نام رشته: فقه سیاسی |
مرکز ارائه دهنده: |
جامعهالمصطفی العالمیه(ص) |
|
مقطع: |
کارشناسی ارشد |
|
واحد: |
نظری |
|
تعداد واحد: |
۱۰۰ |
|
توضیحات اضافی: |
دارد |
تعریف
دورهی کارشناسى ارشد فقه سیاسى عبارت است از مرحلهاى که فراگیران با دروس مشترک و تخصصى فقه سیاسى به طور عمیق آشنا شده و پس از گذراندن واحدهاى مربوط، به اخذ مدرک کارشناسى ارشد موفق مىشوند.
اهداف کلى دوره
ـ تبیین گستره فقه در ابعاد گوناگون اجتماعى و سیاسى؛
ـ فراهم ساختن زمینه هاى لازم براى ایجاد روحیه و قدرت تحلیل در دانش آموختگان این گروه؛
ـ دفاع از اندیشه سیاسى اسلام در مقابل اندیشه هاى رقیب همچون لیبرالیسم؛
ـ مساعدت در جهت تخصصى شدن و بالندگى فقه در راستاى اقتضائات زمان؛
ـ تربیت متخصص در فقه سیاسى؛
ـ تربیت مدرس؛
ـ تربیت پژوهشگر در رشته فقه سیاسى؛
ـ تربیت مبلّغ؛
تذکر: مبلّغ به مفهوم ابلاغ کننده پیام دین است.
ـ تربیت افراد مستعد براى ورود به دورهی دکترا.
اهداف و سیاست هاى آموزشى
ـ گسترش دامنه مباحث استدلالى فقه به موضوعات متنوع و جدید علوم سیاسى ؛
ـ تعمیق و توسعه مباحث فقه سیاسى و آشنایى با روش کشف احکام سیاسى اسلام؛
ـ زمینه سازى براى تربیت متخصصان (محقق و مدرس) در مباحث فقه سیاسى متناسب با شرایط و اقتضائات مناطق مختلف جهان؛
ـ توانایى فراگیران در رفع شبهات حول احکام سیاسى اسلام؛
ـ شکوفا شدن روح تحقیق در فراگیران (با اختصاص ۳۰% از زمان واحدها به کار تحقیقى)؛
ـ ایجاد توانایى استفاده از متون تخصصى رشتهى فقه سیاسى؛
ـ تخصیص حداقل ۵۰% واحدها به دروس حوزوى؛
ـ نهادینه کردن اخلاق و معنویات در طلاب؛
ـ توجه به نیازهاى منطقهاى.
پذیرش: دانشآموختگان این دوره از بین فارغ التحصیلان دوره کارشناسى فقه و اصول انتخاب مىشوند.
تبصره: در صورتیکه فراگیران رشتههاى دیگر بخواهند در کارشناسى ارشد فقه سیاسى شرکت کنند علاوه بر موفقیت در آزمون دروس باید پیش نیازهاى لازم را بگذرانند.
طول دوره و شکل آن
دورهی کارشناسى ارشد فقه سیاسى ۱۰۰ واحد است که حداکثر در مدت ۸ نیم سال (ترم) ارایه میشود.
هر واحد نظرى ۱۶ ساعت و هر واحد عملى ۳۲ ساعت و زمان تدریس هر واحد نظرى در یک نیمسال تحصیلى ۱۶ هفته است.
محورهاى دروس
ردیف |
محورهای دروس |
تعداد واحد |
۱ |
دروس حوزوی |
۵۸ |
۲ |
دروس جبرانی |
۱۰ |
۳ |
دروس تخصصى |
۲۲ |
۴ |
دروس تخصصى اختیارى |
۶ |
۵ |
پایاننامه |
۴ |
جمع کل |
۱۰۰ |
اهمیت و ضرورت
گسترش روز افزون مسائل فردى و اجتماعى و ضرورت پاسخگویى حوزه ها و عالمان دین به این مسائل اقتضا مىکندکه علم فقه در عین رعایت روش عمیق اجتهادى، متناسب با گسترش مسائل توسعه یابد و این جز با تخصصى شدن دانش فقه میسر نیست، که یکى از آن عرصه هاى مهم پیش پاى دانش فقه، احکام سیاسى اسلام است.
بر این اساس جامعه المصطفی(ص) العالمیه ، پیرو رسالت خود، اقدام به برگزارى دوره تخصصى با گرایش فقه سیاسى مینماید، امید است با فراهم آوردن مقدمات لازم، همانند گذشتگان عرصه فقه و فقاهت، تأمین کننده نیازهاى فقهى در زمینه فقه سیاسى باشد.
نقش و توانایى
فارغ التحصیلان این رشته ضمن آشنایى با معارف اسلامى و سیاست از چشم انداز فقه شیعى قادر خواهند بود به تبیین شبهات مطرح در زمینه احکام اسلامى، ارزیابى فقه سیاسى اهل سنت، و نقد سیستمهاى سیاسى موجود در کشورهاى غربى بپردازند. با توجه به نقش دانش سیاسى در سرنوشت جوامع اسلامى انتظار میرود فارغ التحصیلان این رشته بتوانند در دو رویکرد نظرى و عملى نقش خود را در تبیین فضاى سیاسى و تدبیر افراد، گروهها و جوامع اسلامى ایفا نمایند و در جهت تحقق آرمان حکومت اسلامى بکوشند.
عناوین درسی:
الف) دروس حوزوی
ردیف |
عنوان درس |
تعداد واحد |
ساعت |
پیشنیاز |
توضیحات |
||
جمع |
نظری |
عملی |
|||||
۱ |
فقه (۱) |
۵ |
۸۰ |
۸۰ |
ـ |
اکتساب به اعیان نجس |
|
۲ |
فقه (۲) |
۵ |
۸۰ |
۸۰ |
ـ |
فقه (۱) |
اکتساب با اعمالی که فی نفسه محرمند |
۳ |
فقه (۳) |
۵ |
۸۰ |
۸۰ |
ـ |
فقه (۲) |
حقیقت بیع |
۴ |
فقه (۴) |
۵ |
۸۰ |
۸۰ |
ـ |
فقه (۳) |
شروط متعاقدین |
۵ |
فقه (۵) |
۵ |
۸۰ |
۸۰ |
ـ |
فقه (۴) |
خیارات |
۶ |
اصول (۱) |
۵ |
۸۰ |
۸۰ |
ـ |
||
۷ |
اصول (۲) |
۵ |
۸۰ |
۸۰ |
ـ |
اصول (۱) |
|
۸ |
اصول (۳) |
۵ |
۸۰ |
۸۰ |
ـ |
اصول (۲) |
|
۹ |
اصول (۴) |
۵ |
۸۰ |
۸۰ |
ـ |
اصول (۳) |
|
۱۰ |
اصول مقارن |
۳ |
۴۸ |
۴۸ |
ـ |
||
۱۱ |
رجال |
۲ |
۳۲ |
۳۲ |
ـ |
||
۱۲ |
کلام (۱) |
۲ |
۳۲ |
۳۲ |
ـ |
||
۱۳ |
کلام (۲) |
۲ |
۳۲ |
۳۲ |
ـ |
کلام (۱) |
|
۱۴ |
کلام (۳) |
۲ |
۳۲ |
۳۲ |
ـ |
کلام (۲) |
|
۱۵ |
فقه الحدیث |
۲ |
۳۲ |
۳۲ |
ـ |
تفسیر روایات سیاسی |
|
جمع واحد ها |
۵۸ |
۹۲۸ |
۹۲۸ |
ب) دروس جبرانی
ردیف |
عنوان درس |
تعداد واحد |
ساعت |
پیشنیاز |
توضیحات |
||
جمع |
نظری |
عملی |
|||||
۱ |
روش تحقیق |
۲ |
۴۸ |
۱۶ |
۳۲ |
||
۲ |
مبانی علم سیاست |
۲ |
۳۲ |
۳۲ |
ـ |
||
۳ |
اندیشه سیاسی غرب |
۲ |
۳۲ |
۳۲ |
ـ |
||
۴ |
مکاتب سیاسی غرب در قرن بیستم |
۲ |
۳۲ |
۳۲ |
ـ |
اندیشه سیاسی غرب |
|
۵ |
تاریخ و اصول روابط بینالملل |
۲ |
۳۲ |
۳۲ |
ـ |
||
جمع واحد ها |
۱۰ |
۱۷۶ |
۱۴۴ |
۳۲ |
ج) دروس تخصصی الزامی
ردیف |
عنوان درس |
تعداد واحد |
ساعت |
پیشنیاز |
توضیحات |
||
جمع |
نظری |
عملی |
|||||
۱ |
فلسفه سیاسی اسلام |
۲ |
۳۲ |
۳۲ |
ـ |
||
۲ |
فلسفه فقه سیاسی |
۲ |
۳۲ |
۳۲ |
ـ |
||
۳ |
ولایت فقیه (۱) |
۲ |
۳۲ |
۳۲ |
ـ |
فلسفه سیاسی اسلام |
|
۴ |
ولایت فقیه (۲) |
۲ |
۳۲ |
۳۲ |
ـ |
فلسفه سیاسی اسلام و ولایت فقیه (۱) |
|
۵ |
فقه حقوق اساسی |
۲ |
۳۲ |
۳۲ |
ـ |
مبانی علم سیاست و فلسفه سیاسی اسلام |
|
۶ |
فقه روابط بینالملل |
۲ |
۳۲ |
۳۲ |
ـ |
تاریخ و اصول روبط بینالملل |
|
۷ |
فقه مسائل جامعه شناسی سیاسی |
۲ |
۳۲ |
۳۲ |
ـ |
||
۸ |
فقه سیاسی مقارن |
۲ |
۳۲ |
۳۲ |
ـ |
فلسفه فقه سیاسی و ولایت فقیه(۱ و ۲) |
|
۹ |
فقه القرآن |
۲ |
۳۲ |
۳۲ |
ـ |
احکام سیاسی قرآن کریم |
|
۱۰ |
قواعد فقهیه |
۲ |
۳۲ |
۳۲ |
ـ |
||
۱۱ |
زبان تخصصی |
۲ |
۳۲ |
۳۲ |
ـ |
||
۱۲ |
پایاننامه |
۴ |
۱۲۸ |
ـ |
۱۲۸ |
||
جمع واحدها |
۲۶ |
۴۸۰ |
۳۵۲ |
۱۲۸ |
د) دروس تخصصی اختیاری
۱ـ گرایش فقه امنیت
ردیف |
عنوان درس |
تعداد واحد |
ساعت |
پیشنیاز |
توضیحات |
||
جمع |
نظری |
عملی |
|||||
۱ |
فقه مسائل دفاعی و جهاد |
۲ |
۳۲ |
۳۲ |
ـ |
||
۲ |
فقه امنیت ملی |
۲ |
۳۲ |
۳۲ |
ـ |
||
۳ |
فقه مسایل استراتژیک |
۲ |
۳۲ |
۳۲ |
ـ |
||
جمع واحدها |
۶ |
۹۶ |
۹۶ |
ـ |
ردیف |
عنوان درس |
تعداد واحد |
ساعت |
پیشنیاز |
توضیحات |
||
جمع |
نظری |
عملی |
|||||
۱ |
فقه توسعه سیاسی |
۲ |
۳۲ |
۳۲ |
ـ |
||
۲ |
فقه تحولات اجتماعی |
۲ |
۳۲ |
۳۲ |
ـ |
||
۳ |
فقه احزاب و گروههای سیاسی |
۲ |
۳۲ |
۳۲ |
ـ |
||
جمع واحدها |
۶ |
۹۶ |
۹۶ |
ـ |
۳ـ گرایش فقه روابط بینالملل
ردیف |
عنوان درس |
تعداد واحد |
ساعت |
پیشنیاز |
توضیحات |
||
جمع |
نظری |
عملی |
|||||
۱ |
فقه دیپلماسی و رفتار سیاسی |
۲ |
۳۲ |
۳۲ |
ـ |
||
۲ |
فقه جهانی شدن |
۲ |
۳۲ |
۳۲ |
ـ |
||
۳ |
فقه روابط کشورهای اسلامی و دیگر دول |
۲ |
۳۲ |
۳۲ |
ـ |
در اجرا ۴ واحد ارائه گردد |
|
جمع واحدها |
۶ |
۹۶ |
۹۶ |
ـ |
۴ـ گرایش فقه سیاسی تطبیقی
ردیف |
عنوان درس |
تعداد واحد |
ساعت |
پیشنیاز |
توضیحات |
||
جمع |
نظری |
عملی |
|||||
۱ |
تاریخ تحول فقه سیاسی |
۲ |
۳۲ |
۳۲ |
ـ |
از منظر شیعه و سنی |
|
۲ |
مسائل مستحدثه سیاسی از منظر فریقین |
۲ |
۳۲ |
۳۲ |
ـ |
||
۳ |
اصول و قواعد فقه سیاسی مقارن |
۲ |
۳۲ |
۳۲ |
ـ |
||
جمع واحدها |
۶ |
۹۶ |
۹۶ |
ـ |
تبصره: گذراندن یک گرایش از چهار گرایش دروس تخصصی اختیاری برای فراگیران الزامی است.