قالب وردپرس افزونه وردپرس
خانه / همه مطالب / اجتهاد و اصول فقه (صفحه 40)

اجتهاد و اصول فقه

اجتهاد و اصول فقه

نوآوری‌ها و ابتکارات شهید صدر در اصول فقه شیعه

نوآوری‌ها و ابتکارات شهید صدر در اصول فقه شیعه

علامه شهید ‌آیت‌الله سید محمد باقر صدر در دانش‌هایی چون اصول، فقه، فلسفه سیاست و معرفت‌شناسی نظریه‌های جدیدی ارائه کرده است. شبکه اجتهاد: ۱۹ فروردین سالروز شهادت ‌آیت‌الله سید محمد باقر صدر و خواهر گرامیش بنت الهدی صدر به دست رژیم سفاک صدام است. علامه شهید، ‌آیت‌الله سید محمد باقر صدر، یکی از بزرگترین اندیشمندان مسلمان و «نابغه مسلمان» در تاریخ اسلامی به ویژه در قرن معاصر است. شهید صدر در دانش‌هایی چون اصول، فقه، فلسفه سیاست و معرفت‌شناسی نظریه‌های جدیدی ارائه کرده است. برخی از نظریه‌های مشهور وی عبارت است از: نظریه حق الطاعه، توالد ذاتی معرفت و منطقه الفراغ. …

توضیحات بیشتر »

نحوه برخورد امام رضا(ع) با روایات مشکل؛ از تبیین تا انکار

پژوهشگر حدیث حوزه با اشاره به روش‌های برخورد امام رضا(ع) با احادیث نادرست و مشکل، گفت: ائمه(ع) و به خصوص امام رضا(ع) عمدتاً از روش تبیینی و بعضاً از شیوه انکاری در این زمینه بهره می‌بردند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین یاسین پورعلی، پژوهشگر و حدیث‌پژوه حوزوی، در نشست علمی «شیوه‌های حل مشکل الحدیث عیون اخبار الرضا(ع)»، گفت: حدیثی که مفهوم ظاهری ارائه شده در آن شامل مطالب پیچیده‌ای است که مخاطب در نمی‌یابد و یا با یافته‌های پیشینی ما ناسازگار است، مشکل الحدیث گفته می‌شود. وی افزود: از بیشتر ائمه(ع) در تبیین احادیث مشکل، مطالبی رسیده است؛ امام علی(ع) …

توضیحات بیشتر »

چرا اندیشه «شهید صدر» نسبت به سایر اندیشمندان شیعه در جهان اسلام نفوذ کرد؟

چرا اندیشه «شهید صدر» نسبت به سایر اندیشمندان شیعه در جهان اسلام نفوذ کرد؟

ضرب‌المثل مشهوری است که می‌گوید؛ اندیشه در مصر تولید می‌شود، در لبنان چاپ می‌شود و در نجف خوانده می‌شود. ادعای درستی است، اما می‌گویند تنها کسی که جهت این مسیر‌ را عوض کرد شهید صدر بود؛ یعنی در نجف نوشت، در لبنان چاپ شد و در مصر آثارش خوانده شد. شبکه اجتهاد: از میان نخبگان شیعی معاصر شخصیت‌هایی یافت می‌شوند که کتب، مقالات و مباحث آنها در میان بدنه نخبگانی و یا حتی توده‌های اهل سنت نفوذ کرده و آنان را متاثر ساخته است. برجسته‌ترین این نخبگان، شهید آیت‌الله سید محمدباقر صدر و دکتر علی شریعتی هستند. بررسی دلایل نفوذ …

توضیحات بیشتر »

شخصیت و روایات «علی بن حدید مدائنی»/ جمال‌الدین حیدری‌فطرت

راه دشوار اصول فقه فعلی تا فقه حقوق شهروندی/ حسن اجرایی

شبکه اجتهاد: بحث درباره شخصیت روایی علی بن حدید مدائنی را در چهار مقام؛ توصیف، ترسیم، تحلیل و تحکیم پی می‌گیرم: توصیف داده‌های راوی‌شناسانه «علی بن حدید بن حکیم المدائنی الأزدی الساباطی‏» گرچه از راویان پرروایت و فعّال شیعی است، ولی در کتب اصلی رجال شیعه، به هیچ توصیفی درباره وثاقت یا ضعف از وی برنمی‌خوریم. نجاشی، وی را از راویان امام کاظم علیه‌ السلام اعلام داشته و شیخ طوسی در الرجال، ضمن برشمردن وی از اصحاب امام رضا و امام جواد علیهما‌السلام، فقط به محل زندگی و رشد وی (مدائن) اشاره کرده است. در مقابل، کشّی، روایات و گزارش‌هایی …

توضیحات بیشتر »

برنامه پیشنهادی دوره اجتهاد در حوزه علمیه/ سید منذر حکیم

مفهوم جامعه خانواده‌محور مورد توجه قرار نگرفته است/ باید درون خرده‌نظام‌ها، خانواده‌محوری دیده شود و استنباط‌ها جزءنگرانه نباشد

شبکه اجتهاد: از مهمترین وظایف نظام اداری حوزه علمیه، بررسی و اصلاح و برنامه ریزی و تکمیل نظام آموزشی حوزه علمیه در زمینه کتاب‌های درسی و روش‌های آموزشی و مقاطع تحصیلی و کیفیت تعلیم و تعلم است که همواره مورد عنایت سیاستگزاران و مدیران حوزه به ویژه در دوره ده ساله شورای مدیریت حوزه و پس از آن شورای عالی حوزه و همچنین مدیریت حوزه در دوره‌های اخیر بوده و در این باره برنامه ریزی‌ها و مصوباتی تصویب و اجرا شده است. مقاله زیر که در شماره ۲۲ پیام حوزه انتشار یافته، نیز کوششی برای طرح مجدد این مهم در …

توضیحات بیشتر »

نرم افزار «مجموعه آثار استاد محمدحسن ربانی بیرجندی» عرضه شد

نرم افزار «مجموعه آثار استاد محمدحسن ربانی بیرجندی» عرضه شد

متن ۴۴ عنوان کتاب از آثار حجت‌الاسلام والمسلمین شیخ محمدحسن ربانی بیرجندی و دیگر آثار مرتبط، به زبان فارسی و عربی در موضوعاتی چون: اصول فقه، اصول و حدیث در قالب نرم‌افزار تولید و عرضه شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، متن ۴۴ عنوان کتاب از آثار حجت‌الاسلام والمسلمین محمدحسن ربانی بیرجندی، (مدیر گروه فقه و مبانی اجتهاد مرکز تخصصی آخوند خراسانی دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی، استاد سطوح عالی حوزه علمیه مشهد و مسئول گروه فقه و اصول مدرسه عالی نواب) در موضوعاتی چون: فقه و اصول، تفسیر، حدیث به زبان فارسی و عربی توسط مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی در …

توضیحات بیشتر »

اگر فهم نباشد نص قابل استفاده نیست/ شهید صدر؛ سکان‌دار فهم اجتماعی در استنباط است/ مشکل برخی فقها در فهم تاریخی

فیلسوف فقه می‌تواند فقه را به سمت پاسخ‌گویی و معاصرسازی بکشاند/ نظریه ترکیب روح شریعت و روح زندگی

استاد مبلغی مقوله‌های واردشده شهید صدر به بحث فهم را به چهار دسته فهم‌های عرفی، اجتماعی، علمی و تاریخی تقسیم کرد و اظهار داشت: شهید صدر ادبیات فهم اجتماعی را پایه‌گذاری کرد؛ فهم اجتماعی در علوم دیگر، بحث‌های سیاسی و غیر سیاسی است اما این فهم اجتماعی را شهید صدر شروع کرد. اگر فهم نباشد نص قابل استفاده نیست؛ شما از نص فهمی دارید که آن فهم حکم را آشکار می‌سازد. فقه، فهم دارای چارچوب و ضوابط است؛ فقه همان فهم عمیق است. به گزارش شبکه اجتهاد، چهارمین نشست از سلسله‌ نشست‌های علمی «اندیشۀ صدر» با موضوع «نوآوری‌های شهید صدر …

توضیحات بیشتر »

«فرصت صدرخوانی» به مناسبت سالگرد شهادت شهید صدر

«فرصت صدرخوانی» به مناسبت سالگرد شهادت شهید صدر

به مناسبت چهل‌ویکمین سالگرد شهادت شهید صدر، طرح «فرصت صدرخوانی» از سوی پژوهشگاه آن شهید بزرگوار اجرا می‌شود و براین اساس، تمامی آثار عربی و فارسی شهید صدر با تخفیف ویژه به فروش می‌رسد. به گزارش شبکه اجتهاد، در طرح فروش ویژه «فرصت صدرخوانی»، همۀ آثار پژوهشگاه شهید صدر با ٢٠ درصد تخفیف و ارسال پستی به سراسر کشور، در فروشگاه سایت پژوهشگاه شهید صدر عرضه می‌شود. این طرح که از یکشنبه ١۵ فروردین ١۴٠٠ آغاز شده است، تا پایان آبان‌ماه ادامه خواهد داشت. کتاب «نا» آخرین کتاب منتشرشده درباره شهید صدر است که در آن مریم برادران به روایت …

توضیحات بیشتر »

دو نامه جالب آخوند خراسانی به پدر آیت‌الله بروجردی

اهمیت شناخت آراء اهل سنت از نگاه آیت‌الله بروجردی/ محمدکاظم رحمان ستایش

آیت‌الله بروجردی از شاگردان آخوند خراسانی بود که بعد از بازگشت از نجف در بروجرد ساکن شد. چند سال پس از درگذشت آیت‌الله شیخ عبدالکریم حائری یزدی به دعوت مراجع سه گانه (آیات عظام حجت، ‌خوانساری، صدر) به قم آمد و ریاست حوزه علمیه قم را بر عهده گرفت. شبکه اجتهاد: آیت‌الله سیدحسین طباطبایی بروجردی از شاگردان آخوند خراسانی بود که بعد از بازگشت از نجف در بروجرد ساکن شد. چند سال پس از درگذشت آیت‌الله شیخ عبدالکریم حائری یزدی به دعوت مراجع سه گانه (آیات عظام حجت، ‌ خوانساری، صدر) به قم آمد و ریاست حوزه علمیه قم را …

توضیحات بیشتر »

تضعیف راویان؛ بازخوانی مبانی و معیارهای عالمان رجالی

تضعیف راویان؛ بازخوانی مبانی و معیارهای عالمان رجالی

کتاب «تضعیف راویان؛ بازخوانی مبانی و معیارهای عالمان رجالی در ۵ قرن نخست هجری» به تازگی از سوی بنیاد پژوهش های اسلامی آستان قدس رضوی منتشر و روانه بازار کتاب شد. به گزارش شبکه اجتهاد، مهدی غلامعلی نویسنده این اثر هدف از نگارش پژوهش حاضر را دستیابی به مبانی و معیارهای می داند که رجالیان پیشین در «جرح» و «تضعیف» راویان به آنها پایبند بوده‎اند و همچنین معتقد است امروزه کتاب های رجالی متعددی از ۵ قرن نخست در اختیار ماست که مولفان آنها به جرح و تعدیل راویان اهتمام داشته‌اند که البته مشخص نیست آن ها بر اساس چه …

توضیحات بیشتر »

پشتیبانی‌ و مانع‌زدایی‌های علمی، رسالت حوزه در تحقق شعار تولید/ محمدمهدی شب‌زنده‌دار

استدلال‌های استاد شب زنده‌دار برای تغییر کتب درسی حوزه

شبکه اجتهاد: رهبر معظم انقلاب اسلامی در پیامی به‌مناسبت آغاز سال ۱۴۰۰ هجری شمسی، سال جدید را سال «تولید؛ پشتیبانی‌ها، مانع‌زدایی‌ها» نامگذاری کردند. استاد محمدمهدی شب ‌زنده‌دار، عضو شورای عالی حوزه‌های علمیه و از اعضای جامعه مدرسین در نخستین جلسه درس خارج فقه خود، به بررسی رسالت حوزه و حوزویان در تحقق شعار سال پرداخت که در ادامه می‌خوانید؛ ۱- لزوم توجه به تولید علم: در مسأله‌ی تولید و پشتیبانی از تولید و مانع‌زدایی‌ها، ما یک تولیداتی در ناحیه‌ی امور مادی و آنچه که برای اعاشه‌ی زندگی لازم هست داریم؛ اما یک مسأله‌ی دیگر هم تولید علم هست، تولید معارف هست. …

توضیحات بیشتر »

راز و رمز اقتدار تشیّع/ سیدفرید حاج سید جوادی

عبرت ۴۰ ساله

شبکه اجتهاد: هویت تشیع از ابتدا با محوریت نهاد امامت شکل گرفته است. اگرچه تعدی غاصبان فرصت آن را فراهم نکرد که امامت با تمامی شئونش در جامعه اسلامی میدان‌دار شود، اما شیعیان در گذر زمان ارتباط و بهره‌مندی خود از هدایت و ولایت ائمه علیهم‌السلام را بسط و تعمیق بخشیدند. تطورات قدرت مدعیان خلافت و ریاست بر مسلمین، فراز و فرود حضور اهل بیت(ع) در اجتماع را رقم می‌زد. تا آنکه از مقطعی به حصر ائمه علیهم‌السلام و محرومیت شیعیان از دسترسی بی‌واسطه به ایشان انجامید. روند تضییق و محدودسازی تا آنجا شدت یافت که تنها راه برای حفظ …

توضیحات بیشتر »

روایتی از تأسیس حوزه علمیه قم توسط شیخ ‌عبدالکریم حائری

روایتی از تأسیس حوزه علمیه قم توسط شیخ ‌عبدالکریم حائری

محوریت حوزه قم با حضور و استقرار مرحوم آیت‌الله شیخ عبدالکریم حائری آغاز شده است؛ به همین خاطر ایشان به عنوان موسس حوزه علمیه قم مطرح می‌باشد و به حق هم چنین است. شبکه اجتهاد: اندیشه تأسیس حوزه علمیه قم ریشه در روایات امامان معصوم به ویژه امام صادق (علیه السلام) داشت و در طول قرن‏ها، این نویدِ امامان بزرگوار شیعه بود که همواره زبان به زبان نقل می‏شد و در ذهن شیعیان جای می‏گرفت تا این‏که در فروردین ۱۳۰۱ شمسی در جلسه‌ای که علمای قم و آیت‌الله حائری یزدی در آن شرکت داشتند، گفتگو پیرامون تأسیس این حوزه شکلی …

توضیحات بیشتر »

از «نجف و واتیکان، تکریم انسان» تا «فیلسوفان مسلمان و دالان تاریک سیاست»

دهمین شماره دوفصلنامه فرهنگی «تقریرات» (اسفند ۱۳۹۹) با آثار و گفتاری از اندیشوران حوزه و دانشگاه چاپ و در پیشخوان مطبوعات قرار گرفت. به گزارش خبرنگار اجتهاد، جدیدترین شماره دوماه‌نامه فرهنگی «تقریرات» به صاحب امتیازی و مدیر مسئولی علی اشرف فتحی، در آستانه نوروز ۱۴۰۰ در ۵۲ صفحه و با قیمت ۱۵ هزار تومان روانه بازار مطبوعات شد. این شماره به دو پرسش اصلی پرداخته‌ است؛ ۱- دیدار پاپ و آیت‌الله‌ سیستانی چه اهمیتی داشت؟ ۲- آیا از آثار فیلسوفان مسلمان می‌توان نظریات سیاسی و اجتماعی برداشت کرد؟ براساس این گزارش، رافائل مائوریلو شیعه‌شناس و استاد ایتالیایی دانشگاه تهران از …

توضیحات بیشتر »

آغاز ثبت‌نام رشته «فقه مقارن» در مرکز تخصصی آخوند خراسانی

آغاز ثبت‌نام رشته «فقه مقارن» در مرکز تخصصی آخوند خراسانی

پذیرش رشته‌های تخصصی سطح سه حوزه علمیه برای سال تحصیلی ۱۴۰۰ در شش رشته تخصصی فقه مقارن، تفسیر و علوم قرآن، علوم و معارف حدیث، اخلاق و تربیت اسلامی، فلسفه و کلام اسلامی و کلام مقارن، توسط مرکز تخصصی آخوند خراسانی آغاز شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، مرکز تخصصی آخوند خراسانی وابسته به اداره کل آموزش دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی، مرکزی علمی – آموزشی، به منظور نهادینه‌سازی آموزش‌های تخصصی با پشتوانه تجربه‌های پیشین و با هدف ارتقا و توسعه آموزش‌های حوزوی در قالب ۶ رشته تخصصی سطح سه فعالیت خود را معطوف کرده است. براساس این گزارش، پذیرش صرفا از …

توضیحات بیشتر »

مرگ از برای اهل فضیلت نیست؛ یادنامه اندیشورانی که در سال ۹۹ رخ در نقاب خاک کشیدند

مرگ از برای اهل فضیلت نیست؛ یادنامه اندیشورانی که در سال 99 رخ در نقاب خاک کشیدند

سال ۹۹ برای اهالی علم و دانش با درگذشت چهره‌هایی مطرح همراه بود. «اجتهاد» در این گزارش به شخصیت‌ها و چهره‌های برجسته حوزه دین و اندیشه پرداخته است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، از دست دادن سرمایه‌های علمی برای یک جامعه در هر سن و زمانی که اتفاق بیافتد، خسارت‌بار است چراکه گاهی فقدان اساتید و صاحب‌نظرانی که از دست می‌دهیم به‌سادگی پر نمی‌شود. سال ۹۹ سالی تلخ برای ایران و تمام مردم جهان بود و هر روز شاهد درگذشت افراد در صدر اخبار بودیم که بر اثر ابتلا به کرونا از دنیا رفتند. در این میان برخی از اندیشمندان و …

توضیحات بیشتر »

توسعه علوم اسلامی در بستر تعامل حوزه علمیه خراسان و قم

توسعه علوم اسلامی در بستر تعامل حوزه علمیه خراسان و قم

اختصاصی شبکه اجتهاد: معاون آموزش حوزه علمیه خراسان به همراه مدیر مدارج علمی و مدیر مدرسه عالی سطح چهار در سفر به شهر قم با علما، اساتید و برخی مدیران حوزه علمیه قم دیدار کردند. حجت‌الاسلام والمسلمین سید حمید علوی آزیز با اساتید معظم: محمدمهدی شب‌زنده‌دار، جواد مروی، محمدجواد فاضل لنکرانی، علی‌اکبر سیفی مازندرانی، سیدجواد شهرستانی، محمد حاج‌ابوالقاسم، محمدحسین فلّاح‌زاده، مهدی رستم‌نژاد و نیز برخی مدیران مراکز فقهی دیدار و پیرامون مسائل فی‌مابین این دو حوزه کهن گفتگو کردند. امتیازات حوزه کهن خراسان، مانند پرورش عالمان ادیب مورد توجه قرار گیرد استاد محمدمهدی شب‌زنده‌دار در این دیدار، وجود بارگاه ملکوتی …

توضیحات بیشتر »

چرا مبانی فلسفی دانش اصول؟/ مصطفی دُرّی

قاعده‌سازی، ضروری‌ترین فعالیت برای ساماندهی فقه شهر و شهرنشینی است

شبکه اجتهاد: مبانی فلسفی دانش اصول فقه اگرچه در ابتدای تشکیل دانش اصول فقه، به عنوان یک دانش عرفی، جایگاهی در مباحث و استدلالات این دانش نداشت، اما در قرون اخیر با افزایش تعداد اصولی‌های فیلسوف، مباحث این دانش نیز به دانش اصول فقه وارد شده است، به طوری که در غالب مباحث اصول فقه، می‌توان رد پای آن را یافت. مباحث فلسفی دانش اصول فقه البته دو دسته‌اند. برخی به مقتضای عدم بداهتشان، اقبال چندانی را در میان اصولیان نیافته‌اند و تنها چند تن از فلاسفه اصولی همچون محقق اصفهانی و شاگردان وی نظیر آیت‌الله خویی و سید محمد …

توضیحات بیشتر »

هیچ‌کس مانند سید یزدی به روش عرفی به تفقه نپرداخت/ سؤالات فقهی را بدون درنگ پاسخ می‌داد/ آقا ضیاء عراقی، صاحب عروه را اعلم از آخوندخراسانی می‌دانست/ نمونه‌هایی از جرأت و جسارت در حکم و افتاء

هیچ‌کس مانند سید یزدی به روش عرفی به تفقه نپرداخت/ سؤالات فقهی را بدون درنگ پاسخ می‌داد/ آقا ضیاء عراقی، صاحب عروه را اعلم از آخوندخراسانی می‌دانست/ نمونه‌هایی از شجاعت و جرأت و جسارت در حکم و افتاء

روش فقاهت سید یزدی ویژگی‌های مخصوص و ممتازی دارد که در بخش معاملات فقه اسلامی با روش اجتهادی عرف محور به نوآوری‌هایی دست یافته است که در مقایسه با فتاوای مشهور فقهای دیگر تفاوت روشنی دارد و می‌توان گفت سنت‌شکنی کرده‌اند و جسارت فتاوای جدید بر خلاف نظر پیشینیان را به دانش‌پژوهان آموخته است. شبکه اجتهاد: بزرگمرد دانش و جهاد آیت‌الله العظمى سید محمدکاظم طباطبایی یزدى از یک سو در جبهه مبارزه با جهل و از سویى در موضع‌گیری در برابر اجانب سرآمد عصر خویش بود. بر فقاهتش، کتاب عروه الوثقى و بر عرفانش، مناجات نامه بستان راز و گلستان …

توضیحات بیشتر »

تفکیک روایات «افتایی» و «تعلیمی»، قواعد و نمونه‌‌ها

نگاهی به یک پژوهش آسیب‌شناسانه در حوزه حقوق کیفری و اثرگذار بر حقوق و آزادی‌ها‌ی عمومی

شبکه اجتهاد: مسأله تعارض ادلّه و اختلاف احادیث از دیرباز مورد توجّه قرار داشته و حتّی می‌توان پیشینه آن را، همان‌طور که گزارش‌های متعدّد و همچنین برخی ابواب کتب روایی به خوبی نشان می‌دهند تا زمان خود امامان(ع) پی گرفت. پس از آن نیز فقیهان و اصولیان یا در نگاشته‌های اصولی خود به این مسأله پرداخته‌اند یا به تدوین رساله‌هایی جداگانه با محوریت همین موضوع دست یازیده‌اند. بنابراین چنین به نظر می‌رسد که برداشت صحیح از روایات نیازمند آگاهی از این مسأله و تعیین موضع درباره شیوه تعامل با احادیث متعارض است. نکته و پرسش قابل توجّهی که می‌تواند در نوع …

توضیحات بیشتر »

الجامع الکافی، کتابی مهم در فقه زیدیان نخستین

الجامع الکافی، کتابی مهم در فقه زیدیان نخستین

شبکه اجتهاد: یکی از مهم‌ترین و نخستین مکاتب فقهی زیدیه، مکتبی است که در عراق و در قرن سوم هجری شکل گرفته است. در این مقطع فقیهانی برجسته و صاحب فتوا مطرح بوده و آثار فقهی شان در دسترس پیروان مذهب شیعه زیدیه بوده است. فقیهانی همچون: احمد بن عیسی بن زید، حسن بن یحیی بن حسین بن زید، قاسم بن ابراهیم طباطبا مشهور به قاسم رسّی، محمد بن منصور مرادی و… اگر چه بسیاری از آثار فقهی و تالیفات زیدیه در آن دوره اکنون در دسترس نیست ولی شخصیتی زیدی در قرن پنجم به نام ابوعبدالله محمد بن علی …

توضیحات بیشتر »

ضرورت توجّه به مصادر نصیریه در مطالعات شیعی/ محمدباقر ملکیان

نکته‌ای در اتحاد روايات

شبکه اجتهاد: مرحوم ‌آیت‌الله بروجردی و برخی از شاگردان ایشان بر این باور بودند که فقه و حدیث شیعه، حاشیه‌ای است بر فقه و حدیث عامه و یا به تعبیر ‌آیت‌الله سیستانی فقه شیعه مهیمن است بر فقه اهل سنت۱. در این یادداشت در صدد نیستم تا مقصود ‌آیت‌الله بروجردی وطرفداران این نظریه را به تفصیل بنگارم، اما خلاصه سخن این است که برای فهم روایات اهل بیت علیهم السلام باید از جو فقهی غالب آن روزگار که از آن فقها و مدارس فقهی اهل سنت است، اطلاع داشته باشیم، چرا که بسیاری از روایات اهل بیت در پاسخ به …

توضیحات بیشتر »

نقد و بررسی کتاب «آسیب‌شناسی حدیث» اثر عبدالهادی مسعودی

نقد و بررسی کتاب «آسیب‌شناسی حدیث» اثر عبدالهادی مسعودی

نشست علمی نقد و بررسی کتاب «آسیب‌شناسی حدیث» شامگاه شنبه، ۲۳ اسفندماه با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین عبدالهادی مسعودی، استاد دانشگاه قرآن و حدیث و نویسنده این اثر و با نقادی حجج‌اسلام سیدرضا مؤدب و محمدتقی دیاری بیدگلی، اعضای هیئت علمی دانشگاه قم برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام مسعودی در این نشست با بیان اینکه کتاب در مواجهه میدانی و تعامل با دانشجویان و اساتیدی که آن را تدریس کرده‌اند مورد بازبینی قرار گرفته است، گفت: با مواجهه با دانشجویان و اساتید متوجه شدم که موانع فهم حدیث بیش از این مواردی است که در کتاب‌های حدیثی دیگر بنده …

توضیحات بیشتر »

«عصر حیرت» نتیجه بدفهمی از اسلام/ رضا غلامی

«عصر حیرت» نتیجه بدفهمی از اسلام/ رضا غلامی

شبکه اجتهاد: موضوع بحث من نقد و بررسی کتاب «عصر حیرت» تالیف آقای مهدی نصیری است. واقعیت این است که به دلایل گوناگون مایل نبودم وارد نقد این کتاب شوم. اولا به نظر من محتوای این کتاب عمدتا تکراری است و جدای از آقای مهدی نصیری، بعضی دیگر، چه پیش از پیروزی انقلاب اسلامی و چه بعد از آن، این مطالب را با ادبیاتی شبیه به ادبیات این کتاب مطرح کرده‌اند. ثانیا این کتاب ارزش علمی چندانی ندارد؛ یعنی نه‌تنها محصول یک پژوهش آکادمیک و متدیک نیست بلکه به‌رغم فرمایش آقای نصیری در مقدمه کتاب، از روش اجتهادی مرسوم هم …

توضیحات بیشتر »

ماهیت علت و حکمت در فقه با تکیه بر نظریه آیت‌الله شبیری زنجانی

ماهیت علت و حکمت در فقه با تکیه بر نظریه آیت‌الله شبیری زنجانی

شبکه اجتهاد: پنجمین نشست شبکه نوآوری‌های فقهی صراط با ارائه حجت‌الاسلام و المسلمین مرتضی فیاض از اساتید سطوح عالی و فضلای جوان حوزه علمیه قم به مساله «علت و حکمت در فقه»، اختصاص یافت. در این نشست، حجت‌الاسلام والمسلمین حسین بستان از مدرسین خارج فقه و اصول به نقد مباحث مطروحه پرداخت و در انتها استاد محمد قائینی در تکمیل و جمع‌بندی مباحث نشست، مطالبی را بیان نمود. آنچه پیش‌روی شماست گزاشی از این نشست علمی است که از منظرتان می‌گذرد؛ ارائه حجت‌الاسلام مرتضی فیاض: بحث علت و حکمت از مباحث کاربردی و پر ابتلاء در فقه و اصول است. …

توضیحات بیشتر »

بن‌بست برای فقه بی‌معنا است/ احتمال عقلائی هم انسان را ملتزم به دین می‌کند

استدلال‌های استاد شب زنده‌دار برای تغییر کتب درسی حوزه

  استاد شب‌زنده‌دار با اشاره به جایگاه فقه در مواجهه با مسائل نوظهور بیان کرد: فقه بن‌بست ندارد و همه نیازهای بشری را پاسخگو است و در ناحیه کبری، بلااشکال اینطور است و در ناحیه صغری و موضوعات نیز دو نوع است؛ مستنبطه که فقیه متکفل او است و غیرمستنبطه که بسیاری از آنها نیاز به تخصص‌های بشری دارد. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست «کاربست‌های فقهی در مسائل مستحدثه»، از سلسله جلسات مشکات، شنبه گذشته به همت انجمن علمی دانشجویی الهیات دانشگاه امام صادق(ع) و با سخنرانی استاد محمدمهدی شب‌زنده‌دار، از فقهای شورای نگهبان، به صورت مجازی برگزار شد که در …

توضیحات بیشتر »

شاخصه‌های تفکر اصولی محقق اصفهانی

شاخصه‌های تفکر اصولی محقق اصفهانی

حجت‌الاسلام اسلامی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی؛ ممیزه مکتب محقق اصفهانی در مباحث اصول فقه را تدقیق فوق العاده و عقلگرایی شدید ایشان دانست. به گزارش شبکه اجتهاد، سمینار پروژه «مکتب شناسی اصول فقه در عصر اخیر» به همت گروه دانش‌های وابسته به فقه پژوهشکده فقه و حقوق پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برگزار شد. در این سمینار مجری تحقیق، اعضای هیئت علمی پژوهشکده فقه و حقوق، نماینده حوزه ریاست و نماینده محترم معاونت پژوهش شرکت کردند. در ابتدا مجری پروژه حجت‌الاسلام والمسلمین رضا اسلامی به ارائه بحث پرداخت و اظهار کرد: شیخ محمد غروی اصفهانی صاحب …

توضیحات بیشتر »

مراحل سه‌گانه تنقیح موضوع حکم/ علی کشوری

درباره پدیده معیوبِ دکتر حجت‌الاسلام!/ علی کشوری

شبکه اجتهاد: یکی از بحث‌های مهم در تفقه بحث موضوع شناسی است. تنقیح موضوع را در سه مرحله ۱- تنقیح بیانی، ۲- تنقیح غیر بیانی و ۳- تنقیح شاکله‌‌ای انجام‌‌ می‌دهیم. (جدول تحلیل موضوع) اولین مرحله تنقیح یک موضوع، «تنقیح مفهومی و لفظی» موضوع است. به عنوان مثال اگر فقیه بخواهد درباره تورم حکم دهد؛ ابتدائاً مفهوم تورم را موشکافی‌‌ می‌کند و ارتباط آن را با مفاهیم مرتبط مانند: تعریف پول، تعریف بازار، احتکار، انصاف، اقاله، خیار، ربح و… بررسی‌‌ می‌کند و بعد از بررسی مفهومی مسئله تورم، استعمال لفظ جدید تورم -که نتیجه اش تَوَهُم “مالا نص فیه” و …

توضیحات بیشتر »

تصدی مناصب ولایی توسط زنان، از منظر کتاب و سنت

بر اساس گزارش‌های قرآنی، زنان امت‌های پیشین در عرصه‌های سیاسی و اجتماعی، حضور داشته‌اند، و در شریعت اسلام نیز منعی در این زمینه صورت نگرفته و زنان می‌توانند در مسائل سیاسی و اجتماعی مشارکت کنند. لیکن تصدی مقامات عالی کشور، که نیازمند ولایت بر مردم و ملازم با امر و نهی است اصالتاً از خداوند متعال است و فقط برای کسانی است که از سوی خداوند متعال برای احراز این مقامات تعیین و منصوب شده باشند. به گزارش شبکه اجتهاد، یکی از مسائلی که از گذشته‌های دور دربارۀ زنان مطرح بوده و هم‌اکنون نیز به شکل‌های مختلف مطرح می‌شود، مسئلۀ …

توضیحات بیشتر »

انتشار موسوعه فقهی ۲۷ جلدی علامه کاشف الغطا

انتشار موسوعه فقهی ۲۷ جلدی علامه کاشف الغطا

رییس مرکز احیای آثار اسلامی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی از انتشار موسوعه فقهی ۲۷ جلدی علامه کاشف الغطا در این پژوهشگاه خبر داد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین اکبر اسدعلیزاده در دیدار دست اندرکاران موسوعه علامه سید محمدحسین کاشف الغطا با آیت‌الله حسین نوری همدانی اظهار داشت: سال ۹۷ مجموعه کلامی آثار علامه سیدمحمدحسین کاشف الغطا مشتمل بر ۱۴ مجلد رونمایی شد و مجموعه حاضر بخش فقه آثار این عالم است. وی گفت: با توجه به این که علامه کاشف الغطا آثار زیادی داشتند، آثار ایشان را به سه مجموعه کلامی، فقهی(مشتمل بر ۲۷ مجلد) و تاریخ و تراجم …

توضیحات بیشتر »
Real Time Web Analytics