اندیشوران فقهی

دارالتقریب آغاز گفت‌وگوی سازنده بین اهل تسنن و تشیع بود. دو طرف تا پیش از آن، همدیگر را تکفیر می‌کردند اما پس از آن تا حدود بسیار زیادی این مشکلات از بین رفت؛ اختلاف بسیار اندکی هم که باقی مانده مربوط به حرکت وهابی‌های سعودی است. کتاب‌هایی هم که در آن زمان منتشر شده در دسترس و تأثیرگذار بر فکر و اندیشه علمای شیعه و سنی است. به گزارش شبکه اجتهاد، ۷۲ سال پیش در چنین روزی‌هایی تلاش‌های مرجع بزرگ شیعه، آیت‌الله بروجردی و همچنین مفتی اعظم مصر، شیخ محمود شلتوت و دیگر دلسوزان امت اسلامی به ثمر نشست و …

حجت‌الاسلام عباسی، نویسنده کتاب «حضرت معصومه(س) در عصر حضور»، در واکنش به سخنان حجت‌الاسلام انصاری قمی مبنی بر اینکه تاریخ ورود، تولد و وفات حضرت معصومه(س) جعل است، گفت: ایجاد «هفته» و «دهه» برای تکریم اهل بیت(ع) نمادین است و چون در حیطه احکام نیست، بدعت محسوب نمی‌شود. شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام والمسلمین ناصرالدین انصاری قمی، تاریخ‌پژوه و پژوهشگر مؤسسه کتابشناسی شیعه، اخیراً در سخنانی در گفت‌‍وگو با شبکه اجتهاد (اینجا بخوانید)، درباره نام‌گذاری دهه‌هایی مانند دهه کرامت و تعیین روزی به نام روز ورود حضرت معصومه(س) به قم بیان کرده است: «ضبط تواریخ اهل بیت(ع) در کتب تواریخ با نقل …

آیت‌الله موسوی ‌اردبیلی را باید در زمره مراجع عالیقدری به شمار آورد که در به ثمر رساندن انقلاب اسلامی نقشی بی‌بدیل را ایفا کرد. این فقیه اعتدالی و تحول‌گرا در تمام سال‌هایی که تصدی عالی‌ترین مناصب را برعهده داشت، خدمات ارزنده‌ای را برای کشور انجام داد. به گزارش شبکه اجتهاد، افراد و شخصیت‌های مختلفی در شکل گیری و پیروزی انقلاب اسلامی موثر بودند که در کنار یکدیگر برای یک هدف مشخص و مشترک که همان پیروزی انقلاب اسلامی بر پایه مردم سالاری دینی بود، دست به مبارزه‌های طولانی زدند که امروز ثمره آن شجاعت‌ها و ازخودگذشتگیها را‌ می‌بینیم. آیت‌الله سیدعبدالکریم …

استاد حوزه علمیه قم گفت: هم در بیان حکم و هم در بیان فتاوا و هم در تطبیق فتاوا بر موضوعات، باید شرایط مدنظر قرار گیرد، برخی فتاوا جزء ضروریات دین هستند و باید ذکر شوند اما برخی فتاوا هستند که ضرورتی برای ذکر آن وجود ندارد و یا تبعات ذکر کردن آن بیشتر از ذکر نکردن آن است، این فتاوا را باید مسکوت گذاشت یا مواردی که فقیه‌ می‌خواهد دخالتی در موضوع کند اگر دید تبیین موضوع تبعاتی دارد که از تبیین نکردن آن سنگین تر است، اینجا‌ می‌تواند سکوت کند. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد حوزه علمیه قم …

از لحاظ منطقی، گسست میان دین و پیشرفت ممکن نیست؛ آنچه سبب عقب‌ماندگی جوامع اسلامی است، عقب‌ماندگی در دین است که نمونه آن در داعش کنونی متجلی است؛ همان طور که نمی‌توانیم دین را به خاطر وجود داعش، جنایتکارانه بدانیم، نمی‌توانیم همه فتاوای فقها را هم به دین نسبت دهیم. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین محمد ساجدی، رئیس انجمن علمی هم‌اندیشی پیشرفت، در دومین کنفرانس قرآن‌پژوهی پیشرفت در مرکز تحقیقات استراتژیک توسعه (رشد) قم با اشاره به نظام برنامه این انجمن گفت: نظام برنامه این انجمن دارای هشت گام است که رصد و ساماندهی مستمر نظام مسائل پیشرفت نخستین …

در اندونزی کار به یک جایی رسید که اصلاً تصمیم بر این بود که پارلمان اندونزی تشیع را به‌عنوان یک مذهب مثلاً کفرآمیز تحریم و منع کنند. ما ارتباط برقرار کردیم، خود من رفتم و کراراً شخصیت‌های زیادی را فرستادیم. علمای آنجا را دعوت کردیم در چند نوبت آمدند با علمای ما نشستند از نزدیک واقعیت‌ها را دیدند. آزادی اهل سنت را در کشور ما دیدند و شرایط تغییر کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، وحدت اسلامی از نظر رهبر انقلاب دارای مراتب مختلفی است، «پایین‌ترین مرتبه‌اش این است که جوامع اسلامی، کشورهای اسلامی، دولتهای اسلامی، اقوام اسلامی، مذاهب اسلامی، با …

در کتاب اغانی ابوالفرج اصفهانی تمام تواریخ فوت مقنیان، درباریان، رقاصان، خنیاگران و موسیقی‌دانان دربار خلافت عموی و عباسی به طور دقیق گزارش شده است. بعد از مرگ این افراد، بازار به حالت تعطیل در می‌آمد و سیاه‌پوش می‌شد. در واقع برای جامعه، افرادی که مورد توجه دربار خلافت، حکام و پادشاهان بوده است احترام قائل بودند اما اهل‌بیت(علیه‌السلام) و عترت پیامبر که همیشه در طول تاریخ اموی و عباسی افرادی مغضوب و مطرود بودند و کسانی بوده‌اند که مخالفین دستگاه خلافت بوده‌اند لذا مورخین و مردم عادی جامعه به آنان توجهی نداشتند و در پی ضبط تاریخ ولادت و …

اصول فقه روش استنباط فقه سنتی است ولی این روش استنباط می‌تواند یک گام جلوتر برود و در واقع ما به دنبال اصول فقه به معنای اعم هستیم یعنی اصول فقه کاربردی فراتر از طهارت تا دیات داریم بلکه به علوم دیگر حوزوی نیز ورود پیدا می‌کند، مثلا روش استنباط در اصول فقه می‌تواند در علم کلام یا تفسیر مورد استفاده قرار بگیرد. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست خبری انجمن اصول فقه حوزه با عنوان «ظرفیت‌های علم اصول» با حضور اصحاب رسانه و خبرنگاران در محل خبرگزاری رسا در قم برگزار شد. حجت‌الاسلام والمسلمین سید صادق محمدی رییس انجمن اصول …

مؤلف کتاب «درآمدی به فقه ‌الاخلاق» می‌گوید: فقه ما ناچار است برای بقا و توسعه به حوزه‌های دیگر بپردازد و خودش را گسترده‌تر از حوزه احکام ببیند. پس از حیث روشی اعتقاد داشتم باید فقه را به وادی‌های دیگر بکشانیم. همچنین از حیث نوع کار هم اعتقاد داشتم ما قبل از انقلاب و پس از انقلاب اسلامی ایران، مرتب شعاری را دادیم که به‌جایی نرساندیم و آن بحث نظامات اسلامی است؛ شعارهایی در زمینه نظام اقتصادی و سیاسی اسلام دادیم، ولی ماحصل خیلی درخوری، آن‌هم با تکیه ‌بر روش‌های فقهی نداشتیم. به گزارش شبکه اجتهاد، «چراغ مطالعه»، برنامه جدید نقد …

شبکه اجتهاد: به تازگی خبرهای خوبی درباره دروس خارج با موضوعات مسائل مستحدثه به گوش می‌رسد که به نظر می‌رسد می‌تواند نقطه آغاز تحولی هرچند دیرهنگام در رویکرد حوزه علمیه به مسائل و مشکلات عینی جامعه باشد. با این حال به نظر می‌رسد در این مسیر برخی چالش‌های روش‌شناسانه وجود دارد که بدون توجه به این چالش‌ها، ممکن است این مسیر به نتیجه مطلوب نرسد. در ادامه به برخی چالش‌ها در زمینه بررسی‌های فقهی مسائل مستحدثه می‌پردازیم: موضوع شناسی یکی از خلأهای حوزه در بررسی فقهی مسائل مستحدثه، عدم شناخت کافی و تخصصی از موضوعات جدید است. اگرچه فقیه به …

رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی با بیان اینکه کنفرانس وحدت تشریفاتی نشده است، گفت: وقتی سخن از تقریب در میان است، هدف اصرار بر تغییر مذهب نیست، بلکه هدف شناخت بیشتر یکدیگر و یافتن راه برای وحدت و تعامل بهتر اجتماعی مسلمانان است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین محمدحسین مختاری، رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی، در گفت‌وگو با ایکنا؛ گفت: در قرآن و سنت و سیره به بحث وحدت و اهمیت و جایگاه آن اشاره شده و وحدت مأموریت الهی و جزء ضروریات است. وی با بیان اینکه قرآن کریم تشویق زیادی به بحث وحدت داشته است، تصریح کرد: قرآن مسلمین …

امروز مسئله‌‌ای که خیلی تعجب برانگیز است، این حملات از خودی نماها است. در این رابطه توجیهی دیده نمی‌شود. کلیپی از آقای معممی در فضای مجازی همراه با صدا و تصویر منتشر شده است. کلیپ در مورد حمله شیخ مفید به جناب شیخ صدوق است. در این کلیپ بیان می‌کند که شیخ مفید، شیخ صدوق را دیوانه، غیر عاقل و… معرفی کرده است و بعد هم نتیجه می‌گیرد که شما مردم دارید دینتان را از کسانی می‌گیرد که همدیگر را فاسق و دروغ گو می‌پندارند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست در ابتدای درس خارج فقه که در …

دومین نشست شورای عالی حوزه‌‌های علمیه قم، با موضوع «امور آموزش» با حضور اعضای شورای عالی حوزه‌‌های علمیه با حضور اساتید سطوح عالی و خارج حوزه علمیه قم برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد به نقل از پایگاه شورای عالی حوزه علمیه قم، دومین نشست شورای­ عالی حوزه­ های علمیه،با موضوع «امور آموزش» و با حضور اعضای شورای­ عالی حوزه‌ های علمیه، مدیر حوزه­ های علمیه، معاونین و مسئولان مرکز مدیریت و با حضور ۱۸۰ نفر از اساتید سطوح عالی و خارج حوزه علمیه قم، در سالن اجلاسیه جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، برگزار گردید. در این نشست، ۱۴ نفر از اساتید …

با شیخ الازهر دیدارهای متعددی داشته و با ایشان رفاقت دارم، ما سعی داشته‌ایم همکاری خوبی میان مجمع تقریب مذاهب اسلامی و الازهر ایجاد شود؛ اما سیاست مانع از این هدف شده است و ما فعلا همکاری خاصی نداریم؛ اما آمادگی کامل برای همکاری را داریم؛ زیرا جناب شیخ الازهر، خود مردی تقریبی و مشوق فعالیت‌های تقریبی است؛ اما متأسفانه موانع سیاسی مانع این فعالیت‌ها می‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله شیخ محمدعلی تسخیری زاده ۲۷ مهر ۱۳۲۳ در نجف، روحانی شیعه ایرانی، نماینده استان تهران در پنجمین دوره مجلس خبرگان رهبری، رئیس شورای عالی مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی …

عمدۀ پژوهش‌های همسو، موضوع محور و متکی بر گردآوری متون رفتاری معصومان بوده است درحالی‌که اثر موردنظر، مسئله محور و مبتنی بر تحلیل گزاره‌های رفتاری است. علاوه بر آن‌که بحث از توسعه و بهره‌برداری افزون از فعل معصوم، وجه تمایز اصلی این پژوهش با آثار پیشین است. عمده مباحث کتاب به طرح مبانی توسعه استنباط از فعل معصوم اختصاص‌یافته است که شامل هفت مبنای بنیادین به است. به گزارش شبکه اجتهاد، پیشینه مطالعات حدیثی شیعه نشان می‌دهد که بیشتر پژوهش‌های انجام گرفته معطوف به قول معصوم (ع) بوده است و میزان استناد حدیث‌پژوهان شیعه به سنت قولی بیشتر از سنت …

شبکه اجتهاد: بعد از حمله برخی از معترضین عراقی به کنسولگری ایران در کربلا که متهم بودند آنان از طرفداران سید الصرخی هستند، دوباره نام او در زبان‌ها جاری شد و یادداشت‌های پراکنده‌ای در شبکه‌های اجتماعی در‌باره او منتشر شد. او پیش از این نیز در سال ۲۰۱۸ م متهم به حمله به کنسولگری ایران در بصره بود. فارغ از اینکه آیا او و طرفدارانش در بصره و منطقه طویریج بانی این دو رخداد بوده‌اند، باید پرسید او کسیت؟ و چه اهدافی در سر دارد؟ در پاسخ به این پرسش‌ها چندان نمی‌توان به داده‌های موجود در برخی شبکه‌های اجتماعی داخل …

اغلب فعالیت‌های علمی و فقهی بنیاد در قالب احیای تراث بوده است؛ یعنی آثار و تراث فقهی که نیاز به احیاء و تصحیح و تحقیق داشته است مدنظر قرار گرفته شده است. اختصاصی شبکه اجتهاد: بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی مرکزی علمی و پژوهشی، وابسته به آستان قدس رضوی در مشهد مقدس است که با هدف ترویج و نشر فرهنگ اسلامی افتتاح گردید. این مرکز با نظارت هیئت‌مدیره و با همکاری محققانی از حوزه و دانشگاه در قالب گروه‌های پژوهشی و در راستای تحقق اهداف فرهنگی تحت نظر شورای عالی فرهنگی آستان قدس فعالیت می‌کند. موضوع اصلى فعالیت‌های بنیاد …

رهبری چون خودشان در مورد ائمه کار کرده‌اند و می‌دانند که ما از علمای مکتب اهل‌بیت کتاب جامع درباره سیره پیامبر (صلّی‌الله‌علیه‌وآله) نداشتیم. برای اولین بار یک ۳۵ جلدی عربی به دنیای اسلام عرضه کرد که این یک مشکل بزرگ فرهنگی ما را حل کرد. مرحوم سیدجعفر به من گفتند که حضرت آقا فرموده‌اند ««الصحیح من سیره النبی الاعظم» را به انگلیسی ترجمه کنید.» به گزارش شبکه اجتهاد، علامه سیدجعفر مرتضی عاملی از عالمان شیعه اهل لبنان بود، وی در تاریخ اسلام و تشیع و سیره‌نگاری اهل‌بیت (علیهم‌ السلام) تخصص داشته است. ایشان پس از عمری مجاهدت علمی در تاریخ …

شبکه اجتهاد: نقل است که حضرت آیت‌الله سیستانی، در شب صدور فتوای جهاد علیه داعش، شب بسیار سختی را گذراندند. مسئولیت صدور فتوای جهاد و پیامدهای بسیار سنگینی که‌ می‌توانست داشته باشد و جان‌های عزیزی که در این راه نثار‌ می‌گشت، آیت‌الله سیستانی را به اندیشه و راز و نیاز واداشته بود. ایشان که به صدور فتاوای دقیق و تصمیمات با تامل شهره هستند، لحظاتی پس از نماز صبح، با اتکال به خداوند، آن فتوای تاریخی و بن‌بست‌شکن جهاد را صادر کردند. فتوایی که تنها یک فتوا نبود، بلکه یک راه حل تمام قد بود و جوششی عجیب و بی …

حجت‌الاسلام ‌‌‌‌واسطی گفت: دانش هوش مصنوعی به دنبال استخراج فرآیند تخصص از متخصص و چگونگی استفاده از اطلاعات، داده‌ها و عمل گر‌ها برای رسیدن به تصویر بهینه است. به گزارش شبکه اجتهاد، ششمین پیش نشست نخستین همایش ملی هوش مصنوعی و علوم اسلامی با موضوع «هوش مصنوعی، ادیان الهی و آینده بشریت، الگوریتم اجتهاد» با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین ‌‌‌‌عبدالحمید واسطی، عضو هیئت علمی گروه منطق فهم دین پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در جامعه المصطفی العالمیه(ص) مشهد برگزار شد. آنچه در ادامه می‌خوانید ارائه استاد حوزه علمیه مشهد در این نشست است: تعریف الگوریتم حرکت قدم به قدم برای حل …

۲۵ سال از سالروز درگذشت آیت‌الله سیدرضا صدر، فقیه نواندیش و جامع علوم عقلی و نقلی، می‌گذرد، او که در منبرها و نوشته‌ها و کتاب‌هایش دغدغه اجتماع و تربیت نسل جدید را داشت. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله سیدرضا صدر، فرزند آیت‌الله العظمی سیدصدرالدین صدر و برادر بزرگتر امام موسی صدر در چنین روزی، ۱۲ آبان ۱۳۷۳ در سن ۷۳ سالگی در قم درگذشت و در مقبره شماره ۳۳ صحن حرم حضرت معصومه(س) به خاک سپرده شد. آیت‌الله سیدرضا صدر، عالم و مبارزی شجاع، فقیهی نواندیش و اندیشمندی صاحب فن در علوم عقلی و نقلی بود. او نیز به مانند …

در جایی دیگر، یک مطلب تاریخی را از مروج الذهب مسعودی نقل می‌کند درحالی‌که اصلاً در این کتاب چنین مطلبی وجود ندارد. اگر احمد بصری می‌توانست با نرم‌افزارهایی که دراین‌باره هست کار کند می‌توانست با یک جستجوی ساده بفهمد مسعودی چنین حرفی نزده؛ اما ظاهراً این آقا حتی از چنین مهارت ساده‌ای هم محروم است. اختصاصی شبکه اجتهاد: جریان‌های انحرافی در طول تاریخ فراوان بوده‌اند. مخصوصاً در مورد مهدویت که اطلاع از آن کم است و نصوص ضعیف در آن فراوان است و از طرفی مردم ناآگاه دلبسته به این انحرافات می‌شوند تا خلأ منجی را در اعتقادات خود پر …

دلیل اینکه برخی از متدینین هم گرفتار او شده‌اند این است که عوامل جذب و گرایش در بحثهای فرقه‌ای، مختلف است. عوامل سیاسی، اقتصادی، روانشناختی بسیار تأثیرگذار است. گاهی یک نفر دچار عقده‌های حقارت و شخصیتی هست، متدین هست اما از نظر روانی نورمهای انسان سالم را ندارد و موقعیت پیش نیامده این کمبودها را بروز دهد لذا منتظر تلنگری برای ابراز آن هست. افرادی نیز دچار خود بزرگ بینی هستند. شعارشان این است که من می‌فهمم و هیچکس نمی‌فهمد، عقده شخصیتی دارد. اختصاصی شبکه اجتهاد: احمد اسماعیل یکی از مدعیان جریان مهدوی شیعه است که چند سالی است تحت عنوان …

برای این تخریب و سیه نمایی شیوه دیگری هم بکار می‌گیرند و آن این است که شعار پیروان حضرت مهدی را می‌دهند. یک روز می‌گویند که یمانی آمده است بروید با آن بیعت کنید. روزی می‌گویند پسر امام زمان است یا روزی می‌گویند نائب خاص امام زمان است. من نشنیده‌ام که این‌ها بگویند که ما دجال هستیم ما سفیانی هستیم. کسانی که چهره‌های منفی دارند هیچ‌وقت این‌ها خودشان نمی‌گویند که یکی از این‌ها هستیم. چون منفی است طرف دار ندارد. اختصاصی شبکه اجتهاد: در سال‌های اخیر، پدیده احمدالحسن به‌عنوان یکی از انحرافات جدی مهدویت مطرح شده است. حلقه مریدان او …

طبق گزارشات آمار پذیرش امسال حوزه علمیه خراسان نسبت به سنوات گذشته کاهش داشته اما افراد پذیرش شده با رویکرد نخبگانی انتخاب شده‌اند. به گزارش شبکه اجتهاد، در جلسه اخیر شورای عالی حوزه علمیه خراسان گزارشی از پذیرش طلاب جدیدالورود ارائه شد. حجت‌الاسلام والمسلمین فتح اللهی بیان داشت: در جلسه شورای عالی دو موضوع پذیرش و اعضای جدید کمیسیون‌ها مورد بررسی قرار گرفت. مسئول دبیرخانه شورای عالی حوزه علمیه خراسان گفت: در جلسه شورای عالی، معاون آموزش حوزه علمیه خراسان گزارشی از پذیرش طلاب جدیدالورود در سال ۹۹-۱۳۹۸ را ارائه نمود که طبق گفته ایشان، پذیرش امسال با رویکرد نخبگانی …

شبکه اجتهاد: دانش‌پژوه دوره دکتری تاریخ اسلام دانشگاه تهران و پژوهشگر پژوهشگاه حوزه و دانشگاه در یادداشتی به مناسبت ارتحال علامه جعفر مرتضی به بررسی کتاب ایشان در مورد امام رضا(ع) پرداخته و آورده است: تبیین سیره رضوی در اثر علامه سیدجعفر مرتضی عاملی به خاطر جمع میان «تسلط»، «روش»، «خلاقیت»، «انسجام» و «مکتبی بودن» و «ساده‌نویسی» نوعی فتح باب است. متن یادداشت حجت‌الاسلام روح‌الله توحیدی‌نیا، پژوهشگر پژوهشگاه حوزه و دانشگاه به نقل از ایکنا به شرح زیر است: با رحلت مورخ ژرف‌نگر تاریخ اهل بیت(ع)، علامه سید جعفر مرتضی عاملی و در سالگرد شهادت امام رضا(ع)، شایسته است نگاهی …

اگر در آستانه انقلاب اسلامی و سپس پیروزی آن مناسبات شیعه و سنی به بهترین دوران خود رسیده بود، اما اکنون عوامل مختلف سیاسی که خارج از اراده علمای شیعه و سنی بوده است و هم‌چنین بحث اقتدارگرایی و قدرت محوری و قدرت مداری تبدیل به مسئله جدی اهل تسنن و تشیع تبدیل‌شده است و بدین‌جهت مناسبات شیعه و سنی به بدترین موقعیت خود رسیده است. اختصاصی شبکه اجتهاد: تقریب مذاهب اسلامی و یگانه شدن صفوف مسلمانان در برابر دشمنان اسلام، آرزوی دیرینه شخصیت‌های منصف و دلسوز جهان اسلام و یکی از بزرگ‌ترین هدف‌های نظام جمهوری اسلامی ایران بوده است. …

شخصیت شلتوت را باید از طرفی شخصیت قرآنی و از طرف دیگر شخصیت کلامی و از طرفی هم شخصیت اجتماعی محسوب کرد. این سه شخصیت اگر کنار هم قرار بگیرند، هم نگاه انسان به قرآن و هم نگاه او به اصلاح جامعه درست می‌شود و هم انسان در زمین کلام اساسی اسلام حرکت می‌کند. اختصاصی شبکه اجتهاد: محمود شلتوت با عنوان مشهور «شیخ شلتوت» از بزرگان اهل سنت، محقق، مفسر، فقیه اصولی، ادیب لغوی مصری و از رؤسای دانشگاه الازهر و از مؤسسان دارالتقریب بین المذاهب الاسلامیه است. وی از مدافعان و از فعالان وحدت بین شیعه و سنی بود …

اصطلاح غلطی رایج شده است تحت این عنوان که «موضوع‌شناسی کار کارشناسانه هست و حکم شناسی کار فقیه» و با همین دیدگاه اکنون وقتی می‌خواهند موضوع‌شناسی کنند فقیه می‌گوید کار من نیست کارشناسی بیاورید تا آن را توصیف کند و چون کار من حکم شناسی هست روی توصیف او حکم صادر می‌کنم. اختصاصی شبکه اجتهاد: ۸ آبان‌ماه، روز پدافند غیرعامل نام‌گذاری شده است؛ عنوانی که حتی برای معنای آن نیز برای بسیاری نامشخص است چه رسد به اینکه رابطه فقه با آن را بدانند. حجت‌الاسلام احمد رهدار اما به مناسبت تلاش‌های علمی‌اش در عرصه فقه سیاسی و امنیتی، کاملاً با …

همه حوزه‌ها دچار خسارت شده‌اند و این امر منحصر به حوزه خراسان نیست. شخصیت‌های بزرگی در نجف مثل مرحوم نائینی، کمپانی و…بوده‌اند و اکنون چنین اشخاصی در آن سطح نداریم. در قم هم شخصیت‌هایی چون آیت‌الله محقق داماد، آیت‌الله بروجردی، سید محمدتقی خوانساری بوده‌اند، ولی اکنون در آن سطح چنین بزرگانی را نداریم. حوزه دچار فقر نیروی انسانی به‌طورکلی هست. اختصاصی شبکه اجتهاد: حوزه علمیه خراسان از مدارس و کانون‌های شیعی است که در نهضت علمی امامیه، نقش مهمی ایفا کرده است. حوزه مشهد امروزه بعد از حوزه‌های علمیه نجف و قم از حوزه‌های بزرگ شیعه به شمار می‌رود و …