آخرین اخبار

شبکه اجتهاد: بیش از چهارده قرن از صدور واژگان دینی می‌گذرد. از رهگذر تلاش‌های بی‌وقفه محدثان و فقیهان شیعه که با اندکی تأخیر از طلوع اسلام آغاز گردید (و با تداوم کوشش‌ها در عصر غیبت تاکنون) برای ما مواریث علمی گرانسنگ به یادگار مانده است. حیات بالفعل دین، مرهون تکیه بر آن تراث است. از این رو، هرگونه تکاپوی فنی در آن کتاب‌ها که باعث حفظ، ترمیم و بالندگی شود، وظیفه ماست. مفهوم شناسی از روش‌ها و بایسته‌هایی پیروی می‌‌کند که عدم توجه به آن انسان را به برداشت‌های ناصحیح در مفردات و مرکبات می‌‌کشاند و موجبات ناکامی تحقیق را …

موسسه موضوع‌شناسی احکام فقهی در سه نوبت در فصول مختلف سال، با حضور منجمان، اعضای ستاد استهلال و فضلای حوزه علمیه قم در اوقاتی که مانعی مثل ابر و غبار در افق نبوده و مکان‌هایی که نور شهر و روستا یا تردد خودروها وجود نداشته، در فاصله حدود ۶۰ کیلومتر بیرون شهر قم با دقت تمام مساله را بررسی ونتیجه آن را با تعیین زمان دقیق بجا آوردن نمازصبح اعلام کردند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، پژوهشگران «موسسه موضوع‌شناسی احکام فقهی» در سال ۱۳۹۹ با حضور برخی از منجمان و اعضای ستاد استهلال و همراهی قریب به ۱۵ تن از فضلای …

شبکه اجتهاد: در ماه مبارک رمضان افرادی که مشاغل سخت مثل نانوایی، کشاورزی کارگری و از این قبیل دارند شرایط روزه گرفتن برایشان سخت می‌شود. در این ویدئو حکم شرعی این مشاغل، مطابق با فتوای مراجع بیان شده است.  

یکی از راه‌های سنجش اعتبار نگاشته‌های حدیثی، بررسی تاریخی روش اخذ، تدوین و انتقال حدیث در زمان حضور ائمه و پس از ایشان است. این نگاشته در صدد پژوهش در این موضوع و توجه به ویژگی‌های خاص تدوین و انتقال میراث مکتوب حدیثی شیعه است که کمتر در کتب تاریخ حدیث مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرد. از جمله این مباحث می‌توان به بحث از کتابت حدیث و رواج آن در عصر حضور ائمه، شیوه‌های انتقال این میراث مکتوب و نیز روش‌های اطمینان زایی برای اتکا به منابع مکتوب و تدوین جوامع حدیثی بر طبق آن، اشاره کرد. به گزارش …

شماره جدید فصلنامه علمی- پژوهشی «پژوهش‌های فقهی» (بهار ۱۴۰۰) در جهت انعکاس جدیدترین یافته‌های فقهی اساتید برجسته حوزه و دانشگاه به جامعه علمی، به صاحب امتیازی پردیس فارابی دانشگاه تهران، مدیرمسئولی دکتر علیرضا محمدرضائی و سردبیری دکتر محمد رسول آهنگران در ۳۵۶ صفحه چاپ و عرضه شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در این شماره مقالاتی چون: «کاربردهای تأثیرگذار «اطلاق مقامی» در گزاره‌های اصولی»، «کاربست سواد رسانه‌‌ای دینی در مواجهه با آسیب‌های فضای مجازی به عنوان یک مسئله مستحدثه»، «جایگاه زمان و مکان در منظومه فقه سنتی پویا»، «سقوط حد سرقت در صورت نبود عضو متعلق قطع در فقه شیعه و حقوق …

همزمان با ماه مبارک رمضان، «رساله‌ی نماز و روزه» مشتمل بر آخرین فتاوای حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در سه باب فقهی نماز، روزه و اعتکاف به کوشش انتشارات انقلاب اسلامی به زیور طبع آراسته گردید. به گزارش شبکه اجتهاد، این رساله عملیه که شامل ۱۰۰۸ مسئله شرعی می‌باشد، انعکاس دهنده‌ی جدیدترین و آخرین فتاوای رهبر معظّم انقلاب اسلامی در سه باب مهمّ فقهی نماز، روزه و اعتکاف می‌باشد. یکی از مهم‌ترین ویژگی‌ها و تمایزات این اثر، شیوایی و ساده نویسی مسائل آن می‌باشد به گونه‌ای که فهم مطالب آن برای عموم مخاطبین امکان پذیر گردیده است. همچنین برای تسهیل در فهم …

شبکه اجتهاد: اخیرا نمایندگان مجلس در ضمن «طرح جوانی جمعیت و حمایت از خانواده»، قانون جدیدی برای سقط جنین را وضع کردند. در قانون قبلی که مربوط به سال ۱۳۸۴ بود و بر اساس پاسخ‌های رهبری و بعضی از مراجع تنظیم شده بود، ‌آمده بود: «سقط درمانی با تشخیص قطعی سه پزشک متخصص و تأیید پزشکی قانونی مبنی بر بیماری جنین که به علت عقب افتادگی یا ناقص‌الخلقه بودن موجب حرج مادر است و یا بیماری مادر که با تهدید جانی مادر توأم باشد قبل از ولوج روح (چهار ماه) با رضایت زن مجاز می‌باشد و مجازات و مسؤولیتی متوجه …

شبکه اجتهاد: درباره طریقه فهرستی و امکان بهره‌وری از آن در بحث از شناسایی پیشینه میراث مکتوب شیعه تاکنون چند یادداشتی را منتشر کرده‌ام. طبق دیدگاه مبتکر این نظریه، طریقه فهرستی چون مبتنی بر بحث از منابع مکتوب است و نه نقل‌های شفاهی حدیث بنابراین بر طریقه موسوم به “رجالی” ارجحیت دارد. طبق این دیدگاه اهل سنت به طریقه رجالی و داوری‌های رجالی پناه بردند چرا که منابع اولیه حدیثی آنان به سبب منع از کتابت حدیث مبتنی بر نقل‌های شفاهی بود و نه آثاری مکتوب و برخلاف آنان شیعیان به توصیه امامان شیعه از آغاز به کتابت و تدوین …

برای نخستین بار پس از گذشت ۴۱ سال از شهادت آیت‌الله سید محمدباقر صدر، صوت سخنرانی حضرات آیات گلپایگانی و مرعشی نجفی بعد از انتشار خبر شهادت ایشان منتشر شد. این صداها در ۲۵ فروردین ماه سال ۱۳۵۹، هنگامی که اخبار شهادت شهید صدر تایید شد، ضبط شده‌اند. به گزارش شبکه اجتهاد، پس از گذشت ۴۱ سال از شهادت شهید سید محمدباقر صدر و خواهر گرانقدر ایشان، هنوز ناگفته‌ها و ناشنیده‌های بسیاری از زندگانی و روزهای دستگیری و شهادت ایشان وجود دارد و روایت شهادت دردناک ایشان در وقایع روزهای ابتدایی انقلاب ایران مغفول مانده است. به تازگی از گنجینه نوارکاست‌های …

استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم گفت: امروز فقیهان ما به‌ویژه فقهای جوان ما باید کار کنند، اینکه یک کسی انتظار داشته باشد که چند سالی، تند چیزی بخواند و بعد هم ادعای اجتهاد کند و بعد هم برود و بر اساس آنچه به ذهنش می‌رسد حکمی به خدا و رسول نسبت دهد، این همان چیزی است که به التقاط منتهی می‌شود. شبکه اجتهاد: رهبر انقلاب اسلامی در دیدار اعضای مجلس خبرگان رهبری، نیاز حکومت اسلامی به ابزارهای مناسب از منظومه‌ی معرفتی اسلام را تشریح نموده و بر لزوم به‌روزکردنِ تفکّر اسلامی به‌عنوان نرم‌افزار حکومت اسلامی تأکیدکرده و …

این پژوهش با تکیه بر برخی از مبانی اصولی و فقهی که پایبندی به آن‌ها به‌نوبه خود می‌تواند شمارگان مجازات اعدام را کاهش دهد، نشان می‌دهد که دیدگاه‌های اسلامی از جنبه‌های گوناگون بر رویکردی کاملاً حدّاقل‌گرا به مجازات اعدام تأکید دارد. این مقاله، هم به اعدام از باب حد و هم به اعدام از باب قصاص پرداخته و به اعدام از باب تعزیر که در برخی نظریه‌های فقهی آمده نیز اشاره کرده است. همچنین، به برخی از جنبه‌های شکلی، ادلّه اثبات و نظام رسیدگی به جرایم مستوجب اعدام پرداخته است که با کاربست آن‌ها، موارد مجازات اعدام در عمل، به …

کتاب «طراحی نظام جامع حمایت خانواده، در فقه و نظام حقوقی ایران»، تازه‌ترین اثر گروه حقوق و فقه اجتماعی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب «طراحی نظام جامع حمایت خانواده» به قلم حجت‌الاسلام دکتر فرج‌الله هدایت‌نیا در ۳۲۳ صفحه در اولین روزهای بهار ۱۴۰۰ از سوی گروه حقوق و فقه اجتماعی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه منتشر شد. فقه و حقوق خانواده موجود، بر روابط خصوصی همسری یا والد- فرزندی متمرکز شده و مسایل حقوق عمومی خانواده را مورد توجه قرار نداده است. این کتاب مسایل فقه و حقوق خانواده را از منظر حقوق عمومی مورد مطالعه …

  شبکه اجتهاد: در ارتباط با پول، سه امر مترتب برهم باید به صورت دقیق و طولی صورت گیرد. مرحله اول شناخت دقیق ماهیت و ویژگی‌های پول است، بعد از اینکه ما موضوع پول را شناختیم، مطلب دوم این است که باید احکام فقهی پول را روشن کنیم؛ یعنی انواع حکم به کارگیری پول را تبیین کنیم که اعم از احکام تکلیفی و وضعی است. پس از شناخت ماهیت پول و مشخص شدن احکام فقهی پول، این پدیده با این ماهیت و با آن احکام فقهی در اختیار سیستم بانکی قرار می‌گیرد و سیاست‌های پولی در ارتباط با پول و متناسب …

شبکه اجتهاد: ۱– فهرست‌های قدمایی در حدیث در بسیاری از موارد تنها نقش اجازات را دارند؛ به صورتی که سندها می‌توانند صرفا سند به اشخاص و نه متون و یا از آن مهمتر نسخه‌های خاص از آن متون باشند. ۲– در این نوع اجازات نویسندگان فهارس و یا اجازات گاهی صرفا فهرستی از محتویات فهارس قدیمی‌تر به دست می‌دهند با نقل اجازاتی به آن فهارس قدیم؛ مانند نجاشی که در بسیاری موارد، در ذیل نام اشخاص و نویسندگان کتاب‌ها بی آنکه ضرورتا آن کتاب‌ها را دیده و یا روایت کرده باشد و یا حتی به درستی آن راوی و نویسنده …

کتاب «آخوند خراسانی و نهضت مشروطیت ایران» به کوشش حجت‌الاسلام دکتر محسن دریابیگی به‌تازگی از سوی انتشارات نگارستان اندیشه چاپ و منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، آخوند ملامحمدکاظم خراسانی، یک از سه مجتهد عصر مشروطه (معروف به آیات ثلاث) بود که نقش بی‌بدیلی در بازگشت نظام مشروطه و شکست استبداد صغیر ایفا کرد. وی که از استادان برجسته حوزه نجف بود، در دفاع از مشروطیت، رویاروی بسیاری از شخصیت‌های سیاسی و مذهبی روزگارش ایستاد و در عین حال از دیدگاه خود مبنی بر دوری عالمان دینی از مسند سیاسی هم عدول نکرد. کتاب «آخوند خراسانی و نهضت مشروطیت ایران»، …

شبکه اجتهاد: اخیراً گفتگویی برخط میان استاد سیداحمد مددی و رابرت گیلیو و اندرو نیومن در خصوص تحلیل فهرستی برگزار شد که برخی آن را نقطه عطفی در تاریخ تعاملات علمای شرق با اندیشمندان غربی دانستند و در تنور این پندار بیش از پیش دمیدند. نمی‌خواهم در اینجا درباره اینگونه تحلیل‌ها و واکنش‌ها بحث مستقلی کنم، بلکه هدفم ارائه دیدگاهم درباره انگاره «مسلک فهرستی/ تحلیل فهرستی» است؛ چون به رغم حضور در نشست، امکان ارائه نظر و پرسش فراهم نشد و آن را به اینجا موکول کردم. با این حال، به این نکته اکتفا می‌کنم که حتی اگر اصل چنین …

کتاب «کتاب‌شناسی آثار آیت‌الله‌ حاج آقا سیدحسین طباطبایی‌ بروجردی» از سوی میرزاعلی سلیمانی‌بروجردی و طیبه حاج‌باقریان تهیه و تدوین شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتابشناسی آثار آیت‌الله‌ حاج آقا سیدحسین طباطبایی‌ بروجردی در پنح فصل و در ۳۲۵ صفحه به قلم میرزاعلی سلیمانی‌بروجردی و طیبه حاج‌باقریان تدوین، مکتوب و توسط نشر وراقان‏‫ به زیور طبع آراسته شد. کتاب‌شناسی آثار آیت‌الله سید حسین بروجردی شامل فصول ذیل است: فصل اول: آثار و تالیفات مستقل آیت‌الله بروجردی که شامل ۶۹ عنوان اثر است. فصل دوم: حواشی آیت‌الله بروجردی بر آثار دیگر بزرگان که شامل ۱۰۴ عنوان اثر است. فصل سوم: آثاری که بر …

دفتر مقام معظم رهبری حضرت آیت‌الله خامنه‌ای طی گزارشی به وضعیت استهلال ماه مبارک رمضان در مناطق مختلف کشور پرداخته است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، براساس این گزارش منتشره، هلال ماه رمضان در در شامگاه دوشنبه ۲۳ فروردین ۱۴۰۰ رؤیت نشد؛ بنابراین ماه شعبان ۳۰ روزه است و روز چهارشنبه، اول ماه مبارک رمضان خواهد بود. الف ـ مشخصات نجومی هلال در شامگاه دوشنبه ۲۳ فروردین ۱۴۰۰ (۲۹ شعبان ۱۴۴۲) زمان مقارنه ماه و خورشید: ساعت ۶ و ۱ دقیقه روز دوشنبه ۲۳ فروردین ۱۴۰۰ زمان غروب خورشید: ساعت ۱۸:۳۵ زمان غروب ماه: ساعت ۱۸:۵۴ ارتفاع ماه: ۲.۹ درجه مدت مکث …

شبکه اجتهاد: مجموعۀ پیش رو فتاوای آیات عظام اراکی، گلپایگانی، خوئی، خمینی، بهجت، محمد روحانی، صافی گلپایگانی، وحید خراسانی، حسینی زنجانی، منتظری، نوری همدانی، موسوی اردبیلی، تبریزی، محمدصادق روحانی، مکارم شیرازی، شبیری زنجانی، سبحانی، سیستانی، فیاض، فاضل لنکرانی، مظاهری، جوادی آملی، حکیم، صانعی و خامنه‌ای دربارۀ «راه ثابت شدن اول ماه» می‌باشد که از سوی «گروه تحقیقاتی عالمون» تهیه و تنظیم گشته و در آستانۀ ماه مبارک رمضان تقدیم می‌گردد. متن اصلی مسائل مطابق با رسالۀ عملیۀ امام خمینی بوده و تفاوت آراء دیگر فقها با شماره در ذیل آن مشخص گردیده است. هم‌چنین مسائلی که در رسالۀ مذکور نیامده نیز …

اکثر کشورهای عربی- اسلامی و نهادهای اسلامی، پس از عدم رؤیت هلال در شامگاه یک شنبه اعلام کردند که سه شنبه،۱۳ آوریل/ ۲۴ فروردین، نخستین روز ماه مبارک رمضان است. به گزارش شبکه اجتهاد، اغلب نهادهای اسلامی در کشورهای عربی با اشاره به عدم رؤیت هلال در شامگاه یکشنبه، دوشنبه را مکمل ماه شعبان و سه شنبه را آغاز ماه رمضان اعلام کردند. آرتی عربی نوشت: عربستان سعودی، قطر، امارات، بحرین، کویت، فلسطین، مصر، عمان، اردن، لبنان، تونس، اندونزی، ترکیه، دیوان وقف اهل سنت در عراق و کمیته استهلال یمن تصریح کردند که به علت عدم رؤیت هلال در شامگاه یکشنبه، …