شبکه اجتهاد اجتهاد و اصول فقه, حکومت و قانون, اقتصاد و بازار, عبادات و مناسک, فرهنگ و ارتباطات, خانواده و سلامت
معاون علمی حوزه علمیه خراسان گفت: برای اولین بار مرکز مدیریت حوزه علمیه خراسان با نظرسنجی از ۳۵ استاد ممتحن درس خارج، طرح ساماندهی دروس خارج را در سال تحصیلی جدید اجرا می‌کند.
به گزارش خبرنگار اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین حسین کندری، معاون علمی حوزه علمیه خراسان در گفتگویی، ضمن تبریک هفته وحدت و شروع سال تحصیلی جدید، بیان کرد: بحث ساماندهی دروس خارج همواره یکی از دغدغه‌های اساتید ممتحن خارج با توجه به اشکالات موجود در توان علمی برخی طلاب می‌باشد ازاین‌رو با نظرسنجی که در سال گذشته از ۳۵ استاد ممتحن درس خارج صورت گرفت، ۳۲ استاد نظر آن‌ها بر ساماندهی طلبه‌ها بود که در ضمن آن اهداف توانمندسازی محقق شود.
وی با بیان اینکه دغدغه مرکز مدیریت توانمندسازی طلاب بوده است، خاطرنشان کرد: برای این منظور طلاب سطح سنجی می‌شوند که بر اساس آن طلاب در سه رتبه خوب، متوسط و ضعیف قرار می‌گیرند؛ طلابی که در رتبه بالا قرار گرفتند، علاوه بر شرکت در دروس خارج، از ظرفیت وجودی و استعدادهای آن‌ها در جهت ارتقا و رشد علمی حوزه استفاده می‌شود.
کندری با بیان این مطلب که سطح چهار حوزه به دنبال تربیت افراد توانمندی است که بتواند نظر دین را استخراج و به جامعه اسلامی ارائه کند، گفت: یک عده از طلاب از نظر هوشی متوسط هستند و شاید در مقدمات که بحث صرف، نحو، فقه و اصول، بلاغت، درایه، رجال و …، در یکی از اضلاع مورد نظر دچار ضعف باشند لذا می‌توان با دوره‌های کوتاه مدت در کنار دروس خارج، آن‌ها را به سطح مورد نظر ارتقا داد.
وی افزود: دسته سومی که شاید عده قلیلی از طلاب را شامل شود، طلبه‌هایی هستند که در حیطه‌های مختلف دچار ضعف هستند و این باید جبران شود و نمی‌تواند بدون آمادگی وارد مرحله‌ای شود که مقدمات کار فراهم نشده و این از حیث آمادگی طلاب برای فراگیری است وگرنه صرف وقت‌گذرانی و اتلاف عمر خواهد شد، لذا برای این طلبه‌ها برنامه‌هایی دیده شده که با یک سال جبرانی، این امر نیز محقق شود.
برنامه‌ریزی دروس خارج براساس استعدادسنجی طلاب
کندری بیان کرد: نکته‌‌ای که در بحث ساماندهی مورد توجه مدیریت حوزه علمیه خراسان بوده، توجه به استعدادهای افراد و برنامه‌ریزی بر اساس آن باشد، اینکه هر فردی از یک استعدادی برخوردار است، این نقص نیست این‌ها استعدادهای خدادادی است، برخی از طلبه‌ها در خطابه و برخی در فقه و اصول و… هرکسی در زمینه‌‌ای استعداد دارد که باید این استعدادها شناسایی و بر اساس آن‌ها برنامه‌ریزی شود.
معاون علمی حوزه علمیه خراسان، گفت: توجه به استعدادهای فردی یکی از نکات مهم در امر ساماندهی است که مورد تأکید است تا بتوانیم از ظرفیت وجودی همه طلاب، بر اساس وظیفه خطیری که در بحث بیانیه گام دوم انقلاب و ایجاد تمدن نوین اسلامی به دوش حوزه‌های علمیه است، استفاده کنیم.
کندری گفت: در بحث تربیت نیروی انسانی یا همان کادر سازی برای تمدن نوین اسلامی، ما نیازمند بهره‌مندی از فضلای حوزه در این بُعد هستیم تا آراء را از اندیشمندان، فضلا و علمای حوزه علمیه گرفته و در راستای تربیت نیروی انسانی استفاده کنند در حقیقت ساماندهی دروس خارج به‌عنوان سطح عالی حوزه، به هدف شناخت افراد توانمند در زمینه نظریه‌پردازی و افراد دارای مهارت تبیین و تربیت نیروی انسانی است که هرکدام در موضوع خود، کار را راهبری نمایند.
معاون علمی حوزه علمیه خراسان، با بیان اینکه این ساماندهی امسال برای اولین بار صورت گرفته است و به‌عنوان تجربه اول دچار نقص‌هایی خواهد بود که از پیشنهادات و انتقادات جهت تکمیل طرح استقبال می‌کنیم، گفت: در این دوره ساماندهی، با آزمون کیفی و مصاحبه علمی با هدف سطح سنجی و توانمندسازی، جهت ورود طلاب عزیز با آمادگی کامل به مقطع سطح ۴ انجام می‌گردد.
نظرات برخی از علما و اساتید
برخی از علما و اساتید برجسته حوزه علمیه مشهد پیرامون طرح ساماندهی دروس خارج، در دیدار با حجت‌الاسلام والمسلمین خانعلی ابراهیمی مدیر مدرسه سطح چهار حوزه علمیه خراسان نظراتی داشتند که مورد توجه قرار می‌گیرد.
آیت‌الله مصطفی اشرفی شاهرودی ضمن استقبال از ساماندهی طلاب دروس خارج بر لزوم برنامه‌ریزی دقیق برای طلاب مستعد اجتهاد تأکید و بیان داشتند: در رابطه با کیفیت دروس باید تدبیری کرد که سطح دروس در حد اجتهاد ارائه شود. همچنین طلابی که زمینه و استعداد اجتهاد ندارند باید به سمت تبلیغ سوق داده شوند لازم نیست همه وارد درس خارج شوند تبلیغ نیاز روز جامعه است و نباید از این امر مهم غفلت کرد.
آیت‌الله مهدی مروارید ضمن تأکید بحث ساماندهی دروس خارج، بحث ساماندهی را مهم ارزیابی کردند و افزودند: نفس برگزاری امتحان بسیار مطلوب است لکن باید از تجربه موجود امتحانات پایان سال خارج استفاده نمود و آسیب‌های آن امتحانات بررسی و در این امتحان لحاظ شود. یکی از آسیب‌های موجود در امتحان پایان سال نمره‌های غیرواقعی است که باید فکری کرد.
استاد محمد مروارید ضمن تشکر از ساماندهی دروس خارج برنامه ساماندهی که براساس نظر اساتید تدوین شده را کم‌سابقه توصیف کردند و افزودند: باید نسبت به حضور طلاب هم در دروس فکری شود. نظر من از گذشته این بود دروس خارج باید حضوروغیاب شود و باید طوری برنامه‌ریزی شود که بین طلاب منظم که همیشه در درس شرکت می‌کنند با دیگران تفاوتی باشد.
استاد سید عبدالهادی مرتضوی ضمن بیان آسیب‌های موجود در دروس خارج بیان داشتند: اگر امتحانات در سطح قوی برگزار می‌شد نیاز به آزمون ورودی خارج نداشتیم. ما تابع برنامه‌های ابلاغی هستیم لکن طوری نباشد که طلبه‌ای از حضور در درس خارج محروم شود.
استاد مهدی زمانی‌‌فرد ضمن تاکید بحث ساماندهی دروس خارج بحث ساماندهی را مهم ارزیابی کردند و افزودند: باید نسبت به تقریرات طلاب هم فکری کرد متاسفانه سطح تقریرات طلاب ضعیف است و طبق گزارش‌های موجود آفت کپی برداری مکرر در تقریرات دیده می‌شود. سابقا در جلسات قرارگاه عرض کردم اگر اساتید محترم یک یا دو روز از جلسات در ماه را به بررسی تقریرات طلاب اختصاص دهند سطح تقریرات بالا خواهد رفت و در درس‌های کم جمعیت این امر شدنی است و درس‌های پرجمعیت با برنامه ریزی می‌تواند از طلاب نخبه هر درس برای کمک به استاد برای مشاوره تقریرات مخصوصا به سال اولی‌ها اقدام کرد. همچنین، اگر بشود امتیازاتی برای فعالیت کلاسی طلبه اعم از حضور و غیاب، ارائه چند مقاله در طول سال از درس استاد و…. در امتحان پایان سال لحاظ شود، مناسب است و به‌تدریج فرهنگ پژوهش و نظم در طلاب تقویت خواهد شد.
کلیک کنید: آزمون پذیرش دروس خارج حوزه علمیه خراسان برگزار می‌شود + جزئیات
