مصـر در دوره اسلامی

کتاب حاضر پژوهشی است بنیادی که تاریخ تحولات سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، دینی، جغرافیایی، هنری، تمدنی و انسان شناسی مصر در قرون وسطای دوره‌ی اسلامی یعنی از فتح مصر تا تأسیس جمهوری مصر را بررسی‌ می‌کند. حوادث مصر حوادثی با رویکرد متصل به تاریخ جهان است. این اثر تاریخ مصر را در دوره‌ی اسلامی یعنی از زمانی که مصر باستان به مصر اسلامی تبدیل شد و اسلام در آنجا استقرار یافت بیان‌ می‌کند.

به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب حاضر پژوهشی است بنیادی که تاریخ تحولات سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، دینی، جغرافیایی، هنری، تمدنی و انسان شناسی مصر در قرون وسطای دوره‌ی اسلامی یعنی از فتح مصر تا تأسیس جمهوری مصر را بررسی‌ می‌کند. حوادث مصر حوادثی با رویکرد متصل به تاریخ جهان است. مانند حادثه کانال سوئز که فقط مربوط به مصر نبود بلکه دارای نتایجی پیشرو و دارای ابعاد جهانی بود. نسبت تاریخ مصر به تاریخ جهان مانند نسبت بال به پرنده است و یا به عقیده مورخان بزرگ مصری، جهانی کوچک در برابر جهانی بزرگ. ایشان به اهمیت بار هستی شناسی تاریخ مصر در رابطه با تاریخ جهان و تغییرات دور و دراز تمدنی آن توجه کرده اند. حتی رجال سیاسی نیز برای صلح جهانی به اهمیت مصر اشاره کرده‌‌اند و اذعان داشته‌‌اند که ورود به جنگ هم در خاورمیانه بدون مصر ممکن نیست.

پژوهش حاضر تاریخ مصر در دوره‌ی اسلامی است که از مصر باستان وارد مصر اسلامی‌ می‌شود و استقرار اسلام را در آنجا که از معجزات اسلام و قرآن است بیان‌ می‌کند. چون بخش اعظم و اصلی تاریخ قرآن مربوط به مصر است و بخش مغفول تشیع هم مربوط به مصر است که در کتاب در فصل مستقلی آمده است. ظهور و سقوط ده‌ها دولت و قدرت بزرگ و کوچک اسلامی در مصر این کشور را آزمایشگاه تاریخ اجتماعی و تاریخ محلی و جغرافیای تاریخی و به ویژه تغییرات هم زمان اقتصادی و اجتماعی ساخته است. تحقیق پیش رو تاریخ محلی و سیاسی و اجتماعی و تمدنی و اقتصادی مصر است که برخی از ادوار تمدن و فرهنگ اسلامی و اقتصادی مصر را مانند دوره‌ی فاطمیان که نسبت کالبدی با تاریخ تمدن بشر و اسلام دارند، بیان‌ می‌کند. تمدن و فرهنگ فاطمیان پایه‌ی فرهنگ و تمدن ادوار بعدی مصر است. جامعه الازهر که به نام فاطمه الزهراء علیها سلام در پایان قرن دوم هجری در قاهره ساخته شد، نماد علم و فلسفه و مرکز پژوهش و آموزش و یادگار علم و آموزش و پژوهش در عصر فاطمیان است که با وجود حوادث بسیار همچنان میراث ایشان و نشانه‌ی برائت شان در تمدن و فرهنگ و نماد تعصب و خشونت مخالفان است. پژوهش حاضر ضمن بیان تاریخ اجتماعی و سیاسی مصر، فرهنگ و تمدن ادوار مختلف اسلامی را در این سرزمین بیان‌ می‌کند و نیز اشاره‌ای به مصر معاصر و ورود آن به جمهوری دارد. امروزه کرسی مصر شناسی در مرکز بررسی‌های شرق شناسی قرار دارد.

مطالب کتاب در ۱۸ بخش آمده است:

بخش اول: وصف محلی مصر در تاریخ‌های محلی مصر و شام از قرن نخست تا دوره عثمانی

بخش دوم: وصف جغرافیایی مصر در منابع جغرافیایی اسلامی

بخش سوم: شهرهای اسلامی در مصر

بخش چهارم: فتح مصر و فرهنگ توسعه اسلام در مصر

بخش پنجم: تحلیل حوادث مصر و شام و جزیره پس از فتح در تاریخنگاری حضرت علی (ع)

بخش ششم: عصر والیان راشدین در مصر

بخش هفتم: توقف و خروج انسان از تاریخ، علی (ع) در میان گرگ‌ها و کرم‌های انسان نما

بخش هشتم: قدرت فتوحات در اختیار دولت اموی – استفاده از سپاه شام برای نابودی قدرت در حجاز – جزیره و مصر

بخش نهم: مصر در عصر والیان اموی

بخش دهم: معسگر مصر در عصر خلفای عباسی

بخش یازدهم: تأسیس خلافت و امپراطوری فاطمیان: دوره جدید تاریخ اسلام در مصر و شام: کارکرد ایدئولوژی در تاریخ

بخش دوازدهم: فاطمیان در مغرب و آفریقا

بخش سیزدهم: فتح نهایی مصر – فاطمیان در مصر: تاریخ سیاسی اجتماعی فاطمیان مصر: دوره نخست دولت فاطمی در مصر عصر شکوه

بخش چهاردهم: تأسیس اصالت و پویش و تعالی و تکامل و توسعه معارف و فرهنگ و تمدن اسلامی در عصر فاطمیان مصر – ۲۱۰ سال تعالی و شکوه تمدن اسلامی

بخش پانزدهم: تاریخ حج در مصر

بخش شانزدهم: دولت زنگیان و ایوبیان در مصر

بخش هفدهم: تاریخ سیاسی دولت ممالیک مصر

بخش هجدهم: فرهنگ و تمدن اسلامی در مصر عصر ممالیک

کتابشناسی:

پدیدآور: محمدرضا شهیدی پاک

ناشر: سرای کتاب

تاریخ چاپ: ۱۳۹۷

مکان چاپ: قم

تیراژ: ۵۰۰نسخه

شابک: ۲-۱۵-۶۵۶۷-۶۲۲-۹۷۸

تعداد صفحات: ۱۷۹ص