آخرین اخبار

در ادبیات علوم اجتماعی، سیاسی «تنظیم دین» مظهر و تجلی رابطه دین و دولت محسوب می‌شود. بدیهی است این رابطه با توجه به تجربیات تاریخی، سنت‌های حاکم، شرایط فرهنگی و مؤلفه‌های نظام سیاسی کشورهای مختلف، متفاوت است با وجود این اگر گفته شود که مناسبات یا روابط دین و دولت بر سه عامل تعیین کننده قانون اساسی، نوع رژیم حکومتی …

اختصاصی شبکه اجتهاد: علامه شهید سیدمحمدباقر صدر را در حوزه‌ها بیشتر به دانش اصول می‌شناسند. آن هم با اثر ارزشمند «بحوث فی علم الاصول» مرحوم آیت‌الله شاهرودی و «مباحث الاصول» آیت‌الله سیدکاظم حائری، در دانشگاه و محیط روشنفکری اما «اقتصادنا» و «فلسفتنا» است که عامل شناخت شهید صدر است و در فضای عمومی هم معمولا شهید صدر و امام موسی …

شبکه اجتهاد: در مورد اتحاد دو یا چند روایت، اتحاد لفظ روایت و روای آن از جمله شروطی است که بیان شده است، اما این شروط چند استثناء هم دارد: ۱. گاه دو روایات با یک لفظ از دو راوی مختلف نقل شده است. در این موارد یک نکته را باید مورد توجه قرار داد، و آن این که بعضی …

شبکه اجتهاد: یکی از پرسش‌های که مکرر در جامعه یا فضای دانشگاهی شنیده می‌شود، کارکرد اقتصاد اسلامی برای امروز جامعه است. آیا جدا از مباحث نظری و کلان که عمدتاً فاقد پیوست کاربردی است، اقتصاد اسلامی قادر به حل معضل یا مشکلی از امروز جامعه ماست؟ اساساً نسبت نظریات اقتصاد اسلامی با اقتصاد ایران چیست؟ دانشمندان در عرصه اقتصاد بیش …

مدیر مرکز تحقیقات رایانه‌ای حوزه علمیه اصفهان از انتشار «کتابشناسی و نسخه پژوهی آثار علامه ملامحمدباقر مجلسی»، به همت مرکز تحقیقات رایانه‌ای حوزه علمیه اصفهان خبر داد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام سیداحمد سجادی اظهار داشت: مرکز تحقیقات رایانه‌ای حوزه علمیه اصفهان در سال ۱۳۷۷ تحت عنوان یک نهاد پژوهشی وابسته به حوزه علمیه اصفهان با دستور آیت‌الله حسین مظاهری، …

آیا ما می‌خواهیم به همان سبکی که بانک جهانی و سازمان ملل پیشنهاد دادند یعنی قدرت را بین دولت، جامعه مدنی و بخش خصوصی تقسیم کنیم؟ و از این طریق کشور اداره شود؟ اگر این را بگوییم؛ یعنی قدرت اینطور توزیع و پخش شود، ما با روایاتی که مشروعیت را به ولی‌فقیه داده‌اند چکار کنیم؟ چگونه باید مشروعیت را درست …

شبکه اجتهاد: ما تحت عنوان فقه معاصر دو پدیده داریم: اول: وقتی‌ می‌گوییم فقه معاصر؛ منظور ما فقه مسائل معاصر است؛ دوم: فقه معاصر به معنای فقاهت معاصر. ۱- فقه معاصر به معنای فقه مسائل معاصر اگر بحث بر سر فقه مسائل معاصر باشد، یعنی فقیه یک سری مسائلی را جدید‌ می‌بیند و‌ می‌آید این‌ها را با همان نگاه سنتی …

دکتر فراتی معتقد است: برخلاف کسانی که فکر می‌کنند اندیشه‌های دینی در دوره جدید دچار زوال شده است اما مرحوم نائینی نشان داد راه حل‌های جدیدی وجود دارد که باید از مسیر فقهی گشوده شود. او می‌گوید نائینی متعلق به عصر مشروطه است ولی پاسخ‌ها و راه حل‌هایش، پاسخ‌های دوران معاصر می‌باشد. حجت‌الاسلام دلیر نیز معتقد است: آنچه اندیشه مرحوم …

گاه، نهاد قانونگذار در موردی قانونگذاری‌ می‌کند که مسبوق به صدور حکم حکومتی از سوی ولی امر است. گاه قانونگذار در مقام تدوین احکام مدنی و جزایی اسلام در قالب مواد قانونی است و گاه قانونگذار در صدد وضع قوانینی است که ناظر به نظم اجتماعی می‌باشد و در اسلام مسبوق به سابقه نیست. با عنایت به این تفاوت‌ها، به …

این کتاب از سه فصل سنت‌های اخلاقی و معنوی، رفتاری و گفتاری، عملی  و معرفتی تشکیل شده است که شاکله اصلی سنت‌های کارآمد را تشکیل می‌دهد. نکته قابل توجه اینکه حوزه علمیه در تعریف دقیق خود به معنای حوزه سنتی بسیار متجدد و دارای روش‌های جدیدی است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، آیین رونمایی و بررسی کتاب «سنت‌های کارآمد حوزه علمیه …

دموکراسی به‌عنوان یکی از مفاهیم دوران جدید که با عقل عقلایی تبیین شده است، چطور می‌تواند با فقه آمیخته با سنت و طریقت رابطه‌ای برقرار کند. از طرفی هم در عصر توسعه دموکراسی، اقتدارگرایی از طریق فقه درحال بازتولید مولفه‌های خود به‌عنوان ایده حکمرانی است. به گزارش شبکه اجتهاد، اینکه برخی گمان می‌کنند حکمرانی در برخی موضوعات به چالش رسیده …

آیا فقه می‌تواند تمام این دانش‌های توصیفی، تبیینی، بنیادین و نیمه‌بنیادین (توسعه‌ای) را در اختیار ما گذارد که بگوییم مسأله استقرار عدالت در جامعه اسلامی، کاری تماما فقهی است و عالمان و صاحبان تخصص‌های دیگر، هیچ نقشی در آن ندارند و تمام نقش فقط بر عهده فقه است؟ به نظر می‌رسد که فقه، قطعا نقش دارد اما نمی‌تواند تمام نقش …

اولین کتاب فارسی در موضوع حکمرانی اسلامی با عنوان «حکمت و فقه حکمرانی» تألیف حجت‌الاسلام والمسلمین عبدالحسین خسروپناه، در مدرسه حکمرانی شهید بهشتی وابسته به دانشگاه عالی دفاع ملی رونمایی شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین عبدالحسین خسروپناه، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در مراسم رونمایی از کتاب حکمت و فقه حکمرانی گفت: نسبت حکمرانی و حکومتداری نسبت عموم …

مرحوم علیرضا صدرا می‌گوید: کاشف الغطا شاگرد برجسته و دستیار علامه نایینی بود. همان رابطه‌ای که علامه نایینی نسبت به آیت‌الله مجاهد یا آخوندخراسانی داشت. من از علامه جعفری پرسیدم که این کتابش را که گفته شد جمع بشود، شما چه اطلاع دارید؟ پرسیدید یا نپرسیدید؟ گفت که چرا، من موقعی که به شریف رفته بودم از کاشف‌الغطا پرسیدم که …

عضو هیئت علمی دانشگاه دفاع ملی ضمن اشاره به بایسته‌های فقه مقاومت تصریح کرد: یکی از محورهای فقه مقاومت که باید به آن بپردازیم فهم درست موضوع است. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست «بایسته‌های فقه مقاومت» با ارئه حجت‌الاسلام و المسلمین علیرضا پیروزمند؛ عضو هیئت علمی دانشگاه دفاع ملی در پژوهشکده امنیت ملی برگزار شد که گزیده آن را در …

استاد درس خارج حوزه علمیه گفت: تعقل فقیهانه یعنی جایگاهی که شایسته عقل است در تفقه به آن عطا شود؛ نه محلی بیش از آن چه عقل توانایی دارد به او بدهیم و نه برای عقل کم بگذاریم و عقل در مسند تضییق و توسیع ادله می‌نشیند و عقل می‌تواند جلوی اطلاق و عموم ادله را بگیرد غیر از آنکه …

شبکه اجتهاد: چندی است بحث از چالش آیت‌الله دکتر یا حجت‌الاسلام دکتر در محافل حوزوی و دانشگاهی داغ است و رویکردهای موافق و مخالف در مواجه با آن پدید آمده است. در این یادداشت به این پدیده از منظر یک چالش کهن در تاریخ و میراث مسلمین‌ می‌نگرم،‌ به اختصار ابهامات آن را مرور‌ می‌کنم و پژوهش درباره بنیان‌ها و …

عدم اتمام محدوده‌ها به خصوص در دروس آزاد حوزه و حذف عملی قسمت‏های مهمی از کتاب‏های فقهی و بعضاً اصولی، تعدّد و تکثّر درس‏ها در یک روز که منجر به سطحی‏‌خوانی شده بود، فصل و انقطاع بین دروس سطح و خارج با توجّه به عدم طرح نظرات اصولی و فقهی بزرگان حوزه پس از عصر آخوند (ره)، بی توجّهی به …

شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام والمسلمین علی رحمانی، مدیر مسئول شبکه علمی و اطلاع‌رسانی «اجتهاد» با جمعی از فضلاء و اصحاب رسانه‌های حوزوی و فعالان فضای مجازی دیدار و گفتگو کرد. در این هم‌اندیشی حجج‌اسلام نجمی، رئوفی، مهدوی، وکیلی، حسینی، برزگار و آقایان صفری و عامری حضور داشتند و در محورهایی چون: «نقد سازمان‌های حوزوی»، «شخصیت ‌پردازی»، «مراکز تمدنی اهل‌سنت»، «تحجر و …

شبکه اجتهاد: عرصه فضای مجازی در کشور دو ساحت جدی دارد. یکی ساحت حکمرانی و سیاست‌گذاری که سیاست‌های آن توسط ساختار رسمی حاکمیت اعمال و اجرا می‌شود و دوم عموم مردم و کاربران فضای مجازی. آنچه به‌سادگی قابل فهم و مشاهده است، حاکمیت براساس نیازها و اقتضائات و برنامه‌های خود تصمیماتی را اتخاذ می‌کند و از سوی دیگر مردم نیز …

دو سال مردم به جهت دوری‌جستن از بیماری ماسک می‌زدند و در همین ماسک تشدید بیماری بود و در درازمدت نیز آثار نامطلوب خود را نشان خواهد داد. عقلا این را متوجه می‌شوند که فعلاً باید این کار را انجام داد؛ اما اینکه این حکم، دائمی بوده و همیشه مطلوب باشد معلوم نیست. مثلاً عقلاً در مورد واکسن کرونا، سریع …

فقیهان امامیه، همواره در تلاش بودند تا بافت زندگی اجتماعی سیاسی مردم، بر اساس آموزه‌های فقهی شکل گیرد، از این رو مناصب اجتماعی، زعامت و رهبری، مرجعیت، قضاوت، امامت جمعه و جماعت، و … بر اساس نظام فقهی طراحی شده است. به گزارش شبکه اجتهاد، هشتادمین کرسی ترویجی مؤسسه پژوهشی فقه نظام، با عنوان «تبیین فقهی شیوه تعیین رهبری در …

مدیر موسسه کتاب شناسی شیعه گفت: در عصر ما اجازه روایت جنبه تبرکی دارد؛ چون نسخه‌ها چاپ شده است. از این رو آیت‌الله خرسان در نجف کتابچه‌ای با نام «سلوک مفازه من دون اجازه» نوشته بود، ولی منتشر نکرد و گفته بود که اجازه روایت در این عصر وجهی ندارد. برخی در این زمان هم به دنبال جمع‌کردن اجازه روایت …

عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی گفت: وقتی نفقه را بررسی می‌کنیم می‌بینیم که نفقه اصلا حقیقت شرعیه یا متشرعه ندارد و اصلا معنای نفقه هر چیزی است که هزینه می‌شود، هر چیزی که باید خرج و مصرف شود و برای احتیاجات آن کسی است که نیاز است به او نفقه داده شود. دقت در روایاتی که بحث نفقه را …

نماینده ولی فقیه در امور حج و زیارت و هیأت همراه با حضور در بیت آیت‌الله سیدحسن مرتضوی، با ایشان دیدار و گفت‌وگو کردند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین سید عبدالفتاح نواب، نماینده ولی فقیه در امور حج و زیارت به همراه جواد شاد، مدیر حج و زیارت خراسان رضوی و حجت‌الاسلام والمسلمین حسین احمری، مسئول دفتر نمایندگی بعثه …

استاد درس خارج فقه و اصول حوزه علمیه با بیان اینکه الان در حوزه، به هیچ وجه استنباط روح الشریعه نداریم، گفت: باید به این مسئله توجه داشته باشیم زیرا قانون، روح دارد و روح ضامن پیوستگی اجزای کمی برای میل به اهداف است. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد احمد مبلغی عضو مجلس خبرگان و استاد درس خارج فقه و …

نشست علمی نگاهی به دستاوردها و گونه شناسی تمایز کنشگری سیاسی حوزه‌های علمیه و عالمان دین، پیش و پس از انقلاب اسلامی با حضور اساتید حوزه و دانشگاه در محل انجمن‌های علمی حوزه برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، در این میزگرد علمی دکتر رضا عیسی نیا عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، حجت‌الاسلام والمسلمین احمد رهدار عضو …

ما فقه اجتماعی را این‌طور ترسیم کنیم که وظیفۀ فقه این است که احکام فرد و جامعه را ترسیم کند و لذا فقه به فقه فردی و فقه اجتماعی تقسیم می‌شود. منظور از فقه فردی، فعل افراد مکلف است، اما یک مکلفی هم به نام جامعه داریم که گاهی اوقات جامعه مکلف است و یک‌سری احکام بر جامعه مترتب می‌شود …

آیت‌الله سبحانی گفت: گاهی در گوشه و کنار حوزه و خارج حوزه، نسبت به بعضی از روایات اظهارنظرهای صحیحی نبود.یکی از خدمات علمی علامه طباطبایی در حوزه علمیه این است که توانست مسائل روایی را با قرآن تطبیق کند. به گزارش شبکه اجتهاد، کنگره بین‌المللی علامه سید محمدحسین طباطبایی(ره) در محورهای قرآن و حدیث، حکمت عملی، اخلاق و عرفان، حکمت …

شبکه اجتهاد: سید محمد جواد فقیه عاملی (م ۱۲۲۶ق) نویسنده مفتاح الکرامه (شرح قواعد علامه)، یکی از موسوعه‌های فقهی بزرگ، از شاگردان وحید بهبهانی، سید علی طباطبایی صاحب ریاض و بسیاری از عالمان بزرگ وقت است که در حوزه علمیه نجف بود. صاحب جواهر یکی از برجسته ترین شاگردان وی به شمار می‌آید. وی آثار فقهی فراوانی دارد که صاحب …