قالب وردپرس افزونه وردپرس
خانه / همه مطالب / اجتهاد و اصول فقه

اجتهاد و اصول فقه

اجتهاد و اصول فقه

سهم علوم اجتماعی در ایجاد و شکل‌دهی به رشته‌های نوین فقهی

سهم علوم اجتماعی در ایجاد و شکل‌دهی به رشته‌های نوین فقهی

استاد احمد مبلغی در نشست‌ علمی «یکشنبه‌های روش»، به تبیین نقش و روش بهره‌گیری از علوم اجتماعی در فقه و عملیات استنباط احکام پرداخت. این استاد حوزه علمیه قم با تأکید بر ضرورت استفاده روشمند از دستاوردهای علوم اجتماعی، به‌ویژه در مرحله «موضوع‌شناسی»، چهار سطح تأثیرگذاری این علوم در تأسیس و توسعه رشته‌های نوین فقهی و مسائل نوظهور را تشریح کرد و نسبت به ورود بدون دانش کافی یا استفاده سطحی و بدون آگاهی از این علوم در پژوهش‌های فقهی هشدار داد. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد مبلغی در ابتدای سخنان خود، ضمن تعریف علوم اجتماعی به عنوان مجموعه‌ای از …

توضیحات بیشتر »

قبول ندارم که رویکرد و روش فعلی در فقه، ناکارآمد است/ کسی نگفته ما فقط با فقه جامعه را اداره می‌کنیم!/ صاحب جواهر هم اگر امروز بود، فقه جواهری را تکمیل می‌کرد/ حوزه نجف، محتاج حوزه قم است!

قبول ندارم که رویکرد و روش فعلی در فقه، ناکارآمد است/ کسی نگفته ما فقط با فقه جامعه را اداره می‌کنیم!/ صاحب جواهر هم اگر امروز بود، فقه جواهری را تکمیل می‌کرد/ حوزه نجف، محتاج حوزه قم است!

آیا فقه سنتی توان پاسخگویی به پیچیدگی‌های حکمرانی مدرن را دارد؟ استاد عبدالحسین خسروپناه در گفت‌وگویی صریح و علمی، ضمن تأکید بر غنای روش اجتهادی و ظرفیت فقه جواهری، معتقد است فقه موجود نه تنها ناکارآمد نیست، بلکه باید متناسب با تحولات اجتماعی و ساختارهای نوین، تکامل یابد. او از فقه نظام، اجتهادهای نو، نیاز فقیه به علوم انسانی، و تحول در حوزه علمیه قم می‌گوید؛ از این‌که چگونه باید فقه، با حفظ مبانی، خود را در قامت حکمرانی نشان دهد، بی‌آنکه به حاشیه رانده شود یا بار همه چیز را یک‌تنه به دوش بکشد. اختصاصی شبکه اجتهاد: اگر در …

توضیحات بیشتر »

مباحث «تعادل و تراجیح» استاد فاضل لنکرانی روانه بازار نشر شد

مباحث «تعادل و تراجیح» استاد فاضل لنکرانی روانه بازار نشر شد

مجموعه سه جلدی «تعادل و تراجیح» مباحث اصولی استاد محمدجواد فاضل لنکرانی از سوی نشر مرکز فقهی ائمه اطهار (علیهم‌السلام) روانه بازار نشر شد و در اختیار اساتید و پژوهشگران قرار گرفت. به گزارش خبرنگار اجتهاد، مبحث تعادل و تراجیح از مباحث بسیار مهم و بنیادین علم اصول فقه است که به بررسی روش‌های حلّ تعارض بین ادله مختلف در استنباط احکام شرعی می‌پردازد. بدون وجود قواعد و مبانی تعادل و تراجیح، فقها در بسیاری از موارد نمی‌توانند حکم قطعی را استنباط کنند. از این جهت، علما و اعلام در دروس خارج اصول به این بحث اهتمام ویژه‌ای داشته‌ و …

توضیحات بیشتر »

بررسی تطبیقی تخییر در علم اصول

بررسی تطبیقی تخییر در علم اصول

نوشتار حاضر با تقسیم ثنایی تخییر به دو قسم «تخییر در اصل عمل و تخییر تطبیقی»، تصاویر ثبوتی و اثباتی تخییر را به شکل تطبیقی بررسی نماید. نتیجه بررسی‌ها نشان می‌دهد در بیشتر اقسام تخییر تطبیقی، نظریه «تعلق حکم به عنوان جامع انتزاعی» موجّه و خالی از محذورات ثبوتی و اثباتی است. این پژوهش برخی از نزاع‌ها و تعدادی از فوائد و آثار اقسام تخییر را به شکل کوتاه گزارش می‌دهد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، از مباحثی که تاکنون به شکل مستقل مورد توجه قرار نگرفته، بررسی انواع و اقسام تخییرهایی است که در سرتاسر علم اصول و در مباحث …

توضیحات بیشتر »

شهید صدر و قاعده فهم اجتماعی/ احمد مبلغی

شهید صدر و قاعده فهم اجتماعی/ احمد مبلغی

شبکه اجتهاد: آن‌گاه که گام در وادی اندیشه شهید صدر می‌نهی، نه صرفاً وارد اقلیم دانش، که گویی وارد حریم شناختى نظام واره می‌شوی که در آن عقل با عرف پیوند خورده و وجدان با واقعیت آمیخته است. قاعده فهم عرفی در دستگاه فکری او، نه قاعده‌ای ایستا و جامد، بلکه هسته‌ای زنده و پویاست که از آن در دستان اندیشه‌اش، «قاعده فهم اجتماعی» تراویده است؛ جایی که درک متون، بی شناخت نبض جامعه و تحولات آن، ناتمام می‌ماند. شهید صدر، فقیه را از تنگنای دایره مفاهیم به وسعت میدان معانی رهنمون شد، و از سکون دلالت به پویایی فهم. …

توضیحات بیشتر »

مکاتب تفسیری در فقه امامیه

نوگرایی در مواجهه با فقاهت شیعی

کتاب حاضر تلاشی است در جهت تبیین و تحلیل مکاتب تفسیری در فقه امامیه، در این پژوهش، برای نخستین‌بار به گونه‌ای نظام‌مند به واکاوی و بررسی مکاتب تفسیری در فقه امامیه پرداخته شده و با رویکردی بدیع و نوآورانه، تصویری روشن از مبانی، مغروضات و روش‌های هر یک از این مکاتب ارائه گردیده است. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب «مکاتب تفسیری در فقه امامیه» چنان که اشاره شد و از آن عنوان نیز بر می‎‌آید، تلاش نویسندگان در جهت معرفی رویکردهای متفاوت فقهای شیعه به فقه امامیه است. منظور از فقه امامیه یا فقه در مذهب امامیه، فقه چنان است …

توضیحات بیشتر »

شهید صدر، گوهری که هنوز نمی‌شناسیم/ حسین ایزدی

شهید صدر، گوهری که هنوز نمی‌شناسیم/ حسین ایزدی

شبکه اجتهاد: در میان قله‌های بلند اندیشه اسلامی معاصر، یکی از چهره‌هایی که هنوز آن‌چنان‌که باید شناخته نشده، شهید آیت‌الله سید محمدباقر صدر است؛ اندیشمندی که نه‌تنها در جغرافیای فکری جهان تشیع، بلکه در ساحت اندیشه دینی جهانی جایگاه ممتاز و یگانه‌ای دارد. در حالی‌که بسیاری از متفکران مسلمان در محدوده‌ای خاص از دانش دینی تأثیرگذار بوده‌اند، شهید صدر با نگاهی جامع، رویکردی نو و بنایی مکتبی، اثری ماندگار بر فقه، اصول، اقتصاد، فلسفه، کلام و اندیشه تمدنی اسلامی نهاده است. این یادداشت که به‌مناسبت سالگرد شهادت او نگاشته شده، با نگاهی از درون مکتب صدر، تلاش دارد گوشه‌ای از …

توضیحات بیشتر »

نقدی تفصیلی بر دیدگاه استاد رشاد در موضوع مقاصد الشریعه

نقدی تفصیلی بر دیدگاه استاد رشاد در موضوع مقاصد الشریعه

شبکه اجتهاد: استاد علی‌اکبر رشاد در سخنان خود، نظرات قابل تاملی درباره مقاصد الشریعه و تأثیر آن بر علوم اسلامی و انسانی مطرح کرده‌اند. در این دیدگاه، مقاصد الشریعه، نه‌تنها به‌عنوان معیاری برای تمایز علوم اسلامی از غیر اسلامی مطرح شده، بلکه به‌عنوان ابزاری برای مهندسی و تولید علوم انسانی اسلامی معرفی گردیده است. با احترام به تلاش‌های استاد گرانمایه، موارد زیر به‌عنوان نقد و تحلیل مطرح می‌گردد: ۱. عدم بررسی اصل مقاصد الشریعه و ادله اثبات آن استاد رشاد در سخنان خود، اصل وجود مقاصدالشریعه و ادله اثبات آن را مفروغ‌عنه گرفته‌اند و وارد بحث تفصیلی درباره راه‌های دستیابی …

توضیحات بیشتر »

نقد و بررسی کشف ملاک و حکم شرعی توسط عقل

نقد و بررسی کشف ملاک و حکم شرعی توسط عقل

شبکه اجتهاد: استاد علیرضا اسلامیان مدرس خارج فقه و اصول و عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در اسفندماه ۱۴۰۳ در نشستی با حضور طلاب و فضلای مرکز فقهی‌ائمه ‌اطهار (علیهم‌السلام) به بررسی نقش استقلالی عقل و تاثیرگذاری در استنباط احکام پرداخت که خلاصه‌ای از اهم بیانات ارائه شده در این نشست تقدیم می‌گردد. درک ملاکات توسط عقل و کشف حکم شرعی در مورد درک ملاک توسط عقل و سپس کشف حکم شرعی بر اساس آن ملاک، مباحث و نظریاتی مطرح گردیده است که ابتدا نظریه بیان می‌گردد و سپس مورد بررسی و نقد قرار خواهد گرفت. در این باره …

توضیحات بیشتر »

فقه و نیازهای معاصر؛ توسعه روش فقاهت در اندیشه رهبری

فقه و نیازهای معاصر؛ توسعه روش فقاهت در اندیشه رهبری

مقام معظم رهبری، در حوزه فقاهت معتقد هستند روش فقاهت را باید توسعه داد و روش‌های مورد نیاز را در روش فقاهتی دید، در واقع مهم‌ترین دغدغه ایشان وسعت فقه و استباطات فقهی است. ایشان معتقدند مساحت فقه، تمامی نیازهای انسان را در ابعاد فردی، اجتماعی و حکومتی پاسخگو نیست از همین رو فقه باید در حوزه سطح فقاهت پیشرفت کند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین مجتبی الهی خراسانی چندی قبل در همایش ملی منظومه فکری آیت‌الله خامنه‌ای در سخنانی، گفت: داشتن یک روش علمی مناسب در تحلیل سخنان مقام معظم رهبری، از تحمیل ساختارهای ذهنی و سوء برداشت‌های …

توضیحات بیشتر »

تصلب در برابر فقاهت معاصر به دین ضربه می‌زند/ نباید از نوآوری و نظریه‌پردازی فاصله بگیریم

تصلب در برابر فقاهت معاصر به دین ضربه می‌زند/ نباید از نوآوری و نظریه‌پردازی فاصله بگیریم

استاد درس خارج حوزه علمیه گفت: تصلب و تجمد در برابر معاصرت در برخی وجود دارد. بنده فکر نمی‌کنم این جریان از درون حوزه باشد، البته نباید انگی به دیگران بزنیم ولی اگر فقه ما ضد عدالت و ضد اخلاق قلمداد شود چه آسیبی خواهد زد؟ چطور از دین دفاع خواهیم کرد؟ به گزارش شبکه اجتهاد، استاد ابوالقاسم علیدوست در سخنانی با موضوع «فقه، اصالت و معاصرت» در مؤسسه فهیم، با بیان اینکه فقه در دوره معاصر در معانی مختلفی به کار می‌رود، گفت: دانش فقه، عملیات استنباط و مسائل فقهی مستعمل‌فیه واژه فقه است و آنچه بیشتر مورد بحث …

توضیحات بیشتر »

از دریای دانش تا جرعه‌ای ناب: جلد پنجم «جرعه‌ای از دریا» و ارجنامه «جامع علم و عمل» منتشر می‌شود

از دریای دانش تا جرعه‌ای ناب: جلد پنجم «جرعه‌ای از دریا» و ارجنامه «جامع علم و عمل» منتشر می‌شود

مدیر مؤسسه کتابشناسی شیعه به‌مناسبت یکصدمین بهار عمر شریف استوانه‌ فقاهت و وارستگی آیت‌الله سید موسی شبیری زنجانی، از چاپ پنجمین جلد مجموعه پرمخاطب «جرعه‌ای از دریا» و انتشار «تحریر ثانی جرعه‌ای از دریا» در سه جلد و نیز ارجنامه «جامع علم و عمل» به «اجتهاد» خبر داد که مقالات نخبگان حوزوی و دانشگاهی در پاسداشت یک قرن تلاش علمی این فقیه نامدار است و گامی بلند و مؤثر در ساماندهی دانش رجالی و تاریخی معاصر شیعه خواهد بود. اختصاصی شبکه اجتهاد: موسسه کتاب‌شناسی شیعه به‌منظور شناسایی و معرفی دقیق و علمی احوال، افکار، آثار و تألیفات علما و اندیشمندان …

توضیحات بیشتر »

قرآن و تفقه/ محمد عندلیب همدانی

قرآن و تفقه/ محمد عندلیب همددانی

شبکه اجتهاد: اگر منظور از تفقه، تفقه در همهٔ مجموعه و تمام منظومهٔ دین باشد، جایگاه والای کتاب کریم در این بین بسیار واضح و آشکار و بی‌نیاز از بیان است، اما آنچه در این مختصر به آن پرداخته می‌شود، تأثیر مهم قرآن مجید در استنباط احکام فرعی فقهی است و به عبارت دیگر مقصود بررسی جایگاه قرآن در تفقه به معنای خاص کلمه و نیز در مقدمات آن است. به نظر می‌رسد ارتباط تفقه به معنای خاص با قرآن مجید از پنج منظر قابل بررسی است: ۱. قرآن به عنوان اصلی‌ترین مرجع در تفقه که جلوهٔ بارز آن در …

توضیحات بیشتر »

یک قرن دانش و معرفت، یک قرن تهذیب و وارستگی/ سیدضیاء مرتضوی

یک قرن دانش و معرفت، یک قرن تهذیب و وارستگی/ سیدضیاء مرتضوی

شبکه اجتهاد: هشتم ماه مبارک رمضان ۱۴۴۶ق، سالروز ولادت یکی از استوانه‌های فقاهت و پاکی و وارستگی است، فقیه والامقام و مرجع معظم،‌ حضرت مستطاب، آیت‌الله حاج سیدموسی شبیری زنجانی، که هشتم ماه رمضان ۱۳۴۶ق در قم متولد شده‌اند و امروز به سال قمری، یکصد سال از عمر شریف و پربرکت ایشان گذشت و نخستین روز از قرن دوم زندگی خود را پشت سر می‌گذارند. فقیهی والا و به‌واقع «محقق» که در عرصه فقاهت و علوم وابسته به آن، و برخاسته از مراتب والای ورع و جهاد با نفس، ده‌ها سال است نورافشانی کرده و هزاران نفر از جویندگان علم …

توضیحات بیشتر »

گفتمان‌سازی فقه تخصصی در حوزه علمیه خراسان/ عباسعلی مشکانی سبزواری

گفتمان‌سازی فقه تخصصی در حوزه علمیه خراسان/ عباسعلی مشکانی سبزواری

اختصاصی شبکه اجتهاد: دانش فقه، به جهت جایگاه و کارکردی که در حیات و جامعه انسانی دارد، اگر مهم‌ترین دانش در مجموعه دانش‌های اسلامی نباشد، در زمره مهم‌ترین آن‌ها قرار دارد. امروزه و در پرتو حکومت و نظام اسلامی، فقه به‌مثابه نرم‌افزار اداره جامعه و حکومت، اهمیت و محوریت ویژه‌ای یافته است. نظام اسلامی در ایران، نظامی با محوریت فقه و کارگزار فقیه عادل، لزوم و ضرورت پرداختن تفصیلی و تخصصی به فقه را مضاعف کرده است. بدیهی است حضور فقه در عرصه حکومت و اداره، الزاماتی دارد: اولین الزام در این ساحت، تغییر رویکرد در فقه از فردی نگری …

توضیحات بیشتر »

ریشه‌یابی تاریخی دو نگاه معاصر به جایگاه قرآن در اجتهاد/ محمد عشایری منفرد

ریشه‌یابی تاریخی دو نگاه معاصر به جایگاه قرآن در اجتهاد/ محمد عشایری منفرد

شبکه اجتهاد: پیش از آن‌که اخباریان، جایگاه دانش اصول فقه در اجتهاد را به چالش بکشانند، اغلب فقیهان، هرچند اصول فقه را به عنوان یکی از دانش‌های ضروری برای اجتهاد معرفی می‌کردند اما اهمیت آن را بالاتر  از همه دانش‌های دیگر قرار نمی‌دادند. در این دوره، بسیاری از فقیهان، عامل دیگری به نام “قوه رد فرع بر اصل” را بزرگ‌ترین شرط اجتهاد می‌دانستند (شیخ بهایی،  زبده الأصول، ص: ۴۱۴ ، سید مجاهد، مفاتیح الأصول، ص: ۵۷۸.) علوم بایسته در اجتهاد قبل از اخباریان وحید بهبهانی نیز مانند همین بزرگان، وقتی می‌خواست علوم مؤثر بر اجتهاد را بازگو کند، همین قوه …

توضیحات بیشتر »

اعتبار روایات کافی؛ بررسی چهار نظریه/ چرا برخی فقها به برخی احادیث اعتماد نکردند؟

اعتبار روایات کافی؛ بررسی چهار نظریه/ چرا برخی فقها به برخی احادیث اعتماد نکردند؟

شیخ مفید و شیخ صدوق، به برخی از روایات کافی عمل نکرده‌اند. محقق حاجی نوری معتقد است که عدم عمل این بزرگان به دلیل وجود روایات معارض بوده است و این‌که در متن روایات کافی تعارضی وجود داشته باشد، این امر لزوماً نافی اعتبار کلی کتاب نیست؛ اما برخی از بزرگان، از جمله آیت‌الله شبیری زنجانی، بر این باورند که در مواردی، بزرگان دینی به روایاتی عمل نکرده‌اند که بدون معارض بوده است؛ بنابراین چون برخی روایات را ضعیف می‌دانستند عمل نکردند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین حمید درایتی استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه مشهد در اعتکاف …

توضیحات بیشتر »

تاریخ فقه، بازسازی، بازخوانی یا موزه سازی؟/ حسین نیک

تاریخ فقه، بازسازی، بازخوانی یا موزه سازی؟/ حسین نیک

شبکه اجتهاد: شناخت دقیق جایگاه فقه در زمان حاضر مستلزم بررسی روند تاریخی و مسیرهایی است که فقه طی آن‌ها شکل گرفته است. برای این که به درستی بدانیم در فقه چه جایگاهی داریم، ناچاریم که بفهمیم چگونه به جایی که در آنیم، رسیده‌ایم. این فهم و خودآگاهی از وضعیت فعلی فقه، و در گام بعدی آینده پژوهی فقه، از رهگذر مطالعه و بررسی تاریخ فقه میسر می‌گردد. اما چه نوع تاریخ فقهی؟ رویکرد بیوگرافیکی در تاریخ فقه یک سبک بسیط و تاحدودی رایج از مواجهه تاریخی با فقه این است که صرفا به ذکر تاریخ تولد و وفات فقها، کتاب‌های …

توضیحات بیشتر »

جُستاری در مکاتب قم و نجف با نگاهی به رویکردهای نو در اجتهاد

جُستاری در مکاتب قم و نجف با نگاهی به رویکردهای نو در اجتهاد

یکی از راهبردی‌ترین اقدامات در مسیر تولید علم، صورت‌بندی و روایت تحلیلی از شیوه و روش علمورزی عالمان است. از این جنس مطالعات در رشته فقه به مکتب شناسی فقهی یاد می‌شود. مکتب شناسی فقهی تلاشی است برای بازخوانی عناصر محوری در روش استنباط فقهای بزرگ به منظور کشف منهج اختصاصی ایشان و تفکیک انواع روش های تفقه از یکدیگر برای انتخاب بهترین و کارآمد ترین منهج. در این بین زمینه‌سازی برای بهره‌وری بیشتر از آثار فقها، کمک به مقوله روش شناسی در تحقیقات فقهی و هموارتر شدن مسیر دستیابی به اجتهاد، برخی از آثار و فواید مکتب شناسی فقهی …

توضیحات بیشتر »

تبدیل دانش به عمل؛ چگونه فناوری و علوم اسلامی می‌توانند زندگی را متحول کنند؟

تبدیل دانش به عمل؛ چگونه فناوری و علوم اسلامی می‌توانند زندگی را متحول کنند؟

نشست سوم چهارمین هم‌اندیشی توسعه و توانمندسازی علوم اسلامی با حضور اساتید به بررسی موضوعات کلیدی همچون «روش کاربردی‌سازی علوم اسلامی»، «فناوری‌های تبدیل معارف اسلامی به کاربست‌ها»، «نظام‌سازی در علوم» و «نقش علوم اسلامی در زندگی فردی و اجتماعی» پرداخت. سخنرانان این هم‌اندیشی، از جمله استاد مجتبی الهی خراسانی، استاد محمد قطبی، استاد رضا اسلامی، استاد علیرضا پیروزمند و استاد ابوالقاسم مقیمی حاجی، بر ضرورت استفاده از فناوری‌های نوین، ایجاد نظام‌های علمی منسجم و تقویت ارتباط بین معارف اسلامی و زندگی عملی تأکید کردند. این نشست گامی مهم در جهت توسعه علوم اسلامی و تبدیل آن به ابزارهایی کاربردی برای …

توضیحات بیشتر »

قم؛ صد سال تلاش برای اسلام ناب/ علی‌اصغر مجتهدزاده

قم؛ صد سال تلاش برای اسلام ناب/ علی‌اصغر مجتهدزاده

شبکه اجتهاد: اکنون یکصد و سه سال از بازتأسیس حوزه علمیه قم توسط عالِم عامل با ورع می‌گذرد. تشکیل حوزه علمیه به آغازین روزهای بعثت رسول اکرم صلوات‌الله‌علیه بازمی‌گردد. از همان هنگام که پیامبر به رسالت برگزیده شد، آموزش و تعلیم معارف اسلام نیز آغاز شد. تبلیغ دین وظیفه‌ای بود که پیامبر اسلام صلوات‌الله‌علیه از همان ابتدای بعثت، به آن توجه ویژه‌ای داشت. مجموعه‌ای که پس از هجرت پیامبر صلی‌الله علیه وآله به مدینه، بارور گردید و همزمان با گسترش دامنه دعوت اسلام، به خاطر تلاش پیامبر صلی‌الله علیه وآله برای تربیت مبلّغان دین و نیز مجاهدت‌های یاران آن بزرگوار …

توضیحات بیشتر »

غیبت قرآن در حوزه فقه‌محور/ محمد ولیانپور

غیبت قرآن در حوزه فقه‌محور/ محمد ولیانپور

شبکه اجتهاد: بیانات رهبر انقلاب در جمع دست‌اندرکاران برگزاری «همایش بین‌المللی تفسیر تسنیم» منتشر شد. بیاناتی که علاوه بر تعابیر ویژه نسبت به شخصیت آیت‌الله جوادی آملی و تفسیر برجسته ایشان، «تفسیر تسنیم»، اشارات مهمی درباره جایگاه تفسیر در حوزه‌های علمیه داشت و از ضعف و کمک‌کاری حوزه‌های علمیه، به‌ویژه حوزه‌های علمیه شیعه در طول تاریخ حکایت می‌کرد: «در مقوله تفسیر قرآن… حوزه‌های مختلف ما، در طول زمان، خیلی کم‌کاری داشته‌اند». البته این تذکر جدیدی نیست و موضوعی است که بارها و در فرصت‌های گوناگون توسط رهبر انقلاب بیان شده است. این سخن را کسی می‌گوید که خود در سال‌های …

توضیحات بیشتر »

تفسیر «تسنیم»؛ ثمره چهار نسل اندیشه و نقد علمی است/ نظام باید بر پایه عقلانیت باشد، تنها عالم شدن کافی نیست/ امامت مهجور است؛ اگر امامت درست شد، عقل و علم زنده می‌شود

تفسیر «تسنیم»؛ ثمره چهار نسل اندیشه و نقد علمی است/ نظام باید بر پایه عقلانیت باشد، تنها عالم شدن کافی نیست/ مامت مهجور است؛ اگر امامت درست شد، عقل و علم زنده می‌شود

آیت‌الله جوادی آملی مولف تفسیرشریف تسنیم، پس از رونمایی از ۸۰ جلد تفسیر تسنیم، به نقش حوزه‌های علمیه در ترویج معارف قرآنی اشاره کرده و تفسیر «تسنیم» را محصول تلاش‌های حوزه دانست و اظهار داشت: بدون تردید این کار، کار حوزه است، بنده یک نفر در برابر این گروه با عظمت هستم. به گزارش شبکه اجتهاد، همایش بین المللی تفسیر «تسنیم»، اثر عظیم علمی و تفسیری حضرت آیت‌الله جوادی آملی، صبح امروز با حضور معظم‌له و اساتید مکرم صادق آملی لاریجانی، علیرضا اعرافی، محمدی گلپایگانی، سیدحسن خمینی، سید عباس صالحی و جمع دیگری از مسئولین کشوری و لشکری و همچنین …

توضیحات بیشتر »

حوزه علمیه وام‌دار آیت‌الله جوادی است/ کاری کنید مراجعه‌ به تفسیر یک فرهنگ بشود/ تفسیر تسنیم یک «المیزان» امروز است

حوزه علمیه وام‌دار آیت‌الله جوادی است/ کاری کنید مراجعه‌ به تفسیر یک فرهنگ بشود/ تفسیر تسنیم یک «المیزان» امروز است

رهبر انقلاب، با تجلیل از شخصیت ممتاز آیت‌‌الله جوادی آملی مفسّر بزرگ قرآن کریم و صاحب تفسیر تسنیم، حوزه علمیه را وام‌دار مجاهدت این عالم فرزانه در ممارست بیش از ۴۰ ساله برای تحقیق و تدریس و تألیف تفسیر تسنیم دانستند و افزودند: البته فعالیت‌های آیت‌الله جوادی آملی در زمینه علوم عقلی و نقلی و کارهای فقهی، فلسفی و عرفانی ایشان همگی مهم و درخور تقدیر است اما هیچکدام قابل مقایسه با کار تفسیر قرآن ایشان نیست. به گزارش شبکه اجتهاد، بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار دست‌اندرکاران برگزاری همایش بین‌المللی تفسیر تسنیم که در تاریخ ۴ اسفند ۱۴۰۳ …

توضیحات بیشتر »

سید حسن نصرالله؛ استثنا یا قاعده؟/ سیدعلیرضا نقیب‌پور

سید حسن نصرالله؛ استثنا یا قاعده؟/ سیدعلیرضا نقیب‌پور

شبکه اجتهاد: سید حسن نصرالله، فرزند حوزه‌های علمیه شیعه است، اما آیا این دستگاه تربیتی، الگویی همچون او را به‌عنوان یک استاندارد و نُرم می‌پذیرد؟ یا آنکه نسبت او به حوزه علمیه صرفاً در ابعاد معنوی و تلبس به عبا و عمامه تعریف می‌شود و فهم سیاسی، رهبری میدانی، فراست و هوشیاری او در عرصه‌های حساس مبارزه و سیاست، محصولی خارج از چارچوب خروجی حوزه به شمار می‌آید؟ چنانکه اگر فارغ‌التحصیل رشته پزشکی وارد عرصه مبارزات سیاسی و نظامی شد، به معنای آن نیست که حاصل فلان دانشکده علوم پزشکی است که برای تربیت نیروی متخصص تأسیس شده و برنامه‌ریزی …

توضیحات بیشتر »

علوم اسلامی در مسیر کاربردی‌سازی؛ اساتید چه گفتند؟

علوم اسلامی در مسیر کاربردی‌سازی؛ اساتید چه گفتند؟

اساتید حاضر در هم‌اندیشی توسعه و توانمندسازی علوم اسلامی، مباحثی همچون روش‌های کاربردی‌سازی علوم اسلامی، چالش‌ها و الزامات آن، آینده‌پژوهی در فقه، نقد رویکردهای سنتی در حقوق و مجازات، نقش علوم اسلامی در حکمرانی و توسعه، و ارتباط آن با سایر علوم؛ به تبادل نظر پرداختند. حاضران ضمن بررسی ابعاد مختلف این موضوع، بر ضرورت نگاه جامع، تقسیم کار علمی، تعامل با بدنه جامعه و توجه به تحولات جهانی تأکید کردند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، چهارمین و پنجمین هم‌اندیشیِ توسعه و توانمندسازی علوم اسلامی با حضور متخصصان برجستۀ علوم اسلامی طی دو روز در مشهد برگزار شد.  اعضای هم‌اندیشی و …

توضیحات بیشتر »

هم‌اندیشیِ توسعه و توانمندسازی علوم اسلامی در قاب تصویر

هم‌اندیشیِ توسعه و توانمندسازی علوم اسلامی در قاب تصویر

چهارمین و پنجمین هم‌اندیشیِ توسعه و توانمندسازی علوم اسلامی با بررسی دو موضوع «روش کاربردی‌سازی در علوم اسلامی» و «ظرفیت‌ها و چالش‌های هوش مصنوعی در علوم اسلامی» با حضور متخصصان برجستۀ علوم اسلامی در مشهد برگزار شد تا بستری برای تبادل اندیشه‌ها، شناسایی و ارائه راهکارهای نوین در مسیر پیشرفت علوم اسلامی فراهم گردد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، اگرچه اصطلاح علوم اسلامی به‌خصوص در سال‌های اخیر، کاربردهای گوناگونی یافته، اما همچنان بیشتر به معنای رایج اخصّ (دانش‌های ناظر به کشف و تبیین آموزه‌های اسلام) به کار می‌رود و در یک دسته‌بندی متعارف، عبارت است از: تفسیر و علوم قرآن، علوم …

توضیحات بیشتر »

ظرفیت‌ها و کاستی‌های فقه موجود برای فقه حکمرانی

ظرفیت‌ها و کاستی‌های فقه موجود برای فقه حکمرانی

استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه مشهد گفت: فقه حکمرانی نیازمند بازنگری، توسعه و نوسازی است تا بتواند به نیازهای پیچیده و نوظهور جامعه امروز پاسخ دهد. این امر مستلزم شفاف‌سازی فرایندهای استنباط، تقویت موضوع‌شناسی، توسعه مبانی و پیش‌فرض‌ها، توجه به مسائل کلان و نظام‌سازی و اجرای فقه در جامعه است.  به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «ظرفیت‌ها و کاستی‌های فقه موجود برای فقه حکمرانی» با حضور حجت‌الاسلام و المسلمین استاد حمید درایتی در مدرسه عالی فقاهت عالم‌آل‌محمد (علیه و علیهم‌السلام) برگزار شد. در ادامه، متن این نشست از نظر مخاطبان خواهد گذشت.  اقتصاد، خاستگاه مباحث حکمرانی حکمرانی سابقه‌اش …

توضیحات بیشتر »

کتابی برای فقه‌پژوهان؛ مرجعیت مجتهد متجزی

کتابی برای فقه‌پژوهان؛ مرجعیت مجتهد متجزی

کتاب مرجعیت مجتهد متجزی تألیف حجت‌الاسلام والمسلمین ناصر متقی املشی و به کوشش حجت‌الاسلام علیرضا رضائی به همت انتشارات میراث ماندگار در زمستان ۱۴۰۳ در ۱۳۶ صفحهٔ چاپ رقعی به زیور طبع آراسته گردید. به گزارش شبکه اجتهاد، این کتاب در شش گفتار منتشر شده که گفتار اول مربوط به تعریف اجتهاد بوده که در آن مباحثی همچون مدخل، تعریف لغوی، اجتهاد و مجتهد در نصوص دینی، تعاریف اصطلاحی اجتهاد و تبیین آنها آمده است. همچنین گفتار دوم مربوط به اقسام اجتهاد و تعاریف آن‌ها و عنوان گفتار سوم، امکان اجتهاد تجزی است که در این گفتار، سه قول مطرح …

توضیحات بیشتر »

نظاره‌ای بر یک مناظره

نظاره‌ای بر یک مناظره

اختصاصی شبکه اجتهاد: جریان مناظره روز هفده بهمن‌ماه ۱۴۰۳ در مرکز فقهی ائمه اطهار علیهم السلام قم، بین دو تن از اساتید خارج فقه و اصول، اساتید معظم علیدوست و اسلامیان، با عنوان «بررسی نقش استقلالی عقل و تاثیرگذاری مقاصد شریعت در استنباط احکام»، با برخی حواشیِ خارج از موضوع، به ویژه در ده دقیقه پایانی همراه بود، که توقع از برگزارکنندگان این مناظره آن بود که این دقایق پایانی در معرض انتشار عمومی قرار نگیرد که مع الاسف، هم در نشر نسخه صوتی و هم در نشر نسخه متنی به انتشار عمومی رسید. مناظره علمی اگر به مشاجره‌ای خارج …

توضیحات بیشتر »
Real Time Web Analytics Clicky