بایگانی برچسب: شیخ کلینی

شبکه اجتهاد: نوزدهم اردیبهشت ماه؛ روز بزرگداشت بزرگ ترین و ماناترین محدث تشیع مرحوم ثقه‌الاسلام کلینی (اعلی الله مقاماته العالیه) است. اگر کسی می‌خواهد این محدث بزرگ و نقش بی‌بدیل ایشان در حفظ تراث اهل بیت (ع) را دریابد، مناسب است به چند گزاره ذیل عنایت بورزد: ۱. عالمان اهل سنت مهم ترین و معتبرترین کتاب را پس از قرآن، صحیح بخاری می‌دانند، در شیعه به اشتباه دومین کتاب معتبر نهج‌البلاغه دانسته شده است. در حالی که به رغم اذعان به جایگاه وزین نهج البلاغه، به دلایلی چند از جمله جامعیت کافی شریف در ثبت روایات دوازده معصوم، گستره این …

اختصاصی شبکه اجتهاد: کلینی در دیباچه الکافی، چندباری استحسان را می‌نکوهد. آیا استحسان در کلام کلینی همان استحسان اصطلاحی است یا تنها معنای لغوی را در نظر داشته؟ استحسانِ اصطلاحی در کلمات فقیهان عامه پیش از کلینی نیز به وفور دیده می‌شود. گرچه برای استحسان تعریف واحدی از سوی باورمندان به آن نمی‌بینیم، اما دیرین بودن این اصطلاح و رواجش در متون فقهی سده دوم به بعد امری روشن است (احمد پاکتچی، دایره المعارف بزرگ اسلامی، حقوق، ج۸). استحسان را چه به معنای افتاء بر اساس میل و خوشایند شخصی بدانیم (آنگونه که بیشتر منتقدان آن تعریفش کرده‌اند) و چه …

شبکه اجتهاد: اخیراً پژوهشگر محترم و جوان جناب آقای شیخ عباس مفید طی یادداشتی تلاش کرده است تا با بیان نکاتی نشان دهد که بنده در انتساب کلینی به طیف مفضل به خطا رفته‌ام (بخوانید). ضمن تشکر از حسن توجه ایشان به خاطر دنبال کردن و تعلیقه زدن بر مطالب، یادآوری نکات ذیل در خصوص مطلب ایشان ضروری است: ۱. آنچه در تارنمای «شبکه اجتهاد» منعکس شده است، تقریر یک مصاحبه شفاهی بوده است (بخوانید) و در این مصاحبه به هیچ عنوان امکان ارائه همه مستندات و یا حتی بخشی از آنها وجود ندارد. آنچه ارائه شد بازتاب شفاهی بخش …

شبکه اجتهاد: اخیراً جناب دکتر محمدهادی گرامی در گفتگویی با شبکه اجتهاد (بخوانید) سعی دارد مرحوم کلینی را در جریان احمد برقی و برقی را نیز متأثر از جریان مفضل بن عمر به واسطه محمدبن سنان معرفی کند.  وجود جریان‌های فکری مختلف در میان شیعیان متقدم قابل انکار نیست اما انتساب هر یک از محدثان قم به هر یک از این جریان‌ها نیاز به مستندات قابل دفاع دارد. اگر تعداد روایات محمد برقی از محمدبن سنان (و یا رتبه دوم استادی محمدبن سنان برای برقی) می‌‌تواند معیار مفضلی دانستن محمد برقی باشد، با همین معیار می‌‌بایست احمد اشعری را به …

اختصاصی شبکه اجتهاد: جریان‌شناسیِ محدثان و راویان کُهَن، امری با ثمرات علمی فراوان است؛ بخصوص اگر آن محدث «کلینی» باشد و آن راویان، روات مورد علاقه‌ی کلینی. تحقق این امر را با دکتر سید محمدهادی گرامی عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی و مدیرگروه پژوهشی «مطالعات حدیثی شیعه» به گفتگو نشستیم. او که متخصص قرآن و حدیث وشرق‌شناسی است و تلاقی‌های فکری در جهان اسلام را پژوهیده معتقد است: کلینی به جریان برقی‌‌ها نزدیک است و مشهور است که دو سال آخر عمرش به بغداد رفته است. اما پژوهشگرانی مانند نیومن گفته‌اند او در ۲۰ سال آخر …

اختصاصی شبکه اجتهاد: محمد بن یعقوب کلینی رازی و محمد بن عبدالرحمن بن قبه رازی، هر دو از بزرگان امامیه در نیمه دوم قرن سوم و نیمه اول قرن چهارم هستند. با وجود هم‌عصریِ کلینی و ابن قِبَه/ابن قُبَّه، گزارشی که نوع تعامل آن دو با یکدیگر را بازگو کند وجود ندارد. در این یادداشت پیرو مجموعه‌ای از قرائن تاریخی در جایگاه بستر سخنان کلینی، ابن قبه و شریف مرتضی، این گمانه را مطرح خواهم کرد: یکی از عوامل تالیف الکافی توسط کلینی، مقابله با تفکر ابن قبه بوده است. گرچه بحث‌هایی که به تاریخ مرتبط است، کثیرا ما را …

با توجه به سبک و روش نگارش کتب حدیثی در میان قدمای شیعه که کتاب محور بوده و سایر قراین اعتماد آفرین، انسان به گونه‌ای ‌‌وثوق و علم عادی به اعتبار روایات کافی برای او حاصل‌ می‌‌‌شود و‌ می‌‌‌توان ادعا کرد اصل بر اعتبار روایات کافی است مگر اینکه دلیل قوی بر خلافش محرز شود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت الاسلام والمسلمین دکتر سید علی دلبری، عضو هیئت علمی دانشگاه علوم اسلامی رضوی در یادداشتی شفاهی به مناسبت سالروز بزرگداشت محدث بزرگ شیعه مرحوم شیخ کلینی، به بیان جایگاه و شخصیت ایشان پرداخت. محمد بن یعقوب کُلینی از محدثان برجسته …

رویکرد گزینش روایات در بخاری، رجالی و براساس اسناد بوده، حال آنکه برای کلینی، موازین مضمونی از اهمیت بیشتری برخوردار بوده است. بخاری در بسیاری موارد، روایات را به‌جهت ضعف سندی کنار می‌گذاشت. حال آنکه کلینی به جهت‌گیری و استحکام متن توجه داشته و درواقع، در نگاه کلینی متن بر سند اولویت داشته است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، دومین جلسه از مدرسه مجازی حدیث پژوهی مقارن با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین سیدعلی سجادی‌زاده با عنوان «جامع بخاری در مقایسه با کافی کلینی» برگزار شد. عضو هیئت علمی دانشگاه علوم اسلامی رضوی در این نشست، ضمن تبیین چرایی اعتنای ویژۀ شیعه به …

شبکه اجتهاد: اغلب این شخصیت را در پیوند با اثر ماندگارش یعنی کتاب «کافی» می‌شناسند. او در ۲۰ سال تلاش خستگی‌ناپذیر موفق به تألیف کتابی شد که با آن، برتری و فضل علمای تشیع را نه تنها در روزگار خود، بلکه در تمام تاریخ اسلام به اثبات رساند. در بزرگی کار او همین بس که کاری که او در مدت ۲۰ سال برای تشیع به پایان رساند، کاری بود که ۶ تن از بزرگ‌ترین عالمان اهل سنت در مدت یک قرن برای مذهب خود انجام دادند. مرحوم شیخ کلینی را هم از حیث ابعاد شخصیتی و هم به خاطر کتابی …

شبکه اجتهاد: «حدیث» پس از قرآن در شناخت معارف و احکام اسلام جایگاه برجسته‌ای دارد چرا که به نص روایت متواتر «ثقلین» از زبان رسول اکرم(ص) کتاب و سنت و یا قرآن و عترت دو جویبار جاری و گوارا برای شناخت تعالیم و آموزه‌های اسلام می‌باشند تا انسان طالب حقیقت و سالک إلی الله این حجت ظاهر را در کنار حجت باطن داشته باشد تا حجت بر او تمام باشد. متأثر از جایگاه و آثار و ثمرات حدیث در فرهنگ اسلامی، در میان گروه‌های متعدد عالمان دینی و رشته‌های گوناگون علوم اسلامی، علوم حدیث از جایگاه ممتازی برخوردار بوده و …

کتاب حاضر، در پنج فصل به بررسی مختصر روایت نگاری در اسلام و مراحل تدوین آن، اصناف حدیث، اصحاب و عدالت آنها، بخاری و الصحیح او از دیدگاه اهل سنت، کلینی و کتاب الکافی از دیدگاه شیعه و بررسی شماری از رجال ضعیف الکافی و صحیح البخاری می‌پردازد. به گزارش شبکه اجتهاد، همزمان با سالروز بزگداشت ثقه‌الاسلام کلینی مولف کتاب شریف «الکافی»، کتاب «پژوهشی تطبیقی در احادیث بخاری و کلینی» منتر شده از سوی بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی معرفی می‌شود. ‌هاشم معروف الحسنی، مؤلف‌‌ کتاب‌ «پژوهشی تطبیقی در احادیث بخاری و کلینی» کوشیده‌ است‌ با سعه‌ صدر صحیح‌ …

مجموعه آثار شیخ صدوق، با ارائه ۴۶ عنوان کتاب، به کلیه ابعاد علمی، اخلاقی شیخ صدوق که در زمینه معارف اسلامی منشأ آثار بسیاری است، می‌‌پردازد. همچنین مجموعه آثار شیخ کلینی مشتمل بر ۱۹۱ جلد کتاب، برای ارج نهادن به شخصیت این عالم و محدث نامدار امامی است که توسط مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی تهیه و تدوین شده است. به گزارش شبکه اجتهاد، محمد بن على بن بابویه معروف به شیخ صدوق از بزرگان علماء امامیه و مفاخر شیعه و یکى از بنیانگذاران جمع و نقل حدیث و فقه شیعى است. بزرگى که در معرفى او به عناوینى از …

حدود ۶۰ راوی از واقفیه در اسناد ما وجود دارد که حدود ۸۵۶۸ روایت از کتب اربعه را شامل می‌شود. در مثل علی بن ابی حمزه، نجاشی توثیقی مطرح نمی‌کند. مرحوم شیخ طوسی به واقفی بودن وی اشاره می‌کند و بیان می‌کند که اصلی داشته است. مرحوم ابن غضائری وی را لعن کرده است و مورد طعن قرار داده است. این از نگاه رجالیین است اما بزرگان از روات مانند محمد بن ابی عمیر و صفوان بن یحیی، از وی روایاتی را نقل می‌کنند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در ادامه سلسه نشست‌های السنه الشریفه،حجت‌الاسلام منصور گروسی، دانشجوی علوم حدیث با …

اختصاصی شبکه اجتهاد: ۱۹ اردیبهشت ما، سالروز بزرگداشت محدث بزرگ، محمد بن یعقوب کلینی، فرصت مناسبی برای بررسی یکی از مهم‌ترین مبانی در رابطه با کتاب سترگ وی، کافی است. بسیاری از فقها و رجالیان، با استناد به مقدمه این کتاب، قائل به حجیت تمام روایات مندرج در آن هستند. محمد فایزی، استاد مرکز فقهی ائمه اطهار قم و رجال پژوه، در این رابطه یادداشتی نگاشته است که از نگاه شما می‌گذرد. برخی معتقد هستند که کلیه اسناد کافی حجت هستند و برای ادعای خود به استدلالاتی تمسک می‌کنند. در این یادداشت ابتدا کلام بزرگان در اهمیت کتاب شریف کافی …

مرحوم کلینی در سال آخر غیبت صغری از دنیا رفته است و احتمالا اوایل غیبت صغری بدنیا آمده است. ایشان بسیار مورد اعتماد اهل سنت نیز بود؛ لذا به او ثقه الاسلام می‌گویند. شیخ صدوق و شیخ طوسی هرگز به دقت کلینی در فهم روایات نمی‌‌‌رسند و حتی مجلسی با همه عظمت خود در بحارالانوار ریزه خوار سفره مرحوم کلینی است و کاملا تحت تاثیر روش مرحوم کلینی است. همچنین فیض کاشانی نیز سبک تقسیم بندی روایات را از کلینی گرفته است و امروز نیز آقایان بهترین روش تقسیم بندی روایات را روش مرحوم کلینی می‌‌‌دانند. به گزارش شبکه اجتهاد، …

آیین معرفی و تجلیل از ترجمه «اصول کافی» به قلم استاد حسین انصاریان با سخنرانی حجت‌الاسلام والمسلمین مبلغی عضو مجلس خبرگان رهبری، حجت‌الاسلام والمسلمین قمی رئیس سازمان تبلیغات اسلامی و استاد انصاریان برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد حسین انصاریان در آیین معرفی و تجلیل از ترجمه اصول کافی که عصر امروز در مجموعه شهدای فرهنگی انقلاب اسلامی برگزار شد، اظهار کرد: کتاب کافی در قرن ۱۲ به وسیله یکی از علمای بزرگ به نام اردکانی ترجمه شد، به دنبال ایشان مترجمان دیگری هم تا حدود ۶۰ سال پیش اقدام به ترجمه کردند، بنده این حس را داشتم که …

یک محقق علوم قرآنی و حدیث گفت: شیخ کلینی متعلق به جریان عقل گرای شیعه است و معتقد است پیش‌شرط ورود به دین و آغاز دین داری، داشتن «عقل» است. به گزارش شبکه اجتهاد، شیخ کلینی و شیخ صدوق (رحمت الله علیهما) هر دو از بزرگان اصحاب حدیث امامیه و از کبار علمای ما در میان متقدمان هستند. تمام دوست داران و علاقه مندان به احادیث اهل بیت (علیهم السلام) این دو بزرگوار را‌ می‌شناسند و تمام آثار این دو، همیشه مورد استفاده علمای ما در حوزه های مختلف علمی، از فقه و کلام گرفته تا حدیث و تفسیر بوده …

بیش از هزار سال از رحلت مرحوم کلینی می‎گذرد؛ گرچه آن محدث بزرگ دیگر در میان ما نیست؛ ولی به قول فرمایش امام علی(ع) این بزرگان در درون روح وجان ما هستند و هیچگاه آنها را فراموش نمی‎کنیم. به گزارش شبکه اجتهاد، حضرت آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی به نقش و جایگاه شیخ کلینی در گسترش علوم اسلامی پرداخته اند که به این شرح است: روز نوزدهم اردیبهشت روز بزرگداشت کلینی بود؛[۱]مولّف کتاب شریف کافی[۲] از بزرگان علماء شیعه است[۳] که خدمات‏ گرانقدرى به علوم‏ اسلامی ارائه کرده‏ است.[۴]وى در دوران حیات حضرت عسکرى علیه السلام چشم به دنیا گشود و …

یکی از علمای اهل سنت به نام ابن اثیر جزری در کتاب خود حدیثی از پیغمبر اکرم(ص) نقل‌ می‌کند که ایشان فرموده اند خداوند متعال در هر صدسال یک مجددی برای دین بر‌ می‌انگیزاند که دین را تجدید‌ می‌کند؛ سپس در ذیل این حدیث مجددین دین را در قرن اول امام باقر(ع)، در قرن دوم امام رضا(ع) و در قرن سوم مرحوم ثقه الاسلام کلینی‌ می‌داند. به گزارش شبکه اجتهاد، ‌حجت‌الاسلام والمسلمین محمدحسن ربانی بیرجندی عضو هیئت علمی گروه فقه دفتر تبلیغات اسلامی خراسان و مسئول گروه فقه و اصول مدرسه عالی نواب است. وی دارای تألیفات و مقالات متعدد …

تنها نکته ضعفی که فضل‌بن شاذان در مورد سهل نقل می‌کند، کم خردی اوست و این خود نه تنها شاهد بر تضعیف نیست، بلکه می‌تواند شاهدی بر توثیق باشد؛ زیرا اگر فضل، وجه تضعیف دیگری در او می‌دید، آن را بیان می‌کرد نه این که به کم‌خرد بودن اکتفا کند. شبکه اجتهاد: با تورّق کتاب شریف کافی کمتر بابی را می‌توان مشاهده کرد که در اسناد آن،‌ نامی از سهل بن زیاد وجود نداشته باشد. سهل بن زیاد از روات پر روایت است. روایاتی که تنها از طریق او به ما رسیده، کم نیست. در کافی با احتساب سندهای تعلیقی، …

آیت‌الله سیداحمد مددی استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم، پس از مباحث نظری و تحلیلی «اخذ اجرت در واجبات» به روایات «اخذ اجرت برای اذان» می‌پردازد و این نمونه کوچکی از روش تاریخی استاد معزز در بررسی روایات فقهی می‌باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، متن حاضر، تنظیم سه جلسه درس خارج فقه استاد آیت‌الله سیداحمد مددی است که در تاریخ ۲۰،۲۱ و ۲۴ بهمن ماه سال ۱۳۹۴ ایراد شده است. موضوع کلی بحث، «اخذ اجرت در واجبات» است که پس از مباحث نظری و تحلیلی، در این سه جلسه به روایات «اخذ اجرت برای اذان» می‌پردازد. این متن که …

جشنواره حدیثی ثقه‌الاسلام کلینی فردا چهارشنبه ۲۹ اردیبهشت‌ماه با سخنرانی آیت‌الله سیدهاشم حسینی‌بوشهری مدیر حوزه‌های علمیه سراسر کشور در سالن همایش‌‌های مدرسه دارالشفاء برگزار می‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد، جشنواره حدیثی ثقهالاسلام کلینی روز چهارشنبه ۲۹ اردیبهشت‌ماه ساعت ۱۷:۳۰ تا ۱۹:۳۰ با سخنرانی آیت‌الله سیدهاشم حسینی‌ بوشهری مدیر حوزه‌های علمیه سراسر کشور در سالن همایش‌های مدرسه دارالشفاء برگزار می‌شود. حجت‌الاسلام عبدالهادی مسعودی، رئیس انجمن حدیث حوزه با اشاره به علت نام‌گذاری این جشنواره به ثقه‌الاسلام کلینی گفته است: ثقه‌الاسلام کلینی تنها یک محدث نیست بلکه یک مورخ، فقیه، مفسر و در یک واژه عالمی برجسته بوده با این حال کهن‌ترین …

مدیر حوزه‌های علمیه سراسر کشور با اشاره به لزوم تلاش حوزه برای رسیدن به نقد عالمانه و منصفانه نسبت به احادیث و کتب روایی اهل سنت، گفت: باید جدای از مراکز حدیثی، در فضای آزاد حوزه نیز بحث حدیث را داشته باشیم و طلاب حداقل هفته‌ای و یا روزی یک بار با کتب حدیثی ارتباط داشته باشند. به گزارش شبکه اجتهاد از رسا، آیت‌الله سیدهاشم حسینی بوشهری، مدیر حوزه‌های علمیه سراسر کشور پیش از ظهر امروز در دیدار مسؤولان مرکز تخصصی حدیث حوزه و اعضای انجمن حدیث حوزه و شورای سیاستگذاری جشنواره ثقه الاسلام کلینی(ره) خاطرنشان کرد: این جشنواره کار …