شبکه اجتهاد: تاریخ علم اصول فقه، ادوار گوناگونی را پشت سر نهاده و فراز و نشیبهای علمی فراوانی داشته است. این علم با تلاش اندیشوران بزرگ توانسته است بر مانعهای بیشماری فائق آید و به رشد و توسعه خود ادامه دهد تا آنجا که رشد و بالندگی این دانش در میان مجموعه علوم اسلامی شایان توجه و بایسته تحسین است. …
Read More »آخرین اخبار
فقه معاصر؛ چالشها و راهکارها/ حمید شهریاری
شبکه اجتهاد: نوشتار حاضر در چهار محور کلّی سامان یافته است: ۱. ضرورت فقه معاصر؛ ۲. بیان وضعیت مطلوب فقه و بررسی وضعیت موجود؛ ۳. بررسی چالشهای پیش روی فقه معاصر؛ ۴. ارائه راهکارهای مناسب جهت نیل به وضعیت مطلوب. ۱. ضرورت فقه معاصر ضرورت پرداختن به فقه معاصر، در سه محور قابل طرح است: الف. تغییر سبک زندگی امروز …
Read More »«زنان، افتاء و مرجعیت» نقد و بررسی شد
استاد حوزه علمیه مشهد گفت: تقریبا امروز هیچ کس مناقشهای در اینکه زن میتواند مجتهد شود ندارد. یا اگر زن مجتهد شد میتواند خودش از خودش تقلید کند؟ در این بحث هم تقریبا کسی مخالف نیست. در بحث تقلید زن از زن مجتهد نیز نویسنده قائل به جواز است. حال طبق نظر کسانی که تقلید از اعلم را واجب میدانند …
Read More »معنویت در فقه: فراتر از احکام ظاهری/ رسالت حوزه در عرصۀ معنویت چیست؟
شبکه اجتهاد: مفهوم معنویت، بر اساس آنچه در مطالعات معنوی (spiritual studies) مطرح میشود، قلمرویی گسترده و مطرح در حوزههای مختلفی است. شاید گستردهترین کاربرد معنویت در حوزه زیستی ـ به معنای زیست معنوی ـ باشد که عبارت است از معنادادن به زندگی با هویتی ثابت و متعالی. رویکرد معنوی در زندگی، همواره نیاز طبیعی آدمی بوده و متولیان و …
Read More »«تحریر امام» هم کتاب فقهی است هم کاربردی
آیتالله جوادی آملی ضمن تاکید بر آگاهی از شرایط روز و تقویت دانش قضایی، از طریق مطالعه لوایح قضایی و منابع فقهی مانند «تحریر امام» که میتواند مسیر ارتقای قضات و دستگاه قضا را هموار کند، گفت: آیتالله بهشتی اصرار داشت که ما باید تحریر امام رو بگیریم چون هم کتاب فقهی است هم کاربردی! به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام …
Read More »آیا علم فقه با عقلانیت و اخلاق ناسازگار و ناکارآمد است؟/ محمد محمدرضایی
شبکه اجتهاد: چندی پیش مناظرهای بین جناب دکتر عبدالکریم سروش و جناب استاد ابوالقاسم علیدوست در باب فقه و کارآمدی آن صورت گرفت که از این بابت از هر دو استادان تشکر و قدردانی مینمایم. در این مناظره مسائلی در باب فقه و علم فقه مورد گفتگو قرار گرفت و هر کدام از زاویهای به این مسئله پرداختند. استاد علیدوست …
Read More »مؤلفههای یاددهی و یادگیری مطلوب از منظر اسلام، با تأکید بر دوره جوانی
دوازدهمین دور گفتوگوی دینی مرکز گفتوگوی ادیان و فرهنگهای سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی و نهاد گفتوگوی ادیان واتیکان با عنوان «آموزش جوانان در خانواده به منزله چالشی برای اسلام و مسیحیت» طی روزهای ۲۹ و ۳۰ آبانماه جاری به میزبانی «کاردینال میگل آنجل آیوسو گیسو» رئیس نهاد گفتوگوی ادیان واتیکان و در شهر رم برگزار شد. سخنرانان در سه …
Read More »هوش مصنوعی و استنباط حکم شرعی
شبکه اجتهاد: هوش مصنوعی شاخهای از علوم رایانهای است که هدف از آن شبیه سازی هوش انسانی است؛ فکر کردن منطقی و انسانی ویژگی هوش مصنوعی میباشد؛ باید توجه داشت که هوش مصنوعی سختافزار نیست بلکه الگوریتم و برنامهای است که دادهها را بر اساس الگوریتم تحلیل میکند، بنابراین یک نوع تولید را محقق میکند. هوش مصنوعی به چهار دسته …
Read More »هوش مصنوعی از نگاه آیتالله خامنهای، دغدغهها و توصیهها/ علی خانی
شبکه اجتهاد: انباشت حجم عظیمی از دادههای گوناگون در فضای اینترنت، شبکههای اجتماعی و سِرورهای شرکتهای بزرگی مثل: گوگل، فیسبوک و توئیتر موجب شد که تمام دانش بشری به طور یکپارچه برای همگان دسترسپذیر باشد. جمعآوری دادههای کلان و پیادهسازی الگوریتمهای مشخّص روی آنها، درعمل، به استخراج دانش بشری توسط ابزارهای خاصّ، مانند چت جیپیتی (ChatGPT) انجامیده و نتایجی با …
Read More »نگاهی به سه مناظره استاد علیدوست و دکتر سروش
اختصاصی شبکه اجتهاد: قسمت اول مناظره، با سخنان دکتر سروش درباره غیراخلاقی و ناکارآمدی فقه شروع شد. استاد علیدوست با تفکیک برخی از گزارههای فقهی (مانند شروط صحت نماز و صحت وضوء) از بنیاد دانش فقه و نظام فقاهت که اخلاقگرا است، بطلان اتهام تهی بودن نظام فقه از اخلاق را تبیین کرد. او با ذکر گزارههای اخلاقی دانش فقه …
Read More »بازخوانی فقهی ادله حکمیت
وظیفه بعث حَکَم بر عهدهی چه کسی است؟ با توجّه با اینکه مخاطب آیهی حَکمیّت، صریحاً ذکر نشده است، آیا قرینهی خاصّهای (مثل قرینهی سیاق یا روایاتِ حَکَمیّت) وجود دارد که وجوب بعث حَکَم را بر عهده افراد خاصّی مثل حاکم یا زوجین یا خویشاوندان آنها یا غیره تثبیت نماید؟ در فرض نبودِ قرینهی خاصّه، آیا قرینهی عامّهای بر تعیین …
Read More »جهاد مالی از وجوب شرعی تا مشارکت مردمی
گردهمایی علمی «جهاد مالی از وجوب شرعی تا مشارکت مردمی» به همت موسسه عالی فقه و علوم اسلامی و با پیام آیتالله مکارم شیرازی در قم برگزار شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، گردهمایی علمی «جهاد مالی از وجوب شرعی تا مشارکت مردمی» با پیام کتبی آیتالله ناصر مکارم شیرازی و سخنرانی اساتید علیرضا اعرافی مدیر حوزههای علمیه در سالن فقاهت …
Read More »راه تحول حوزه/ علی مهدیان
شبکه اجتهاد: هویت حوزه علمیه گره خورده است به هویت انبیا و اولیاء، «العلماء ورثه الانبیا»، «العلماء امناء الرسل»، «العلماء مصابیح الارض و خلفاء الانبیا»، انبیا و امامان متصل کننده انسانها با آن حقیقت بینهایتند “سُفَراءَ فی خَلقِهِ یُعَبِّرونَ عَنهُ إلى خَلقِهِ و عِبادِهِ” وحی دستگیری علمی و امامت دستگیری عملی برای حرکت انسانها به سمت خدا است همان حقیقت …
Read More »ورود کلی و انتراعی در موضوعات، مشکلات کشور را حل نمیکند/ حوزههای علمیه در عرصه سیاستگذاری و تقنین نقش مؤثری ایفا کند
حجتالاسلام والمسلمین علی نهاوندی حضور موثر حوزههای علمیه در نظام حکمرانی و تحول آفرینی در عرصههای مختلف را در سه حوزه نظریه پردازی، سیاستگذاری و تقنین دانست و گفت: حوزه بدون ورود به این عرصهها نمیتواند به توقعات نظام حکمرانی پاسخ مثبت دهد. به گزارش شبکه اجتهاد، رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس در جمع ستادهای راهبری حوزههای علمیه در ابتدا …
Read More »حوزه علمیه باید بهروز و پاسخگوی مسایل جدید باشد/ حوزه علمیه، بخش جدایی ناپذیر حاکمیت دینی در جامعه است / الزامات تحول در حوزه علمیه
رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار جمعی از مدیران، اساتید و طلاب جامعه الزهرا(س)، این مجموعه اثرگذار را از پدیدههای بینظیر برآمده از انقلاب اسلامی و موجب افزایش سطح معلومات دینی و اثرگذاری زنان دانستند و با اشاره به ضرورت تحول و روزآمدی حوزههای علمیه همپای تحولات جامعه، گفتند: حوزههای علمیه باید برای مسائل مهم جامعه از جمله مسائل اقتصادی، …
Read More »روایات جعلی با چاشنی هوش مصنوعی!/ مجتبی پورموسی
شبکه اجتهاد: با ظهور و گسترش فضای سایبری در جهان و نیز کشور عزیزمان، مخاطبان زیادی به آن جذب و سعی در برآورده ساختن نیازها یه وسیله این تکولوژی جدید کردهاند. شاید بسیاری از ما نیز برای یافتن روایات یا مطالعه در این زمینه به این بستر مراجعه کنیم. تُحفه جدید این فضا، هوش مصنوعی است. شاید باورمان نشود، اما …
Read More »واتیکانیزه کردن حرمین شریفین، نسخهٔ نهایی بن سلمان برای مهار سلفیت
شبکه اجتهاد: سالهای اخیر و در دوران ولیعهدی بن سلمان، خبرهایی از پروژههای تجددگرایانه (Modernization) و غربگرایانه (Westernization) عربستان، حتی پرشتاب تر از دوران ملک فهد از سرزمین وحی مخابره میشود. نمونههای برگزاری فستیوالهای رقص و آواز، نایت کلوپهایی با حضور سلبریتیهای معلوم الحال و در آخرین حلقه برگزاری «موسم الریاض» این سئوال را مطرح کرد که واکنش سلفیون در …
Read More »در محضر آیتالله
کتاب «در محضر آیتالله» گزارشهای دیدار دکتر ساشادینا و حضرت آیتالله سیستانی است که به تازگی توسط دکتر سیدابراهیم ربانی گردآوری و در ۱۲۸ صفحه از سوی نشر چلیکه قم به زیور طبع آراسته شده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب «در محضر آیتالله» روایتی جامع و مستند از سفر دکتر عبدالعزیز ساشادینا، اسلام شناس و استاد مطالعات اسلامی دانشگاه …
Read More »علم اصولی کنونی مشکل ساختاری دارد/ آسیبهای وارده بر دانش اصول نیاز به بررسی دارد
رئیس شورای حوزههای علمیه تهران گفت: آفات و آسیبهای وارده بر دانش اصول نیاز به بررسی دارد، ما اکنون با پارهای از آفات جدید هم مواجهیم که مسبب آنها هستیم، ضعفهایی در تاریخ علم اصول بوده است از جمله اختلاط مبادی و مسائل. علم اصولی کنونی مشکل ساختاری دارد، علم اصول باید بر اساس یک مبنا صورتبندی شود. شبکه اجتهاد: …
Read More »رصد فقهی نظام حقوقی جمهوری اسلای ایران
کتاب «نظام حقوقی ایران در ترازوی فقه» رصد فقهی نظام حقوقی جمهوری اسلای ایران است که بهتازگی از سوی انتشارات مؤسسه پژوهشی فقه نظام با همکاری موسسه پژوهشی فتوح اندیشه روانه بازار نشر شده است. به گزارش شبکه اجتهاد، در معرفی اثر حاضر آمده است: مطلوب یک نظام مبتنی بر فقه این است که فقه در همه عرصههای اداره جامعه، …
Read More »گزارشی از رونمایی کتاب درسگفتار «ثلاث رسائل فی الجهاد»
اثر حاضر شرحی بر کتاب «ثلاث رسایل فی الجهاد: الامان و الصابئه و المهادنه» تالیف حضرت آیتالله سیدعل خامنهای است که توسط حجتالاسلام والمسلمین محمدحسین بیاتی در ۳۴۲ صفحه به رشته تحریر درآمده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، بعضی از مباحث و کتب فقهی مثل طهارت، صلات، حج، خمس، بیع و خیارات، حدود و قصاص به طور متداول در مراکز …
Read More »اجتهاد و هوش مصنوعی/ احمد مبلغی
شبکه اجتهاد: در عصری که تحولات با شتابی سرسامآور در هم میپیچند و افقها در پهنهای تازه رخ مینمایانند و اندیشهها همچون ابرهایی، آسمان زندگی را میپوشانند، نظر افکندن به نقش هوش مصنوعی در عرصههای بیشمار، از جمله در میدان اجتهاد فقهی و تحلیل گزارههای دینی، ضرورتی است آشکار و وظیفهای استوار، که ژرفنگری و تأملی عمیق را میطلبد. در …
Read More »اجتهاد بدون روششناسی نابسامان است/ محققان حاشیه محقق ایروانی را بر شیخ اعظم انصاری بخوانند/ ویژگی مکتب فقهی
استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم با بیان اینکه اجتهاد بدون روششناسی به سامان نخواهد رسید، اظهار کرد: کسی که بخواهد در تفسیر، کلام، معارف و فقه قلم بزند نیازمند روششناسی و منهج است وگرنه بیراهه رفته وسعی نامشکور از او صادر خواهد شد. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد ابوالقاسم علیدوست، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در …
Read More »تولید موسوعه ۲۲ جلدی آثار آیتالله عبدالکریم حائری/ همایش صدسالگی حوزه، زمستان امسال شاید!
حجتالاسلام والمسلمین ابوالقاسم مقیمی حاجی گفت: موسوعه ۲۰ جلدی آثار مؤسسه حوزه همراه با تقریرات ایشان از جمله یک جلد اجازات و یک جلد هم شرح حال در ۲۲ جلد تولید و منتشر شده است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین ابوالقاسم مقیمی حاجی؛ معاون پژوهش حوزههای علمیه درباره تعویق چندباره زمان همایش صدسالگی حوزه، به «ایکنا» گفت: همایش صدسالگی …
Read More »درآمدی بر تأثیر تحولات اجتماعی بر فقه سیاسی شیخ انصاری/ علی آقاجانی
اختصاصی شبکه اجتهاد: چگونگی و میزان تاثیر تحولات اجتماعی بر اندیشه سیاسی بهویژه فقه سیاسی و بخصوص مسالهای مانند ولایتفقیه امری مهم و بحثانگیز و البته واجد انظار گوناگون، خاصه درباره شخصیتی چون شیخ انصاری است. این نوشتار با هدف بررسی این موضوع (هدف)، براساس هرمنوتیک قصدگرای اسکینر (چارچوب نظری) در پاسخ به پرسش از گستره تاثیر جنگهای ایران و …
Read More »جدال اسلام مقاصدی با اسلام روشن فکری/ عبدالوهاب فراتی
اختصاصی شبکه اجتهاد: بخش نخست مناظره استاد علیدوست و دکتر سروش را گوش کردم. پیش از آنکه به نقد این دیالوگ بپردازم باید اذعان کنم در شرایطی که گفتگو میان حوزویان و دانشگاهیان به آروزیی دیرینه تبدیل شده و اساسا دیگر نه دانشگاهیان وارد حوزه میشوند و نه حوزویان روانه دانشگاهها، انجام این مناظره را رخدادی میمون میدانم تا راهی …
Read More »عدهای بنا دارند سخنان مراجع تقلید را پخش نکنند/ برخی از برنامههای صدا و سیما قطعاً خلاف شرع است
آیا فقط باید به آن دختر بیحجاب در خیابان تذکر دهیم یا به صدا و سیما، کدام اثر منفی بیشتر دارند، طبیعی است که بی حجاب در خیابان که شاید از روی جهل باشد بگوید شما از خودتان شروع کنید، بر این اساس باید اول ریشه را درست کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله حسین نوری همدانی در دیدار عدهای …
Read More »آیتالله جوادی: نه حرف غیر عالمانه بزنید و نه حرف غیر عالمانه را بپذیرید/ علیدوست: فقه معاصر، نیازمند گفتمان، اطلاعات، ادبیات و مدیریت معاصر است/ نائینی: ما نگران سنتهای اصیل حوزه هستیم؛ نه نگران درسهای خودمان/ محمدی: اتاق فکر «احیای سنتهای موفق حوزوی» تشکیل شود
«راهکارهای تقویت دروس آزاد حوزه علمیه» موضوع بیستوششمین اجلاسیه نشست دورهای اساتید سطوح عالی و خارج حوزه علمیه قم بود که با حضور جمع کثیری از علما و اساتید در مسجد امام حسن عسکری (ع) شهر قم برگزار شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در اجلاسیه نشست دورهای اساتید، حضرت آیتالله جوادی آملی و اساتید ابوالقاسم علیدوست، محمدرضا نائینی، سید محمدصادق …
Read More »مسئولیت رهبری حفظ جهتگیری کشور به سمت اهداف انقلاب است/ حرکت نظام اسلامی توقّف ندارد/ پیروزی جبهه حق و مقاومت قطعی است
رهبر معظم انقلاب اسلامی صبح امروز در دیدار اعضای مجلس خبرگان، این مجلس را مرتبطترینِ نهادها با انقلاب خواندند و با اشاره به برخی انگیزهها و فعالیتها برای متوقف کردن انقلاب و به عقب بازگرداندن حرکت ملت، گفتند: عمده مسئولیت رهبری حفظ جهتگیری کشور به سمت اهداف انقلاب است؛ بنابراین، مجلس خبرگان که نقش منحصربهفردی در تعیین رهبری دارد، اهمیت …
Read More »تحلیل فقهی تغییر دکترین هستهای/ مهدی عصمتی
اختصاصی شبکه اجتهاد: موضوع ممنوعیت تولید و نگهداری سلاحهای کشتار جمعی، از جمله سلاحهای هستهای، شیمیایی و میکروبی، به عنوان یک مسئله جهانی و مهم در عصر حاضر مطرح است. در این زمینه، اجماع فقها بر این است که تولید و به کارگیری این سلاحها به دلیل قدرت تخریب و آسیبهای گستردهای که به انسانها و محیط زیست وارد میکنند، …
Read More »