همه مطالب

اختصاصی شبکه اجتهاد: در روزهای گذشته یکی از محققان حوزوی به بررسی انتقادی مبنای شهید صدر در «قاعده اطلاق» پرداخته و شتابان «ناتمامی استدلال در ناحیه متعلق و محمول» را نتیجه گرفته است. بی‌شک ابتنای سنت سدید فقاهت بر حرّیت و بررسی انتقادی دیدگاه‌ها از مهم‌ترین ارکان حیات و پویایی فقه در تاریخ این دانش بوده است، اما خوانش شتابزدهٔ …

اختصاصی شبکه اجتهاد: اعتبارسنجی روایات در روش‌‏های سنتی مسلمان معطوف به کشف اجزای درونی متن است و آن را با نگاهی بیرونی به اصالت و اعتبار تاریخی روایات نسنجیده و و میزان صحت و سقم متن را از روی تحوّلات و تطوّرات تاریخی و آمیزش با فرهنگ‏‌های وارداتی نمی‏‌کاود و علل پیدایش متن‌‏های متناقض، متضادّ و مخالف، و بستر وقوع …

نشست علمی «فرصت‌های پژوهشی، روش و دیدگاه‌های علمی آیت‌الله سیستانی؛ از مبانی تا کاربست‌ها» در دانشکده الهیات دانشگاه فردوسی مشهد، فرصتی ارزشمند برای بازخوانی یکی از غنی‌ترین گنجینه‌های اصولی معاصر فراهم آورد. گنجینه‌ای سرشار از نوآوری‌هایی کم‌نظیر در حوزه‌هایی همچون حکومت، مدلول‌های التزامی و اختلاف حدیث. اساتید حاضر در این نشست، ضمن معرفی و تحلیل کتاب «المنهج فی علم الاصول»، …

اختصاصی شبکه اجتهاد: از منظر شریعت مطهر، که سعادت دنیوی و اُخروی بشر را در گرو حرکت در مدار بندگی می‌داند، همواره هر پدیده نوظهوری که با جوهره‌ی خلقت و مصالح نوع انسانی در تعارض باشد، مورد تأمل و بررسی دقیق قرار گرفته است. در عصر حاضر، پیشرفت‌های شگرف در حوزه علم ژنتیک و فنّاوری‌های تولید مثل، مسائلی را در …

«کتاب غیبت»، جدیدترین اثر استاد محسن فقیهی با هدف تبیین فقه ‌الإجتماع و بازخوانی اخلاق فردی و اجتماعی در چهارچوب فقه اسلامی تألیف شده، روانه بازار نشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، اثر حاضر حاصل دروس خارج فقه ایشان در باب مذکور است که پس از تنظیم و ویرایش فنّی، در اختیار اساتید و فقه‌پژوهان قرار گرفته است. «کتاب غیبت» …

با تطبیق سندی که نجاشی برای کتاب «صلح الحسن» ذکر کرده، با روایتی که شیخ طوسی در کتاب «الأمالی» نقل کرده است، می‌توان نشان داد که بخش قابل‌توجهی از این دو سند با یکدیگر تطابق دارد. این مسئله احتمال اینکه شیخ طوسی حدیث مذکور را از همین کتاب گرفته باشد، تقویت می‌کند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، دکتر محمود ملکی، عضو هیئت …

«لزوم تسریع در رسیدگی به پرونده‌ها»، «نظارت بر نظام وکالت»، «رسیدگی به بحران مسکن و معیشت مردم»، «پرهیز از تصدی‌گری»، «آثار اعمال قضات بر نزول برکات» و «اصلاح مبنای فقهی و حقوقی مهریه در عقدنامه‌ها» از جمله توصیه‌های مراجع معظم به رئیس دستگاه قضا بود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، حجت‌الاسلام‌ والمسلمین غلامحسین محسنی اژه‌ای، رئیس قوه قضائیه، در سفری غیررسمی …

حجت‌الاسلام والمسلمین امین حسین پوری در نشستی با تمرکز بر دستاوردهای پژوهشی خود در قالب اثر جدیدش با عنوان «دفاع عن نهج‌البلاغه»، به تحلیل و بازخوانی انتقادی مبانی حدیثی در اصالت‌سنجی خطب، نامه‌ها و کلمات قصار موجود در این اثر سترگ پرداخت. اهمیت این پژوهش از آن‌روست که «نهج‌البلاغه» همواره در کانون نگاه‌های تفسیری، تاریخی و فقهی قرار داشته، اما …

اختصاصی شبکه اجتهاد: بررسی نسبت میان سنت شفاهی و سنت مکتوب در انتقال حدیث شیعه طی قرون نخست، یکی از مسائل بنیادین تاریخ این مکتب است. فهم این نسبت نه‌تنها برای شناخت شیوه‌های نقل حدیث، بلکه برای ارزیابی اعتبار منابع، جایگاه راویان و درک تحولات فقه و کلام امامیه ضروری است. آیا میراث حدیثی ما عمدتاً محصول نقل سینه به …

حضرت آیت‌الله‌ مکارم شیرازی با اشاره به ضرورت خبررسانی و اطلاع رسانی از دستاوردهای فاخر مرکز نور تصریح کرد: بسیاری از کارهای ارزنده صورت می‌گیرد اما منتشر نمی‌شود. رسانه‌ها و صداوسیما باید نشان دهند که حوزه چگونه در علم و فناوری پیشرفت کرده است. به گزارش شبکه اجتهاد، حضرت آیت‌الله‌ ناصر مکارم شیرازی امروز چهارشنبه ۲۱ آبان ماه در دیدار …

اختصاصی شبکه اجتهاد: کتاب «الاجتهاد المقاصدی و المناطی» نوشته حیدر حب‌الله، پژوهشی منسجم و اصولی درباره روش اجتهاد مقاصدی و مناطی است که در آن نویسنده تلاش کرده تا چارچوب جامعی برای این نوع اجتهاد ارائه دهد. این اثر با فاصله‌گیری از رویکردهای خطابی و نظریه‌پردازی‌های کلی، بر مباحث دقیق و مستند اصولی متمرکز است و هدف دارد اجتهاد مقاصدی …

استاد درس خارج فقه تقنین ضمن تبیین مفاهیم عرف و رضایت عمومی، مرزهای کاربرد آن‌ها در استنباط فقهی و تقنین حکومتی را تشریح و بر لزوم اتخاذ چارچوب‌های سیستمی برای حفظ تقوای حکمرانی تأکید نمود و گفت: عرف و پسند عمومی می‌تواند در فهم الفاظ و در قوانین حکومتی نقش داشته باشد؛ اما در مواردی که با حکم شرعی تعارض …

کتاب حاضر به این بحث می‌پردازد که اگر به‌کارگیری «قاعدۀ کرامت» در فقه در قامت یک «اصل حاکم»، دچار مشکلاتی باشد، کاربرد آن در مراتب دیگر، موجب کارآمدی و روزآمدی فقه می‌گردد. به گزارش شبکه اجتهاد، این بحث میان اندیشمندان مسلمان مطرح است که کرامت مد نظر اسلام، اختصاص به مؤمنان دارد، یا از ویژگی «نوع انسانی» به شمار می‌رود. …

رئیس دانشگاه قرآن و حدیث گفت: اکنون باب شده است هر کسی بخواهد فقاهت کند باید رجال را از اول تا انتها خودش تحقیق کند ولی وقتی حضرت آیت‌الله شبیری زنجانی چنین کاری را با دقت انجام داده‌اند چرا دوباره ما این کار را انجام دهیم به همین دلیل فقه ما خیلی جلو نمی‌رود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین …

شبکه اجتهاد: ابونصر فارابی، حکیم مشهور مسلمان در کتاب احصاء العلوم، دو علم فقه و کلام را در زمرۀ علوم مدنی یعنی علوم مربوط به مدینه می‌داند. کلام دانش اقناع اهل مدینه (جامعه) نسبت به معارف الهی و فقه، دانش تحویز احکام فردی و اجتماعی است. اهل مدینه که نسبت به معارف و مضامین الهی اقناع شدند، تجویز احکام الهی …

طرح مباحث فقهی و نیز تشکیل و تأسیس ابواب و قواعد فقهی و همچنین ارائه نظر و فتوا از طرف فقها در مسائل مختلف و میز پاسخگویی آنان به سؤالات و استفتائات مردم، همه‌وهمه منوط به میزان ارتباط و تعلق موضوع با فعل انسان بوده است. چنانچه موضوع و مسئله‌ای به هر دلیلی و از جمله به دلیل عدم ابتلا …

در فضای علمی کشور، نگاهی تقابلی نسبت به علومی مانند فلسفه علم و هرمنوتیک شکل گرفته است که باعث محروم ماندن حوزه‌های علمیه و دانشگاه‌ها از نکات مثبت و ظرفیت‌های این علوم شده است. این رویکرد که یک علم را به دلیل نظرات نادرست برخی از صاحب‌نظران آن رد می‌کند، منطقی نیست. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نشست علمی با موضوع …

شبکه اجتهاد: شنیده شده است که برخی بزرگان نسبت به خواندن نماز باران مصلحت‌اندیشی نموده و با خوف از عدم نزول باران، نگران استهزای رسانه‌های دشمن هستند. از باب اشکال شاگرد بر استاد که معمولاً این امر مورد استقبال اساتید هم قرار می‌گیرد، نکاتی را معروض می‌دارم. ۱- اولاً چرا اینقدر بی‌اعتماد به لطف و رحمت خدای متعال، مسئله عدم …

شبهه‌ای فقهی در خصوص موتورسواری بانوان مطرح است؛ مبنی بر اینکه روایات، سوار شدن زنان بر زین اسب را ممنوع کرده است و این نهی ممکن است با القای خصوصیت، شامل زین موتور هم بشود. اما تعمیم این مسئله بر موتورسواری و دوچرخه‌سواری با اشکالات جدی روبه‌رو است. محققان تاکید می‌کنند که یقین نمی‌کنند که منظور از آن “زین”، آنقدر …

شبکه اجتهاد: رهبر فرزانه انقلاب در بخشی از «منشور حوزه پیشرو و سرآمد» درباره فقه و عقلانیت فقهی و توجه به عقلانیت نسل جدید در تبیین و ترویج احکام و هنجاری‌های فقهی، می‌فرماید: «فقه، پاسخ دین به نیازهای عملی فرد و جامعه است. با عقلانیّت تحوّل‌یافته‌ی نسل‌ها، این پاسخگویی باید امروز بیش از گذشته دارای پشتوانه‌ی فکری و علمی استوار …

رسالت اصلی حوزه‌های علمیه تنها تعلیم و جهل‌زدایی نیست، بلکه فراتر از آن، مبارزه با جاهلیت است. در نظام امامت و امت، صرف علم‌آموزی و رفع جهل کافی نیست؛ باید ریشه‌های جاهلیت شناخته و زدوده شود. به گزارش شبکه اجتهاد، در اجلاسیه اساتید حوزه علمیه قم که با موضوع «حوزه پیشرو و سرآمد» در مدرسه علمیه امام کاظم علیه‌السلام برگزار …

دبیر شورای عالی حوزه با طرح سؤالی درباره شیوه فعلی آموزش دروس استدلالی، گفت: اکنون شیوه غالب در تدریس فقه استدلالی منحصر در مباحث مکاسب، بیع و خیارات مرحوم شیخ انصاری(ره) است. البته آثار ارزشمند شیخ اعظم نقش مهمی در ارتقای سطح علمی حوزه داشته است، اما با گذشت زمان و پیشرفت مباحث باید بررسی شود که آیا ادامه همین …

حجت‌الاسلام والمسلمین علی رحمانی با بیان اینکه حوزه کهن خراسان، مکتبی ریشه‌دار در فقه، فلسفه، حدیث و تفسیر است که امروز در کنار دانشگاه‌ها و پژوهشگاه‌های برجسته، بستری پویا برای رشد و تعالی علمی فراهم آورده است؛ توسعه روابط پایدار با مراکز علمی و اندیشمندان کشور را از اولویت‌های اصلی دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی دانست و با اشاره به …

شبکه اجتهاد: در سپهر اندیشه فقهی، نام مرحوم محقق اردبیلی با درخشش عقل قرین است. با تأمل در آثار گرانسنگ او، مشاهده می‌کنیم که در موارد بسیار، عقل و نقل را هم‌دوش و هم‌جوار و هم‌عنان و هم‌زبان، به عنوان دو بال پرواز در آسمان استدلال به کار می‌گیرد. این هم‌نشینی مبارک، نشان از آن دارد که ذهن وقّاد و …

یک پژوهشگر و مدرس دانشگاه، در نشستی با ارائه مدل دو‌مرحله‌ای، نقش فقیه و عرف متشرعه را در گسترش شعائر دینی تحلیل کرد و با استناد به قاعده قرآنی «وَمَنْ یُعَظِّمْ شَعَائِرَ اللَّهِ فَإِنَّهَا مِنْ تَقْوَى الْقُلُوبِ» توضیح داد و گفت: توسعه مصادیق شعائر نه تنها بدعت نیست، بلکه نشان‌دهنده تعامل پویا میان نهاد اجتهاد و نهاد عرف متشرعه است؛ …

عضو هیأت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه «عفاف» را در دو علم «اخلاق» و« فقه» دارای معنای متفاوتی دانست و گفت: در اصطلاح اخلاقی عفاف یک حالت درونی است و جایگاه عفت را قلب انسان می‌داند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین حسین بستان، عضو هیأت علمی گروه جامعه‌شناسی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، به بررسی نگاه دوگانه به مفاهیم حجاب …

شریعت در حال تسلط بر بریتانیا نیست؛ بلکه میراثی ناگزیر از تاریخ حقوقی استعمار این کشور است. شبکه اجتهاد: هر چند سال یکبار اضطرابی آشنا در گفتمان عمومی بریتانیا سربرمی‌آورد این نگرانی که «قانون شریعت» در حال ایجاد نظام حقوقی موازی است و حاکمیت قانون انگلیسی را تهدید می‌کند. این ترسها بار دیگر پس از سخنرانی اخیر دونالد ترامپ در …

استاد حوزه علمیه قم، گفت: رهبری معظم بر این نکته تأکید کرده‌اند که گرایش سیاسی در حوزه وجود دارد، اما اندیشه سیاسی، که شامل تحلیل ساختار قدرت و حکمرانی است، بسیار کم است. برای مثال، تحلیل مسائل حکمرانی مدرن، از جمله موضوعاتی مانند حجاب یا مدیریت اجتماعی، پیچیدگی‌های خاص خود را دارد که نیازمند درک عمیق از اندیشه سیاسی و …

اختصاصی شبکه اجتهاد: در چند روز گذشته، انتشار یک ویدیوی کوتاه فضای جامعه را ملتهب کرد و از روز بعد دو ویدیوی دیگر در این خصوص دست به دست می‌شود. در ویدیوی اول، مردی میانسال پدر سالمند و ناتوان خود را به شکلی خشونت‌آمیز کتک می‌زند؛ صحنه‌ای تلخ که احساسات بسیاری را جریحه‌دار کرد. در ویدیوی دوم، بانویی که خود …

شبکه اجتهاد: سقوط رژیم در عراق فرصتی فراروی حوزه هزارساله نجف برای بازسازی قرار داد. این حوزه هر چند سازمان مدیریت متمرکزی ندارد اما با حدود ۱۵ هزار طلبه تقریباً از نظام آموزشی و منابع درسی ذیل پیروی می‌کند. با این توضیح که طلبه می‌تواند در یک مدرسه ثبت نام و فرایند آموزشی هر دوره را طی کند یا همه …