دبیرکل اسبق مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی در همایش «مبانی مدارای مذهبی و الگوی امام موسی صدر» با اشاره به شخصیت علمی و اجتماعی خاندان امام موسی صدر گفت: بزرگترین خاندان شیعه روحانیت، خاندان صدر است که از بیروت و صور تا نجف و اصفهان و قم گستردهاند.
وی ادامه داد: عجیب این است که این منافقین طوری رفتار کردند که انصار به آنها خوشبین بودند. اینها با قدرت و وجاهتی که پیش انصار داشتند شروع کردند به فعالیتی که در آینده اسلام را به دست بگیرند. منافقین به صورت چند بعدی در انجام کارهای منافقانه فعالیت داشتند.
سه حرکت منافقان برای تضعیف مسلمانان و به دست گرفتن حکومت
آیتالله واعظ زاده در بررسی کارهایی که مناقان برای به دست گرفتن حکومت انجام دادند، گفت: در زمان حیات پیامبر (ص) منافقان مسجد ضرار را تأسیس کردند و از این طریق میخواستند پیامبر را به آنجا ببرند و بگویند پیامبر (ص) در اینجا بوده و بعد از پیامبر حکومت را به دست بگیرند.
مدیر گروه قرآن بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی در بیان مرحله دوم فعالیتهای منافقان عنوان کرد: منافقان پس از رحلت پیامبر(ص) تا توانستند با جعل حدیث خواستند بگویند که قرآن تحریف شده است. متاسفانه حاجی نوری نیز کتابی در این رابطه نگاشته است. مرحوم میرزا دستور داد کتاب را جمع کنند اما تک نسخههایی باقی ماند و به دست وهابیون افتاد و آنها هنوز هم این کتاب را منتشر میکنند.
دبیرکل اسبق مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی سومین حرکت منافقان برای تضعیف مسلمانان و به دست گرفتن حکومت را، غلو در مدح امیرالمؤمنین علی (ع) دانست و بیان کرد: منافقان تا توانستند در مدح علی (ع) حدیث خلق کردند. متاسفانه بعد از قضایای سقیفه منافقان از این فرصت استفاده کردند و حدیث جعل کردند و علی(ع) را تا مقام خدایی رساندند.
نباید اختلافات را تا سطح تکفیر بالا ببریم
وی توضیح داد: البته غدیر و تخلف صحابه مسلم است. اما این که اختلافات را تا این سطحی بالا ببریم که منجر به تکفیر تمام صحابه بشود کار نادرستی است. در کنفرانس وحدت مفتی سوریه گفت جناب عمر به ولایت علی (ع) قائل بوده به «لو لا علی (ع) لهلک عمر».
آیتالله واعظ زاده در توصیهای به پژوهشگران گفت: من به پژوهشگران توصیه میکنم که در مورد احادیثی که به ذم صحابه میپردازند تحقیق کنند؛ اکثر این احادیث مرسل هستند و در آن عبارت «قال رجل» آمده است، سند این احادیث مشکوک است.
وی صحبتهای خود را اینطور جمع بندی کرد که به هر حال قضیه تحریف قرآن نگرفت، اما کار سوم آنها تأثیر خود را گذاشت و بیش از آن اختلافی که در واقع وجود داشت بزرگ شد. البته این اختلاف حتما وجود داشته، و هم خود علی(ع)، و هم ائمه بعد آن را اظهار میکردند، اما نه در این حد که همه چون به سراغ ابوبکر رفتهاند، کافرند.
افراد را با علم رجال باید شناخت
دبیرکل اسبق مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی تاکید کرد: چنین نیست که هرچی سنیها میگویند باطل است، بالاخره افراد را باید با علم رجال شناخت.
این سخنران کنفرانس سپس به سراغ بحث اصلی جلسه با موضوع «شخصیت علمی و سیرت اخلاقی امام موسی صدر» رفت و با توجه به نگارش کتابی پیرامون این خاندان به توضیحاتی درباره خاندان صدر و امام موسی صدر پرداخت.
آیتالله واعظ زاده درباره خاندان صدر گفت: خاندان امام صدر که به صدرالدین کبیر میرسد از خاندان سیدرضی و سیدمرتضی هستند که خدمات عجیبی دارند. این خانواده در بغداد مورد احترام خلفاء بودند و پیدرپی از علما و بزرگان بودند. مرحوم سید صدرالدین صدر بزرگ برای ادامه تحصیل از نجف به بیروت رفت و بعد از آنجا در اصفهان ساکن شد. پسر آن مرحوم سید اسماعیل صدر بود که پدر سید صدرالدین، پدر امام موسی است.
مرحوم سیداسماعیل صدر اقبالی به مرجعیت نداشت
وی به نقل از پدر خود گفت: «وقتی میرزای شیرازی مرحوم شد تمام نگاههای مردم به سید اسماعیل صدر بود.». مرحوم نایینی هم که از ملازمین میرزای بزرگ بود از سیداسماعیل تعریف میکرد. سید اسماعیل با اینکه محترم بود در یک جا نمیماند و اقبالی به مرجعیت نداشت. او در پایان عمر خود به کاظمین رفت و در همانجا فوت کرد. ایشان فرزندانی داشت که یکی از آنها پدر امام صدر است.
مدیر گروه قرآن بنیاد پژوهشهای اسلامی اظهار عقیده کرد: به عقیده من بزرگترین خاندان شیعه روحانیت صدر است که از بیروت و صور تا نجف و اصفهان و قم گستردهاند.
وی در مورد سید صدرالدین صدر گفت: پدر امام موسی که در کاظمین متولد شده بود از عراق به مشهد میآید و داماد مرحوم حاج آقا حسین قمی میشود. او سه فرزند پسر داشت از جمله سید رضا، سید موسی و سید علی.
آیتالله واعظ زاده در تشریح هجرت سیدصدرالدین صدر به قم گفت: مرحوم صدر در حدود واقعه مسجد گوهرشاد و کشف حجاب چون نمیتوانست با اوضاع و احوال مشهد خود را سازگار کند بنابراین به قم رفت و از محضر مرحوم آیتالله حائری استفاده نمود.
دبیرکل اسبق مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی ادامه داد: از شهید مطهری شنیدم مرحوم صدر و امام خمینی باعث شدند آیتالله بروجردی به قم بیایند.
امام موسی صدر پایگاهی برای نشر اسلام و شیعه در لبنان ایجاد کرد
در ادامه مدیر گروه قرآن بنیاد پژوهشهای اسلامی بیان کرد: بعد از فوت آیتالله سید شرفالدین، امام موسی به لبنان دعوت شد و در آنجا ابتدا به شهر صور و سپس به بیروت رفت و در آنجا به موفقیتهای زیادی دست پیدا کرد و با اخلاق و فکر جهانیش که از پدرش متاثر بود، با استقرار در این شهر پایگاهی برای نشر اسلام و شیعه ایجاد کرد.
آیتالله واعظ زاده در پایان، اساتیدی که به همراه از امام موسی صدر از محضر آنها استفاده میکردند را نام برد و به درس پدر امام موسی صدر به عنوان یکی از این دروس اشاره کرد و به فعالیتهای فرهنگی خود و امام موسی صدر، در مورد نگارش در مجله «درسهایی از مکتب اسلام» اشاره داشت.