کانون‌ عظیم تبلیغی، از تغییر رویکرد تا ایجاد ساختار

شبکه اجتهاد: جلسه دیدار مقام معظم رهبری با جهادگران عرصه تبلیغ، بر جان دیدارکنندگان نشست. از «خداقوت» تا «تغییر افق» گرفته تا «هویت‌بخشی» به حوزه و روحانیت و «سنجش» آن‌چه کرده و می‌باید کند و «پیشنهادات جزئی و کلان» جهت قرار گرفتن بر «مدار چنین افق و هویتی» و «رهایی از چنان آسیب و منقصتی»…. همه را فرمودند. بسان دیگر سخنان و دیدارهای حکیمانه کلمه به کلمه را می‌توان نصب‌العین قرار داد.

پیشنهاد اختصاصی حضرت آقا تشکیل «کانون‌ عظیم تبلیغی حوزه‌های علمیه» بود. فارق از تمامی دعواهایی که در این کمتر از یک روز پیرامون آسیب‌شناسی ارائه شده از سوی حضرت آقا شکل گرفته؛ به سختی بیم آن می‌رود که این دستور نیز مانند آنچه درباره شورای عالی انقلاب فرهنگی و تحول در ساختارهای فرهنگی کشور اتفاق افتاد، به وقوع بپیوندد.

۱. نگاهی از همینک بر این باور است که حوزه‌های علمیه باید طرح‌نامه کلان‌پروژه ایجاد کانون‌های عظیم تبلیغی را در دستور کار قرار دهد تا بتواند به صورت دفعی یا تدریجی به این نقطه و قله دست یابد. نگاهی که به زودی تغییر در ساختارها و ایجاد ساختارهای جدید را اساسی‌ترین کار، جهت لبیک به این فرمان می‌داند. به زودی نیز شاهد آن خواهیم بود که طرح‌ها و برنامه‌ها و به دنبال آن گزارش‌ها و بیلان‌هایی ارائه خواهد شد.

۲. در نگاهی دیگر باید موضوع این فرمان را در «تمام و جان کلام رهبری» جست. او فرمان تغییر در نظام اولویت‌ها، نظام منزلت‌بخشی، نظام راهبردی و برنامه‌ریزی حوزه‌های علمیه را صادر فرموده است. تغییر از هویت‌بخشی و منزلت‌دهی از طریق نظام آموزشی ـ و نه دانشی‌ ـ ، به نظام تبلیغی و کنشگری.

همان‌گونه که ایشان درباره تحول در ساختارهای فرهنگی هم فرمودند در اینجا نیز به نظر می‌رسد «تغییر رویکرد حوزه‌های علمیه» و «کانون عظیم تبلیغی شدن حوزه‌های علمیه»، موضوع فرمان ایشان است. حوزه‌های علمیه باید نظام نیازهای جامعه را از سامانه تبلیغی و ارتباطات و تعاملاتی و اجتماعی‌اش بیابد و در نظام آموزشی و دانشی خود به حل آن‌ها بپردازد. چرخه‌ای که شروع و آغاز آن از نیازهای اجتماعی و سیاسی است تا انتزاعات ذهنی و ته‌نشست‌های صرفا تاریخی.

۳. بر اساس این نگره، رویکرد، نظام اولویت‌ها و نظام منزلت‌ها باید تغییر پیدا کند. آن‌چه در دل ساختارهای موجود جاری و ساری است باید تغییر پیدا کند وگرنه ساختارهای کنونی با کمترین تغییری می‌تواند حوزه‌های علمیه را به کانون عظیم تربیت مبلغ و کنشگر اجتماعی تبدیل نماید.

۴. اندکی دقت در ساختارهای رسمی و نیمه رسمی حوزه‌های علمیه نشان می‌دهد که ساختارهای موجود با تغییر در رویکرد، و شبکه شدن می‌توانند حوزه‌های علمیه را به کانون عظیم تبلیغی اسلام تبدیل نمایند.

معاونت تبلیغ حوزه‌های علمیه با ساختاری نسبتا منطقی در جهت پشتیبانی از نظام تبلیغی، مجتمع آموزشی و پژوهشی تبلیغی حوزه‌های علمیه مشتمل بر مرکز تخصصی تبلیغ در سه سطح، مرکز تربیت مبلغ معلم، مرکز تربیتی هنر و رسانه و …، مرکز آموزش‌های مهارتی و کاربردی حوزه‌های علمیه، قرارگاه تازه تأسیس کنشگری حوزه و روحانیت (در این باره و نسبت آن با کانون باز هم خواهم نوشت)، دبیرخانه گروه‌های جهادی، برخی از میزهای تخصصی دفتر تبلیغات، گروه‌های تبلیغی تخصصی دفتر تبلیغات، مرکز آموزش‌های کاربردی  و پودمانی دفتر تبلیغات، سیستم پشتیبانی سازمان تبلیغات، تشکل‌ فراگیر گروه‌های تبلیغی، مؤسسه امیر بیان و …. مراکزی هستند که اگر رویکرد حوزه‌های علمیه نسبت به آن‌ها و نیز رویکرد خود آن‌ها تغییر یافته و در یک چرخه و شبکه‌ای به تعامل و هم‌افزایی همت بگمارند، هیچ نیازی به تشکیلات جدیدی که رقیب وضعیت موجود باشد و یا درصدد هضم و رزم با این ساختارها برآید نخواهد بود.

۵. یقینا تغییر رویکرد بدون تغییر در ساختارها نخواهد بود اما همه سخن در این است که اصل بر تغییر رویکرد است و به تبع آن اندک تغییراتی لاجرم خواهد بود.