همه مطالب

رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس با بیان اینکه نظام حکمرانی در صورت کج کارکردهایی در موضوع مهریه، ناگزیر از ورود به مباحث تخصصی برای صیانت از نهاد خانواده است، گفت: هر چند براساس نصوص دینی و عرف اجتماعی از ایران کهن تا امروز، مهریه به عنوان یک هدیه و حقوق طبیعی زن به رسمیت شناخته شده و عامل پیوند است، …

حضرت آیت‌الله مکارم شیرازی با اشاره به اهمیّت استفاده از ابزارهای روز، بر بهره‌گیری از رسانه‌ها و فناوری‌های نوین تأکید و اظهار کرد: هوش مصنوعی هم خطر دارد و هم فایده؛ باید کمیته‌ای تشکیل شود تا تأثیر آن را در فعالیت‌های حوزوی بررسی کند. به گزارش شبکه اجتهاد، حضرت آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی در دیدار اعضای شورای عالی حوزه علمیه …

«علمای اصول غالباً «واجب منظومه‌ای» را به دلیل دو اشکال اساسی محال دانسته‌اند: نخست، مشکل امتثال؛ یعنی اگر قرار شد امتثال کنیم، چه کسی باید شروع‌کننده باشد؟ که در اینجا هرج و مرج به وجود می‌آید چرا که معلوم نیست چه کسی باید امتثال کند و دوم، مشکل عقاب و عصیان؛ به این معنا که اگر یک جزء از منظومه …

شبکه اجتهاد: هر سال ایام فاطمیه که می‌شود برخی از سایت‌ها و کانالهای منسوب به بخشی از اهل‌سنت حوادثی را که در فاصله رحلت پیامبر عظیم الشان (صلی الله علیه و آله) تا شهادت فاطمه زهرا (سلام الله علیها) گذشت و در نهایت به شهادت حضرت کشیده شد، مورد انکار قرار داده و بالطبع امامان اهل بیت (علیهم السلام) و …

کتاب «آمال و آلام»، مجموعه نامه‌های شهید صدر، از سوی پژوهشگاه تخصصی شهید صدر منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، برای نخستین‌بار مجموعه‌ای از بیش از چهارصد نامۀ مستند از شهید آیت‌الله سید محمدباقر صدر در قالب کتابی جامع با عنوان «آمال و آلام» گردآوردی شده است؛ این مجموعه تصویری روشن از سیر فکری، اجتماعی و تربیتی این متفکر بزرگ …

آیا سکوت اولیای امر در مسئله‌ای از این قبیل و عدم اهتمام به چنین مواردی، بی‌غیرتی نیست؟ ما باید غیرت سیاسی داشته باشیم که اگر به فردی یا امری، جسارتی با جنبه سیاسی شد، مثلاً گفته شود “مرگ بر فلان” یا “خلع لباس”، واکنش نشان دهیم. اما اگر مسائل اصول اعتقادی و مذهب مورد توهین قرار گیرد، به نحوی که …

کتاب «مداخلات زیبایی زنان در آوردگاه فقه و حقوق» نوشته حجت‌الاسلام سیدمرتضی میرزاده اهری به‌عنوان تازه‌ترین اثر انتشارات مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، در آوردگاه میان میل فطری به زیبایی و پایبندی به شریعت، مداخلات زیبایی زنان به یکی از پیچیده‌ترین و مبتلابه‌ترین مسائل فقهی و حقوقی عصر ما تبدیل شده است. این کتاب برای …

شبکه اجتهاد: در دههٔ ۱۳۳۰ شمسی، علامه سید محمدحسین طباطبایی بر ۸۸ موضع از «بحار الانوار» اثر علامه مجلسی تعلیقه نگاشت. قرار بود چاپ جدید این دائرهالمعارف حدیثی شیعه، همراه با این تعلیقات علامه منتشر شود. با این حال، انتشار نخستین مجلدات، واکنش‌هایی را در پی داشت که به مداخلهٔ آیت‌الله العظمی بروجردی انجامید؛ زعیم وقت حوزهٔ علمیه قم با …

اختصاصی شبکه اجتهاد: در روزهای گذشته یکی از محققان حوزوی به بررسی انتقادی مبنای شهید صدر در «قاعده اطلاق» پرداخته و شتابان «ناتمامی استدلال در ناحیه متعلق و محمول» را نتیجه گرفته است. بی‌شک ابتنای سنت سدید فقاهت بر حرّیت و بررسی انتقادی دیدگاه‌ها از مهم‌ترین ارکان حیات و پویایی فقه در تاریخ این دانش بوده است، اما خوانش شتابزدهٔ …

اختصاصی شبکه اجتهاد: اعتبارسنجی روایات در روش‌‏های سنتی مسلمان معطوف به کشف اجزای درونی متن است و آن را با نگاهی بیرونی به اصالت و اعتبار تاریخی روایات نسنجیده و و میزان صحت و سقم متن را از روی تحوّلات و تطوّرات تاریخی و آمیزش با فرهنگ‏‌های وارداتی نمی‏‌کاود و علل پیدایش متن‌‏های متناقض، متضادّ و مخالف، و بستر وقوع …

نشست علمی «فرصت‌های پژوهشی، روش و دیدگاه‌های علمی آیت‌الله سیستانی؛ از مبانی تا کاربست‌ها» در دانشکده الهیات دانشگاه فردوسی مشهد، فرصتی ارزشمند برای بازخوانی یکی از غنی‌ترین گنجینه‌های اصولی معاصر فراهم آورد. گنجینه‌ای سرشار از نوآوری‌هایی کم‌نظیر در حوزه‌هایی همچون حکومت، مدلول‌های التزامی و اختلاف حدیث. اساتید حاضر در این نشست، ضمن معرفی و تحلیل کتاب «المنهج فی علم الاصول»، …

اختصاصی شبکه اجتهاد: از منظر شریعت مطهر، که سعادت دنیوی و اُخروی بشر را در گرو حرکت در مدار بندگی می‌داند، همواره هر پدیده نوظهوری که با جوهره‌ی خلقت و مصالح نوع انسانی در تعارض باشد، مورد تأمل و بررسی دقیق قرار گرفته است. در عصر حاضر، پیشرفت‌های شگرف در حوزه علم ژنتیک و فنّاوری‌های تولید مثل، مسائلی را در …

«کتاب غیبت»، جدیدترین اثر استاد محسن فقیهی با هدف تبیین فقه ‌الإجتماع و بازخوانی اخلاق فردی و اجتماعی در چهارچوب فقه اسلامی تألیف شده، روانه بازار نشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، اثر حاضر حاصل دروس خارج فقه ایشان در باب مذکور است که پس از تنظیم و ویرایش فنّی، در اختیار اساتید و فقه‌پژوهان قرار گرفته است. «کتاب غیبت» …

با تطبیق سندی که نجاشی برای کتاب «صلح الحسن» ذکر کرده، با روایتی که شیخ طوسی در کتاب «الأمالی» نقل کرده است، می‌توان نشان داد که بخش قابل‌توجهی از این دو سند با یکدیگر تطابق دارد. این مسئله احتمال اینکه شیخ طوسی حدیث مذکور را از همین کتاب گرفته باشد، تقویت می‌کند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، دکتر محمود ملکی، عضو هیئت …

«لزوم تسریع در رسیدگی به پرونده‌ها»، «نظارت بر نظام وکالت»، «رسیدگی به بحران مسکن و معیشت مردم»، «پرهیز از تصدی‌گری»، «آثار اعمال قضات بر نزول برکات» و «اصلاح مبنای فقهی و حقوقی مهریه در عقدنامه‌ها» از جمله توصیه‌های مراجع معظم به رئیس دستگاه قضا بود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، حجت‌الاسلام‌ والمسلمین غلامحسین محسنی اژه‌ای، رئیس قوه قضائیه، در سفری غیررسمی …

حجت‌الاسلام والمسلمین امین حسین پوری در نشستی با تمرکز بر دستاوردهای پژوهشی خود در قالب اثر جدیدش با عنوان «دفاع عن نهج‌البلاغه»، به تحلیل و بازخوانی انتقادی مبانی حدیثی در اصالت‌سنجی خطب، نامه‌ها و کلمات قصار موجود در این اثر سترگ پرداخت. اهمیت این پژوهش از آن‌روست که «نهج‌البلاغه» همواره در کانون نگاه‌های تفسیری، تاریخی و فقهی قرار داشته، اما …

اختصاصی شبکه اجتهاد: بررسی نسبت میان سنت شفاهی و سنت مکتوب در انتقال حدیث شیعه طی قرون نخست، یکی از مسائل بنیادین تاریخ این مکتب است. فهم این نسبت نه‌تنها برای شناخت شیوه‌های نقل حدیث، بلکه برای ارزیابی اعتبار منابع، جایگاه راویان و درک تحولات فقه و کلام امامیه ضروری است. آیا میراث حدیثی ما عمدتاً محصول نقل سینه به …

حضرت آیت‌الله‌ مکارم شیرازی با اشاره به ضرورت خبررسانی و اطلاع رسانی از دستاوردهای فاخر مرکز نور تصریح کرد: بسیاری از کارهای ارزنده صورت می‌گیرد اما منتشر نمی‌شود. رسانه‌ها و صداوسیما باید نشان دهند که حوزه چگونه در علم و فناوری پیشرفت کرده است. به گزارش شبکه اجتهاد، حضرت آیت‌الله‌ ناصر مکارم شیرازی امروز چهارشنبه ۲۱ آبان ماه در دیدار …

اختصاصی شبکه اجتهاد: کتاب «الاجتهاد المقاصدی و المناطی» نوشته حیدر حب‌الله، پژوهشی منسجم و اصولی درباره روش اجتهاد مقاصدی و مناطی است که در آن نویسنده تلاش کرده تا چارچوب جامعی برای این نوع اجتهاد ارائه دهد. این اثر با فاصله‌گیری از رویکردهای خطابی و نظریه‌پردازی‌های کلی، بر مباحث دقیق و مستند اصولی متمرکز است و هدف دارد اجتهاد مقاصدی …

استاد درس خارج فقه تقنین ضمن تبیین مفاهیم عرف و رضایت عمومی، مرزهای کاربرد آن‌ها در استنباط فقهی و تقنین حکومتی را تشریح و بر لزوم اتخاذ چارچوب‌های سیستمی برای حفظ تقوای حکمرانی تأکید نمود و گفت: عرف و پسند عمومی می‌تواند در فهم الفاظ و در قوانین حکومتی نقش داشته باشد؛ اما در مواردی که با حکم شرعی تعارض …

کتاب حاضر به این بحث می‌پردازد که اگر به‌کارگیری «قاعدۀ کرامت» در فقه در قامت یک «اصل حاکم»، دچار مشکلاتی باشد، کاربرد آن در مراتب دیگر، موجب کارآمدی و روزآمدی فقه می‌گردد. به گزارش شبکه اجتهاد، این بحث میان اندیشمندان مسلمان مطرح است که کرامت مد نظر اسلام، اختصاص به مؤمنان دارد، یا از ویژگی «نوع انسانی» به شمار می‌رود. …

رئیس دانشگاه قرآن و حدیث گفت: اکنون باب شده است هر کسی بخواهد فقاهت کند باید رجال را از اول تا انتها خودش تحقیق کند ولی وقتی حضرت آیت‌الله شبیری زنجانی چنین کاری را با دقت انجام داده‌اند چرا دوباره ما این کار را انجام دهیم به همین دلیل فقه ما خیلی جلو نمی‌رود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین …

شبکه اجتهاد: ابونصر فارابی، حکیم مشهور مسلمان در کتاب احصاء العلوم، دو علم فقه و کلام را در زمرۀ علوم مدنی یعنی علوم مربوط به مدینه می‌داند. کلام دانش اقناع اهل مدینه (جامعه) نسبت به معارف الهی و فقه، دانش تحویز احکام فردی و اجتماعی است. اهل مدینه که نسبت به معارف و مضامین الهی اقناع شدند، تجویز احکام الهی …

طرح مباحث فقهی و نیز تشکیل و تأسیس ابواب و قواعد فقهی و همچنین ارائه نظر و فتوا از طرف فقها در مسائل مختلف و میز پاسخگویی آنان به سؤالات و استفتائات مردم، همه‌وهمه منوط به میزان ارتباط و تعلق موضوع با فعل انسان بوده است. چنانچه موضوع و مسئله‌ای به هر دلیلی و از جمله به دلیل عدم ابتلا …

در فضای علمی کشور، نگاهی تقابلی نسبت به علومی مانند فلسفه علم و هرمنوتیک شکل گرفته است که باعث محروم ماندن حوزه‌های علمیه و دانشگاه‌ها از نکات مثبت و ظرفیت‌های این علوم شده است. این رویکرد که یک علم را به دلیل نظرات نادرست برخی از صاحب‌نظران آن رد می‌کند، منطقی نیست. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نشست علمی با موضوع …

شبکه اجتهاد: شنیده شده است که برخی بزرگان نسبت به خواندن نماز باران مصلحت‌اندیشی نموده و با خوف از عدم نزول باران، نگران استهزای رسانه‌های دشمن هستند. از باب اشکال شاگرد بر استاد که معمولاً این امر مورد استقبال اساتید هم قرار می‌گیرد، نکاتی را معروض می‌دارم. ۱- اولاً چرا اینقدر بی‌اعتماد به لطف و رحمت خدای متعال، مسئله عدم …

شبهه‌ای فقهی در خصوص موتورسواری بانوان مطرح است؛ مبنی بر اینکه روایات، سوار شدن زنان بر زین اسب را ممنوع کرده است و این نهی ممکن است با القای خصوصیت، شامل زین موتور هم بشود. اما تعمیم این مسئله بر موتورسواری و دوچرخه‌سواری با اشکالات جدی روبه‌رو است. محققان تاکید می‌کنند که یقین نمی‌کنند که منظور از آن “زین”، آنقدر …

شبکه اجتهاد: رهبر فرزانه انقلاب در بخشی از «منشور حوزه پیشرو و سرآمد» درباره فقه و عقلانیت فقهی و توجه به عقلانیت نسل جدید در تبیین و ترویج احکام و هنجاری‌های فقهی، می‌فرماید: «فقه، پاسخ دین به نیازهای عملی فرد و جامعه است. با عقلانیّت تحوّل‌یافته‌ی نسل‌ها، این پاسخگویی باید امروز بیش از گذشته دارای پشتوانه‌ی فکری و علمی استوار …

رسالت اصلی حوزه‌های علمیه تنها تعلیم و جهل‌زدایی نیست، بلکه فراتر از آن، مبارزه با جاهلیت است. در نظام امامت و امت، صرف علم‌آموزی و رفع جهل کافی نیست؛ باید ریشه‌های جاهلیت شناخته و زدوده شود. به گزارش شبکه اجتهاد، در اجلاسیه اساتید حوزه علمیه قم که با موضوع «حوزه پیشرو و سرآمد» در مدرسه علمیه امام کاظم علیه‌السلام برگزار …

دبیر شورای عالی حوزه با طرح سؤالی درباره شیوه فعلی آموزش دروس استدلالی، گفت: اکنون شیوه غالب در تدریس فقه استدلالی منحصر در مباحث مکاسب، بیع و خیارات مرحوم شیخ انصاری(ره) است. البته آثار ارزشمند شیخ اعظم نقش مهمی در ارتقای سطح علمی حوزه داشته است، اما با گذشت زمان و پیشرفت مباحث باید بررسی شود که آیا ادامه همین …