«مقایسه نظریه تزاحم واجبات شرطی در قانونگذاری با نظریات دیگر»، «نقش شئون معصوم در کشف حکم»، «راهکار فقهی رفعتعارض منافع در اجرای قوانین و مقررات حفاظت محیط زیست» و «بازپژوهی ولایت حاکم در صدور حکم به ثبوت هلال و تحلیل گستره نفوذ حکم میان مکلفان» از جمله مقالات آخرین شماره فصلنامه است به گزارش خبرنگار اجتهاد، در تازهترین شماره فصلنامه …
Read More »اجتهاد و اصول فقه
لزوم تغییر موضوع علم فقه از فعل مکلف به ساختهای ارادی انسان
حجتالاسلام ابوالحسن حسنی ضمن اشاره به برخی از الزامات کلامی فقه نظامساز تصریح کرد: مهمترین نتیجه که از مبانی کلامی میشود اخذ کرد این است؛ باید در تعریف فقه و موضوع آن تجدیدنظر کنیم. بدین ترتیب موضوع فقه از فعل مکلف به ساختهای ارادی تغییر میکند. به گزارش شبکه اجتهاد، دومین پیشنشست همایش ملی فقه نظامساز با موضوع «الزامات کلامی …
Read More »آیتالله سید عزالدین زنجانی، عزت حوزه علمیه مشهد/ سید محمد عیسینژاد
شبکه اجتهاد: آیتالله سید عزالدین حسینی زنجانی ازشخصیتهای کم نظیر تاریخ معاصر تشیع است که تربیت و ظهور این رجال دینی در یک مکتب فکری و عقیدتی، نیاز به صرف زمان زیاد و سرمایههای انسانی و هزینههای اقتصادی فراوانی دارد تا مصداق برجستهای از این میان ظهور پیدا کند. واکاوی این مصداق برجسته و منحصر به فرد حوزه علمیه مشهد، …
Read More »جزئیاتی از سه طرح «حدیثپژوهی و سیرهپژوهی» در بنیاد پژوهشهای اسلامی
طرح پژوهشی «تحلیل فهرستی: دیدگاهها، مبانی و سازوکار اجرایی»، طرح «بازیابی منابع روایات عیون اخبار الرضا(ع)» و طرح پژوهشی «مبانی سیرهپژوهی؛ گونهها و تأثیرات» در بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی در دست اجراست. به گزارش خبرنگار اجتهاد، حجتالاسلام سید رضا شیرازی، استاد سطح عالی حوزه علمیه مشهد و عضو هیئت علمی پژوهشکده علوم اسلامی رضوی با تشریح جزئیات طرح …
Read More »اصل بر اعتبار «روایات کافی» است، مگر دلیل قوی بر خلافش محرز شود
با توجه به سبک و روش نگارش کتب حدیثی در میان قدمای شیعه که کتاب محور بوده و سایر قراین اعتماد آفرین، انسان به گونهای وثوق و علم عادی به اعتبار روایات کافی برای او حاصل میشود و میتوان ادعا کرد اصل بر اعتبار روایات کافی است مگر اینکه دلیل قوی بر خلافش محرز شود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت …
Read More »انتشار کتاب «درایه الحدیث» پنجاه و چهارمین اثر استاد علی نصیری
کتاب «درایه الحدیث» پنجاه و چهارمین اثر استاد علی نصیری در قطع وزیری در ۲۵۳ صفحه از سوی انتشارات وحی و خرد انتشار یافت. «درایه الحدیث» دانشی است که از تقسیمات خبر، اصطلاحات مختلف از جمله اصطلاحات ناظر به سند و متن، طرق و شرایط تحمل، شرایط نقل و پذیرش روایات گفتوگو میکند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، یکی از دانشهای …
Read More »برداشتی ناصواب از ضروریِ دین و چند نکته/ سید محمد حسینی احمدی
اختصاصی شبکه اجتهاد: چندی قبل یادداشتی با عنوان «نقدی بر سخنان استاد فاضل لنکرانی پیرامون اجتهاد در ضروریات دین» منتشر شد که به سبب خروج از موازین بحث علمی و گرایشِ آشکار و پیشداورانه به یک تفکر خاص، علیرغم کوتاه بودنش، مغالطات متعدد و خطاهای فاحشی در آن به چشم میخورد. این نوشتار با اشاره به چند نقطه اساسی از …
Read More »فیلسوف فقه میتواند «فقه» را به سمت پاسخگویی و معاصرسازی بکشاند/ نظریه ترکیب روح شریعت و روح زندگی
استاد خارج فقه حوزه علمیه قم، گفت: کسی که فیلسوف فقه است میتواند «فقه» را از حیث روشی اشباع کند و فقه را به سمت پاسخگویی و معاصر سازی بکشاند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نشست علمی «ظرفیتهای فقه مطهری برای فقه معاصر» به همت موسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا(ع) با ارائه استاد احمد مبلغی، رئیس شورای دین پژوهان کشور …
Read More »تفاوت اصولیان و اخباریان: شیخ جعفر کاشف الغطاء و تمثیل خدمتکار و شهریار/ حمیدرضا تمدن
شبکه اجتهاد: درباره تفاوتهای میان اصولیان و اخباریان امامیه به ویژه از زمان شدت یافتن اختلافات بین این دو دسته در پایان قرن دوازدهم و ابتدای قرن سیزدهم قمری آثار فراوانی نوشته شده که بخشی از آنها نیز در مقام پاسخ به ادعای طرف مقابل به رشته تحریر درآمدهاند. با ظهور میرزا محمد اخباری، به دلیل شخصیت جنجالبرانگیز او و …
Read More »کتاب «صد سالگی حوزه علمیه قم» به دفتر دوم رسید
دومین دفتر «مجموعه مقالات صدسالگی حوزه قم» به کوشش استاد رسول جعفریان با ۲۰ مقاله از اساتید و پژوهشگران، توسط نشر مورخ چاپ و منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، پس از انتشار دفتر اول صدسالگی حوزه قم، همراهی اساتید و فضلا و استقبال از آن سبب شد، استاد رسول جعفریان مجموعه دیگری از مقالات را درباره حوزه قم تدارک …
Read More »روش شناسی و مبانی فقه زیدیان ناصری
جلسه دفاع از رساله دکتری محمدعلی صالحی مریزجانی با عنوان «روش شناسی و مبانی فقه زیدیان ناصری با محوریت کتاب الابانه به ضمیمه تصحیح دو کتاب الطهاره و الصلوه» ادیان و مذاهب برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، جلسه دفاع از رساله دکتری محمدعلی صالحی مریزجانی با عنوان «روش شناسی و مبانی فقه زیدیان ناصری با محوریت کتاب الابانه به …
Read More »امتیازات مجموعه «مکاسب محرمه» استاد علیرضا اعرافی
شبکه اجتهاد: مجموعه کتاب «مکاسب محرمه» استاد علیرضا اعرافی به منظور آشنایی هرچه بیشتر محققین و جامعه نخبگانی از سوی مؤسسه اشراق و عرفان منتشر شده است. برخی از امتیازات اثر به قلم ناصر نجفی، پژوهشگر موسسه فقاهت و تمدن اسلامی مرور میشود. برخلاف رویۀ عمومی دروس خارج که در آن از ادلۀ قرآنی کمتر استفاده میشود و بیشترین تمرکز …
Read More »«گزیده شناخت نامه حدیث» منتشر شد
کتاب «گزیده شناخت نامه حدیث» تألیف آیتالله محمدی ریشهری و با گزینش و ترجمه حجتالاسلام عبدالهادی مسعودی از آثار پژوهشگاه قرآن و حدیث منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، حدیث، حکایتگر گفتار و رفتار معصومان و راهبر انسان به سوی سعادت جاودان است. بهره گیری از این گنج پر ارج و کاربست آن در دانشهای دینی، نیاز به برخی آگاهیهای …
Read More »نکاتی در بازنمایی رسانهای بیان تجارب نزدیک به مرگ از منظر دستگاه تحلیلی فقه اجتماعی/ بهنام طالبی طادی
اختصاصی شبکه اجتهاد: ۱. اگر نخواهیم کورکورانه سنت فلسفه پراگماتیستی امثال ریچارد رورتی در «فلسفه و آیینه طبیعت»ِ او و دور انداختن «نظریه نظاره گرایانه دانش»(spectator theory of knowledge) که صرفاً درصدد بازنمایی ذات یک جهان بیرونی است، برای فقاهت اسلامی و رویکردهای نو پای آن رقم بخورد، چارهای نداریم جز اینکه مسیر تحول و ساختارهای حرکت از فقه فردی …
Read More »نقدی بر سخنان استاد فاضل لنکرانی پیرامون «اجتهاد در ضروریات دین»
اختصاصی شبکه اجتهاد: در گزارشی از قول استاد محمدجواد فاضل لنکرانی، رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) آمده بود که ایشان گفتهاند: شاید برخی فکر کنند حجاب بر اثر اجتهادهای پیچیده فقهی به وجود آمده است و در زمان ما قابلیت اجتهاد جدید دارد ولی هرگز اینگونه نیست. یکی از امور مسلم در اجتهاد این است که اجتهاد در ضروریات دین …
Read More »«قاعده اقرار» روانه بازار کتاب شد
کتاب «قاعده اقرار» اثر حجتالاسلام والمسلمین سیدمجتبی نورمفیدی، استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم با تنظیم و تدوین احمد شایعی به همت مؤسسه بوستان کتاب منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب «قاعده اقرار» اثر استاد سیدمجتبی نورمفیدی و تنظیم و تدوین احمد شایعی به همت مؤسسه بوستان کتاب در ۱۳۶ صفحه منتشر شد. اقرار و اعتراف اشخاص …
Read More »انتقاد آیتالله شبیری از کسانی که بحارالأنوار مجلسی را تضعیف میکنند
آیتالله شبیری زنجانی گفت: متاسفانه امروزه افراد مدّعی و بیمایه زیاد شدهاند که ادّعای سواد میکنند و جوامع ما را نیز پر کردهاند. به گزارش شبکه اجتهاد، دفتر آیتالله سیدموسی شبیری زنجانی در باز نشر سخنان ایشان به مناسبت ۲۷رمضان المبارک، سالروز وفات علامه مجلسی (رضوان الله علیه) م۱۱۱۰ق این گونه آورده است: آیتالله شبیری زنجانی در دیدار با مسئولان …
Read More »دوگانگی فقهی-کلامی ولایت فقیه، صحیح نیست
استاد رشاد با نفی دوگانگی فقهی-کلامی ولایت فقیه، اظهار داشت: اینکه فکر کنیم مسئله «ولایّت فقیه» فقط یک بحث کلامی است یا فقط یک بحث فقهی، دوگانه دقیق نیست؛ زیرا به لحاظ حکم وضعی، حیث کلامی دارد و به لحاظ حکم تکلیفی، حیث فقهی دارد در نتیجه جایگاه بحث «ولایّت فقیه» و کلاً بحث «ولایّت سیاسیّه» روشن میشود. به گزارش …
Read More »شرح متن، ارزیابی سندی و مقایسۀ نقلهای مختلف حدیث مشهور امام سجاد(ع)
این کتاب در دو فصل سامان یافتهاست؛ در فصل نخست، به شرح متن رساله حقوق و در فصل دوم، به روششناسی بررسی سند و متن روایات بهطور عام و ارزیابی سند و تحلیل تطبیقی انتقادی نسخههای رساله حقوق پرداخته است. به گزارش شبکه اجتهاد، آثار مکتوب بهجامانده از امام سجّاد علیهالسلام در صحیفه خلاصه نمیشود، بلکه احادیث فراوان از ایشان …
Read More »حجاب از ضروریات اسلام است و قابلیت اجتهاد ندارد
استاد محمدجواد فاضل لنکرانی با اشاره به اهمیت حجاب گفت: هیچ کسی حتی رسول اکرم و ائمه اطهار(ع) نمیتوانند در ضروریات دین کمترین تغییری را ایجاد کنند. حجاب از ضروریات اسلام است و قابلیت اجتهاد ندارد. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد محمدجواد فاضل لنکرانی، رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) در مراسم رونمایی از کتاب خود با عنوان «حجاب در قرآن» …
Read More »دادههای تاریخی در فرآیند استنباطهای فقهی
کاوشِ سهم نقشآفرینی مولدانه دادههای تاریخی در دانش فقه و البته در ساحت استنباطی آن، از موضوعات نظری است که افقهای تازهای در برابر پژوهشگران فقه میگشاید. اثر پیشرو بدون آنکه به بایستههای نقشآفرینی تاریخ در فرایند استنباط فقهی نظری داشته باشد، به توصیف راهیابی دادههای تاریخی در فرایند پارهای استنباطهای فقهی مکتب معاصر نجف پرداخته و در راستای ارائه …
Read More »ملاحظاتی درباره منطق سنجش حدیث
کتاب «ملاحظاتی درباره منطق سنجش حدیث؛ تأملاتی حول شیوه اعتبارسنجی رجالی در مواجهه با احادیث توحیدی و اخلاقی» به قلم سید حمیدرضا میررکنی بنادکی، عضو میز پژوهش فقه در اندیشکده علم و سیاست فارسی با مقدمه استاد محمدتقی فیاضبخش از سوی انتشارات فیض فرزان روانه بازار شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نحوه مواجهه با احادیث یکی از مسائلی است که …
Read More »علامه محمدحسین فضلالله و تعامل «فتوا» و «واقعیت»/ حیدر حبالله
شبکه اجتهاد: علامه فضلالله میراث علمی بزرگ و پایگاه مردمی گستردهای بهجا گذاشت؛ بهویژه در محافل نخبگانی، ایشان چند دهه نقش پدر معنوی را برای بسیاری از این گروهها ایفا میکردند. به همین خاطر، برخی معتقدند طرح ایشان ادامه خواهد یافت و دیر یا زود، خودش را در قالب شخصیتهای جدیدی آشکار خواهد کرد. هرچند با وجود خصلت سازمانی که …
Read More »«فقه نظریه» شهید صدر صرفاً اکتشافی است/ تلاش شهید صدر برای ارتقای دستگاه فقاهت از رویکرد خرد به رویکرد کلان
حجتالاسلام مؤذنی با بیان اینکه کلمه «فقه نظام» اصطلاح شهید صدر نیست، بیان کرد: تمام تلاش و تمرکز شهید صدر بر این نکته است که فرایندی که او طی میکند دلالت یابی کلانی دارد، به عبارت دیگر فقه نظریهای او صرفاً اکتشاف است و هیچ گونه ابداع در آن نیست و به هر اندازه که ابداع وارد این فرایند بشود …
Read More »دست زدن بدون طهارت به تورات و انجیل جایز نیست/ به مسیحیان اهل ذمه نگویید!
شیخ احمد الطیب در گفتگویی اظهار کرده است: به مسیحیان اهل ذمه نگویید! محدود کردن غیر مسلمانان در ماه رمضان درست نیست و دفاع از کلیساها واجب و دست زدن بدون طهارت به تورات و انجیل جایز نیست. به گزارش شبکه اجتهاد، شیخ احمد الطیب ضمن تبریک عید قیامت به تواضروس دوم، پاپ قبطیهای مصر گفت: «تبریک اعیاد به مسیحیان …
Read More »«پژوهشنامه فقه و اصول مقارن» مجله تازه تأسیس حوزه علمیه مشهد
دوفصلنامه «پژوهشنامه فقه و اصول مقارن» در جهت تقویت، توسعه و ارتقای فقه و اصول مقارن از سوی حوزه علمیه خراسان تأسیس و فراخوان مقاله داد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، دو فصلنامه «پژوهشنامه فقه و اصول مقارن» به صاحب امتیازی معاونت پژوهش حوزه علمیه خراسان و با همکاری مدرسه علمیه عالی نواب، با مدیر مسئولی حجتالاسلام والمسلمین محمد اسفندیاری و …
Read More »فقه خلافت داعش، تلاش پرچالش
کتاب «فقه خلافت داعش، تلاش پرچالش» تألیف حجتالاسلام ذبیحالله نعیمیان، عضو هیئت علمی پژوهشگاه اندیشه سیاسی اسلام، از سوی پژوهشگاه مطالعات تقریبی به زیور طبع آرسته شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب «فقه خلافت داعش، تلاش پرچالش» در سه فصل و دوازده بخش تهیه به قلم حجتالاسلام ذبیحالله نعیمیان، مدیر دفتر قم موسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا(ع) تدوین شده …
Read More »مرجعیت قرآن در حوزه قانونگذاری از دیدگاه علامه طباطبایی/ حسن عبدیپور
شبکه اجتهاد: قرآن کریم همانگونه که به حقوق و احکام تکلیفی انسان میپردازد، بسیاری از مطالب مربوط به زندگی اجتماعی بشر را بیان کرده است. این بُعد از قرآن از دیرباز مورد توجّه مفسّران بوده است و به تفسیر آیات مربوط به آن میپرداختند. توجّه به نیازهای انسان معاصر و منطبق نمودن مفاهیم قرآنی با مسائل اجتماعی، کشف و استنباط …
Read More »«فقیه متعبّد»؛ نگاهی به حیات علمی آیتالله سید محمدمهدی بجنوردی
آیتالله سید محمدمهدی موسوی بجنوردی، از فقهای مبرز مقیم تهران، از شاگردان برجستۀ آیات عظام حکیم، شاهرودی، بجنوردی و حلی که سالیانی در نجف اشرف به تدریس سطوح عالی و نزدیک به نیمقرن در تهران به تدریس خارج فقه و اصول، تحقیق، تألیف و اقامۀ جماعت اهتمام داشت، عصرگاه نوزدهم ماه مبارک رمضان در سن ۸۸ سالگی به لقاءالله پیوست. …
Read More »فقه و جلوههای بارز از رفتار انسانی با غیرمسلمانان
حجتالاسلام سیدضیاء مرتضوی گفت: فقه در ابعادی انسانی، مدافع تقویت پیوندهای انسانی است و ما پیش از آنکه مسلمان باشیم؛ انسانیم و چون انسانیم، اسلام را انتخاب کردهایم و به دین خاتم، باورمند شدهایم و مقدساتی داریم. بنابر این اگر پیش از آنکه مسلمان باشیم، انسان هستیم، باید ببینیم الزامات انسانی و کمالاتی که خود انسان به عنوان انسان، بدانها …
Read More »