دارد، زیرا درس حدیث درس کلام معصوم علیه السلام است. اولا خیلی مقید بودند که هرکجا این درس را ندهند. ورود و خروج در این کلاس بسیار مهم بود. شیخ عباس قمی که حدیث درس میدادند آداب بسیار زیادی را در این زمینه نقل کرده اند.
وی افزود: هر استادی نیز حق تدریس حدیث را نداشته است و باید اجازه این کار را میداشته، بلکه باید آن حدیث را نزد استادی شنیده باشد و آن استاد نزد استادی خوانده باشد تا برسد به امام معصوم. حتی اگر شاگردی نزد استاد خود حدیثی میخوانده و استاد تایید میکرده، شاگرد حق خواندن آن را بیرون از کلاس نداشته چون اصل این بوده که استاد حدیث را بخواند.
عابدی با اشاره به فرق میان تفسیر و حدیث گفت: در تفسیر برداشت بشر از کلام الله بررسی میشود اما در حدیث کلام ائمه اطهار علیهم السلام مستقیم خوانده میشود.
استاد سطح عالی حوزه علمیه با تقدیر از برگزار کنندگان این دوره گفت: درس حدیث از هر درس دیگری برکات بیشتری دارد و نشر و ترویج فرهنگ اهل بیت علیهم السلام در این کار است.