شبکه اجتهاد: در هفته هفتهی وحدت تلاش میشود تا با تکیّه بر ضرورت همدلی و وحدت در میان مسلمانان، نه تنها اختلاف شیعه و سنّی بر سرِ تاریخ تولّد پیامبر (صلّالله علیه و آله) حل شود، که کلّ اختلافات تاریخی آنها کماهمیّت نشان داده شده و راه برای ایجاد وحدت میانشان هموار گردد. در این هفته سمینارهایی با مشارکت عالمان …
Read More »دیدگاه (گفتوگو/یاداشت)
حفرهی اجتماعی تقریب/ مهدی سلیمانیه
شبکه اجتهاد: تقریب، از زمان سید جمال در سطح نخبگانی باقی مانده است. این نخبگانی بودن تقریب، خود را در ساحت نخبگانیِ سیاسی، مذهبی یا فرهنگی نشان میدهد. ویژگی خاصی که به یک تعبیر میتوان آن را «میراث نخبگانی پروژهی سیدجمالی تقریب» نامید. به تعبیری پاشنهی آشیل تقریب در تمام طول عمر حدود یک قرنیاش در دوران معاصر، سرایت تقریب …
Read More »کنفرانس وحدت، از رؤیا تا واقعیت/ محمدتقی سبحانی
بیپرده باید گفت که همه شاخصها نشان میدهد که کنفرانس وحدت اسلامی همچون سایر قطعات پروژه تقریب در این کشور، سالهاست که از کار افتاده و این پیکره نیازمند یک تعمیر بلکه تعویض اساسی است. شبکه اجتهاد: سی و دومین اجلاس بین المللی وحدت اسلامی امروز ۵ آذرماه در غیاب نمایندگان رسمی مذاهب اسلامی و بدون حضور رهبران سیاسی جهان …
Read More »«تقریب مذاهب» علیه «وحدت اسلامی»! / حامد رضایی
شبکه اجتهاد: «من بعد از بحران سوریه به این نتیجه رسیدم که اصل اختلافات سیاسی است و تا در سطح سیاسی وحدتی شکل نگیرد، وحدت اسلامی تحقق نخواهد پذیرفت. تمام تلاشهای تقریبی آیتالله واعظ زاده، تسخیری و علمای تقریبی اهل سنت با یک حادثه سیاسی مثل بحران سوریه از بین رفت و اوضاع نه تنها به حالت اول که به …
Read More »از عرصههای فقهی بازیهای رایانهای تا مؤلفههای ورود فقیه به فضای مجازی
بحث فقه بازیهای رایانهای بهطور کلی وارد بحث فضای مجازی نمیشود؛ بلکه گرایشی از آن است و بحث فضای مجازی بسیار گستردهتر و دارای مسایل متعدد است که میتوانیم، قالبهای کلی آن را عرض کنیم که یک فقیه برای ورود به این عرصه نیاز به چه تواناییهایی دارد. به گزارش شبکه اجتهاد، امروزه فضای مجازی و سایبری، فضایی است که …
Read More »مصلحت گرایی و نصّ قرآنی/ علیرضا سبحانی
شبکه اجتهاد: در برخى مقالات تصور شده که با مصلحت گرایى میتوان در نصوص قرآنى و حدیثى تصرف کرد، این موضوع در این مقاله مورد بررسى قرار گرفته است. در مکتب عدلیه، افعال الهى در تکوین و تشریع با غرض و هدف همراه میباشد و ساحت حق تعالى از هر کار لغو و بیهوده منزه است و اراده او بر …
Read More »رویکرد اعتباری به پول و نتایج فقهی و اقتصادی آن/ محمداسماعیل توسّلی
علامه طباطبایى (ره) در بحث اعتباریات و علوم غیرحقیقیه، اعتبار را عبارت دانسته است از: «اعطاى حد چیزى به شىء دیگرى که این حد را ندارد. از جمله اعتبارها یا به گفته جان سرل، حقایق نهادی که زندگی اقتصادی بشر را متحول ساخت، پول است». شبکه اجتهاد: حجتالاسلام والمسلمین محمداسماعیل توسّلی، استادیار دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی (ره)، در یادداشتی …
Read More »نواندیشی فقهی، ظرفیتها و تنگناها/ سیدعلی میرموسوی
آثار فیرحی تا چه حد توانسته است در عرف و هنجارهای مرسوم حاکم بر حوزه علمیه و فضای تفکر فقهی تاثیر بگذارد و رویکرد حاکم بر آن را متحول سازد؟ شبکه اجتهاد: حجتالاسلام والمسلمین دکتر سیدعلی میرموسوی رئیس دانشکده علوم سیاسی دانشگاه مفید، برای نشست «در کجا ایستادهایم؟ نگاهی به آوردهها و بایستههای دکتر داود فیرحی در دانش سیاست» چنین …
Read More »گذار معرفتشناسانه از فقه سکولار در عصر مدرنیته به فقه حکومتی/ محمدرضا پیری
«نظامهای مدرن مبتنی بر معرفتشناسی خاصی است؛ فقیه باید از این ساختارهای انحصارگر تجربه، گذار نماید و خودش ساختار جدیدی بر اساس منطق معرفتی اسلام ارائه دهد و سپس بر اساس منطق معرفتی جدید، فتوا صادر نماید؛ در صورت اتکای فقیه به موضوعشناسی یا موضوعسازی پوزیتیویسمی، فقه گرفتار نوعی سکولاریشدن خواهد شد» شبکه اجتهاد: حجتالاسلام محمدرضا پیری، معاون پژوهش مؤسسه …
Read More »دیدگاه فقهی سنتی به موسیقی ایرانی تسری یافته است
مولف کتاب «موسیقی بر ضربآهنگ فقه و قانون» میگوید: همچنان شاهد دیدگاههای مخالف در این حوزه هستیم و علیرغم وجود نهادهای قانونی مرتبط با این هنر در کشور، شاهد تسری دیدگاه فقهی سنتی هستیم به نوعی که حتی در حوزه موسیقی سنتی نیز همچنان با چالشهایی مواجه بودهایم. به گزارش شبکه اجتهاد، موسیقی همواره از جمله موضوعات مبهم فقهی بوده …
Read More »از سفارت آمریکا و عربستان با مهمانان ما تماس میگیرند/ ۲ مهمان شاخص کنفرانس وحدت اسلامی
آیتالله اراکی، دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی با اشاره به تماسهای تهدیدآمیز یا تطمیعگرانه از سفارتخانههای آمریکا، عربستان و رژیم صهیونیستی با مهمانان این کنفرانس گفت: حامد کرزای و نوری مالکی، مهمانان شاخص این دوره هستند. همچنین قریب به ۱۰-۱۲ وزیر خارجه و وزیر اوقاف و شؤون دینی و مفتیهای اهل تسنن حضور پیدا خواهند کرد. به گزارش شبکه …
Read More »شیخ شریعت و نظریهپرداز وحدت/ راوی حوزه
شبکه اجتهاد: در میان مراجع تقلید شیعه بودهاند فقهایی که مشی مبارزاتی برجستهای از خود بر جای گذاشتند. میرزا فتحالله نمازی غروی اصفهانی(۱۳۳۹-۱۲۶۶ق) مشهور به شیخالشریعه از آن جمله بود. در کارنامه وی هشت فتوای جهاد علیه استعمارگران بریتانیایی بر جای مانده است. میرزا فتحالله در ۱۲ ربیع الاول ۱۲۶۶قمری در اصفهان به دنیا آمد. خاندان وی از خانواده مشهور …
Read More »مبانی تحلیلی علامه طباطبایی بسیار فطرتگراست/ علامه معتقد است تمایزات حقوقی زن و مرد هم در خانواده است و هم در اجتماع/ ایشان جنسیت را دارای منشأ تکوینی میداند
حجتالاسلام زیبایی نژاد میگوید از نظر علامه مرد و زن بهلحاظ تکوینی هم تفاوت دارند و هم تفاضل؛ یعنی مرد برتر و عقلش بیشتر است اما این تفاضل ملاک ارزشی نیست. به گزارش شبکه اجتهاد، علامه طباطبایی بهواسطه شخصیت جامع علمی و فلسفیای که دارد، در حاشیه آثارش درباره امور گوناگونی اظهار نظر کرده است. یکی از این موضوعات، «زن …
Read More »اندر بحث تورم علم اصول/ حسن انصاری
شبکه اجتهاد: گاه و بیگاه میبینم برخی این بحث را مطرح میکنند که علم اصول در ادوار و سدههای اخیر تورم پیدا کرده و حاوی مباحثی است که ارتباطی با فرایند اجتهاد و تفقه در احکام شرعی ندارد. نتیجه هم گرفته میشود که باید علم اصول را پاکسازی و مختصر و مفیدش کرد. اگر از نقطه نظر ضرورتها و بایستههای …
Read More »وهابیت، محور اصلی تقویت افراطگرایی مذهبی/ ایجاد تنش میان شیعه و سنی امری سیاسی است
برای درک بهتر از سهم عربستان در افزایش تنش مذهبی میتوان نگاهی به هزینههای سنگین این کشور در مناطق مختلف جهان انداخت. علاوه بر درصدی از فروش نفت، وهابیون عربستانی با سرمایهای برابر با ۶ درصد سود ناخالص ملی خود و گاهی به ۷٫۷ درصد از آن، به نشر تفکرات تنشزای خود در ۷۰ کشور جهان پرداخته است. به گزارش …
Read More »مسئلۀ بیمه بالاتر از دایره فقه فردی است/ کراهت و مستحب در فقه فردی، در فقه حکومتی حرام و واجب میشود/ تمام مصارف عقلایی از مئونه بهحساب میآید
اختصاصی شبکه اجتهاد: آیتالله شیخ محمّد سند از جمله مدرسین عالی رتبه فقه و اصول در حوزۀ نجف است. تقریراتی که از ایشان تحت عنوان فقه المصارف و النقود در رابطه با مباحث مالی از جمله ضمان الفعل و عقد التأمین به طبع رسیده ما را بر آن داشت که گفتگویی در زمینۀ بیمه با ایشان انجام دهیم. معوّض دانستن …
Read More »تحلیل فقهی بر فعالیتهای شرکت سرمایه گذاری تأمین اجتماعی «شستا»/ عبدالله آرام
اختصاصی شبکه اجتهاد: مسئلۀ تعاون در فقه فردی و اجتماعی از جایگاه ویژهای برخوردار است. خداوند متعال در این باره در قرآن میفرماید: تعاونوا علی البرّ و التّقوی و لاتعاونوا علی الإثم و العدوان. یکی از مواضع عامّ البلوایی که امروزه میتواند مصداق فراز ایجابی و یا تحریمی این آیۀ شریفه باشد و متأسّفانه از آن غفلت شده است، مسئلۀ …
Read More »«انقلاب علامه»/ محمدتقی مصباح یزدی
شبکه اجتهاد: تصور بنده این است که ما در بین علمای معروفی که نسبت به همه آنها بدهکار هستیم و باید زانوی ادب به زمین بزنیم و برای علوّدرجات آنها دعا کنیم اشخاصی به جامعیت مثل مرحوم علامه طباطبایی کم پیدا میشود. در میان ویژگیهایی که علامه طباطبایی (ره) داشت شاید بارزتر آن خدماتی بود که ایشان برای قرآن انجام …
Read More »کنفرانس وحدت و دغدغههای شخصی/ از نظر تمدنی و گفتمان وحدت اکثریت هستیم ولی احساس اقلیت بودن میکنیم
شبکه اجتهاد: دکتر محمدعلی آذرشب متولد ۱۳۲۶ در کربلا میباشد. او دوره کارشناسی خود را در رشته زبان عربی و علوم قرآنی دانشگاه اصولالدین بغداد گذرانده، سپس به توصیه شهید آیتالله صدر به موطن اصلی خویش عزیمت میکند و تحصیل در رشته زبان و ادبیات عربی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران را پیش میگیرد. در سال ۱۳۵۳ بهعنوان …
Read More »مناسبت سازی، تنازع شیعیان در زمان/ زهره سروشفر
شبکه اجتهاد: شکلگیری مناسبتهای شیعی جدیدی مانند «ایام محسنیه» و «ایام مسلمیه» و یا ایجاد تغییراتی در برخی مناسبتها مانند دهه فاطمیه[۱] چند مدتی است که شدت گرفته است. چنین تحولاتی را میتوان هم ارز و موازی با تغییراتی دانست که در سالهای پس از پیروزی انقلاب از سوی حکومت بر مناسبتهای مذهبی اعمال شده است. تغییرات تقویمی شامل افزایش …
Read More »قوانین کنونی به جای کاهش طلاق سبب افزایش آن شد!/ طلاق از چاله مشکلات درآمدن و به چاه مشکلات افتادن است
عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات زنان و خانواده گفت: متأسفانه شاهد فاصله زیاد میان فرهنگ و هنجارهای مدنظر اسلام در زمینه طلاق با نظام انحلال خانواده در ایران هستیم، چرا که پس از ایجاد اختلاف و مراجعه افراد به دادگاه روندها به سمت ریشهیابی علت اختلاف و ایجاد مصالحه نیست. به گزارش شبکه اجتهاد، یکی از معضلاتی که جامعه امروز …
Read More »میرزا مهدی اصفهانی و مکتب اصولی محقق نائینی/ حسن طالبیان شریف
اختصاصی شبکه اجتهاد: آیتالله میرزا مهدی غروی اصفهانی در ماه محرم سال ۱۳۰۳ هق در محله بیدآباد اصفهان در بیت علم و معنویت متولد شد. میرزا ابتدا تحصیل را در مکتب آغاز کرد و سپس به حوزه اصفهان راه یافت و زیر نظر حجتالاسلام والمسلمین آقا اسماعیل غروی به فراگیری علوم اسلامی پرداخت. بعد از فوت پدر، حاج آقا رحیم …
Read More »«دینداری خیابانی» از فیضیّه و عالمان دین راه نمیجوید و فرمان نمیبرد/ مهراب صادقنیا
شبکه اجتهاد: این سالها با پایان یافتن ماه صفر جامعهی مذهبی ما چالش تازهای را تجربه میکند و آن این که سوگواری را به کناری نهاده و زندگی عادی خود را از سر بگیرد و یا به بهانهی دههی نوظهورِ محسنیّه و یا عسکریّه جلسههای عزاداری را تا پایان روز هشتم ربیع ادامه دهد. این کِش و قوس قدری هم …
Read More »سیره عملى امام خمینی در برخورد با مراجع و بزرگان/ مهدی حاضری
شبکه اجتهاد: بررسى سیره عملى حضرت امام خمینی در برخورد با مراجع و بزرگان معاصر خود چه در دوران تحصیل، چه در دوران تدریس، چه دوران مبارزه و چه دوران رهبرى مىتواند الگویى باشد براى همه که چگونه على رغم داشتن دیدگاهى کاملًا متضاد با بزرگان و مراجع تقلید که پرچمدار هدایت جامعه هستند، همواره بر حفظ احترام آنها و …
Read More »تحدید قدرت حاکم جائر مسلمان/ سید سجاد ایزدهی
اختصاصی شبکه اجتهاد: از دیرباز، ظلم، استبداد و سوء استفاده از قدرت، با نظامهای سیاسی ظالم و جائر قرین بوده و حاکمان نامشروع همیشه درصدد بودند با بسط سلطه و قدرت خود بر مردم، به امیال خویش دست یافته و با سوء استفاده از قدرت و امکاناتی که در اختیار دارند، بر قدرت و ثروت خویش بیافزایند. چه آن که …
Read More »جزییات سازوکار ابزار مالی «وارانت» از زبان عضو کمیته فقهی سازمان بورس
در این گفتگوی کوتاه با موسویان پیرامون سازوکار ابزار وارانت، نقد کارشناسان به عدم تطابق برخی ابزارهای مالی با اصول فقهی و چالش بانک مرکزی برای عملیات بازار باز در بازار بدهی بدون اوراق قرضه سخن گفتهایم. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین دکتر سیدعباس موسویان دبیرکمیته تخصصی فقهی سازمان بورس و عضو شورای فقهی مشورتی بانک مرکزی است که …
Read More »فقه در عصر غیبت قادر به ساخت مدینه فاضله نیست!/ انقلابیگری غلوآمیز فرصت را برای رشد سکولاریسم فراهم میکند
مهدی نصیری استاد دانشگاه و پژوهشگر دینی میگوید: در عصر غیبت و سیطره مدرنیته نباید از حوزه و فقه انتظار شکل دادن به اتوپیای دینی (مدینه فاضله ) را داشته باشیم و این امر تنها با ظهور حضرت ولی عصر محقق خواهد شد. کسانی که غافل از تنگناهای موجود در عصر غیبت و زمانه سیطره مدرنیته، حوزه و فقه را …
Read More »امام رضا(ع) با سبک سیاسی خود مانع قدسیت بخشی به حکومت حاکم شد/ حضرت در گفتوگو هیچگاه خود را حق و دیگری را باطل اعلام نکرد/ میان مردم و نهاد روحانیت زبان مشترکی وجود ندارد
شناسایی اندیشه و سیره سیاسی هر فرد، علاوه بر آنکه نمایانگر باورها و نقش آفرینی آنها در تعیین رفتار سیاسی است، نشانگر درک درست وی از ساختار سیاسی جامعه نیز هست. اهمیت این موضوع، زمانی دوچندان است که یک شخص با توجه به جایگاه علمی، معنوی و اجتماعی، و جریانهای فکری و سیاسی عصر خویش، به تحلیل ساختار سیاسی پرداخته …
Read More »تأسیس تمدن مهم، اما تداوم آن مهمتر است/ رسول جعفریان
شبکه اجتهاد: برخی از دوستان ما که خود را تئوریسین تمدن نوین اسلامی میدانند، از تحقق طلیعههای آن تمدن سخن میگویند. خواستم عرض کنم، تغییر و تحول در جامعه برای رسیدن به نقطه اوج عزت قوانین خاص خود را دارد که اگر رعایت نشود، به جای اوج عزت، در حضیض ذلت فرو خواهد رفت. صد البته، اگر شناخت درست از …
Read More »از رحلت پیامبر(ص) و ماجرای سقیفه تا دولت رانتیر و فساد سیستماتیک
بعد از درگذشت خلیفه اول، با روش غیردموکراتیکتر خلیفه دوم به حکومت میرسد. او با رسیدن به حکومت برای دفع برخی تهدیدها از دولت مستقر اسلامی، ساز و کار جدیدی را در فرآیند تقسیم غنایم اجرایی میکند که نه در سنت پیامبر سابقهای داشت و نه حتی در رویه خلیفه اول قرینهای برای آن وجود داشت. ساز و کاری که …
Read More »