قالب وردپرس افزونه وردپرس
خانه / آخرین اخبار / دیدگاه (گفت‌وگو/یاداشت) (صفحه 19)

دیدگاه (گفت‌وگو/یاداشت)

دیدگاه (گفت‌وگو/یاداشت) با موضوعات فقهی و دانش های وابسته

حکومت اسلام حکومت قانون/ محمدکاظم تقوی

حکومت اسلام حکومت قانون/ محمدکاظم تقوی

شبکه اجتهاد: زندگی انسان در اجتماع تحقق می‌یابد و معنا پیدا می‌کند و از اجتماع یک زن و مرد به عنوان اساس خانواده، اولین واحد اجتماعی تشکیل می‌شود و در شکل‌های متنوع و کوچک و بزرگ دیگر متجلی شده و استمرار می‌یابد؛ یعنی محله و شهر و منطقه و کشور و قاره تا اجتماع جهانی، همه جامعه انسانی هستند. انسان مدنی و اجتماعی به راهنمایی و حکم عقل، دریافت که بدون حکومت و نظم و انتظامات، جامعه انسانی قوام و دوامی نخواهد داشت؛ لذا وجود حکومت در جوامع بشری، همزاد شکل گیری جوامع انسانی است. نگاه به تاریخ سیاسی ـ …

توضیحات بیشتر »

تأملی انتقادی بر بنای عقلا در علم اصول/ یحیی عبدالهی

تأملی انتقادی بر بنای عقلا در علم اصول/ یحیی عبدالهی

اختصاصی شبکه اجتهاد: «سیره عقلا» در علم اصول، طبق نظریه مشهور با احراز معاصرت با معصوم و امضای آن (عدم ردع) پذیرفته شده و حجت تلقی می‌‌شود. برخی دیدگاه‌های غیر مشهور نیز حجیت سیره عقلا را بی نیاز از دو قید «معاصرت» یا «امضاء» می‌‌دانند، به عنوان مثال امام خمینی (ره) سیره‌های مستحدثه را هم اگر ردعی از آن وارد نشده باشد نیز حجت می‌‌دانند.[۱] یا برخی همچون محقق اصفهانی و آیت‌الله بروجردی[۲] و برخی شاگردانشان همچون علامه طباطبایی (ره)[۳] از آنجا که بازگشت سیره عقلا را به حکم عقل می‌‌دانند، آن را بی نیاز از دو قید فوق معرفی …

توضیحات بیشتر »

رابطه علم اخلاق با فقه؛ شباهت‌ها، تفاوت‌ها/ علی نصیری

انگاره ستیز فقه و اخلاق

شبکه اجتهاد: از جمله پرسش‌هایی که در حوزه علم اخلاق مطرح است، رابطه آن با فقه است. همان گونه که در بحث پیش اشاره شد، علم اخلاق را باید جدای از فقه دانست. این در حالی است که به نظر‌ می‌رسد در گزاره‌های اخلاقی، فقه نیز حضور دارد؛ زیرا گفته‌ می‌شود که فقه تبیین کننده احکام پنجگانه یعنی واجب، حرام، مستحب، مکروه و مباح است. از سویی دیگر، وقتی به اقتضای حکم اخلاقی بر انجام کاری تاکید‌ می‌شود، در حقیقت بر آن یکی از دو حکم: وجوب یا استحباب مترتب خواهد شد و هنگامی که به اقتضای حکم اخلاقی انجام …

توضیحات بیشتر »

شهید مطهری و نقش رضایت مردم در حرکات سیاسی ائمه(ع)؛ نقدی بر یک دیدگاه/ محمدمهدی کریم‌پور

شهید مطهری و نقش رضایت مردم در حرکات سیاسی ائمه(ع)؛ نقدی بر یک دیدگاه/ محمدمهدی کریم‌پور

اختصاصی شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام محمد سروش محلاتی مدرس حوزه علمیه قم، ضمن درس گفتارهای خویش، نظر شهید آیت‌الله مرتضی مطهری در باب نسبت رضایت مردم و حرکات سیاسی معصومین (علیهم‌السلام) را مورد بررسی قرار داده‌ است. وی پس از بررسی عبارات شهید مطهری می‌گوید: تلقی رایج این است که امام(ع) به صحنه سیاسی می‌آید که حقش را بگیرد، اما شهید مطهری می‌گویند خیر، مردم هستند که به صحنه می‌آیند و اگر خواستند، امام(ع) قدرت را می‌گیرد و الا اگر مردم نیایند، اوضاع هم به سامان باشد، امام علی(ع) اعتراضی ندارد. به نظر می‌رسد این نسبت به هیچ عنوان به شهید …

توضیحات بیشتر »

الزامات فقهی واکسیناسیون در نسبت دولت و مردم/ محمد باقری شاهرودی

الزمات فقهی واکسیناسیون در نسبت دولت و مردم/ محمد باقری شاهرودی

شبکه اجتهاد: بحث در ابعاد مختلف واکسن ویروس کرونا از جنبه فقهی است. بررسی تعیین مورد برای آزمایشات بالینی واکسن کرونا، عوارض آن، تولید، صادرات و واردات این واکسن، در اینجا مورد بررسی قرار گرفته است. مسأله اول: ابعاد فقهی داوطلبی برای آزمایش بالینی واکسن آیا انسان حق دارد در مرحله مطالعاتی واکسن، به قصد خیر رساندن به جامعه اسلامی، جهت تزریق و امتحان واکسن داوطلب شود و خود را در معرض عوارض جانبی معتنابه آن از جمله مرگ و یا فلج شدن و مانند آن، قرار دهد؟ برای ارائه پاسخی جامع به این پرسش، باید قواعد فقهی مانند قاعده …

توضیحات بیشتر »

چالش‌های مبنایی در مناسبات فقه و کرونا/ احمد رهدار

زبان فقاهت ما زبان معاصر نیست/ امام خمینی را در لایه‌های اجتهادی خودمان قبول نکرده‌ایم!

شبکه اجتهاد: شیوع ویروس کرونا موضوعی‌ست که نه تنها نظام درمانی کشورهای مختلف را درگیر خود نموده، بلکه عرصه‌های تخصصی دیگری مثل سیاست، اقتصاد، الهیات را نیز به خود معطوف کرده است. از این منظر بررسی فقهی نیز یکی از ملزومات نگاه جامع به این چالش است، لذا بحث از مناسبات فقه و کرونا ضرورت پیدا می‌کند و در عین حال تا کنون مباحث اندکی دراین خصوص مطرح شده است. اما اهمیت موضوع‌شناسی مسأله کرونا بسیار بالا بوده و این اهمیت بدلیل شباهت عنوان کرونا با عنوان عام‏تر «بیماری‏های واگیر» و حضور این عنوان عام در سابقه فقهی ماست. طبیعتا …

توضیحات بیشتر »

فقه و ملاک‌های عرفی–عقلایی در توزیع واکسن/ سید محمدمهدی رفیع‌پور

فقه و ملاک‌های عرفی–عقلایی در توزیع واکسن/ سید محمدمهدی رفیع‌پور

شبکه اجتهاد: در میان راهکارهای ارائه شده برای مقابله با ویروس کرونا و پیامدهای آن، واکسیناسیون مهمترین راهکار شمرده شده است. در این نوشتار که ماحصل مصاحبه «مناط» با حجت‌الاسلام سید محمدمهدی رفیع‌پور است ابعاد فقهی این مسئله مورد واکاوی قرار گرفته است. این مدرس حوزه علمیه قم ابتدا نحوه ورود فقه به مسئله رتبه‌بندی دریافت کنندگان را تبیین کرده و سپس الزام واکسیناسیون را از دو منظر فقه فردی و فقه اجتماعی مورد دقت قرار می‌دهند. او در ادامه ابعاد شرعی تلفات و آسیب‌های تزریق واکسن را بررسی و ضوابط فقه برای مسئولیت ضمان و مسئولیت‌های کیفری را تبیین …

توضیحات بیشتر »

فیرحی؛ عالم گمگشته در برزخ دین مدرن/ علیرضا داودی

فیرحی در دام «روش‌زَدگی» و «تکلف روش‌شناختی»/ سیدمحمدهادی گرامی

شبکه اجتهاد: سالگرد دکتر فیرحی فرصت خوبی است تا در باب دست آوردهای فکری این اندیشمند حوزوی به صورت واقعی صحبت کردو نگاهی از بالا به پروژه فکری ایشان انداخت. اخلاق خوب و صبر بالا در برابر نقد و خوب گوش کردن را می‌توان از ویژگی‌های این شخصیت خوشفکر حوزوی نام برد لیکن بیش از سجایای شخصی برای شناخت این فرد باید به هندسه کلی اندیشه پرداخت. برزخ حوزویان  دانشگاهی در رشته‌های علوم انسانی عموما برخواسته از رابطه سنت و مدرنیته است، رابطه نامعلومی که ناشی از تعلقات عمیق دینی فرد حوزوی و علاقه وجه دانشگاهی فرد به مدرنیته بر اساس …

توضیحات بیشتر »

بایدهای نظریۀ تقیه/ مصطفی قناعتگر

بایدهای نظریۀ تقیه/ مصطفی قناعتگر

اختصاصی شبکه اجتهاد: یکی از راه‌های حلّ تعارضِ روایات، نظریۀ تقیه است. برای حدیث‌پژوهان روشن است که برخی از روایات، بر اساس تقیه صادر شده و امامان نمی‌توانستند در شرایط همزیستی با اهل سنت و سیطرۀ حاکمان اموی و عباسی هر حرفی را بزنند. گاهی به مصالحی، نظری خلاف نظر خود را بیان می‌کردند و شنوندگان تصور می‌کردند همین نظر امام است؛ حال آنکه امام تقیه کرده و نظر اهل سنت را مطرح کرده و خود به آن معتقد نبوده است. حال اگر دو روایت یا دو دسته روایت داشته باشیم که با یکدیگر ناسازگار هستند (به نحو تعارض مستقر)، …

توضیحات بیشتر »

قاعده فقهی تقدم حق‌الناس بر حق‌الله/ محمدجواد فاضل لنکرانی

فتوا بدون موضوع‌شناسی امکان ندارد/ جامعه با «اما» و «اگر» قانع نمی‌شود

شبکه اجتهاد: اصطلاح حق الناس و حق االله از دیرباز در میان دین‌باوران مطرح بوده است؛ به‌ویژه عنوان حق الناس که از عناوین پرکاربرد در میان دین‌‌‌‌داران بوده که به سبب رعایت این حقوق در نزد آنان اهمیت بسیاری یافته است. چیستی و حقیقیت حقوق و تعیین مصادیق آنها و مسائلی این‌‌‌‌چنینی در ذیل این عناوین بیان می‌شود. در دنیای امروزی در مورد حق‎ الناس سه نظر شنیده می‎شود: ۱. اینکه همه حقوق برای خداست و حقی برای غیر خدای متعال وجود ندارد؛ ۲. اینکه حقی برای خدا نیست و تمام حقوق برای بندگان خداست (ر.ک: اعلامیه حقوق بشر)؛ ۳. …

توضیحات بیشتر »

ضرورت معرفی اصول فقه شیعی در قالب‌های آکادمیک/ حسن انصاری

ضرورت معرفی اصول فقه شیعی در قالب‌های آکادمیک/ حسن انصاری

شبکه اجتهاد: اصول فقه شیعی در آنچه در مکتب وحید بهبهانی و بعد در مکتب شیخ انصاری تحول یافت از لحاظ گسترش و عمق دقت ورزی‌های مختلف فکری و حقوقی و هرمنوتیک از مهمترین افتخارات علمی تشیع در دو سده اخیر است. درست است که اصول فقه در آغاز بیشتر در میان اهل سنت بالید و شافعیان و حنفیان در تحول آن سهم عمده را در سده‌های نخستین داشتند اما اصول فقه شیعی در دو سده اخیر دامنه‌هایی را درنوردید که مطلقا تحولات اصول فقه سنی با آن قابل مقایسه نیست. دانشوران شیعی قرن‌ها با مطالعه و آموزش و تدریس …

توضیحات بیشتر »

تأملی درنظریه قطعی بودن عمومات قرآن/مهدی نریمانپور

تأملی در نظریه قطعی بودن عمومات قرآن/ مهدی نریمانپور

اختصاصی شبکه اجتهاد: یکی از مسائل اصولی که در میان علمای اصول اهل سنت و متقدمین از علمای شیعه همواره مورد بحث بوده است، مسئله قطعی و یا ظنی بودن عمومات قرآن است. از منظر مشهور علمای شیعه، ظنی بودن عمومات قرآن امری قطعی است. فقط عده‌ای در میان متقدمین از جمله شیخ مفید، سید مرتضی، شیخ طوسی و برخی از معاصرین چنین دیدگاهی را پذیرفته‌اند. به ‌هر روی، ارسال مسلم گرفتن این بحث از ورود علمای شیعه برای کنکاش این موضوع جلوگیری کرده است؛ اما در میان علمای اهل سنت؛ این بحث معرکه آرای علمای اصول بوده است و …

توضیحات بیشتر »

نسبت نهاد نماز جمعه با مجرمین قضائی در روایات و فقه اسلامی/ محسن قنبریان

نامسأله گی کاندیدای مجتهد!/ محسن قنبریان

شبکه اجتهاد: گرچه نام بردن و نسبت فسادِ ثابت نشده به افراد را در یک توئیت -چه رسد به خطبه نماز جمعه- جایز نمی‌دانیم؛ اما اینگونه نیست که بطور کلی نماز جمعه هیچ نسبتی با مفسدان اقتصادی نداشته باشد.(۱) چند نمونه آن را مرور می‌کنیم. ۱- حاضر کردن زندانیان در نماز جمعه روایت صحیح السند صدوق و شیخ طوسی از امام صادق(ع): “بر امام است که زندانیان قرض و بدهکاری را روز جمعه به نماز جمعه و روز عید به نماز عید بیاورد. با آنان نگهبانانی بفرستد و وقتی نماز تمام شد به زندان برگرداند”(۲) فقهاء بزرگ برای زمان حضور …

توضیحات بیشتر »

جایگاه «قاعده لا‌حرج» در فقه سیاسی امامیه و فقه شبه‌خوارجی/ داود مهدوی‌زادگان

حجت شرعی دفاع از مردم لبنان و حزب الله/ داود مهدوی زادگان

شبکه اجتهاد: شاید بتوان گفت که یکی از دلایل ضرورت امامت و ولایت، وجود تفکرات متحجرانه و خوارجی است، چون حاملان چنین تفکری دین و احکام دینی را به‌نفع قدرت‌های سلطه‌گر و عافیت‌طلبان تفسیر به رأی می‌کنند. اگر ولایت در میان نباشد و برابر تفسیرهای ناصواب آنان نایستد و از کیان اسلامی دفاع نکند؛ جامعه ایمانی در دامان قدرت‌های سلطه‌گر و حاکمان جور و اشراف و عافیت‌طلبان دنیاپرست گرفتار می‌شود و با مصائب بی‌شمار دست و پنجه نرم خواهد کرد، چنان‌که اصلی‌ترین مانع بر سر راه جریان خوارج، امیر ولایت علی‌بن ابی‌طالب علیه‌السلام بود، او بود که نمی‌گذاشت تفسیربه‌رأی‌ها و …

توضیحات بیشتر »

حرمت تهمت و افترا بر دیگران اگرچه اهل بدعت و ضلالت باشند/‌ حیدر حب‌الله

حرمت تهمت و افترا بر دیگران اگرچه اهل بدعت و ضلالت باشند/‌ حیدر حب‌الله

شبکه اجتهاد: از جمله امور روشن در نزد فقیهان اسلامی حرمت کذب و همچنین حرمت تهمت است. مراد از تهمت، نسبت امری منفی به شخصی است که واقعاً مرتکب آن نشده است. نقطه‌ی مقابل آن، غیبت است. غیبت به معنای سخن گفتن از نواقصی است که واقعاً در شخص وجود دارد. بسیاری از فقیهان، غیبت، تهمت و دروغ را در زمره‌ی گناهان کبیره شمرده‌اند. برخی از فقیهان تهمت به اهل بدعت را استثنای این مسئله دانسته‌اند. برخی مفهوم اهل بدعت را تا بدان‌جا گسترش داده که هر کسی را که در مذهب، مخالفِ مذهب حقه باشد شامل می‌شود. این گروه …

توضیحات بیشتر »

آبان ۱۴۰۰، نقطه عطفی در تاریخ روحانیت پس‌از انقلاب؟/ محمد مطهری

آبان ۱۴۰۰، نقطه عطفی در تاریخ روحانیت پس از انقلاب؟/ محمد مطهری

شبکه اجتهاد: تجربه چندباره اعتراضات شدید در جمهوری اسلامی نشان داده است که متاسفانه یکی از مکان‌هایی که بعضا مورد تعرض مردم خشمگین قرار می‌گیرد مراکز وابسته به حوزه و روحانیت است. انکار نقش بعضی از مردم عادی در حمله به مراکز حکومتی و از جمله حوزوی، همان‌قدر غیرمنطقی و ساده‌انگارانه است که انکار کلی نقش ضد انقلاب و عناصر وابسته به خارج در برخی آشوب‌های خشن. اساسا مقصر دانستن روحانیت به عنوان عامل اصلی معضلات بی‌شمار جامعه امروز، در میان بخشی از مردم – درست یا غلط – مشهود است. اگر به آنچه شهید مطهری درباره نقش روحانیت در …

توضیحات بیشتر »

حوزۀ مستقل/ محمد عندلیب همدانی

بررسی فقهی ازدواج با کودکان/ محمد عندلیب همدانی

شبکه اجتهاد: گر چه بحث در مورد حوزهٔ مستقل و ویژگی‌های آن نیازمند شرح و بسط مفصلی است، ولی شاید ذکر چند نکته در این باره مفید باشد: ۱- وقتی صحبت از استقلال حوزه مطرح می‌شود، اختصاصی به حوزه‌های ایران ندارد، بلکه مقصود استقلال حوزه‌های شیعه در هر زمان و هر کشور و در هر حکومت و هر دولت است. ۲- استقلال حوزه به معنای گریز از قانون و عدم پایبندی روحانیون به مقررات و قوانین قابل قبول یک‌ کشور نیست، بلکه آنان هم خود به برقراری نظم اجتماعی معتقدند و‌ هم‌ دیگران را سفارش به آن می‌کنند. بله پیشنهاد …

توضیحات بیشتر »

گزارش‌هائی از درگیری فقهاء و غالیان در عصر امام صادق(ع)/ محمدباقر ملکیان

گزارش‌هائی از درگيری فقهاء و غاليان در عصر امام صادق(ع)/ محمدباقر ملکیان

شبکه اجتهاد: در شیعه دو جریان جلوه بیشتری دارد: یکی جریان معارفی، یعنی به مسائل معرفتی علقه دارند نه مسائل فقهی، چنان که محمّد بن سنان می‌گوید: «من أراد المعضلات فإلیّ، و من أراد الحلال و الحرام فعلیه بالشیخ، یعنی صفوان بن یحیى»(۱). جابر بن یزید، أبو الخطّاب، مفضّل بن عمر، معلّی بن خنیس در این جریان‌اند. البته در این جریان همه یکدست نیستند، یعنی ابو الخطاب و مفضّل و محمّد بن سنان همه اعضای این جریان فکری‌اند، ولی با رتبه بندی‌های مختلف. شاید بتوان این جریان را به دو شاخه مقبول و انحرافی تقسیم کرد. از همین روست که …

توضیحات بیشتر »

خط فقاهتی شیعه و تقابل خط اعتدالی و خط غلو/ حسن انصاری

حدیث گرایی، اتوریته مذهبی و مشکل اسلام معاصر/ حسن انصاری

شبکه اجتهاد: جریان‌‌های باطنی بر خلاف ظاهرشان عموما پروژه‌‌هایی سیاسی بوده‌اند. نوعی مقابله و عصیان بر جریان مسلط سیاسی و الهیاتی. فرض این جریان‌‌ها این است که تفسیر جریان مسلط تنها موافق با ظاهر شریعت و متن مقدس است و معانی باطنی آنها را نادیده می‌گیرد و یا به حاشیه می‌برد. بنابراین جریان‌‌های باطنی و عرفانی که در پیرامون قرائت‌‌های رسمی و در برابر آنها رشد می‌کنند به تأویل متن مقدس در راستای ارائه معنایی باطنی دعوت می‌کنند. این خود یک بار سیاسی و اجتماعی بسیار قوی دارد. یعنی ایدئوژی باطنی گرا و تأویلی در برابر مشروعیت قدرت و تفسیر …

توضیحات بیشتر »

پروایِ شنیدن قول ناصح و پند ادیب/ محمدحسین ایراندوست

پروایِ شنیدن قول ناصح و پند ادیب/ محمدحسین ایراندوست

شبکه اجتهاد: حضرت آیت‌الله صافی گلپایگانی در دیدار رئیس مجلس شورای اسلامی در قم به عنوان فقیهی ناصح درخصوص وضعیت معیشت مردم و نیز روابط خارجی پندی عمیق و اندرزی جدید مطرح فرمود؛ اما برخی که تابِ شنیدنِ قول ناصح و پندِ ادیب را ندارند، نگاره‌هایی آلوده به هتاکی ارائه دادند و مرجع تقلیدی که سال‌های طولانی در حیات امام راحل (ره) و پس از آن در دوران مقام معظم رهبری، همواره مورد وثوق و اعتماد ایشان و پناه مردم و روحانیت بوده را مورد بی مهری قرار دادند. معظم‌له درباره روابط خارجی توصیه کردند: باید با تمام کشورهای دنیا …

توضیحات بیشتر »

مراجع شیعه، ناصحان امین و حامیان حکیم انقلاب/ عبدالله زنجانی

آیت‌الله صافی: از هیچ فرد و نهاد و جریانی، گله و شکایتی ندارم

شبکه اجتهاد: چند روز گذشته متنی رسانه‌ای منتشر شد که طی آن نسبت به مرجع عالیقدر حضرت آیت‌الله صافی گلپایگانی دامت برکاته انتقاداتی مطرح شده بود که به نظر می‌رسد از جهات مختلفی قابل بحث و بررسی است: ۱. مراجع معظم تقلید ناصحان امین و حامیان حکیم انقلاب اسلامی هستند و باید دانست که نکات مد نظر این بزرگواران هم دلسوزانه است هم حکیمانه است و هم به معنای دقیق کلمه انقلابی و آرمان خواهانه؛ ۲. باید توجه داشت که بین انقلاب اسلامی و ساختارهای حکومتی تفاوت وجود دارد و لزوماً همه رفتارهای سیاستمداران و مجریان در قوای سه‌گانه نباید …

توضیحات بیشتر »

عراق مستعد و محتاج گفت‌وگو است/ سید حمیدرضا میررکنی ‌بنادکی

عراق مستعد و محتاج گفت‌وگو است/ سید حمیدرضا میررکنی ‌بنادکی

اختصاصی شبکه اجتهاد: تصور می‌کنم دیدار شیخ الازهر با مرجعیت معظم نیز در معرض برخی آسیب‌ها است. در این راستا نکاتی را باید در خصوص این قبیل مراودات به‌طور کلی ملحوظ داشت؛ ۱. بازنمایی ما از این دیدارها عمدتاً نظیر دیدار یک فقیر غرق عطش با یک غنی مستغنی است؛ گویی اگر پاپ به محضر مرجع عالی‌قدر ما رسیده، از برای شنیدن حرف‌هایی که نشنیده و تلمذ و خاکساری بدانجا آمده. این تصویر گرچه ما شیعیان را خوشحال می‌کند، اما پیش از خوشحالی ما را دچار بلای خوش‌خیالی می‌کند. ما از این قبیل اخبار خرسند می‌شویم و آن را همچون …

توضیحات بیشتر »

استفاده ابزاری از نهاد مرجعیت/ مهدی ابوطالبی

استفاده ابزاری از نهاد مرجعیت/ مهدی ابوطالبی

شبکه اجتهاد: جناب آقای دکتر مصطفی محقق داماد در یادداشتی ضمن تعریض به سیاست خارجی جمهوری اسلامی، با اشاره به صحبت‌های آیت‌الله العظمی صافی گلپایگانی مبنی بر عدم قهر با جهان، ایشان را مرجعی دانستند که از مکتب آیت‌الله بروجردی علاوه بر فقه و اصول و اجتهاد، اعتدال و جهان اندیشی آموخته است. سه نکته در باب سخنان جناب محقق داماد: یکم: جناب محقق داماد! آیا جنابعالی سایر فتاوای آیت‌الله العظمی صافی مثل: ۱. جواز تعزیر زن بی‌حجاب توسط حکومت ۲. احتیاط در وجوب ستر وجه و کفین ۳. عدم جواز اعطای مسوولیت حکومتی به زنان ۴. حرمت مطلق موسیقی …

توضیحات بیشتر »

حکم شرعی انزوای سیاسی/ سیدمصطفی محقق‌داماد

حکم شرعی انزوای سیاسی/ سیدمصطفی محقق‌داماد

شبکه اجتهاد: با قطع نظر از ادله اجتهاد و تقلید، موضوع مرجعیت در شیعه نقش مهمی در طول تاریخ نسبت به تمشیت و تنظیم امور زندگی دنیوی، اجتماعی و سیاسی جامعه شیعه داشته است. ۱- جای تردید نیست که در فقدان مرجعیت دینی هر روز هر کس در هر سطحی از دانش دینی، گاه براساس هواهای نفسانی و حتی گاه به انگیزه‌های خیرخواهانه، جاهلانه به خود اجازه‌ می‌دهد با در دست گرفتن پرچم عمل به وظیفه امر به معروف و نهی از منکر فریاد سر‌ می‌دهد و مردم ساده دل را به حرکتی تحریک‌ می‌کند، و آنان دست به اقداماتی‌ …

توضیحات بیشتر »

مصطفای امام/ محمدکاظم تقوی

مصطفای امام/ محمدکاظم تقوی

شبکه اجتهاد: اول آبان سال ۱۳۵۶ در سیر حادثه و اتفاقات نهضت امام خمینی امتحانی بزرگ برای امام پیش آمد و به برکت شهادت فرزند امام آیت‌الله شهید سید مصطفی خمینی نهضت پانزده ساله، در روند تکاملی که محصول استبداد و استعمار مطلق و نفسگیر حکومت وابسته شاه از یک سو و مجاهدت و استقامت امام خمینی و اصحاب و یاران همراه از سوی دیگر بوده، به «انقلاب اسلامی» بدل شد و پس از گذشت یک سال و اندی به پیروزی رسید و زمینه تأسیس نظام مردم سالار اسلامی ـ جمهوری اسلامی ـ را فراهم کرد. آیت‌الله سید مصطفی خمینی …

توضیحات بیشتر »

زیست مردمی پیامبر اعظم(ص)/ سید عباس صالحی

زیست مردمی پیامبر اعظم(ص)/ سید عباس صالحی

شبکه اجتهاد: شاید در میان کتاب‌های علامه طباطبایی کتاب «سنن النبی» متفاوت از همه آثار ایشان باشد، چه این‌که وی به‌عنوان فیلسوف، فقیه، مفسر، عارف در همه آثارشان به‌وضوح دغدغه نوآوری و ابداع را می‌بینیم حتی در آثاری که برای مبتدیان فلسفه نوشته‌اند چون بدایه‌الحکمه و یا برای عموم چون شیعه در اسلام و یا قرآن در اسلام مطالب تازه و فرم جدید کاملاً دیده می‌شود. کتاب «سنن ‌النبی» گونه دیگری است. آن‌گونه که علامه طباطبایی در تقریظ بر چاپ اول کتاب نوشته‌اند این کتاب در حوالی ۱۳۵۰ هجری قمری تدوین شده است، آن زمان در نجف بوده‌اند و در …

توضیحات بیشتر »

رساله اغلاط مشهوره، رساله‌‌ای در روایات جعلی/ محمدباقر ملکیان

رساله اغلاط مشهوره، رساله‌‌ای در روایات جعلی/ محمدباقر ملکیان

شبکه اجتهاد: علمای شیعه بر خلاف اهل سنّت، تألیفات مستقل چندانی در موضوع روایات جعلی ندارند. البته این را نمی‌توان به سبب اهمال و کوتاهی آنها بر شمرد، علت و یا عللش مفصّل است که در نگاشته‌ای منتشر نشده بدان پرداخته‌ام. از سویی کم نیستند عالمانی که در مباحث علمی شان ـ چه اعتقادی، چه فقهی و چه تفسیری ـ حکم به جعل و یا تحریف روایاتی کرده‌اند. در میان نگاشته‌‌‌های مستقلّی که عالمان شیعه در این موضوع نگاشته‌اند رساله اغلاط مشهوره تألیف سید محمّد طباطبائی معروف به سید مجاهد۱ کمتر دیده شده است، و چه بسا بسیاری از حدیث …

توضیحات بیشتر »

آزمونی سخت/ حسن انصاری

آزمونی سخت/ حسن انصاری

شبکه اجتهاد: بار دیگر جنایتکارانی تکفیری با حمله به نمازگزاران شیعه در افغانستان (قندهار) جنایتی تازه آفریدند و ده‌ها نفر را به شهادت رساندند و بسیاری را زخمی کردند. مدعیانی که در دشمنی آشکار با اسلام و مسلمین در اقداماتی کینه توزانه با هر امنیت و صلح و آسایش مردم این منطقه و همه جهان مخالفند و بازیچه اهدافی شوم قرار می‌گیرند. نفرین بر داعش و شرکایش و نفرین بر تفکر تکفیری آنان و همه آنهایی که زمینه پیدایی و قدرت گرفتن این فریب خوردگان وحشی صفت را که حتی حاضرند جان مردم بی‌گناه و نمازگزار را هم با اعمال …

توضیحات بیشتر »

روزهای سیاه و خونین شیعیان افغانستان/ ابوالقاسم علیدوست

چهارشنبه خونین کرمان و یک نکته/ ابوالقاسم علیدوست

شبکه اجتهاد: روزهای پر از ابهام و سؤال بر عموم ملتِ با ظرفیت و مظلوم افغانستان و سیاه و خونین، بر شیعیان پاک آن دیار کهن می‌گذرد. از جمله شواهد آن، حادثه انفجار در «مسجد جامع قندوز» در روز جمعه اول ربیع‌الاول و در «مسجد فاطمیه قندهار» در جمعه هشتم ربیع‌الاول است. بدون تردید آسیب دیدگان این دو حادثه، از پاک‌ترین بندگان خداوند بزرگ بودند. در پرونده ایشان نه تجاوز است و نه غارت؛ نه قتل است و نه سرقت؛ جرم ایشان در منطقِ بدویانِ وحشی و تربیت‌شدگان سازمان‌های جاسوسی استکبار از یک سو و مدارس خشونت پرور کشورهای اطراف …

توضیحات بیشتر »

جای خالی «فقه فرهنگ» در دروس خارج فقه معاصر/ احمد اولیایی

فقه معاصر؛ چالش‌ها و راهکارها/ حمید شهریاری

شبکه اجتهاد: بیستم مهرماه آخرین مصوبات و موضوعات دروس خارج فقه معاصر برای سال تحصیلی ۱۴۰۰-۱۴۰۱ از سوی آیت‌الله علیرضا اعرافی مدیر حوزه‌های علمیه ابلاغ گردید. فارغ از بسته حمایتی دروس خارج فقه معاصر که در این ابلاغیه تبیین شده است، بسته نهایی موضوعات ابلاغ شده برای دروس خارج فقه معاصر جای تأمل دارد. این تأمل می‌تواند منجر به کشف نقاط قوت و البته کاستی‌هایی در این فهرست شود اما این یادداشت فقط در صدد است تعجب خود را از عدم ذکر «فقه فرهنگ» در میان عناوین دروس خارج فقه معاصر نشان دهد. فقه بورس، پولشویی، ورزش، العربون، اوراق الیانصیب، …

توضیحات بیشتر »
Real Time Web Analytics Clicky