اختلافی که بین فقهاء در این جهت وجود دارد به فهم متفاوت از مفهوم ملکیت برمیگردد و از طرف دیگر ملکیت در زمان ما با عناوینی مثل ملکیت خصوصی و عمومی که زائیده مکاتب فکری غرب و شرق است، مبهمتر شده و مفهوم مجهولتری پیدا کرده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، حجتالاسلام محمدرضا ترابی شاهرودی در جلسه هشتاد و سوم …
Read More »دیدگاه و گزارش
خلا نگاه تسامحی فقه به وقف!/ مهمترین ایراد سازمان اوقاف
عضو هیئت علمی دانشگاه قم به چالشهای وقف در ایران پرداخت و گفت: سازمان اوقاف از کارشناسان مسلط به سرمایهگذاری رنج میبرد و از سوی دیگر فقها نگاه تسامحگرایانه به وقف ندارند. به گزارش شبکه اجتهاد، دکتر محمدزمان رستمی، عضو هیئت علمی دانشگاه قم، با اشاره به اهمیت وقف در اقتصاد به ایکنا گفت: وقف یکی از مهمترین نهادهای اسلام …
Read More »نگاه فقهی به معاملات تقلیدی یا انعکاسی؛ آیا «کپی ترید» حرام است؟
شبکه اجتهاد: اگر کمی با بازار سهام و بازارهای مالی آشنایی داشته باشید قطعاً واژه معاملات تقلیدی یا معاملات انعکاسی و یا کپی ترید را شنیدهاید. معمولاً افرادی دست به معاملات تقلیدی میزنند که از دانش معاملهگری در بازارهای مالی برخوردار نیستند و ترجیح میدهند طبق راهبرد معاملات بزرگان یا افراد موفق عمل کنند. معاملات تقلیدی مزایا و معایب و …
Read More »طرح بانکداری مجلس شورای اسلامی با ۱۷۳ ایراد به مجلس بازگشت
شورای نگهبان با ۱۵۴ ایراد و ۳۰ تذکر طرح بانکداری اسلامی را به مجلس شورای اسلامی عودت داده است. پیش از این نیز هیات عالی نظارت بر حسن اجرای سیاستهای کلی نظام در مجمع تشخیص مصلحت در ۱۹ مورد مغایرت میان سیاستهای کلان و این طرح مجلس را احصا کرده بود که در مجموع، ۱۷۳ ایراد به کل طرح وارد …
Read More »پولطلا و راهکار تمدنیِ اصلاح نظام پولی کشور
شبکه اجتهاد: «اگر مسئولان و مردم بتوانند اقتصاد مقاومتی را به معنای واقعی محقق و کشور را از جادوی مالی و پولی دشمن خلاص کنند و ارزش و آقایی دلار را در زندگی اقتصادی بشکنند، کشورهای دیگر را نیز نجات دادهاند و برای آنها الگو خواهند شد».(۱) از این فرمایش راهبردی رهبر معظم انقلاب اسلامی، بیش از ۶ سال میگذرد …
Read More »درآمدی کوتاه بر چهارچوب تدبیر تعارض منافع با تأکید بر اندیشۀ شهید صدر
شبکه اجتهاد: تعارض منافع موقعیتی است که انسان در دو راهی یا چند راهی انتخاب قرار میگیرد. گرچه این پدیده در درون انسان شکل میگیرد، تعارض منافع را باید در روابط اجتماعی بررسی کرد. در هر رابطۀ اجتماعی، توزیعهایی نظیر کالا، خدمات، پول، لذت و … صورت میگیرد که طبعاً هر توزیعی با منفعت یا ضررهایی همراه است. حال سؤال …
Read More »تصویب مدل عملیاتی جدید کاربرد عقد اجاره در شورای فقهی بانک مرکزی
استفاده از روش «واگذاری به صورت نقد و اجاره مجدد داراییهای تسهیلاتگیرنده» به عنوان یک مدل عملیاتی جدید کاربرد عقد اجاره در شبکه بانکی در هفتادمین جلسه شورای فقهی بانک مرکزی تصویب شد. به گزارش شبکه اجتهاد، این روش بر اساس تجربه بانکداری اسلامی در سایر کشورها بوده و بر اساس آن اشخاصی که مالک داراییهای منقول یا غیرمنقول هستند، …
Read More »امتناع اجتهاد در باب تحول حوزه بدون اقتصاد/علی نعمتی
اختصاصی شبکه اجتهاد: پوشیده نیست که تحول حوزه، مطالبه بسیار قدیمی مقام معظم رهبری، دغدغه دوسویه مراجع معظم تقلید و بزرگان حوزه (چه نبودش و چه بودش)، شعار مسئولان حوزههای علمیه و رؤیای اساتید و فضلا و طلاب حوزه است. اما اینکه تحول حوزه چیست و چگونه است، با گذشت دههها از آغاز حرکات اصلاحی و تحولی (اگر آغازی مانند …
Read More »برنامههای روسیه برای بانکداری اسلامی
سرمایهگذاری آزمایشی روسیه در بانکداری و تجارت اسلامی، حتی خارج از شرایط کنونی جنگ، کاملاً غیرمنتظره نیست. طبق یک نظرسنجی در سال ۲۰۱۷ از وزارت امور خارجه ایالات متحده، مسلمانان تقریباً ۱۰٪ از کل جمعیت روسیه را تشکیل میدهند. روسیه صدها سال است که بر بخشهایی از شمال قفقاز حکومت میکند. این مناطق که شامل چچن، داغستان، باشقیرستان و تاتارستان …
Read More »بازخوانی دو مفهوم ربا و بهره، پیش شرط طرح بانکداری بدون ربا/ محمدرضا یوسفی
شبکه اجتهاد: چندی است که طرح بانکداری بدون ربا در مجلس مطرح است و ازطرف دیگر نیز بحث نظارت شرعی مورد توجه قرار گرفته است. اما به نظر میرسد مشکلات بانکداری موجود بیش از اینهاست که با طرح بانکداری بدون ربا و نظارت مصوب در شورای فقهی، سامان یابد. زیرا آنچه که در این مقطع مهم است بررسی دلایل تلقی …
Read More »طرح بانکداری جمهوری اسلامی نوعی عقبگرد است/ حیلههای ربوی و صوریسازی؛ واقعیتهایی که در طرح بانکداری فراموش شدهاند
عضو کمیته فقهی و پولی حوزههای علمیه گفت: در قانون عملیات بانکداری بدون ربا بهطور مشخص معلوم است باید منابع پولی به چه سمت و سویی حرکت کند اما در طرح بانک مرکزی و طرح بانکداری جمهوری اسلامی مشخص نیست و این نوعی برداشتن یک گام به عقب محسوب میشود. به گزارش شبکه اجتهاد، از سال ۱۳۹۵ نمایندگان مجلس شورای …
Read More »فتحی: مطلب قابل توجهی درباره تامین اجتماعی در فقه وجود ندارد/ شاهنوش: نتیجهگیری مؤلف ماحصل یک مکتب فقهی خاص است
نشست نقد و بررسی کتاب «فقه شیعه و تأمین اجتماعی» با حضور علیاشرف فتحی، نویسنده کتاب و حجتالاسلام شاهنوش برگزار شد. فتحی مدعی است مطلب قابل توجهی درباره تامین اجتماعی در فقه وجود ندارد و اختلافات فقها در تجمیع وجوهات بسیار زیاد است ولی شاهنوش معتقد است که نگاه نویسنده از منظر مکتب فقهی آیتالله خویی سبب چنین نتیجهگیری شده …
Read More »بانکداری اسلامی یا بانکداری جمهوری اسلامی؟/ علیاکبر کریمی
شبکه اجتهاد: آیا بانک در یک جامعه و حکومت غیر اسلامی ماهیت متفاوت از بانک در یک جامعه اسلامی دارد؟ آیا بانک میتواند الگوی مناسبی برای تأمین مالی در یک جامعه اسلامی باشد؟ آیا بانکداری اسلامی، شدنی است؟ به تعبیر دقیقتر و صریحتر آیا بانک، اسلامی میشود؟ آیا میتوان نظام بانکی را تصور کرد که در آن نرخ بهره صفر …
Read More »دفاع بد از روحانیت!
این نوع دفاع از تصمیم بانک مرکزی و روحانیت از نوع «دفاع بد» است که به جای مفید بودن، زیانبارتر است. شاید کسانی که در بانک مرکزی چنین تصمیمی گرفتهاند قصد و نیت خوبی داشته باشند و تصورشان این باشد که با این کار خدمتی به دین و دینداری در بخش اقتصاد بانکی خواهند کرد ولی لازم است به این …
Read More »روند نظارت شرعی بانکها و موسسات اعتباری
شبکه اجتهاد: از جناب مصباحی مقدم رئیس شورای فقهی بانک مرکزی در مصاحبه سی مرداد با صدا و سیما نقل شد که به دلیل ضرورت نظارت شرعی بر عملکرد بانکها در هر بانک یک ناظر شرعی مستقر خواهد شد برداشت تجارت نیوز از بانک شعبه بانکی و از ناظر شرعی فرد روحانی بود بر همین اساس به دلیل اینکه ۲۰۳۰۰ …
Read More »دروغ بزرگ استخدام روحانیون در بانکها!
رئیس شورای فقهی بانک مرکزی درباره خبر دروغ استخدام روحانیون در بانکها، آن را مخلوق ذهنهای بیمار خواند و گفت: استخدام ۲۰ هزار روحانی برای ۲۰ هزار شعبه بانکی یک شانتاژ رسانهای و مخلوق ذهنهای بیمار است و مستند به اطلاعات درستی نیست. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت الاسلام والمسلمین غلامرضا مصباحی مقدم، رئیس شورای فقهی بانک مرکزی و عضو …
Read More »بیانیه جمعی از اساتید حوزه و دانشگاه درباره طرح «اصلاح نظام بانکداری»
جمعی از اساتید حوزه و دانشگاه درباره طرح اصلاح نظام بانکداری بیانیهای صادر و تاکید کردند تغییر قوانین پولی و بانکی در این دوره فرصت مغتنمی است که باید از آن بهره گرفت. به گزارش شبکه اجتهاد، جمعی از اساتید حوزه و دانشگاه درباره طرح اصلاح نظام بانکداری مجلس شورای اسلامی بیانیهای صادر کردند. متن این بیانیه بدین شرح است: …
Read More »شورای بانکی حوزوی، چهار بار جلوی طرح بانکداری مجلس را گرفته است/ خلق پول، فعالیتهای ربوی و بنگاهداری باید در طرح بانکداری حل شود
عضو شورای بانکی حوزوی گفت: اگر حیلههای ربوی حل نشود مشکلات اصلی نیز حل نمیشود. این حیلهها بر اساس نظر فقهی مراجع از جمله امام و رهبری حرام قطعی است و باید در قانون به صراحت بیاید. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین احمدعلی یوسفی، مسئول مرکز راهبری اقتصاد مقاومتی حوزههای علمیه در نشست خبری که در خبرگزاری حوزه برگزار …
Read More »خطوط قرمز سهگانه شورای بانکی حوزوی نسبت به طرح قانون بانک مرکزی
رئیس گروه اقتصاد مرکز تحقیقات اسلامی مجلس عدم ممانعت از«خلق پول توسط بانکهای غیر دولتی»، «بنگاه داری بانکها» و «حیلههای ربا» را از ایرادات اساسی شورای بانکی حوزوی و مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی به طرح قانون بانک مرکزی دانست و گفت: از نمایندگان مجلس شورای اسلامی تقاضا داریم این اشکالات را در بررسی طرح قانون بانک مرکزی مورد …
Read More »راههای تخلص از قرض ربوی در عقود بانکی
شبکه اجتهاد: استاد محمدتقی شهیدی در درس خارج «ربا در معاملات بانکی» به موضوع راههای تخلص از قرض ربوی در عقود بانکی پرداخت و در این رابطه، راههای تخلص از قرض ربوی در قراردادهای بانکی را با قطع نظر از اشکال اساسی حیل ربا که توسط امام و شهید صدر مطرح شده است، بررسی کرد و راههایی به عنوان طرق …
Read More »دخالت دولت در قیمتها برخلاف قاعده تسلیط است
عضو انجمن اقتصاد اسلامی دخالت دولت در قیمتگذاریها را برخلاف فقه و اصل قاعده تسلیط دانست و گفت: مردم اختیار اموال خودشان را دارند و کسی نمیتواند آنها را موظف کند که کالاهایشان را با حاشیه سودی که دولت معین کرده به فروش برسانند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین علی نعمتی، عضو انجمن اقتصاد اسلامی ایران، در تحلیل فقهی …
Read More »اموال غیرخصوصی و چالشهای فقهی آن
مرحوم امام درباره انفال و خراج رابطه امام و ملک امام یا رابطه امام و ملک مسلمین را مثل هم تلقی کردهاند که مصرف آن مصالح مسلمین است و رابطه همه این اموال با امام مثل اموال عمومی است و میفرماید مثل همه دولتهای امروزی که دولتها مالک اموال عمومی نیستند، امام هم مالک نیست بلکه متولی مال است که …
Read More »برخی معاملات بورس و رمزارزها قمار است/ نظر فقه درباره معاملات مالی جدید
حجتالاسلام مهدی خطیبی، استاد حوزه با بیان اینکه مجموعه حاکمیت اسلامی باید بازار رمزارز و فیوچرز و بورس را دائما رصد کند و در این راستا وظیفه شرعی دارد، تاکید کرد: برخی معاملات بورس و رمزارزها قمار است. متاسفانه چون این رصد انجام نشد سهامدارن خرد ضررهای زیادی متحمل شدند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین مهدی خطیبی، عضو هیئت …
Read More »دیانت: شرکت تعاونی ذیل شرکتهای فقهی و مدنی گنجانده نمیشود/ نعمتی: تعاونی سوپاپ اطمینان نظام سرمایهداری است
نشست «نقد بنیانهای نظری تعاونی» با حضور حجتالاسلام والمسلمین احمدعلی یوسفی مؤلف کتاب «اقتصاد تعاونی از منظر اسلام» و نقادی حجتالاسلام سید عباس دیانت مقدم، رئیس مرکز ملی پاسخگویی دینی خراسان و حجتالاسلام علی نعمتی، دبیر هیئت اندیشهورز اقتصاد و الگوی پیشرفت اسلامی حوزه علمیه خراسان با حضور اساتید و صاحبنظران برگزار شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب «اقتصاد تعاونی …
Read More »یازده شاخص تحقق نظام بانکداری اسلامی
رئیس شورای فقهی بانک مرکزی در نشست «مدل عملیاتی بانکداری اسلامی» یازده شاخص تحقق نظام بانکداری اسلامی را تشریح کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست «مدل عملیاتی بانکداری اسلامی» با حضور اساتید و صاحب نظران در دانشگاه امام صادق(ع) برگزار شد. حجتالاسلام والمسلمین غلامرضا مصباحیمقدم عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و رئیس شورای فقهی بانک مرکزی به عنوان یکی از …
Read More »الگوهای توزیع وجوهات شرعی به بازنگری نیاز دارد/ میتوانیم نظامی عُقلایی برای تأمین اجتماعی و بسط عدالت داشته باشیم
افزایش میزان کسانی که خمس و زکات میپردازند در کمک به نیازمندان و کاهش فقر مؤثر است. اما دو نکته قابل توجه است؛ خمس و زکات را کسانی میدهند که ماهیت ایمانی پررنگی دارند. طبعاً کسانی مقید به خمس و زکات و دیگر صدقات واجب و مستحب هستند که در واقع ایمان و اعتقاد بیشتری دارند. اگر میخواهیم کمکهای مؤمنانه …
Read More »ماهیت و روش متفاوت «تولید» در اسلام و سرمایهداری
تمایز اقتصاد دانشبنیان اقتصاد اسلامی و مقاومتی با اقتصاد دانشبنیانی که در فضای تمدن مدرن ایجاد میشود در مقیاس تولید میباشد. تکنولوژی غربی مبتنیبر انگیزه نفع شخصی و سودگرایی، در دل خودش گرایش به سلطه و استفاده حداکثری از منابع طبیعی و عوامل تولید را دارا میباشد و برای تحقق این امر متمایل به سمت تولید انبوه و تکاثر ثروت …
Read More »تحلیل فقهی و حقوقی مساله مالیت در رمزارزها
شبکه اجتهاد: در علم فقه «مال» عبارت است از آنچه مورد رغبت عقلا و تقاضای آنان است و در ازای آن بهایی پرداخت میکنند. همچنین «کمیابی» و «منحصر به فرد بودن» در صورتی که مورد تقاضای زیاد باشد از عوامل تشخیص مالیت است. مالیت در نگاه فقها با دو شرط محقق میشود: یکی اینکه قابل انتفاع بوده و نزد عقلا …
Read More »«زکات پولهای رایج»؛ تقریرات دروس خارج آیتالله اشرفی کتاب شد
برخلاف مشهور فقهای معاصر که با انقراض پول طلا و نقره، موضوع زکات نقدین را منتفی دانستهاند، آیتالله اشرفی شاهرودی با استناد به ادله، درهم و دینار را مصداقی از پول معرفی کرده و لذا زکات را در پول اعتباری مدرن که مصداقی جدید برای همان عنوان است، ثابت میداند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب «زکات پولهای رایج» تقریرات دروس …
Read More »بانکداری بدون ربا، با وجود شورای فقهی در بانک مرکزی محقق شد؟
رئیس شورای فقهی بانک مرکزی میگوید: به صورت نسبی تا به اینجا در اصلاح بعضی از رویهها موفق بودهایم. یکی از رویههایی که در بانکها جریان داشت، در مورد جرائم بود. چنانچه فردی در بازپرداخت تاخیر داشت، وجه التزام را باید پرداخت میکرد و در صورتیکه مجددا این تاخیر تکرار میشد، باز وجه التزام، جریمه بعدی و جریمه بعدی و …
Read More »