خدمات شرکتهای بیمه با معیارهای اسلامی فاصله دارد و این نگاه که بیمه را مصداق یکی از عقود شرعی بدانیم، نگاه انفعالی است و باید مدلی را طراحی کنیم که بتواند ملاک و ضوابط اسلامی را رعایت کند و مبنای شرکتهای بیمه، تعادل و کمک جمعی به جامعه باشد و سود و ضرر برای همه باشد. اختصاصی شبکه اجتهاد: به …
Read More »دیدگاه (گفتوگو/یاداشت)
سکوت یا فریاد، مسئله این است!/ سیدسجاد تقوی
اختصاصی شبکه اجتهاد: آیا مراجع و علمای دینی نسبت به امور عمومی جامعه باید اظهارنظر کنند یا بهتر آن است که سیاست سکوت در پیش گرفته و مقبولیت خود را برای روزی دیگر که امور دینی در خطر است نگه دارند؟ گروهی معتقدند ایشان نسبت به مسائل عمومی جامعه نباید موضعی اتخاذ کنند تا در بزنگاههایی که اسلام در خطر …
Read More »عقد بیمه، عقلایی است پس مشروع است/ قهوهخانه «لویدز» اولین سازمان بیمه اروپا بود/ نباید بیمه را به سایر عقود بازگرداند
عقلا اصل بیمه را پذیرفته و آن را نوعی عقد میدانند که چارچوب عقود را هم دارد. در قرآن هم تأکید شده که اوفوا بالعقود که منظور هر عقدی است، در عرف هم پذیرفتهشده و ممنوعیتهایی مثل ربا و… در آن نیست پس میتوان مشروعیت آن را ثابت کرد. اختصاصی شبکه اجتهاد: عقد بیمه از عقودی است که در زمان …
Read More »فقه اغتشاش/ مسعود بُندار
اختصاصی شبکه اجتهاد: اعتراض و اغتشاش پدیدهای است که ابعاد مختلفی از جامعه را درگیر میکند. این چالش به همراه خود مسائلی را در پی دارد که فقه باید نسبت به آنها حکم شرعی مربوطه را بیان کند. در هفته گذشته حجهالاسلام احمد رهدار در دانشگاه باقرالعلوم(ع) به ارائه نظریه در این خصوص پرداخت، با توجه به مطالب وی، این …
Read More »آیتالله خامنهای و صلاحیت برای مرجعیت/ مصطفی دُرّی
اختصاصی شبکه اجتهاد: به مناسبت سالروز اعلام مرجعیت آیتالله خامنهای، حجتالاسلام مصطفی دُرّی، مدرس سطح عالی حوزه علمیه قم، به بحث در رابطه با صلاحیت ایشان برای مرجعیت که در طول این سالها محل نزاع موافقان و مخالفان بوده است میپردازد. یک بار در سال ۱۳۶۸ و به هنگامه رأیگیری در رابطه با تعیین جانشین بنیانگذار انقلاب اسلامی و بار …
Read More »سبک درس مقام معظم رهبری متأثر از نجف است/ کل درس سال را در تابستان مطالعه میکنند/ اعتقادی به تدریس اصول مستقل از فقه ندارند
رهبر معظم انقلاب در بحث قائل به بررسی تمام اقوال یا حتی احصاء مهمترین اقوال در مسئله با طرح تفصیلی ادله آن نیستند لذا سه یا چهار قول مهم در مسئله را مطرح کرده و نقد میکنند در نهایت جمعبندی میفرمایند. لذا برای کسی که کار فراوانی قبل از درس نکرده باشند نیز مطلب کاملاً قابل فهم است و در …
Read More »تمایل مقام معظم رهبری به مکتب قم است/ نظرات رجالی ایشان، قابلتوجه است
درس فقه ایشان و مباحث فقه ایشان یک درس کاملاً استاندارد و بر طبق موازین فقهی ما و موازین فقه شیعه است و از عمق خوبی برخوردار است، مبانی فقهی، مبانی اصولی و مبانی رجالی در درسهای مختلف متفاوت است و این هم چیز پذیرفتهای است ممکن است نظرات متفاوت باشد و لکن از حیث رتبه، رتبه درس فقه ایشان …
Read More »آیا پیامبر(ص) محاربین را زجرکُش کردند؟/ سیدحسین علیزاده طباطبایی
اختصاصی شبکه اجتهاد: در جستجو برای شناخت بیشتر از آقای بهرامپور به وبسایت رسمی ایشان برخوردم که نوشتهاست: (کوشش و هدف اعلای ایشان ناظر به آسانسازی فهم قرآن برای عامهی مردم است.) تقریباً تمام برنامه ایشان در این بخش (حدود ۲۳ دقیقه) را هم بهدقت گوش کردم چون بعداً توضیح دادهاند که در مطالبشان تقطیع صورت گرفته است. ابتدا خلاصهای …
Read More »چرا هر دوره، تعداد روحانیون مجلس، کمتر از گذشته میشود؟
اگر میبینیم سالها در مرحله سوم انقلاب که تشکیل دولت اسلامی است مثلاً در حوزه بانکداری و اقتصاد درجا میزنیم، به خاطر این است که روحانیت بهدرستی نقش خود را انجام نداده و آرامآرام به حاشیه رانده شده است. بخشی از این حاشیه رانده شدن روحانیت، به خود این قشر برمیگردد و بخشی هم به خاطر این است که روحانیت …
Read More »فقه حکومتی مستلزم حضور بیشتر روحانیون در مجلس است!
یکی از ویژگیهای قشر روحانیت نسبت به دیگران این است که توانمندی فقهی آنان میتواند در امر مساعدت در قانونگذاری کمک کند. طبیعی است برخی از مشاغلی که ارتباط چندان با فعالیتهای حقوقی و قانونی ندارند از این توانمندی کمتر بهره دارند، مگر اینکه در رشتههای خاصی که توانمندی حقوقی آنها را افزایش میدهد وارد شده باشند. اختصاصی شبکه اجتهاد: …
Read More »مداخله حوزه علمیه در روند تولید فیلمهای مشتمل بر نقش روحانی، اساساً شدنی نیست!
اگر اصل انعکاس شخصیت روحانیت و استفاده از لباس روحانیت و کاراکتر روحانیت در فیلمها و سریالها را بخواهیم متوقف بر این کنیم که مجوزی داده شود یا محدودیتهای فراوانی برای آن گذاشته شود بهتدریج برنامهنویس و کارگردان به خاطر این محدودیتها، بخش قابلاعتنای این کاراکترها را استفاده نخواهند کرد. اختصاصی شبکه اجتهاد: چندی پیش، خبری منتشر شد مبنی بر …
Read More »ابعاد فتوای آیتالله خامنهای درباره عدم استحباب چند همسری/ عباس کعبی
شبکه اجتهاد: مسئلهی چندهمسری یکی از مسائل فقهی است که در قرآن کریم مطرح شده و فقها دربارهی مستحب بودن یا نبودن آن نظرات گوناگونی دارند. چندی پیش پیرو انتساب برخی دیدگاهها به حضرت آیتالله خامنهای پیرامون مسئلهی چندهمسری، دفتر معظمله توضیحاتی بدین شرح منتشر کرد: «در نظر حضرت آیتالله خامنهای بنابر ادلهی معتبر دینی چند همسری مردان، مباح اما …
Read More »بهتر است حوزه در فرآیند صدور مجوز برای فیلمهای دارای شخصیت روحانی ورود پیدا نکند
اگر بحث مجوز فیلمهای دارای شخصیت روحانی از حوزه بخواهد اجرا شود الزامات زیادی دارد و مطمئن نیستم که ظرفیت کنونی حوزه بتواند کمک کند. البته آینده آن را نمیتوانم پیشگویی کنم، ولی در کوتاهمدت منجر به نتایج ویژهای نمیگردد، با توجه به اینکه فقدان ظرفیت را میپذیریم و حداقل در کوتاهمدت منجر به چالشهایی خواهد شد، مثل انباشت انتظارات …
Read More »بازار رقابتی و امکانسنجی تأسیس قاعده فقهیه/علینعمتی
اختصاصی شبکه اجتهاد: در یادداشتهای پیشین عرض شد که ریشه بسیاری از سردرگمیهای اندیشمندان ما در باب تحول حوزه، آموزش و پرورش و نیز نظام دانشگاهی، در فقدان بصیرتهای مربوط به «اقتصاد آموزش» یا «حکمرانی آموزش» نهفته است؛ سردرگمیهایی در مواجهه با انقراض سنتهای کارامد حوزوی، مسأله کنکور، ارتباط صنعت و دانشگاه و … . از منظر دانش اقتصاد، آموزش …
Read More »بَرنده و بُرندهتر از جنگ/ داود فیرحی
شبکه اجتهاد: فقدان توصیف دقیق از یک واقعه و افتادن در چارچوبهای تضاد و تقابل، مشکل همیشگی ماست. یکی از بزرگترین مشکلات این است که ائمه را به ائمه صلح و قیام تقسیم کرده و بعد آن را توجیه کردهایم. زمینههای شکلگیری صلح امام حسن(ع) در سالهای ۳۸ تا ۴۱ هجری قمری و در جنگهای فرسایشی داخلی، حداقل نود هزار …
Read More »در فرهنگ اسلام، نه جنگ اصالت دارد و نه صلح/ محسن اسماعیلی
شبکه اجتهاد: درتقویم شیعی بیست وششم ربیع الاول، روز امضای پیمان صلح میان امام حسن مجتبی علیه السلام با معاویه است؛ حادثه بسیار مهم و درس آموزی که نه تنها چنانکه باید شناخته نشده است، که حتی متاسفانه دچار کج فهمی و قدر ناشناسی تاریخی هم گردیده است. این اشتباه بزرگ ازمردمِ زمان خود آن بزرگوار آغازشد و هم اکنون …
Read More »سادات حسنی/ مهرداد غلامی
اختصاصی شبکه اجتهاد: به مناسبت سالروز صلح امام حسن مجتبی (ع) با معاویه، مهرداد غلامی، دانش پژوه حوزه علمیه قم، به واکاوی سادات حسنی و نسل آنها پرداخته است. خواندن یادداشت وی، خالی از لطف نیست. سادات جمع سیّد و در لغت عربی در اصل سَیوِد بوده و به معنی آقا و سرور است؛ و در اصطلاح عام به کسانی …
Read More »تنها دو حدیث در رابطه با حضرت معصومه(س)، صحیح است/ آیتالله مرعشی گفت: تاریخ تولد و وفات حضرت معصومه منقول نیست/ مراجع تقلید برای حضرت معصومه، مجلس نمیگرفتند
در کتاب اغانی ابوالفرج اصفهانی تمام تواریخ فوت مقنیان، درباریان، رقاصان، خنیاگران و موسیقیدانان دربار خلافت عموی و عباسی به طور دقیق گزارش شده است. بعد از مرگ این افراد، بازار به حالت تعطیل در میآمد و سیاهپوش میشد. در واقع برای جامعه، افرادی که مورد توجه دربار خلافت، حکام و پادشاهان بوده است احترام قائل بودند اما اهلبیت(علیهالسلام) و …
Read More »جریان تقریب مذاهب اسلامی در حصارِ «امر سیاسی»/ احمد حکمتی لطفی
شبکه اجتهاد: نزدیک کردن مذاهب اسلامی یکی از پروژههایی است که کشور ما سالیان متمادی برای آن هزینه معنوی و مادی صرف کرده است. اکنون در پایان سیوسومین کنفرانس بینالمللی وحدت اسلامی، بیمناسبت نخواهد بود اگر منتقدان، چه مخالف و چه موافق، یک باز بازخوانی انتقادی از این جریان داشته باشند، که صد البته پرداختن به این موضوع با رویکرد …
Read More »نکاتی بر نظرات اخیر استاد سند؛ این نسبت دادنها نشان از بیخبری است!/ ابوالقاسم علیدوست
اختصاصی شبکه اجتهاد: در شبکهها آمده بود که آیتالله خویی فقه را به انحراف کشانده است. ایشان بها را به سند روایات میداد در حالی که باید به محتوا و متن حدیث توجه ویژه کرد این اندیشه به یکی از اساتید نجف که با او مصاحبه شده است نسبت داده شده است. (در شبکه اجتهاد بخوانید) در پیوند با متن …
Read More »فقهای عرب زبان برتری در فهم نصوص نسبت به فارسی زبانها ندارند
هرکس ازنظر آشنایی با قواعد اجتهاد مسلطتر باشد، فهم او نیز در استنباط آسانتر خواهد بود، چراکه رکن اصلی در اجتهاد، استنباط از کتاب و سنت است و این بدون تسلط بر ادبیات عرب امکانپذیر نیست. آشنایی با این قواعد مستلزم بر تکلم عربی نیست، بلکه عربزبان نیز میبایست با ادبیات آشنا باشد؛ چون تکلم به عربی، مساوی با مسلط …
Read More »افزایش قیمت بنزین و چند سؤال ساده در حوزه حقوق عمومی؟/ سیداحمد حبیبنژاد
اختصاصی شبکه اجتهاد: چند سوال ساده از منظر حقوق عمومی در خصوص مصوبه افزایش قیمت بنزین در ذهنم آمده است که فارغ از هرگونه جبههگیری سیاسی آنها را مطرح مینمایم. سوالات فقط و فقط جنبه حقوقی دارند. ۱- آیا شورایعالی سران سه قوه برای بررسی موضوعات دارای آیین نامه خاصی میباشد؟ لطفا بر اساس اصل اصیل شفافیت مخصوصا در خصوص اسناد حقوقی …
Read More »بحران رهبری در زمان امام صادق(ع)/ محمد باویپور
اختصاصی شبکه اجتهاد: به مناسبت ولادت امام جعفر صادق(ع)، محمد باویپور از دانشآموختگان علوم قرآن و حدیث دانشگاه اصفهان و دانشپژوه رشته تاریخ اسلام مؤسسه عالی حوزوی امام رضا قم، به بررسی بحران رهبری در جامعه شیعه امامیه در زمان امام صادق(ع)، پرداخته است. اعتقاد به امامت از اصول اعتقادی شیعه به شمار میرود؛ اما عدم شناخت صحیح مصداق امام …
Read More »چندهمسری در فقهِ اخلاقی/ هادی سروش
اختصاصی شبکه اجتهاد: در این روزها بحث چند همسری در فضای ایران داغ شده است. البته که این موضوع، دارای چنان اهمیتی است که در صورت عدم رعایت جوانب مربوطه؛ از نگاه شهید استادمطهری «بدنام کردن اسلام» است؛ و از نگاه آیتالله جوادی آملی «برهم زدن اساس دین» است. اجازه دهید در ضمن چند مطلب، موضوع را ارزیابی نماییم. مطلب …
Read More »محتوای خطبهها به امامان جمعه ابلاغ نمیشود/ مقایسه جمعیت فعلی نماز جمعه با اول انقلاب صحیح نیست/ جناحی کردن و منطقهای کردن خطبهها، مردم را از نماز جمعه دور میکند
مقایسه کردن جمعیت شرکتکننده امروز به نسبت اوایل انقلاب یک مقایسه کامل و جامع نیست؛ چراکه شرایط زمانی اوایل انقلاب با امروز جامعه بسیار متفاوت است که باید در این مقایسه مدنظر قرار بگیرد. اولاً وسایل ارتباطجمعی و فضای مجازی که امروز گسترش پیدا کرده و در دسترس همگان قرار گرفته است در اول انقلاب وجود نداشت؛ یعنی شرایط زمانی …
Read More »کشمکشهای سیاسی و ناهنجاریهای اخلاقی مسؤولین، عامل کاهش حضور مردم در نماز جمعه است
در جامعه ما هرکس در کسوت روحانی در سمتهای مختلف مخصوصاً امامجمعه است، باید بسیار مواظب رفتار و گفتار خود باشد. چون اگر روحانیتی اشتباه کند بسیار رخداده است که مردم آن کردار را به همه روحانیون نسبت میدهند و احساس میکنند همه آنها چنین هستند. در هیچ قشر دیگری چنین نیست که خطای یک فردی از آن مجموعه به …
Read More »برداشت زودهنگام استاد جعفریان از «کتاب هفت ساله چرا صدا درآورد»/ مهدی کریمی
اختصاصی شبکه اجتهاد: استاد رسول جعفریان در یادداشت «از درسهای ولایت فقیه امام تا انتشار کتاب هفت ساله چرا صدا درآورد» برداشتهای زودهنگامی کرده است، در حالیکه به سه دلیل مختلف، ثابت میشود منظور مرحوم آیتالله شیخ علیپناه اشتهاردی صدوهشتاد درجه با نتیجه این یادداشت، متفاوت است که در ذیل بررسی میشود. اولاً آنهایی که از قول نویسنده کتاب هفت …
Read More »نقدی بر کتاب «حضور زنان در ورزشگاه؛ پژوهش فقهی»/ فاطمه زنداقطاعی
اختصاصی شبکه اجتهاد: ورزش موجب نشاط روح و سلامت تن میشود و یک جامعهی سالم و با نشاط، با تندرستی و توانمندی زنان و مردان آن محقق میشود. زنان مهمترین رکن جامعهاند؛ زیرا آنها به دلیل نقش مادری و همسری، نیازمند جسمی سالم برای رسیدن به اهداف متعالی حیات خود و دیگران میباشند. ازسوی دیگر، دستگاه خلقت اختلافاتی را به …
Read More »کتابهای بنیاد، در مصر، هند و عراق مشتری دارد/ کیفیت و کمیت پژوهشگران بنیاد کم شده است/ بیشترین تلاش بنیاد، احیاء تراث بوده است
اغلب فعالیتهای علمی و فقهی بنیاد در قالب احیای تراث بوده است؛ یعنی آثار و تراث فقهی که نیاز به احیاء و تصحیح و تحقیق داشته است مدنظر قرار گرفته شده است. اختصاصی شبکه اجتهاد: بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی مرکزی علمی و پژوهشی، وابسته به آستان قدس رضوی در مشهد مقدس است که با هدف ترویج و نشر …
Read More »اثری ماندگار در اصول و فقه شیعی از فقیه محقق آیتالله سیستانی/ حسن انصاری
شبکه اجتهاد: بیش از سه سال است که به طور مجزا با دوستانی بحثهای مرتبط با موضوع حجیت اخبار (اخبار آحاد) و بهره وری از حدیث در اجتهاد شیعی را برای نوشتن چند کتاب و مقاله مشترک دنبال میکنم. از عصر حضور بحث را آغاز کردهایم و با هر یک از دوستان بخشهای مختلف متون اساسی فقه و اصول فقه …
Read More »