اندیشوران فقهی

اصطلاح غلطی رایج شده است تحت این عنوان که «موضوع‌شناسی کار کارشناسانه هست و حکم شناسی کار فقیه» و با همین دیدگاه اکنون وقتی می‌خواهند موضوع‌شناسی کنند فقیه می‌گوید کار من نیست کارشناسی بیاورید تا آن را توصیف کند و چون کار من حکم شناسی هست روی توصیف او حکم صادر می‌کنم. اختصاصی شبکه اجتهاد: ۸ آبان‌ماه، روز پدافند غیرعامل …

همه حوزه‌ها دچار خسارت شده‌اند و این امر منحصر به حوزه خراسان نیست. شخصیت‌های بزرگی در نجف مثل مرحوم نائینی، کمپانی و…بوده‌اند و اکنون چنین اشخاصی در آن سطح نداریم. در قم هم شخصیت‌هایی چون آیت‌الله محقق داماد، آیت‌الله بروجردی، سید محمدتقی خوانساری بوده‌اند، ولی اکنون در آن سطح چنین بزرگانی را نداریم. حوزه دچار فقر نیروی انسانی به‌طورکلی هست. …

حوزه خراسان از جهت استعدادها و امکاناتی که در اختیار دارد حوزه بسیار خوبی است. همچنان که طلبه‌هایی که از مشهد به قم هجرت می‌کنند، جایگاه بسیار خوبی در حوزه علمیه قم پیدا می‌کنند و این نشان می‌دهد که به لحاظ کیفی حوزه مشهد در وضعیت خوبی قرار دارد. اختصاصی شبکه اجتهاد: حوزه علمیه خراسان با پیشینه کهن خود از مهم‌ترین …

اختصاصی شبکه اجتهاد: در روزهای پایانی اسفند ۹۶ جمعی از پژوهشگران جوان حوزوی و دانشگاهی که در زمینه نسبت علم و دین و مساله علم‌دینی فعالیت می‌کردند در نشستی برای هم‌اندیشی گرد هم آمدند. تمامی این جوانان نمایندگانی بودند که از سوی اساتید صاحب ایده و نظریه در زمینه علم‌دینی معرفی شده بودند و در کنار آنها نیز نمایندگان موسسات …

مهم‌ترین ویژگی علمی حاج‌آقا مصطفی، استقلال رأی او بود. او حتی از امام هم مستقل بود، البته نه در مبانی. او بهترین مفسر درس اصول امام است و اگر کسی بخواهد مبانی امام در اصول را کامل بفهمد، بهتر است کتاب اصول الفقه حاج‌آقا مصطفی را مطالعه کند. حاج‌آقا مصطفی معتقد بود درس اصول باید پیراسته و اصلاح و اضافات …

یک وقتی مجلس شورای اسلامی در قالب بند جیم به مشکلاتی خورد که برخی با مصوبه مجلس مخالفت کردند. بند جیم همان اصلاحات ارضی شاه است. مرحوم امام شورای مصلحت را برای این جهت تشکیل داد. من فکر کردم که چقدر ما با ضرورات کار داریم؟ ولایت فقیه و ضرورات را چقدر خرج کنیم؟ آیا اصلاً اصل دین را درست …

قائم مقام مرکز امور نخبگان حوزه علمیه قم با تأکید بر اینکه فقه حکومتی و فقه نظام به‌ لحاظ مفهومی به هم مرتبط‌ هستند، گفت: این دو مفهوم به حمل شایع مساوق‌اند، ولی به حمل اولی، متفاوت هستند. در فقه فردی هم این نظامات وجود دارد به این سبب که انسان نیز یک دستگاه و نظام دارد. حتی اگر فردی …

شبکه اجتهاد: اواخر مهر ۱۲۰۸ شمسی در سال‌های پایانی سلطنت فتحعلی شاه قاجار، بیمای وبا در کاشان و نراق قربانیان زیادی گرفت. ملا احمد نراقی هم که مجتهد نامدار شیعه و استاد فقهای بزرگی همچون شیخ مرتضی انصاری بود، مبتلا به این بیماری شد و در سن ۵۸ سالگی درگذشت. ملا احمد علاوه بر اینکه شاگرد پدرش ملا مهدی نراقی …

‌حجت‌الاسلام حسون رئیس مرکز پژوهش‌های اعتقادی وابسته به دفتر حضرت آیت‌الله سیستانی گفت: امروز حوزه علمیه نجف از فعالیت‌های قم اطلاعی ندارد به همین دلیل باید فعالیت‌های بخش عربی رسان‌های حوزه بیشتر و قوی تر باشد. البته طی سال‌های گذشته و با فرستادن کتاب‌هایی که در قم تالیف شده و همچنین حضور فضلای قم در همایش‌ها و کنفرانسهای عراق این …

رئیس دانشگاه ادیان و مذاهب با بیان اینکه محکم‌ترین و پیوسته‌ترین شبکه روحانیت در جهان روحانیت شیعه است، گفت: در برخی مسائل اجتماعی که مراجع فتوایی دارند، ولی فقیه باید رأی نهایی را بدهد و جزء موضوعات حکومتی است؛ کشور ما بن‌بست ندارد و علاوه بر ولی فقیه، شورای نگهبان و مجمع تشخیص مصلحت نظام حضور دارند و در مواردی …

‌آیت‌الله صالحی به عنوان دومین رئیس شورای علمای شیعه افغانستان انتخاب شد. به گزارش شبکه اجتهاد، شورای علمای شیعه افغانستان در پانزدهمین نشست خود ‌آیت‌الله محمد‌هاشم صالحی را به ریاست این شورا انتخاب کرد. آیت‌الله محمد آصف محسنی موسس و رئیس شورای علمای شیعه افغانستان چندی قبل دار فانی را وداع گفت که پس از ایشان، آیت‌الله محمد‌هاشم صالحی به …

نیازمندیم برای ارتقا و توسعه فقهی جامعه خود، تحمل اجتماعی را بالا ببریم و این فتاوایی که احیاناً به مذاق عده‌ای خوش نیاید را فرصت تلقی کنیم نه تهدید؛ اگر بخواهد از جایگاه یک حکومت دینی برآید بایستی نظام ولایت فقیه برای جامعه برنامه ریزی کند به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر مرتضی جوادی آملی در گفت وگو با …

دبیر شورای راهبردی الگوی پیشرفت اسلامی با تأکید بر اینکه تمام نظریات الگوی پیشرفت اسلامی دارای بخش تصمیم است، گفت: اینکه ما ادعا می‌کنیم نقشه الگوی پیشرفت جامعه اسلامی همین الان قابلیت اداره جامعه را دارد به دلیل غلبه وجود تصمیم در این نظریات فقهی است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام علی کشوری دبیر شورای راهبردی الگوی پیشرفت اسلامی در …

شبکه اجتهاد: آیت‌الله میرزا خلیل کمره‌ای (۱۳۶۳-۱۲۷۷ ش) را به عنوان آخوندی روشنفکر می‌شناسند که هم شاگرد مؤسس حوزه قم و مقبول طیف سنتی بود و هم با نواندیشان دینی ارتباطات فراوانی داشت. میرزا خلیل روحانی پرتلاش و پرکاری بوده و همین که سال ۱۳۴۸ به نیکسون؛ رییس‌جمهور وقت امریکا نامه می‌نویسد و «فتح بی‌غرور کره ماه» را تبریک می‌گوید …

اخیراً در میان علماء اهل سنت برخی فتاوی صادر شده و اینهمه قتل و خونریزی و نابسامانی‌ها را در جامعه اسلامی محکوم کردند. اثراتی هم در بین شیعیان مراجع تقلید از نجف، قم و سایر شهرستانها داشته که ایشان تلاش تقریبی را نوعی جهاد دانسته‌اند. از طرفی هم از این بالاتر نداریم که مقام معظم رهبری سب و لعن به …

بیست‌ودومین اجلاسیه عمومی نشست دوره‌ای اساتید با موضوع «تدریس در حوزه چالش‌‌ها و راهکارها» با حضور جمع کثیری از اساتید سطوح عالی و خارج حوزه علمیه قم شب گذشته در بیت آیت‌الله لطف‌الله صافی گلپایگانی برگزار گردید. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در این جلسه که آیت‌الله صافی گلپایگانی حضور داشت، حجت‌الاسلام سید حسین امامی به‌عنوان مجری اجلاسیه گزارشی از فعالیت‌های …

بعد از گذشت نزدیک به هفتاد سال از عمر التقریب که مرحوم آیت‌الله بروجردی و شیخ شلتوت در مصر و دیگران که داعیه‌اش را داشتند ما هنوز دچار ابهامیم که مقصود از تقریب چیست؟ آیا تقریب سیاسی مد نظر است یا منظور ایجاد یک جبهه متحد سیاسی است یا هدف تقریب بین عقاید است؟ اختصاصی شبکه اجتهاد: اختلافاتی که از …

بسیاری از مشکلاتی که نظام سیاسی ما در امروز از آن رنج می‌برد و باعث عدم اجرای سیاستهای متقن و اصولی ولی فقیه در سطح جامعه و روابط بین الملل می‌گردد، بخاطر همین تفکیک قوا و دادن قدرت به افراد بدون صلاحیت است. کمااینکه ایشان انتخاب رئیس بر اساس رأی اکثریت را مخالف تعالیم ارزشمند دینی می‌دانستند که در کتب …

مدیر جامعه‌الزهراء(س) با بیان اینکه فقه بدون پاسخگویی به مسائل زمانه دفن می‌شود، تصریح کرد: پژوهشی که جدا از نیاز مردم و فارغ از آن‌ها باشد و از عواطف، احساسات و آراء و نظرات ایشان به دور باشد، نمی‌تواند پژوهش موفقی باشد؛ زیرا پژوهش و دانش باید درمان درد مردم باشد و دارویی که با توجه به درد مردم نسخه …

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با بیان اینکه فعالیت مراکز تربیت قاضی مطلوب نبوده است گفت: قوه قضاییه باید قضاتی را تربیت کند که قدرت و درک کافی از مباحث فقهی داشته باشند و در گام دوم انقلاب، قوه قضاییه باید به جایگاه فقهی خود بازگردد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله محمدجواد فاضل لنکرانی،‌ عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه …

آیت‌الله اعرافی با اشاره به پارادوکس مطرح در مورد وکالت گفت: امروزه در مورد وکالت این پارادوکس مطرح است که آیا وکیل باید منافع شخص موکل را به هر طریقی تامین کند و یا اینکه باید منافع عموم جامعه و حق و عدالت حقیقی را تامین کند، که در حوزه فقه وکالتی به این پارادوکس پاسخ داده می‌شود. به گزارش …

عضو مجلس خبرگان رهبری با تأکید بر ضرورت بازنگری مجدد در رساله‌‌های عملیه، اظهار کرد: باید مسائلی را که کاربرد کمتری دارند جدا و در رساله‌‌های سطح بالاتری بیاوریم و به جای آن ضابطه‌‌های اخلاقی را به صورت شفاف به مردم آموزش دهیم. همچنین مسائل مستحدثی را که روزمره به آن نیازمندیم باید در رساله‌‌های عملیه بگنجانیم. به گزارش شبکه …

استاد علیرضا اعرافی، در درس خارج فقه روابط اجتماعی گفت: کتابی که در فقه جای آن خالی است، «فقه روابط عام اجتماعی» است. این فقه و این کتاب در حقیقت متکفل بیان اصول و ضوابط و قواعد و احکام حاکم بر روابط یک انسان با انسان‌های دیگر با قطع‌نظر از این عناوین خاص است. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله علیرضا …

امام موسی صدر به لبنان رفت تا در راه خدمت به شیعیان و نمایاندن چهره زیبای مکتب اهل بیت(ع) به دنیای آن روز قدم بردارد و در سه حوزه بازسازی هویت و انسجام شیعیان، پرچم داری حرکت گفتگوی ادیان و تقریب مذاهب و تأسیس جامعه مقاوم لبنانی کارهای جدی انجام داد. به گزارش شبکه اجتهاد، مراسم رونمایی از «پایگاه تخصصی …

اگر بخواهیم طلبه‌ای که هنوز درگیر سطح عالی حوزه است را درگیر مسائل تخصصی کنیم و تمرکز او را در تحصیل گام‌های اولیه فقه و اصول از بین ببریم، آن روش و سنت کهن آموزشی حوزه آسیب می‌بیند و طلبه نمی‌تواند آنچه که در نظام سنتی حوزه است کسب کند و به درجه احتهاد برسد و تسلط به مباحث فقه، …

عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات زن و خانواده با بیان اینکه کتب فقهی از جواهر گرفته تا کتب متأخر به مسایل فقهی زنان بی‌توجه بوده یا با نگاه مردانه شکل گرفته است، تأکید کرد: اگر تحول در حوزه خواهران را می‌خواهیم، این تحول با وجود افرادی که معتقدند زنان مثلاً فقه و فلسفه نمی‌فهمند و بدون تخصصی کافی جریان‌سازی می‌کنند، …

ما در دانش فقه با یک سیستم استدلال‌آوری (argumentation) مبتنی بر دانش «اصول فقه» مواجه هستیم که مانند آنرا در سایر دانش‌ها شاهد نیستیم. بنابراین، وقتی شما در عرصه دانشی مانند تفسیر می‌خواهید کار مقایسه‌ای انجام بدهید، یک سری مقایسه مورد به مورد می‌توانید داشت که معمولاً به سرانجامی منتهی نخواهد شد؛ اما در فقه نظر به اینکه همه مذاهب …

مرحوم حاج شیخ عباسعلی اسلامی یک روحانی در دوره شاه که هیچ امکانات دولتی نداشت، شیخ عباسعلی اسلامی بعد از شهریور ۲۰ که مجال این گونه خدمات نبود، قبل از شهریور ۲۰ ایشان برمه بوده و لکهنو و رامپور و شهرهای مختلف هند و بعد که ایران و تهران می‌آید اواخر عمرش بیش از ۱۶۰ دبستان، راهنمایی، دبیرستان در نقاط …

در سابق مردم له له می‌زدند برای وجود روحانی. خدمت آیت‌الله بروجردی می‌رسیدند، خدمت ‌آیت‌الله گلپایگانی می‌رسیدند. طومار امضاء می‌کردند، دعوت می‌کردند و علما را با عزت و احترام به شهرشان می‌بردند. مرحوم سید ابوالحسن اصفهانی، مرحوم ‌آیت‌الله حکیم، اینها نمایندگان روحانی خود را به سرتاسر بلاد می‌فرستادند. اما قبل از آن دعوت عام مردم آن شهر بود. اگر دعوتی …

استاد حوزه علمیه قم راه‌‌اندازی دو رشته علمی تحت عنوان «کلام وحدت» و «فقه وحدت» را در ارتباط با وحدت اسلامی ضروری دانست و گفت: تحقق بخشیدن به هر یک از این دو رشته، نیاز به تحقق رشته دیگر را نفی نمی‌کند، از این‌رو حوزه‌های علمیه باید این دو رشته را ایجاد کنند. به گزارش شبکه اجتهاد به‌ نقل‌ از …