شبکه اجتهاد اجتهاد و اصول فقه, حکومت و قانون, اقتصاد و بازار, عبادات و مناسک, فرهنگ و ارتباطات, خانواده و سلامت
شبکه اجتهاد: حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب به پرسشی‌هایی درباره انتخابات پاسخ گفته است که متن پرسش‌های مطرح شده و پاسخ این مرجع تقلید شیعیان بدین شرح است:
س۱. آیا شرکت در انتخابات جمهوری اسلامی ایران شرعا واجب و عدم شرکت حرام است؟
ج. شرکت درانتخابات نظام جمهوری اسلامی برای افراد واجد شرایط، یک وظیفه شرعی، اسلامی و الهی است.
س۲. آیا شرکت در انتخابات جمهوری اسلامی ایران واجب عینی است یا کفایی؟
ج. واجب عینی است.
س۳. با توجه به این که زن جهت شرکت در انتخابات می‌بایست از منزل خارج شود آیا واجب است از شوهر اجازه بگیرد ؟ و اگر شوهر به همسرش اجازه شرکت در انتخابات را ندهد یا رضایت نداشته باشد تکلیف زن چیست؟
ج. شرکت در انتخابات منوط به اذن شوهر نیست.
س۴. با توجه به نزدیکی زمان انتخابات آیا دعوت بسیج از کاندیداها برای تبیین مواضع خود در مسجد اشکال دارد ؟
ج. باید بر طبق قوانین و مقررات نظام اسلامی عمل شود.
س۵. شخصی توانایی انجام مسئولیت را در خود می‌بیند، آیا خود را در معرض مسئولیت قرار دادن و ثبت نام در انتخابات بر او واجب است؟
ج. بر کسانی که حقیقتاً خود را دارای شرایط برای خدمتگذاری به نظام اسلامی می‌دانند، واجب کفایی است.
س۶. عمل به تکلیف مقدم است یا رسیدن به نتیجه؟ چگونه می‌توان هم به تکلیف عمل کرد و هم به دنبال نتیجه مطلوب بود؟
ج. تکلیف گرایی منافاتی با دنبال نتیجه قانونی و شرعی بودن ندارد هر چند در انجام تکلیف تحقق نتیجه نیز مورد توجه است.
س۷. در ایام انتخابات جهت شناخت کاندیدای مناسب، می‌بایست نواقص و عیوب و امتیازات آنها را در گذشته و حال تفحص کرد تا فرد لایق را پیدا نمود، آیا صحبت کردن پشت سر کاندیداها برای انتخاب فرد اصلح، جایز است؟ ملاک چیست؟
ج. در امور مربوط به انتخابات در حد مشاوره، اشکال ندارد.
س۸. وظیفه روحانیون و خواص در قبال شناساندن فرد اصلح چیست؟ آیا از لحاظ شرعی تکلیفی بر عهده آنها می‌باشد؟
ج. همگان به ویژه خواص و علما وظیفه دارند با حداکثر دقت افراد اصلح را با حجت شرعی شناسایی کرده و به مردم معرفی کنند و مردم را در انتخاب درست یاری دهند. عدم دخالت خطرناک است؛ دخالت بدون بصیرت و حجت هم خطرناک است.
س۹. به نظر معظم له معیارهای نامزد اصلح چه مواردی است؟
ج. با وجود شرایط قانونی، اهم معیارهای اصلح به شرح زیر است:
– تدین
– تعهد و خوشنامی
– وفاداری به انقلاب و ایستادگی در راه آن
– عزم و اراده و نفوذ ناپذیری در مقابل دشمن و افراد ناصالح
– دارای برنامه و کفایت لازم
– مرعوب نشدن در مقابل دشمنان
– ساده زیستی و دوری خود و بستگان از اشرافیگری
– مردمی و آشنا به درد مردم، خدمتگزاری
– اعتقاد واقعی به راه امام راحل(ره)
– تقید به مسائل اخلاقی، نظیر؛ پرهیز از معاملهگری، رشوه و توصیه پذیری، توجه به منافع طبقات برخودار جامعه.
– تثبیت مواضع عزت آفرین، صحیح، عاقلانه و حکیمانه انقلاب و نظام.
– پرهیز از اسراف یا هزینه از بیت المال یا اموال شبهه ناک در تبلیغات و غیر آن.
– پرهیز از طرح اموری که در اختیار آنها نیست.
– شناخت اولویتها و فوریتهای نظام و مردم و پرداختن به آنها.
س۱۰. اگر اصلح را نشناسیم وظیفه چیست؟ از طرفی اگر تحقیق کنیم و به شخص اصلح نرسیم می‌توانیم در انتخابات شرکت نکنیم؟
ج. در تشخیص فرد اصلح می‌توانید از کسانی که به لحاظ دین تعهد و بصیرت مورد اعتمادند، کمک بگیرید و در هر صورت شرکت در انتخابات نظام جمهوری اسلامی برای افراد واجد شرایط، یک وظیفه شرعی است.
س۱۱. حکم رأی دادن سفید و بی نام چیست ؟ در صورت عدم شناخت و تحقیق ، یا تحقیق کافی و عدم وصول به نتیجه و تحیّر در انتخاب اصلح چطور؟
ج. در هر صورت اگر رأی سفید دادن موجب تضعیف نظام اسلامی باشد، حرام است.
س۱۲. در دوره‌های اخیر که رأی دادن به یک لیست خاص که از طرف احزاب و گروه‌های سیاسی داده می‌شود و توسط افراد مشهور وغیر متخصص تشویق و تبلیغ می‌شود آیا رأی دادن به این لیست‌ها بدون تحقیق در مورد افراد آن جایز است؟ و اگر این لیست یا برخی از افراد آن در انتخابات رأی آورند و صلاحیت منصب را نداشته باشند ما در پیشگاه خدای متعال مسئول خواهیم بود؟
ج. به فهرست و افرادی رأی دهید که معرفی کنندگان آنها افرادی متعهد، مؤمن، بصیر و انقلابی و قابل اعتماد باشند مگر آنکه حجت شرعی بر خلاف داشته باشید.
س۱۳. خرید و فروش آراء در انتخابات چه حکمی دارد؟
ج. جایز نیست.
س۱۴. آیا استفاده از بیت المال جهت تبلیغات انتخابات اشکال دارد؟
ج. استفاده از اموال بیت المال بدون مجوز شرعی و قانونی جایز نیست و موجب ضمان است.
س۱۵. آیا پذیرش رأی مردم و التزام به آن برای نامزدهایی که در انتخابات حائز اکثریت آرا نشدند لازم است؟ آیا بر سایر نامزدها جایز است که دست به انتقاد و اعتراض در حیطه قانونی یا غیر قانونی بزنند؟
ج. رعایت قانون و تمکین در برابر آن بر همگان لازم است. اصل اعتراض از راهِ قانونی و با مراعات مقررات و ضوابط ایرادی ندارد.
س۱۶. در صورتی که به شخصی رأی داده شود و بعداً ایشان آن طور که باید به احکام اسلامی عمل نکند و موجب نارضایتی گردد ، آیا فرد رأی دهنده ، در محضر خداوند متعال مسئول خواهد بود یا خیر ؟
ج. اگر بر طبق موازین شرعی عمل کرده است، مسؤول نخواهد بود.
س۱۷. حکم شرکت یا عدم شرکت در انتخابات سایر کشورها چیست؟ آیا در این حکم فرقی بین کشور اسلامی و غیر اسلامی و انتخابات رسمی کشوری و انتخابات غیر رسمی کوچک وجود دارد یا خیر؟ اگر فرق دارد، حکم هر کدام چیست؟
ج. به طور کلی شرکت در انتخاباتی که موجب جلوگیری از فساد و یا فساد بیشتر شده و یا شرکت نکردن موجب تضعیف اسلام و مسلمین شود، واجب است
