در نشستی که پیرامون امر به معروف و نهی از منکر برگزار شد، ضمن بازخوانی قیام امام حسین(ع) با توجه به کتاب حماسه حسینی، بیان شد: با توجه به نصوص دینی اصول دینی زمانی در جامعه اجرا میشود که امر به معروف و نهی از منکر اجرا شود. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست «امر به معروف و نهی از منکر …
Read More »دیدگاه و گزارش
ظرفیتشناسی حکم حکومتی درباره احکام وضعی با محوریت اسناد غیر رسمی
در نشست «ظرفیتشناسی حکم حکومتی» با تأکید بر استفاده از ظرفیت حکم حکومتی در برخی موارد از جمله بحث اعتبار اسناد رسمی، بیان شد که نباید در استفاده از حکم حکومتی دایره آن را به هر موضوعی تعمیم دهیم، بلکه قبل از آن راهکارهایی برای رفع تعارضات و مشکلات وجود دارد. به گزارش شبکه اجتهاد، به اعتقاد کارشناسان، شناختهشدهترین معضل …
Read More »برخی حقوقدانان معاصر تلقی درستی از فقه ندارند
عضو هیأت علمی گروه حقوق عمومی پردیس فارابی دانشگاه تهران گفت: برخی از حقوقدانان معاصر که وارد بحث ارتباط فقه و حقوق شدهاند در این زمینه دچار اشتباه شدهاند که میگویند در حقوق یک اصل محوری وجود دارد که به نام یکسان و برابر بودن همه افراد است در حالی که چنین اصل محوری در فقه وجود ندارد و این …
Read More »احکام ولایی و حکومتی آخوند خراسانی؛ از صدور فرمان مشروطه تا اعلام جهاد علیه روسیه
مرحوم ملا محمد کاظم خراسانی معروف به آخوند خراسانی، از مراجع تقلید و عالمان اصول فقه قرن چهاردهم قمری است که آشنایان با سیاست، او را با تلاشهایش در مشروطیت میشناسند و سالکان اجتهاد، سالیانی از عمر تحصیلی خود را از طریق کتاب کفایه الاصول، به انس با نظریات او میگذرانند. با اینکه او در حوزه مسائل سیاسی کتاب یا …
Read More »حکومت در میان تسلیم شدن به وضع موجود و کوشش در جهت مطلوب
شبکه اجتهاد: ششمین صفحه از فصل سیزدهم مجله تصویری «زاویه» با موضوع «ایده نهاد علم برای بهبود دینداری در ایران» برای بار دوم میزبان گفتوگوی مهدی نصیری، پژوهشگر مسائل دینی و علیرضا شجاعیزند، دانشیار جامعهشناسی دانشگاه تربیت مدرس بود و اساتید مذکور به ادامه بحث هفته گذشتهشان در این برنامه پرداختند. شیوه حکمرانی و رفتار حاکمان ما، چه تاثیری بر …
Read More »جزئیاتی از پروژه فقهی «حفظ نظام»
اهمیت موضوع حفظ نظام در فقه اسلامی و برداشتهای نادرست درباره آن گاه مایه سوء استفاده از آن یا طرح شبههها درباره ماهیت حکومت دینی میشود و نیز شناخت فروع و لوازم وجوب حفظ نظام به عنوان یک حکم شرعی در حوزههای مختلف اجتماعی و سیاسی و نقش مستقیمی که در زندگی فردی و اجتماعی و روزمره مردم دارد، از …
Read More »فتوا، مساوی با قانون نیست و نمیتواند الزاماً جای قانون را بگیرد/ با تعدد فتوا نمیتوان زندگی اجتماعی مطلوب را ساماندهی کرد
اختصاصی شبکه اجتهاد: حجتالاسلام والمسلمین دکتر محمدجواد ارسطا، دانشیار و عضو هیئت علمی و مدیر پیشین گروه حقوق عمومی پردیس فارابی دانشگاه تهران، از اساتید حوزه و دانشگاه و دارای مدرک دکتری حقوق خصوصی و با سابقه ۲۷ سال تدریس در رشته حقوق است. او در سوابق خود ریاست دانشگاه باقرالعلوم(ع)، مدیریت گروه حقوق خصوصی مرکز تحقیقات قوه قضائیه و …
Read More »زعامت سیاسی فقیه در اندیشه آیتالله خویی
اگر یک فقیه ولایت مطلقه فقیه را بپذیرد، زعامت سیاسی را هم پذیرفته است. اما اگر یک فقیه، ولایت مطلقه را نپذیرد، بدین معنا نیست که زعامت سیاسی فقیه را هم نپذیرفته است، بلکه ممکن است زعامت سیاسی را از راه دیگری – غیر از دلیل ولایت مطلقه – اثبات کند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین دکتر محمدجواد ارسطا …
Read More »اصل کرامت بر همه قواعد فقهی مقدم است/ امام میگفت: ارتداد، تغییر عقیده نیست بلکه محاربه است!
مرحوم شهید مطهری از این داستان استفاده میکند و میگوید: بالأخره ابن ملجم درعینحالی که مجرم و جنایتکار هست، دارای حقوقی نیز هست که کرامت از آنها است. لذا اینکه امیرالمؤمنین (ع) میفرماید حق ندارید او را مُثله کنید، حق ندارید او را نسبت به من مجازات بیشتری کنید، این همان معنایی است که میگوییم کرامتش ذاتی است؛ در کنار …
Read More »حقوق بشر اسلامی، عقلائی است نه اعطائی و شرعی
اختصاصی شبکه اجتهاد: حقوق بشر از مستمسکهای همیشگی جهان غرب علیه کشورهای اسلامی از جمله جمهوری اسلامی ایران است. در این میان اما پرسشی که مطرح است این است که آیا به لحاظ تئوریک، آموزههای حقوق بشر غربی مورد تأیید اسلام هست یا آنکه حقوق بشر اسلامی متفاوت از حقوق بشر غربی و مصطلح آن است. به بهانه روز حقوق …
Read More »جدال بر سر «تقدس»
شبکه اجتهاد: ماجرای رقص و آواز زنان بیحجاب در مراسم افتتاحیه بازیهای غرب آسیا در ورزشگاه بینالمللی کربلا که بر اساس قصه تاریخی هزار و یک شب شهرزاد قصهگو برگزار شد، موجی از اعتراضات و بحثها درباره حرمت شهرهای مقدس مذهبی را به دنبال داشته است. این ورزشگاه که بر خلاف شایعات برخی رسانههای ایرانی، با هزینه دولت عراق و …
Read More »ویژگیهای نظام سیاسی مطلوب در آرای شیخ فضلالله نوری
شبکه اجتهاد: شهید شیخ فضلالله نوری از علمای مطرح دوران مشروطه بود که دیدگاههای وی در امور سیاسی در آن برهه تاریخی در نوع خود بینظیر بود. از منظر شیخ فضلالله، نظام سیاسی مطلوب یک نظام قانونی است. او همچنین بر اسلامی بودن مجلس تاکید دارد و معتقد به آزادی در چارچوب موازین اسلامی است. شیخ همچنین به نیابت فقها …
Read More »گذار گفتمان اسلامی برای معرفی اعلامیه خاص در زمینه حقوق بشر برای جامعه جهانی
شبکه اجتهاد: گفتمان اسلامی چه از سوی متفکران و تشکلهای دینی مستقل و چه از سوی دولتهای مسلمان طی ۴ دهه گذشته تلاشهای متنوعی معمول داشته تا در برابر گفتمان جاری پس از تصویب اعلامیه حقوق بشر مصوب سازمان ملل در ۱۹۴۸، سندهای مشخصی را به عنوان اعلامیه حقوق بشر مورد تائید نگاه اسلامی یا برخاسته از دغدغههای جوامع مسلمان …
Read More »سیاست روشنی در گزینش نظریه فقهی بهعنوان مبنای تقنین نداریم/ در تقنین دنبال آن دسته از نظریات فقهی برویم که قابلیت اجرایی دارد
ما در گزینش نظریه فقهی بعنوان مبنای تقنین باید یک سیاستی داشته باشیم که آن سیاست الان روشن نیست. بر اساس تجاربی که بنده دارم، ما باید دنبال آن دسته از نظریات فقهی برویم که قابلیت اجرایی دارد و یا چالش کمتری به دنبال دارد و خواستههای افراد جامعه را بیشتر تأمین میکند. ولی در مواردی که ما نظریه فقهیِ …
Read More »ظرفیت «فقه ولایی» در نیازهای حکومتی مغفول مانده است/ اثرگذاری فقه ولایی بر مباحث اصول
آیتالله سیداحمد مددی با بیان اینکه فقه شیعه اساساً «ولایی و استنباطی» است، تصریح کرد: «فقه ولایی» بر خیلی از مسائل اصول اثرگذار است، به ویژه در بحث «تعارض» نبود «اصول فقه ولایی» سبب شده است تا با مشکلات مختلفی روبهرو شویم و در نتیجه هنگام روی آوردن به «فقه ولایی» در جمهوری اسلامی، ناچار شدیم نهادهایی مانند مجلس خبرگان، …
Read More »مسئولیتهای دولت مردم سالار درباره مشارکت سیاسی مردم
حکومتهای مردم سالار امروز که در آن بیشترین امکان برای مشارکت فعالانه مردم در عرصه سیاسی تسهیل گشته، از حکومتهای دیگر که کمترین زمینه برای استیفای حقوق سیاسی مردم وجود دارد، مشروعیت بیشتری برخوردارند و هر گونه توافق در زمینه تضمین حقوق سیاسی مردم در خصوص امکان مشارکت بیشتر آنان در فرایندهای تصمیم سازی، برای حاکم علاوه بر الزام قانونی، …
Read More »شورای نگهبان؛ پاسدار شرع و قانون
شبکه اجتهاد: شورای نگهبان نهادی بهغایت مهم در کل ساختار نظام جمهوری اسلامی که وظیفه حراست از شرع و قانون را بهعهده دارد. در آستانه سالروز تأسیس نهاد شورای نگهبان، رهبر انقلاب در احکامی، سه فقیه از میان مجموع ۶ فقیه این شورا را منصوب کردند.آیتالله خامنهای در احکام جداگانهای آقایان آیتالله یزدی و آیتالله آملیلاریجانی را با توجه به …
Read More »فرصتها و تهدیدهای جهانی شدن در عرصه فقه سیاسی
عضو هیأت علمی دانشگاه باقرالعلوم(ع) گفت: جهانی شدن پدیدهای است که در حال وقوع و اتفاق است و فقه سیاسی نرم افزار اداره جامعه است. سوال بحث ما این است که آیا فقه سیاسی میتواند از جهانی شدن به خوبی بهرهمند شود یا خیر؟ جهانی شدن به مثابه پدیدهای جدید و نزاع گفتمانی چه فرصتها و تهدیدهایی برای فقه سیاسی …
Read More »مقایسهی ارزش اثباتی سند رسمی و شهادت شهود از منظر فقه و حقوق معاصر
رساله سطح چهار طلبه حوزه علمیه خراسان با عنوان «مقایسهی ارزش اثباتی سند رسمی و شهادت شهود از منظر فقه و حقوق معاصر» دفاع شد. به گزارش شبکه اجتهاد، جلسه دفاعیه رساله سطح چهار حجتالاسلام سیدعلی صالح، با عنوان «مقایسهی ارزش اثباتی سند رسمی و شهادت شهود از منظر فقه و حقوق معاصر» با حضور حجج اسلام والمسلمین سیدمحسن حسینی …
Read More »«حجاب اجباری» یا «حجاب قانونی»؟
حجتالاسلام حسین سوزنچی با بیان اینکه طرح بحث حجاب اجباری یک مغالطه است، گفت: عدم رعایت قانون حجاب برای دیگران مزاحمت ایجاد میکند. قانون حجاب برای عرصه عمومی است. به گزارش شبکه اجتهاد، بحث حجاب از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی همواره مورد توجه اندیشمندان و علمای کشور بوده است و گفتگوهای بسیاری در مورد الزام به شریعت توسط حکومت و …
Read More »اجرای حدود شرعی در معرض دید عموم مردم در زمانه کنونی، آری یا خیر؟
شبکه اجتهاد: اخیرا با اجرای یک حکم شلاق در اهواز برای جرم سرقت، بار دیگر توجهات بسیاری از مخاطبان در داخل و خارج کشور به موضوع اجرای مجازتهای بدنی در معرض دید عموم جامعه جلب شد و تحلیل و تفسیرهای مختلفی ارائه گردید. آنها که صرفا بر اساس موازین بین المللی داوری میکنند طبیعتا نگاه منفی را منعکس کردند چرا …
Read More »راهبردهای گسترش آزادیهای مشروع در دستگاه قضا
رهبر انقلاب در پیام هشت مادهای انتصاب ریاست جدید قوهی قضاییه، از رئیس جدید این قوه خواستند که گسترش عدل و احیاء حقوق عامه و آزادیهای مشروع را که در شمار اهداف قوهی قضاییه در قانون اساسی است، در رأس برنامههای خود قرار دهد. همچنین مردمی بودن و ضدیت با فساد را در برنامههای تحول قوهی قضاییه بگنجاند و رعایت …
Read More »ایجاد تنش در مردم توسط دولت مصداق نقض کرامت انسانی است
عضو هیأت علمی پردیس فارابی دانشگاه تهران گفت: بر اساس حقوق اسلامی حتی ترساندن افراد که باعث نقض کرامت انسانها میشوند وصف «مجرمانه» دارد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین دکتر محمدجواد ارسطا، عضو هیأت علمی پردیس فارابی دانشگاه تهران عنوان کرد: جلد دوم «نظام حقوق بشر اسلامی» کتاب جدیدی است که در حال نگارش آن هستم. این کتاب تقریرات …
Read More »معیارهای قانون و فقه به هم نزدیک شوند
حجتالاسلام روحالله شریعتی گفت: فقها باید در مورد مسائل جدید معیارهای دینی را ارائه کنند و حقوقدانها و اقتصاددانها از این معیارها قوانین را ثبت و ضبط کنند و با توجه به این معیارها راهکاری ارائه کنند که منطبق با مبانی دینی هم باشد. باید در کشور قانون حاکم باشد، امکان ندارد در مورد مسائل قانون یک حرف بزند و …
Read More »دولت باید تحقق واجبات کفایی را تضمین کند
کرسی علمی- ترویجی «تبدیل واجب کفایی به واجب حکومتی در ظرف نظام سیاسی» به همت پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، هفته گذشته در دفتر قم این پژوهشگاه با ارائه حجتالاسلام دکتر سید سجاد ایزدهی برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام ایزدهی گونههای متفاوتی از وجوب در فقه شیعه را مطرح کرد و گفت: از گونههای مختلف وجوب در فقه …
Read More »ماجرای «برابری دیه زن و مرد» چیست؟
انتشار رای وحدت رویهای از سوی هیات عمومی دیوان عالی کشور در باره دیه زن و مرد در روزهای اخیر خبرساز شد. به گزارش شبکه اجتهاد، پس از انتشار رأی وحدت رویه شماره ۷۷۷، ۱۳۹۸/۲/۳۱ هیأت عمومی دیوان عالی کشور در رابطه با «پرداخت معادل تفاوت دیه زنان تا سقف دیه مردان» مباحثی در این رابطه مطرح شد و برخی …
Read More »رویکرد دستگاه قضا را در جهت حفظ حقوق عامه تغییر میدهیم
یک سری سازوکارها و ساختارهایی را که قانون اساسی تعریف کرده است؛ مثل سازمان بازرسی کل کشور که بخش نظارت را بر عهده دارد یا دیوان عدالت اداری که هر تصمیمی در دستگاههای اداری کشور بر خلاف قانون و قانون اساسی و سیاستهای قطعی کشور گرفته شود، باید آنها را ملغی کند. این ضمانتها را قانونگذار برای ما گذاشته و …
Read More »روایت رهبری؛ مناسبات جمهوریت و اسلامیت در انتخاب ولی فقیه
کتاب در سه فصل تبیین شده است، رسمیت یافتن ولایت فقیه در قانون اساسی، ماجرای آقای منتظری و انتخاب حضرت آقا در سال ۶۸. اگر بخواهم این الگوی مشترک را برایتان توضیح بدهم، این الگو عبارت است از عالیترین تجلّی مناسبات اسلامیت و جمهوریت در انتخاب ولی فقیه. یعنی در فرآیند انتخاب ولی فقیه شما عالیترین مناسبات جمهوریت و اسلامیت …
Read More »نخستین «کلینیک حقوق کودک» در قم افتتاح شد
نخستین «کلینیک حقوق کودک» با حضور معاون وزیر دادگستری و تعدادی از اساتید برجسته حقوقی در دانشگاه مفید قم افتتاح شد. به گزارش شبکه اجتهاد، نخستین کلینیک حقوق کودک در دانشگاه مفید افتتاح شد. در بخشی از این برنامه، محسن برهان مجرد، مدیر کلینیک حقوق دانشگاه مفید گفت: کلینیک حقوق دانشگاه مفید از سال ۸۶ فعالیت خود را آغاز کرده …
Read More »سه راه فقهی برای انحصاری کردن سند رسمی
حجتالاسلام صرامی پیرامون ظرفیتهای فقه در تقدم سند رسمی بر سند غیر رسمی در هنگام تعارض گفت: به نظر ما در این مورد سه راه وجود دارد؛ راه اول این است که بگوییم موضوع حجیت بینه با توجه به مانع وجود ندارد. راه دوم بینه اماره است و بر همین اساس، اگر علم و یا اطمینان بر خلافش باشد از …
Read More »