قالب وردپرس افزونه وردپرس
خانه / همه مطالب / اجتهاد و اصول فقه (صفحه 50)

اجتهاد و اصول فقه

اجتهاد و اصول فقه

از «بررسی فقهی انشای بیع الکترونیکی» تا «تحلیل انتقادی حکم جواز تغییر جنسیت»

از «بررسی فقهی انشای بیع الکترونیکی» تا «تحلیل انتقادی حکم جواز تغییر جنسیت»

صدودومین شماره فصلنامه علمی ـ پژوهشی فقه به همت اداره نشریات و پژوهشکده فقه و حقوق پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی منتشر شد و مقالات این شماره بر روی سامانه این نشریه به آدرس http:jf.isca.ac.ir نمایه گردید. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در تازه‌ترین شماره فصلنامه فقه، هفت مقاله علمی – پژوهشی از سوی اساتید و محققان حوزه فقه و اصول از سوی پژوهشکده فقه و حقوق پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، همراه با چکیده مقالات به زبان عربی و انگلیسی در ۲۰۸صفحه نمایه شده است. از جمله مقالات این شماره می‌توان به «واکاوی مبانی فقهی دیه در همزمانی نقصان تکلّم …

توضیحات بیشتر »

ظرفیت فقه استکشافی برای تولید نظامات اجتماعی

ظرفیت فقه استکشافی برای تولید نظامات اجتماعی

خسروپناه ضمن تبیین مفهوم نظامات اجتماعی و سیر تطور فقه، تصریح کرد: وقتی می‌خواهیم فقه ساختاری بسازیم و نهاد، ساختار و سازمان ایجاد کنیم، به فقه استکشافی نیاز داریم. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «جایگاه دانش فقه در شکل‌گیری نظامات اجتماعی» با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر عبدالحسین خسروپناه، معاون علوم انسانی و هنر دانشگاه آزاد اسلامی به صورت مجازی از سوی دانشگاه امام صادق(ع) برگزار شد. وی در این نشست اظهار کرد: باید قبل از هر چیز دیدگاه خودم را نسبت به مفاهیم این عنوان روشن کنم. مقصود ما از فقه، دانش روشمند و مدلّل احکام شرعی است. وقتی …

توضیحات بیشتر »

تأثیرات نظامات اجتماعی بر فرایند شکل‌گیری فقه اسلامی تا قرن سوم هجری

تأثیرات نظامات اجتماعی بر فرایند شکل‌گیری فقه اسلامی تا قرن سوم هجری

رساله دکتری «تأثیرات نظامات اجتماعی بر فرایند شکل‌گیری فقه اسلامی تا قرن سوم هجری؛ مطالعه موردی: نکاح، برده‌داری، جهاد و دیات» در دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران توسط حجت‌الاسلام ‌روح‌الله توحیدی‌نیا، به‌صورت حضوری و مجازی مورد دفاع قرار گرفت. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در این جلسه حجت‌الاسلام والمسلمین‌ دکتر رسول جعفریان به عنوان استاد راهنما، حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر سید مصطفی محقق داماد و دکتر حسن حضرتی، به عنوان مشاوران رساله و همچنین دکتر نعمت‌الله صفری فروشانی و حجت‌الاسلام والمسلمین‌ دکتر محمدعلی مهدوی راد به عنوان داوران اصلی رساله، حضور داشتند. نگارنده اثر در این جلسه اظهار کرد: محصول …

توضیحات بیشتر »

از «اعتقاد راسخ به اسلام سیاسی» تا «تهمت پسا اسلام ‏گرایی»/ سید جواد حسینی‌‏خواه

فتوا بدون موضوع‌شناسی امکان ندارد/ جامعه با «اما» و «اگر» قانع نمی‌شود

اختصاصی شبکه اجتهاد: نوشتار حاضر در صدد تبیین دیدگاه‌های استاد محمدجواد فاضل لنکرانی در زمینه اندیشه و نظام سیاسی اسلام، انقلاب اسلامی و گفتمان فقه حکومتی است و ضمن آن، به برخی از شبهاتی که در این زمینه توسط برخی مطرح شده، پاسخ داده خواهد شد. ۱- فقه حکومتی؛ ماهیت، نقاط اشتراک و اختلاف مباحثات و گفتگوهای علمی پیرامون نرم ‏افزارهای بنیادین و مورد نیاز انقلاب اسلامی در شرایط کنونی از مهمترین و راهبردی ‏ترین نیازهای نظام اسلامی به شمار‌‌‌‌ می‌رود و در این میان «فقه» به عنوان نرم‏ افزار منحصر به فرد اداره فرد، جامعه و حکومت، از بیشترین …

توضیحات بیشتر »

رفیع‌پور: فقه را جذاب کنیم؛ تحول در فقه با فهم اجتماعی نص و روزآمدی مسائل/ زائری: فقه بریده از زندگی کارآمد نیست/ «اقتصادنا»ی شهید صدر «اقتصاد الامه الاسلامیه» است نه «اقتصاد الاسلام»

رفیع‌پور: فقه را جذاب کنیم؛ تحول در فقه با فهم اجتماعی نص و روزآمدی مسائل/ زائری: فقه بریده از زندگی کارآمد نیست/ «اقتصادنا»ی شهید صدر «اقتصاد الامة الاسلامیه» است نه «اقتصاد الاسلام»

شبکه اجتهاد: نخستین نشست زندۀ اینستاگرامی صفحۀ رسمی پژوهشگاه شهید صدر، با عنوان «صحبت صدر»، با موضوع «روحانیت چنان‌که صدر می‌گفت» با حضور حجج‌الاسلام محمدمهدی رفیع‌پور و محمدرضا زائری پنجشنبه گذشته برگزار شد. حجت‌الاسلام رفیع‌پور در ابتدا سخنان خود بیان کرد: پیش‌فرض مرحوم صدر بدون آنکه از واژه فلسفه فقه استفاده کرده باشد، مسائلی است که امروز با این عنوان در حوزه سرفصل دارد؛ از نظر شهید اگر صدر تحولات جامعه اسلامی بخواهد به سرانجام برسد و ریشه و اصالت داشته باشد باید منشأ حوزوی داشته باشد؛ این دیدگاه برخلاف کسانی است که از حوزه نومید شده‌اند؛ لذا به دنبال …

توضیحات بیشتر »

فقه نظام، اختصاص به یک یا چند باب ندارد/ در رویکرد حداقلی، فقه نظام قابل تصویر نیست/ اگر حکومت همراه نباشد، فقه در لابلای کتب می‌ماند

فقه نظام، اختصاص به یک یا چند باب ندارد/ در رویکرد حداقلی، فقه نظام قابل تصویر نیست/ اگر حکومت همراه نباشد، فقه در لابلای کتب می‌ماند

اگر حکومت عرفی مخالف با فقه و فقها باشد و به آنها فرصت اظهار نظر هیچ ندهد، روشن است که فقه حکومتی، هیچ رویکردی در این حکومت‌های عرفی در زندگی مردم نیز پیدا نخواهد کرد، و اگر هم وجود داشته باشد، تنها در بحث‌های علمی و در لابلای صفحات  کتب است. اگر حکومت عرفی به فقه و فقها میدان و مجال دهد، همانطور که در طول تاریخ، در زمان بعضی از نظام‌های عرفی قبلی، که به فقه و فقها یک فرصتی دادند، به همان مقدار فرصتی که فقها پیدا کردند در زندگی مردم وارد شدند و فقه توانسته خود را …

توضیحات بیشتر »

نظریه منطقه الفراغ و مرجعیت انسانی/ حیدر حب‌الله

نظریه منطقه الفراغ و مرجعیت انسانی/ حیدر حب‌الله

شبکه اجتهاد: نظریه مرجعیت انسانی یکی از مهمترین نظریات در پاسخ به سوال ثابت و متغیر است در ادامه با تقریر شهید سید محمدباقر صدر از این نظریه یا همان نظریه «منطقه الفراغ» آشنا خواهیم شد. [۱] تقریر شهیدصدر و طرح نظریه‌‌ی منطقه الفراغ سید محمد باقر‌ صدر (۱۴۰۰ هـ.ق) تلاش کرده، طرحی ارائه کند تا بتواند انعطاف لازم برای شریعت در اداره‌ی زندگی بشر را فراهم کند. او در چندین موضع، به شمولیت و فراگیری شریعت تصریح کرده است.[۲] در گذشته استدلال ایشان بر شمولیت شریعت را که بر پایه‌ ی قاعده‌ ی لطف بنا شده، بیان کردیم. شهید …

توضیحات بیشتر »

دلیل اختلاف‌نظرها درباره گستره رسالت چیست؟/ نظام اقتصادی اسلامی به‌درستی کشف نشده است

عزاداری؛ ظرفیت‌ها و آسیب‌ها

یک استاد حوزه گفت: بررسی گسترهٔ رسالت پیامبر اسلام بحث عمیق نظری و علمی است و نباید انتظار داشته باشیم با بهره‌گیری از عقل و نص به نتیجه یکسان برسیم و در مواقعی در برداشت از نصوص، یا برداشت از ادله اختلاف‌نظر به وجود می‌آید که امری طبیعی است. به گزارش شبکه اجتهاد، برنامه تلویزیونی سوره، فصل محمد رسول‌الله (ص) در نخستین شب با موضوع «پیامبر دنیا، پیامبر آخرت: گستره شناسی رسالت پیامبر اسلام (ص)» میزبان استاد ابوالقاسم علیدوست، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم بود. این استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم در آغاز برنامه در پاسخ …

توضیحات بیشتر »

نصیری: منکر جامعه سازی دینی به طور نسبی نیستم/ پیروزمند: «عصر حیرت» افتادن به دام قبض و بسط شریعت است

نصیری: جامعه‌سازی دینی مطلوب در عصر غیبت، ممکن نیست/ پیروزمند: «عصر حیرت» افتادن به دام قبض و بسط شریعت است

مهدی نصیری در نشست نقد و بررسی کتاب «عصر حیرت» بیان کرد: یکی از نتایج غیبت معصوم در میان مردم و همچنین نداشتن بسط ید، منجر شده تا حتی با تشکیل حکومت اسلامی، امکان تحقق تمدن اسلامی به صورت کامل وجود نداشته باشد و در خوش‌بینانه‌ترین حال تحقق ۳۰ درصدی داشته باشیم. حجت‌الاسلام پیروزمند اما معتقد است که این نظریه، نصیری را در دام نظریه قبض و بسط تئوریک شریعت انداخته است. به گزارش شبکه اجتهاد، اولین کرسی ترویجی عرضه و نقد دیدگاه علمی مدرسه حکمرانی شهید بهشتی با محوریت «کتاب عصر حیرت»، به صورت مجازی و با سخنرانی مهدی …

توضیحات بیشتر »

آیت‌الله عمری پاسدار شیعه‌ی حجاز در قرن معاصر

آیت‌الله عمری پاسدار شیعه‌ی حجاز در قرن معاصر

آیت‌ﷲ سید محمد طالقانی نیز از طرف آیت‌ﷲ بروجردی دو سال به مدینه آمد و در خدمت شیعیان بود تا اینکه مرحوم شد. وقتی پس از ارتحال سید ابو الحسن اصفهانی، مرجعیت نجف به آقای حکیم رسید، آیت‌ﷲ حکیم، پدرم را مکلف کرد تا برای تولی امور شیعیان، به وطن بازگردد و در مدینه به مؤمنان خدمت کند. شبکه اجتهاد: بیست صفر مصادف است با رحلت مرحوم آیت‌ﷲ شیخ محمد علی العمری از علمای برجسته و تاثیرگذار حجاز است. به همین مناسبت سایت مباحثات گفت‌وگویی با فرزند ایشان شیخ کاظم عمری در خصوص خاندان و شخصیت آن مرحوم و برخی …

توضیحات بیشتر »

ویژه‌نامه «چالش‌های فقهی کرونا» منتشر شد

ویژه‌نامه «چالش‌های فقهی کرونا» منتشر شد

ویژه‌نامه «چالش‌های فقهی کرونا» حاوی نوشتار و آثاری از اساتید حوزه و دانشگاه است که با نگاهی فقهی به مباحث و چالش‌های متأثر از ویروس کرونا به طبع رسیده است. در این ویژه‌نامه مسائلی همچون تعارض اقتصاد و سلامت، قاعده لاضرر، قاعده احسان، ضمان حاکمیت و … مورد بررسی قرار گرفته است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، زیست کرونایی و آثار آن، سؤالات و معماهای فراوانی را در زمینه‌های متنوع به وجود آورده است. از شبهات کلامی تا مسئله‌های فلسفی، اجتماعی و …. یکی از جنبه‌های پردامنه مساله، مسائل رفتاریِ دینی به وجود آمده در حوزه‌‌های فقه اجتماعی و حکومتی است. …

توضیحات بیشتر »

ادعای مرگ فقه و پارادوکسی پنهانی/ عبدالحسین خسروپناه

ادعای مرگ فقه و یک پارادوکس پنهانی/ عبدالحسین خسروپناه

شبکه اجتهاد: مطلبی از یک نویسنده درباره فربه شدن فقه و مهارت اندک حوزویان در رشته‌ها‌ی دیگر منتشر شده و شبهه‌ها‌یی را به وجود آورده است، لذا نکاتی در این خصوص عرض می‌کنم. ۱- حوزه علمیه در دهه‌ها‌ی اخیر با حوزه علمیه قبل از انقلاب اسلامی بسیار متفاوت است و ظاهراً جناب مستشکل از وضعیت کنونی حوزه علمیه اطلاع ندارد. حوزه علمیه امروز در علوم انسانی و علوم عقلی و عرفانی رشد جدی پیدا کرده است. بیش از پانصد مدرس در سطوح مختلف علوم عقلی و انسانی و اجتماعی مشغول تدریس و صدها محقق در علوم عقلی و علوم انسانی …

توضیحات بیشتر »

طلاب اگر در «فقه و اصول» ضعیف باشند، کارآیی لازم را رشته‌های تخصصی نخواهند داشت

ساماندهی دروس خارج موجب رشد است/ لازمه ورود به دروس خارج تخصصی، بنیه علمی قوی است

استاد برجسته حوزه علمیه خراسان گفت: اگر طلاب دروس «فقه و اصول» را بفهمند، درس‌ها‌ی تخصصی را متوجه می‌‌شوند و رشد می‌‌کنند و اگر این درس‌ها‌ رو درک نکنند، در واقع هیچ تخصصی ندارند و کارآیی لازم را نخواهند داشت و از این رو باید نسبت به این دو درس اهتمام شود. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله رجبعلی رضازاده، استاد برجسته حوزه علمیه خراسان با اشاره به اینکه افراد خوش فکر، نخبه و ممتاز، در حوزه علمیه باید شناسایی شوند، گفت: برگزاری رقابت علمی نخبگانی (المپیاد) ابزار خوبی برای شناسایی طلبه خوش فکر است. عضو شورای عالی حوزه علمیه خراسان …

توضیحات بیشتر »

آیا کلام ابن غضائری در جرح و تعدیل روات حدیث قابل اعتماد است؟

انتقاد ‌آیت‌الله‌ شبیری از کسانی که بحارالأنوار مجلسی را تضعیف می‌کنند

شبکه اجتهاد: آیت‌الله سید موسی شبیری زنجانی در درس خارج اصول فقه خود مورخ  ۹۷/۱۰/۲۸ درباره اعتماد به کلام ابن غضائری در جرح و تعدیل روات حدیث می‌گوید: برخی معتقدند اینکه معمولاً کلام دیگران بر تضعیف ابن غضائری مقدم می‌شود به این دلیل است که ایشان از حالت متعارف خارج است و به دلیل سوء ظن، بسیار جرّاح بوده‌اند. برخی دیگر همچون آقابزرگ و آقای خویی که تابع ایشان شده‌اند، قائل به این هستند که ثابت نیست که این کتاب موجود متعلق به ابن غضایری باشد؛ زیرا چنان که مرحوم شیخ طوسی نقل کرده است، کتاب‌های ایشان را تلف کرده …

توضیحات بیشتر »

«هرمنوتیک حقوقی» اثر جدید استاد واعظی منتشر شد

«هرمنوتیک حقوقی» اثر جدید استاد واعظی منتشر شد

نوشتار حاضر، صرفاً متمرکز بر وجه فلسفی هرمنوتیک حقوقی است و از آن جا که هرمنوتیک حقوقی در سیمای فلسفی آن، بخشی از فلسفه حقوق است، این اثر ذیل «فلسفه حقوق» قرار می‌گیرد. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب «هرمنوتیک حقوقی» اثر جدید حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر احمد واعظی رئیس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، در پنج فصل و ۳۲۰ صفحه، از سوی موسسه بوستان کتاب به زیور طبع آراسته شد. هرمنوتیک حقوقی در معنای وسیع آن، شامل دو بخش متمایز است که بخش هنجاری آن که منطق فهم و تفسیر متون حقوقی، اعم از قوانین و مقررات و رویه های …

توضیحات بیشتر »

گفتگوی نقادانه اندیشمندان درباره جایگاه احکام تدبیری و مقاصد شریعت در اجتهاد

جایگاه احکام تدبیری و مقاصد شریعت در اجتهاد، در گفتگوی نقادانه اندیشمندان

شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر حسین الخِشِن مدیر وقت حوزه‌های علمیه و مؤسسات حوزوی علامه سید محمدحسین فضل الله در دومین کنفرانس بین‌المللی فقه، اخلاق و قانون با رویکردی فقهی حقوقی مقاله‌‌ای با عنوان «النزعه الأخلاقیه والإنسانیه فی الفقه الإسلامی» را ارائه داد و بر همین اساس، مناظره‌‌ای میان ایشان و برخی محققان حوزوی و دانشگاهی صورت گرفت. از آنجا که سخنرانی ایشان در همایش بازتاب قابل توجهی در میان سایر اندیشمندان داشت که گفتگوهای نقادانه در حاشیه همایش، زمینه‌ساز مناظره‌ای علمی میان ایشان و منتقدان شد. گروه اسلام و سیاست مرکز تحقیقات اسلامی مجلس بانی تشکیل این مناظره علمی …

توضیحات بیشتر »

حوزه در مجتهد پروری ضعف دارد/ حاشیه و متغیّر مزاحم برای درس خواندن طلبه‌ها خیلی زیاد است/ وضعیت فعلی حوزه قم باعث شکوفایی حوزه نجف خواهد شد

حوزه در مجتهد پروری ضعف دارد/ حاشیه و متغیّر مزاحم برای درس خواندن طلبه‌ها خیلی زیاد است/ وضعیت فعلی حوزه قم باعث شکوفایی حوزه نجف خواهد شد

عضو هیئت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب در مورد خروجی‌های حوزه علمیه قم به عنوان مجتهدین در آینده گفت: من موافق هستم که حوزه علمیه علیرغم امکانات زیادی که امروز نسبت به گذشته در اختیار دارد، نتوانسته در زمینه مجتهدپروری، نقش تاریخی خود را بازی کند چون حاشیه و متغیّر مزاحم برای درس خواندن طلبه‌ها خیلی زیاد است و سبب می‌شوند طلبه به جای تمرکز بر درس بر امور دیگری تمرکز کند یا حوزه علمیه به طور سیستماتیک به جای تمرکز بر پرورش طلبه مجتهد بر چیز دیگری تمرکز کند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین مهراب ‌صادق‌نیا در مورد …

توضیحات بیشتر »

مبانی فقهی علامه طباطبایی(ره) در تفسیر آیات الاحکام

علامه طباطبایی؛ جامعه، قانون و حکومت اسلامی

گزارش بررسی دیدگاه‌ها و مبانی فقهی علامّه در المیزان و سایر نگاشته‌های ایشان نشان می‌دهد که حرکت علمی او در زمینه تفسیر آیات الاحکام، همواره براساس دیدگاه‌های مشهور امامیّه بوده و برداشت‌های او در نهایت، تفاوت چندانی با دیدگاه فقهی مشهور شیعه نداشته است. به گزارش شبکه اجتهاد، جلسه دفاعیه رساله سطح ۴ حجت‌الاسلام جواد معین با موضوع «مبانی فقهی علامه طباطبایی(ره) در تفسیر آیات الاحکام» با حضور حجج‌اسلام والمسلمین سید علی سجادی زاده و سید علی دلبری، در مقام اساتید داور، به همت مدیریت مدارج علمی معاونت آموزش این حوزه در مرکز مدیریت برگزار شد. تدوینگر این رساله، با …

توضیحات بیشتر »

رهدار: پاردایم غالب دین پژوهشی در حوزه صوفیانه است!/ ایزدهی: حوزه باید برای علم‌آموزی استراتژی تعریف کند/ امیدی: انجمن‌ها جنبه صوری دارند و محوریت علمی ندارند

رهدار: پاردایم غالب دین پژوهشی در حوزه صوفیانه است!/ ایزدهی: حوزه باید برای علم‌آموزی استراتژی تعریف کند/ امیدی: انجمن‌ها جنبه صوری دارند و محوریت علمی ندارند

شبکه اجتهاد: همزمان با آغاز سال تحصیلی حوزه‌های علمیه، میزگرد تخصصی با عنوان «حوزه از آنچه هست تا آنچه باید» با موضوع بررسی روند تحول حوزه‌های علمیه با تکیه بر نظرات شهید صدر، با سخنرانی حجج اسلام والمسلمین احمد رهدار (رئیس مؤسسۀ تحقیقات و مطالعات فتوح اندیشه)، سید سجاد ایزدهی (عضو هیئت‌علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی)، و مهدی امیدی (عضو هیئت‌علمی مؤسسۀ امام خمینی(ره)) از سوی پژوهشگاه شهید صدر و با همکاری مؤسسه فتوح اندیشه برگزار شد. در ادامه گزارش از ارائه اساتید مدعو که با نقد و بررسی کتاب «حوزه و بایسته‌ها» همراه بود، پیش‌رویتان قرار می‌گیرد. حوزه …

توضیحات بیشتر »

انتشار سومین شماره «اندیشه‌های فقهی و اصولی»

انتشار سومین شماره «اندیشه‌های فقهی و اصولی»

سومین شماره ویژه‌نامه علمی «اندیشه‌های فقهی و اصولی» به صاحب امتیازی مدرسه علمیه آیت‌الله خویی (ره) مشهد منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، سومین شماره ویژه نامه علمی «اندیشه‌های فقهی و اصولی» حاصل تلاش مدرسه علمیه آیت‌الله خویی (ره) و با همکاری معاونت پژوهش حوزه علمیه خراسان منتشر شد. این شماره که حاوی مقالاتی چون: «تفسیر صحیح فقه جواهری از دیدگاه امام خمینی(ره)، نوشته علی‌رضا وطن‌دوست، سیدرضا حسینی‌مهر»، «بررسی تعادل احکام و حقوق زنان در فقه اسلام، اثر سید محمدصادق رضوی، سید محمد حسینی‌تبار»، «بررسی مبانی شیخ انصاری در اعانه بر اثم، به قلم سید جمال‌الدین حسینی، سید علیرضا موسوی‌مهر» …

توضیحات بیشتر »

آسیب‌‌های اجتهاد در مسائل مستحدثه/ اکبر محمودی سفیدگر

آسيب‌‌های اجتهاد در مسائل مستحدثه/ اکبر محمودی سفیدگر

شبکه اجتهاد: «اجتهاد» در مسائل فقهی دارای آسیب‌های فراوانی است که هر مستنبطی در معرض ابتلای به آنها قرار دارد، ولی برخی آنها در مسائل نوپدید بیشتر مشاهده می‌‌شود که به مهمترین آنها اشاره می‌‌شود: ۱ـ اشتباه در شناخت موضوعات از شایع ‌ترین لغزش‌ها در اجتهاد پیرامون مسائل مستحدثه، اشتباه در شناخت موضوع است. از آن‌ جایی که مسئله مستحدثه از امور نوپدید است و اثری از آن در متون دینی یافت نمی‌‌شود، بسیار اتفاق می‌‌افتد که فقیه در شناخت ماهیت و قلمرو موضوع اشتباه کرده و براساس این اشتباه به ادله نامربوط تمسک می‌ نماید و در نتیجه حکم …

توضیحات بیشتر »

کتابخانه تخصصی دروس حوزوی در «نورلایب» بروزرسانی شد

کتابخانه تخصصی دروس حوزوی در «نورلایب» بروزرسانی شد

کتابخانه تخصصی دروس حوزوی در پایگاه نور لایب، با ارائه ۳۴۳ عنوان کتاب جدید و افزایش منابع این کتابخانه به ۶۷۲ عنوان کتاب در موضوعاتی همچون ادبیات عربی، منطق، فقه و اصول فقه، کلام، حکمت، حدیث و قرآن، به روزرسانی شد. به گزارش شبکه اجتهاد، همزمان با آغاز سال تحصیلی جدید، به همت مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور)، کتابخانه تخصصی دروس حوزوی در پایگاه نور لایب، با ارائه ۳۴۳ عنوان کتاب جدید و افزایش منابع این کتابخانه به ۶۷۲ عنوان کتاب در موضوعاتی همچون ادبیات عربی، منطق، فقه و اصول فقه، کلام، حکمت، حدیث و قرآن، به روزرسانی شد. …

توضیحات بیشتر »

نگرش تاریخی در فقه؛ از فقیهان تا نواندیشان/ حمیدرضا تمدن

نگرش تاریخی در فقه؛ از فقیهان تا نواندیشان/ حمیدرضا تمدن

شبکه اجتهاد: مسأله «تاریخمندی» فقه و احکام شرعی از سال‌ها پیش تا کنون همواره اختلاف برانگیز بوده و نوشته‌های نواندیشان دینی که در آنها بر ضرورت استفاده از شیوه «تاریخی»-البته به معنای خاص آن که پس از قرن هجدهم مورد توجّه قرار گرفت- تأکید کرده بودند تنور این مناقشات را گرم‌تر کرد، به گونه‌ای که در جهان عرب آثار بسیاری در این زمینه به نگارش درآمد و روشنفکران نیز جهت اثبات نگرش خود به فقه و شریعت، تحلیل‌های متفاوتی از احکام فقهی ارائه دادند که عمدتا رنگ و بوی تاریخی، سیاسی و اجتماعی داشت. در دیگر سو فقیهان سنّتی کمتر …

توضیحات بیشتر »

رویکرد فقهی و اصولی «نظام آموزشی حوزه»، تحلیل و بررسی شود/ «شبکه اجتهاد» با حریت و رعایت ادب قلم به موضوعات بپردازد

رویکرد فقهی و اصولی «نظام آموزشی حوزه»، تحلیل و بررسی شود/ «شبکه اجتهاد» با حریت و رعایت ادب قلم به موضوعات بپردازد

حجت‌الاسلام والمسلمین محمدمهدی مسعودی، رئیس دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی، صبح امروز با حضور در دفتر تحریریه شبکه اجتهاد از این رسانه فقهی کشور بازدید به عمل آورد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، حجت‌الاسلام مسعودی در ابتدای سخنان خود با اشاره به ظرفیت‌های شبکه اجتهاد در عرصه رسانه، گفت: فعالیت‌های «اجتهاد» در دو زاویه «دانشی و رسانه‌ای» مورد توجه قرار می‌گیرد که هم به‌نوعی فرصت است و هم تهدید. از زاویه علمی-دانشی و محتوایی،  برای جریان‌سازی در حوزه دانش فقه و علوم اسلامی فرصت بسیار خوبی در اختیار این مجموعه قرار دارد. در این زمینه  مرز خاصی نداریم و انتظار است …

توضیحات بیشتر »

واکاوی قاعده عدالت از دیدگاه آیت‌الله صانعی/ علی‌ بهادرزایی

خوانش گذرا روایات نهی از قیاس در کافی شریف/ علی بهادرزایی

اختصاصی شبکه اجتهاد: قاعده عدالت از قواعد بنیادین فقه شیعی است که به تعبیر شهید مطهری: اولاً در مورد آن غفلت یا غفلت‌هایی صورت گرفته (اسلام و مقتضیات زمان: ۱۳۹) و ثانیاً اگر مباحث مربوط به آن تعقیب می‌شد و بعضی مشکلات پیش نمی‌آمد، شیعه اکنون صاحب «فلسفه اجتماعی مدوّن» بود.(نقل به مضمون از بررسی اجمالی مبانی اقتصاد اسلامی: ۲۷) تقریر مرحوم صانعی از این قاعده نوپا، منشأ چالشی‌ترین آراء فقهی ایشان است. فتاوایی که به اذعان خود ایشان گاهی در مقابل روایات متعدّد معتبرند (فقه: ۱۶۶) و گاهی در مخالفت با اجماع فقیهان همه مذاهب اسلامی. (فقه: ۳۹۲) مدخل …

توضیحات بیشتر »

نامه شهید صدر در پاسخ به برخی شایعات و جایگاه بی‌بدیل آیت‌الله خویی

نامه شهید صدر در پاسخ به برخی شایعات و جایگاه بی‌بدیل آیت‌الله خویی

از گذشته شیوه و روش عالمان بر این بوده است که بین دو مسئله تفاوت بگذارند: یکی صدور فتوا و امور مربوط به آن که در عمل دینی شخصی به‌کار می‌آید و دیگری پای‌بندی به اقتضائات مرجعیت اعلی و پاسداری از آن. من بر این باورم که باید میان این دو مسئله تمایز گذاشت و آنها را جدای از هم دید و به‌هیچ‌وجه جایز نیست که جایگاه مرجعیت اعلی مورد خدشه قرار بگیرد و هر عملی که موجب گسستن اتحاد و اجتماع مؤمنان بر گِرد مرجعیت اعلی باشد و منجر به تفرقه‌شان شود، جایز نیست. شبکه اجتهاد: در دوره‌ای در اثر …

توضیحات بیشتر »

نسبت به تسهیل عمل مؤمنین به شرع گام برداریم

نسبت به تسهیل عمل مؤمنین به شرع گام برداریم

استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه گفت: علمیه می‌بایست در تکاپوی علمی خود به دنبال ارائه راهکار و ایده برای حل مشکلات مردم باشد تا بتواند بر اساس رسالتی که دارد در حل آنها نقش آفرینی کند. با ارائه یک حرف تازه‌ای اگر بشود مشکلی از مشکلات مؤمنین حل شود که مطابق با چارچوب کلی دین و موازین شرعی بوده و منفّر نباشد، این می‌تواند تسهیل در عمل به شرع را برای مردم به دنبال داشته باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، پنجمین مجمع عمومی انجمن اصول فقه حوزه با حضور هیئت مدیره، مسئول دبیرخانه این انجمن و اعضای آن …

توضیحات بیشتر »

اگر اصول فقه را توسعه ندهیم، نمی‌توانیم نظام را استنباط کنیم/ روش‌شناسی استنباط نظام اقتصادی اسلام

درس خارج مقتل‌خوانی در واقع لوث‌ کردن درس خارج است/ خروجی درس خارج باید اجتهاد باشد/ درس خارج بیش از 10 سال بی‌معناست

مقصود ما توسعه مسائل اصول فقه است، نه توسعه مباحث. چندی پیش خدمت یکی از مراجع بودم که می‌فرمود: بعد از هدایه المسترشدین آیا در اصول فقه مسأله‌ای هست که مورد بررسی قرار گیرد؟! این نگاه غلط است، ما برای کشف نظام اقتصادی اسلام ناچاریم اصول فقه را توسعه دهیم. البته نباید بین مباحث و مسائل خلط شود، به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی‌ «روش شناسی استنباط نظام اقتصادی اسلام» به همت مرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهات حوزه علمیه و با همکاری انجمن اقتصاد اسلامی و انجمن فقه و حقوق حوزه علمیه، با ارائه استاد ابوالقاسم علیدوست، عضو جامعه …

توضیحات بیشتر »

امتیازات علمی آیت‌الله خویی از زبان آیت‌الله شبیری زنجانی

امتیازات علمی آیت‌الله خویی از زبان آیت‌الله شبیری زنجانی

شبکه اجتهاد: فایل پیش‌رو حاوی بیانات آیت‌الله سید موسی شبیری زنجانی در تجلیل از جایگاه علمی آیت‌الله سید ابوالقاسم خوئی(ره) است که در ۱۵ بهمن ماه ۹۷ در درس خارج اصول فقه، چند امتیاز غیرقابل انکار آیت‌الله خویی را تبیین می‌کند.

توضیحات بیشتر »

گستره حدیث «لکل کبد حری اجر» در مناسبات انسان ‌‌دوستانه در فقه/ سیدضیاء مرتضوی

حق ثبت مهریه، طرحی نادرست و ناسازگار با کرامت انسانی!/ سیدضیاء مرتضوی

اختصاصی شبکه اجتهاد: یکی از موضوعات اخلاقی فقهی در متون فقهی، تاکید بر مناسبات انسان‌دوستانه میان انسان‎‌ها، اعم از مسلمان و غیر مسلمان است. توجه به این موضوع از آنجا اهمیت دوچندان دارد که با توجه به وجود برخی تفاوت‌های میان حقوق افراد مسلمان و غیر مسلمان در فقه اسلامی، گمان می‌رود که به مناسبات انسانی در فقه کم توجه شده است. این در حالی است که افزون بر آنچه در متون ادله قرآنی و حدیثی آمده است، فقهاء نیز در توسعه نگاه انسانی و تاکید بر ابعاد مناسبات و پیوندهای انسان‌دوستانه در ابواب مختلفی از فقه نقش ایفا کرده …

توضیحات بیشتر »
Real Time Web Analytics