دیدگاه (گفت‌وگو/یاداشت)

اختصاصی شبکه اجتهاد: حجت‌‌الاسلام والمسلمین سید مرتضی تقوی از محققان و نویسندگان حوزه علمیه قم و سردبیر اسبق فصلنامه تخصصی فقه اهل‌بیت(ع) در یادداشت پیش روی به شخصیت‌شناسی حضرت امام خمینی(ره) می‌پردازد که از منظرتان می‌گذرد

اختصاصی شبکه اجتهاد: نوشتار حاضر حاصل گفتگوی منتشر نشده با مرحوم آیت‌الله محمدهادی معرفت از استادان حوزه علمیه قم و از شاگردان حضرت امام است که با حذف پرسش‌ها و تحریر و فشرده سخنان استاد، فرادید خوانندگان ارجمند قرار می‌گیرد.

اختصاصی شبکه اجتهاد: آقا سید روح‌الله خمینی در روز ۲۰ جمادی‌الثانی سال ۱۳۲۰ هق در شهر خمین در خانواده‌ای علمی و مذهبی متولد شد. پدر ایشان مرحوم آیت‌الله سید مصطفی خمینی از مجتهدین مقیم خمین بود. مرحوم امام خمینی چند ماهه بود که پدر ایشان وفات نمود. برادر بزرگ‌تر امام خمینی آیت‌الله سید مرتضی پسندیده بود و دوران کودکی را …

اختصاصی شبکه اجتهاد: سالروز رحلت حضرت امام، فرصت مناسبی برای واکاوی یکی از مهم‌ترین اصطلاحات فقهی به‌جامانده از ایشان است: فقه جواهری؛ اصطلاحی که هم نواندیشان دینی با تمسک به آن، به نواندیشی می‌پردازند و هم سنتی با علم کردن آن، به مخالفت با جریان نواندیشی دینی می‌پردازند. استاد سید مجتبی نورمفیدی اما علاوه بر تدریس خارج فقه و اصول …

اختصاصی شبکه اجتهاد: تأثیرگذاری کم نظیر امام خمینی بر کشور خود، جهان اسلام و بسیاری از مردم جهان، مرهون چه چیزی است؟ امام چه کرد که در میان همسالان خود، این‌گونه یگانه شد و ملتی را با خود همراه کرد؟

اختصاصی شبکه اجتهاد: مبانی فقهی و اصولی امام، همواره تحت مواضع سیاسی و حکومتی وی قرار گرفته است. در این میان، به مبانی غیر فقهی و اصولی، مانند مبانی رجالی امام، بسیار کم پرداخته شده است.

شبکه اجتهاد: وقتى پارادایمى رنگ قداست و دینى به خود گرفت، خدشه و تزلزل آن، حتى توسط حوزویان، نه روشنفکران، حرکتى ضد دینى عنوان می‌شود. مقصود آن‏که تصحیح و یا تغییر در اجزا و عناصر این پارادایم در نگاه به زن، نیاز به گفت‏گوهاى عالمانه دارد وگرنه موجهاى تبلیغاتى و سیاسى با شعار دفاع از زن، تنها به سخت و …

من در پیشگاه خداوند، شهادت می‌دهم در این مصاحبت‌ها از این روحانی عالم، عامل و نیک‌خصال جز ایمان و تقوا، اخلاص، روحیه انقلابی، باور کامل ولایی، دغدغه مشکلات مردم، زندگی بسیار ساده طلبگی، خاکساری مردم و هم‌نشینی با همه اقشار، گوش شنوای دردهای محرومان و مستضعفان، دغدغه انقلاب و ولایت و احساس شرمندگی از وضعیت معیشت مردم، ندیدم. شبکه اجتهاد: …

شبکه اجتهاد: بیش از سه دهه است که در قم، مشهد و تهران بنیادهای آموزشی و مراکزی راه افتاده است که هدف‌شان ارائه‌ی آموزش‌های لازم در موضوع مهدویّت است. مدیران این مجموعه‌ها مدّعی هستند که می‌خواهند سطح گفتمان مهدویّت را از کوچه و بازار و خواب و بیان تشرّف‌ها بالاتر ببرند و از مهدویّت یک خوانش کلامی و عقلانی ارائه …

عده‌‌ای از فقهای میان سال حوزه به دلایلی، تشخیص داده‌اند کم‌کم وارد عرصه مرجعیت شوند. این کار آن‌ها با سیره عده‌‌ای از بزرگان گذشته که مرجعیت گریز بودند منافات دارد و با سیره عده‌ای دیگر که مرجعیت پذیر بودند مطابق است. طبق انما الاعمال بالنیات، ما حق نداریم آن‌ها را متهم کنیم چنانکه بزرگان قبل را هم متهم‌ نمی‌کنیم. اگر …

شبکه اجتهاد: وحدت از اصول اساسی و غیرقابل چشم پوشی در سیره امام علی (ع) است. ژرفنای اثرگذاری و عمق حضور این اصل در سلوک حضرت تا آنجا است که می‌توان گفت آن حضرت همانطور که امام عدل، امام تقوا و امام آگاهی و دانش است، امام وحدت امت اسلامی نیز به حساب می‌آید. آن امام همام وحدت را همواره …

شبکه اجتهاد: به مناسبت شهادت امیرالمومنین علی علیه‌السلام حجت‌الاسلام و المسلمین مجتبی الهی خراسانی استاد خارج فقه حوزه علمیه مشهد و عضو کمیسیون اجتماعی سیاسی شورای عالی حوزه علمیه خراسان در یادداشتی به نقش سه جریان در شهادت امیرالمومنین علیه‌السلام می‌پردازد: بسم الله الرحمن الرحیم؛ همین که به امر خلافت اقدام نمودم گروهى پیمان شکستند، و عده‏اى از مدار دین …

شبکه اجتهاد: مساله بالا بردن سن قانونی ازدواج با استفاده از واژه جعلی «کودک‌همسری» مدتی است در جامعه مطرح شده، و به تبع آن، برای اینکه القا کنند فتاوی فقها غیرانسانی است و در این مساله نباید به شرع مراجعه کرد، ادعا می‌کنند که فقه وقتی جواز تمتع جنسی از نوزاد را می‌دهد! طبیعی است که از کودک همسری دفاع …

اختصاصی شبکه اجتهاد: چندی قبل در خبرها به نقل از یکی از اساتید حوزه علمیه قم آمده بود «مدرسه‌سازی، مرجع‌سازی و جریان‌سازی در حوزه‌های علمیه از طریق شبکه‌های نفوذ در دستور کار دشمنان است. باید متوجه شبکه‌های نفوذ باشیم و راه آنها را سد کنیم». اگر چه شاید گوینده این سخنان به لازمه کلام خود ملتفت نباشد اما لازمه این …

اختصاصی شبکه اجتهاد: سرکار خانم سکینه بیک‌ خورمیزی، را به‌حق باید یکی از بانوان فعال، عالمه و خوش‌سابقه در امر تعلیم و تربیت در مشهد محسوب کرد. ایشان از سن ۱۲ سالگی وارد حوزه علمیه شد و پس از انقلاب، همزمان با آموختن دروس حوزوی موفق به اخذ مدرک کارشناسی از رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی از دانشگاه فردوسی …

تصور می‌کنید امام خمینی دسترسی‌اش به امام و امامت به عنوان علم و تراث و حکم و…از مالک اشتر در مصر کمتر بوده است؟ معتقدم دسترسی امام خمینی در عصر ما به امامت (محتوا و علوم و تراث) از دسترسی بسیاری از عالمان دور از محل اقامت و شهر و موطن امام حی معصوم آن زمان، بیشتر بوده است. این …

شبکه اجتهاد: مدتی است مشغول تورّق کتاب ارزشمند جواهر الکلام هستم. جواهر الکلام شاهکار فقه شیعی است، هم از جهت جامعیّت و هم ازجهت دقّت نظر و شمّ فقاهتی مؤلف آن. از همین روست که پس از تألیف مورد توجّه حوزه‌های علمیه قرار گرفت. تأثیر این کتاب بر کتاب‌های ارزشمندی همانند مستمسک مرحوم آقای حکیم را نمی‌توان نادیده گرفت. حدود دو …

شبکه اجتهاد: امروزه حضور حوزویان در دانشگاه‌ها امری معمولی و مرسوم شده است. در سال‌های اولیه تأسیس دانشگاه در ایران، تعداد کمی از روحانیون در دانشگاه‌ها تدریس می‌کردند که اغلب‌شان افراد شاخص علمی بودند. دانشکده معقول و منقول دانشگاه تهران که امروزه به نام دانشکده الهیات می‌شناسیمش، اولین دانشگاهی بود که روحانیون را پذیرفت و فتح بابی در این خصوص …

مشکل این است که برنامه‌سازان، تهیه‌کنندگان و کارگردانان با زندگی روحانیت آشنا نیستند و یا مشاوره‌ای با افراد روحانی ندارند. لذا وقتی یک مشاور روحانی خبره داشته باشند و سبک و سیره زندگی روحانی را به آن‌ها معرفی کنند، در آن صورت هم شخصیت روحانی حفظ می‌شود و هم برای مردان جذابیت خواهد داشت. اختصاصی شبکه اجتهاد: نمایش دادن چهره …

اگر فقهی که می‌گویند به معنای اعم از اصول و فقه باشد، حرف‌شان درست است که فقه نظام‌ساز است. به این صورت بحث شود که آیا کلاً دستگاه تشریع دین می‌تواند نظام‌ساز باشد؟ در جواب می‌گوییم بله می‌تواند نظام‌ساز باشد؛ اما برای پاسخ به این پرسش که آیا خصوص فقه، نظام‌ساز است یا نه، باید ابتدا واژه نظام را معنا …

دستیار و مشاور مدیر حوزه‌های علمیه در امور فقه معاصر در گزارشی به معرفی و ارائه فعالیتهای دفتر فقه معاصر حوزه علمیه قم پرداخت. شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام حسین اثناعشری، دستیار و مشاور مدیر حوزه‌های علمیه در امور فقه معاصر در گزارشی به معرفی و ارائه فعالیتهای دفتر فقه معاصر حوزه پرداخته است که بدین شرح است: در راستای تحقق خواست …

اختصاصی شبکه اجتهاد: مسابقه «برنده باش» و حاشیه‌های تعطیلی‌اش، هرچند رو به پایان گذاشته است، اما نظرات مختلف فقها در رابطه با آن، نیازمند بحث جدی است تا در موارد مشابه با آن، این اختلافات کمرنگ‌تر شود. از یک‌سو، یک فقیه قم، حکم به حرمت و قمار بودنِ این مسابقه می‌دهد و از سوی دیگر، مرجع نجف، با بیانِ خروج …

اختصاصی شبکه اجتهاد: توفیق رفیق این کمترین شد و به‌عنوان نماینده از طرف حوزه علمیه خراسان دعوت شدم که در محضر مقام معظم رهبری چند دقیقه‌ای صحبت کنم. انصافاً این پیشنهاد برای من بسیار مغتنم بود و از تمام کسانی که من را قابل دانستند تشکر دارم. بعد از شور و مشورت با دوستان و اساتید مشخصاً به این جمع‌بندی …

اما در رابطه با بازیهای فکری، از آنجا که تحرک عضلانی در آنها صورت نمی‌پذیرد، عنوان «لعب» از اساس صادق نیست، بلکه به قول عربها، «ترفیه» (از ماده رفاه) یا «تسلیه» (از ماده آسایش) است. من در بحث «فقه بازیهای رایانه‌ای» نتوانستم این مطلب را بپذیرم، ولی به هر حال، اگر کسانی این مطلب را بپذیرند، مسابقات علمی، از معنای …

شبکه اجتهاد: سه سال قبل و در حالی که مطالبات و توقعات تحولی و اصلاحی طلاب در حال رسیدن به اوج بود و نگرانی‌ از انزوایی که مقام معظم رهبری هشدارش را داده بودند جدی‌تر می‌شد، استاد علیرضا اعرافی که عملکرد درخشان در ساماندهی جامعه المصطفی در پرونده خود داشت، به مدیریت حوزه‌های علمیه انتخاب شد. این انتخاب، بارقۀ امید …

اختصاصی شبکه اجتهاد: ۱۹ اردیبهشت ما، سالروز بزرگداشت محدث بزرگ، محمد بن یعقوب کلینی، فرصت مناسبی برای بررسی یکی از مهم‌ترین مبانی در رابطه با کتاب سترگ وی، کافی است. بسیاری از فقها و رجالیان، با استناد به مقدمه این کتاب، قائل به حجیت تمام روایات مندرج در آن هستند. محمد فایزی، استاد مرکز فقهی ائمه اطهار قم و رجال …

شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام سیدمحمدرضا آیت، کارشناسی ارشد کلام جدید و طلبه سطح ۳ فقه و اصول، در دیدار رمضانی با رهبر انقلاب درباره موضوع «لزوم تخصص‌گرایی در حوزه علمیه و راهکارهای آن» به ایراد سخن پرداخت که متن کامل آن به شرح زیر است: صلوات و سلام خدا بر نبی مکرم و اهل‌بیت مطهرشان، که لحظه‌ای از جهاد جدا نشدند. …

شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام مهدی مسائلی، طلبه سطح ۳ حوزه و پژوهشگر در دیدار رمضانی با رهبر انقلاب درباره موضوع «تحول در حوزه علمیه و لزوم کارآمدی دروس» به ایراد سخن پرداخت که متن کامل آن به شرح زیر است: به نمایندگی از طلاب و روحانیون اصفهان خدمت شما سلام عرض می‌کنم: حوزه علمیه اصفهان که با زعامت عالم بزرگوار آیت‌الله …

شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام حسین نظری، مبلغ و فعال قرآنی و طلبه سطح ۳ حوزه، در دیدار رمضانی با رهبر انقلاب درباره موضوع «ضرورت بازنگری مفهوم خلاقیت در حوزه به منظور تربیت طلبه عصر انقلاب» به ایراد سخن پرداخت که متن کامل آن به شرح زیر است: جائت سلیمان یوم العید قبّره/ أتت بفخذ جراد کان فی فیها/ ترنّمت بفصیح القول …

شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام علی احدی، کارشناسی ارشد فلسفه و کارشناس پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی، در دیدار رمضانی با رهبر انقلاب درباره موضوع «مشکلات و راهکارهای تبلیغ و نقش حوزه در حل آسیب‌های اجتماعی» به ایراد سخن پرداخت که متن کامل آن به شرح زیر است: موضوعی که قرار است در مورد آن چند دقیقه وقت گرانبهای شما را بگیرم مسأله‌ای …