دیدگاه و گزارش

شبکه اجتهاد: میرزا محمدحسین نائینی، در بیست‌وششم خرداد سال ۱۲۳۹ در نائین به‌دنیا آمد و در بیست‌وسوم مرداد ۱۳۱۵ در نجف، چشم از جهان فروبست. نائینی، از حیث گرایشات سیاسی به آخوند خراسانی و سید جمال‌الدین اسدآبادی نزدیک بود و البته برخلاف برخی از هم‌فکرانش به ولایت فقیه معتقد بود و در کنار این اعتقادش، از نخستین‌‌اندیش‌مندانی هم به شمار می‌رود که به صراحت از لزوم وجود قانون اساسی در دولت اسلامی سخن به میان کشیده است. شاید بتوان گفت مهم‌ترین اثر او کتاب «تنبیه‌الامه و تنزیه‌ المله» می‌باشد که در آن به دفاع از مشروطه پرداخته است؛ گرچه این …

شبکه اجتهاد: نوشتن ستایش‌آمیز درباره میرزا محمدحسین نائینی (۱۳۱۵-۱۲۳۹) سهل است؛ خیل پژوهشگرانی که از وی ستایش می‌کنند، و درباره نوآوری‌های وی می‌نویسند، به حد کافی حجت و امکان برای نویسندگان فراهم می‌کند، که بی‌هیچ نگرانی درباره وی قلم‌فرسایی کنند. اما، من قصد دارم نوشته خود را با عنوان «بحران بی‌بنیادی» در اثر نائینی یعنی “تنبیه الامه و تنزیه المله” آغاز کنم. ۱- نوشته نائینی به یک عبارت نوشته فیلسوفانه‌ای نیست؛ کتاب از اسلوب فیلسوفانه برای تحلیل پدیدار سیاست بهره نمی‌گیرد، و نویسنده اصراری برای پی‌گیری ریشه‌ای گزاره‌های کلیدی‌اش و تن دادن به الزامات نظری آنها را ندارد. اما، با‌وجوداین، …

مداخله بشردوستانه جهت تأمین و تضمین رعایت حقوق انسان‌هاست که در حقوق اسلام دارای مبانی قرآنی، روایی، اجماع و عقل‌ می‌باشد و بر اصول اولیه کرامت انسان، تألیف قلوب، تولی و تبری استوار است و دارای مصادیقی از جمله حمایت از مستضعفان و حق طلبان‌ می‌باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، مجید وزیری استادیار گروه فقه و حقوق اسلامی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران و جبار محمدی بلبان آبادی دانشجوی کارشناس ارشد فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران در مقاله «بررسی مداخله بشردوستانه در نظام فقهی اسلام»‌ می‌نویسند: یکی از اهداف اساسی حقوق اسلام و بین الملل …

عضو هیئت علمی پژوهشکده اسلام تمدنی معتقد است نائینی لوازم استقرار و بقاء تمدن اسلامی را مشروط به امور مهمی هم چون: عدالت، شورا، آزادی و مساوات آحاد مسلمین با اشخاص خلفاء و بطانه (نزدیکان) ایشان در حقوق می‌داند که از این میان از نقش اساسی استبداد و مقومات آن به عنوان عامل مهم و بنیادین در سقوط تمدن یاد می‌کند. به گزارش شبکه اجتهاد، امروز سالروز درگذشت آیت‌الله میرزا محمدحسین نائینی غروی (۲۶خرداد ۱۲۳۹ – ۲۳ مرداد ۱۳۱۵)، مشهور به میرزای نائینی است. او تحصیلاتش را در نائین، اصفهان، نجف، سامرا و کربلا سپری کرد تا فقه، اصول، فلسفه …

عضو شورای نگهبان قانون اساسی گفت: در شرایط کنونی کسانی که می‌‌‌توانند قضاوت کنند، حضورشان برای قضاوت لازم است. فقهای شورای نگهبان معتقدند، قاضی لازم است برای اجرای حکم، احکام شرعی را به خوبی بداند تا بتواند رأی صادر کند. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله شیخ محمد‌‌‌ مؤمن در جمع کارآموزان قوه قضائیه که در مجمتع آموزشی قوه قضائیه در قم برگزار شد، به موضع آداب و اخلاق قضاء اشاره کرد و گفت: در روایتی امام باقر(ع) فرمودند« اگر دو نفر با هم نزاع پیدا کردند، باید قاضی شیعه بین آنها قضاوت کند و او کسی باشد که اهل فهم …

اولین واکنش حوزه نجف در بحث ملت و دولت، مقاومت در برابر تجزیه امپراطوری عثمانی است و پیش بینی علمای نجف این بود که شکل گیری دولت-ملت‌های محلی بر اساس قراردادها، صرفاً بهانه‌‌‌ای است برای دولت‌های غربی تا جلوی قدرت دنیای اسلام را بگیرد چون تحلیل شان این بود که حتی از مراکز مذهبی که می‌‌‌توانست در خدمت این دولت-ملت‌های جدید قرار بگیرد، گذشتند. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست «بازخوانی آراء علمای نجف در مواجهه با مشروطه و تجدد با تاکید بر آراء میرزای نائینی (ره)» به مناسبت سالگرد امضای فرمان مشروطیت، با سخنرانی حجت الاسلام والمسلمین شیخ مجتبی الهی …

شبکه اجتهاد: بازخوانی تجربه تاریخی مشروطیت و حضور بازیگران سیاسی و فکری آن دوران برای امروز ایران امری ضروری است. چرا که گفتارهای مشابهی به‌ویژه در ارتباط با غرب و نحوه اداره کشور در ایران امروز حضور دارند و می‌توان تبار آن را در دوران مشروطه پیدا کرد. به همین منظور صبح‌نو گفت‌وگویی با سید علی متولی، دانشجوی دکترای علوم سیاسی در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی و پژوهشگر تاریخ سیاسی ایران انجام داده است. اگر بخواهیم دو بازیگر اصلی دوران مشروطه؛ یعنی فقها و روشنفکران را بررسی کنیم و از تجربه تاریخی نقش‌آفرینی آن‌ها برای امروز درس بگیریم، …

عضو هیأت علمی مؤسسه امام خمینی(ره) گفت: اعتقاد به اسلام و مسلمان شدن در حقوق بشر تاثیری ندارد. چون همه افراد از حقوق کفی برخوردارند. اما در برخورداری از حقوق اسلام تاثیر دارد. حقوق اسلامی شامل حال کسانی می‌‌‌‌شود که مسلمان باشند. افرادی که مسلمان نیستند حق ندارند توقع داشته باشند از حقوق اسلامی برخوردار شوند. مسلمان شدن مزایایی را می‌‌‌‌آورد. لذا هر کس به اسلام تن دهد از حقوق اسلامی برخوردار می‌‌‌‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد، «حقوق بشر» از مباحث اساسی و چالش‌برانگیز معاصر به شمار می‌رود. وجه اهمیت آن این است که حقوق بشر مربوط به انسان است …

مراسم رونمایی از شماره نخست فصلنامه «اندیشه مردم‌سالاری اسلامی» با حضور حضور حجت‌الاسلام والمسلمین رضا غلامی رئیس مرکز پژوهش‌های علوم انسانی اسلامی صدرا، سیدمحمدرضا مرندی سردبیر فصلنامه، علی‌اکبر اشرفی رئیس دانشکده علوم سیاسی تهران مرکز، فرزاد جهان‌بین عضو هیأت علمی دانشگاه شاهد و پرویز امینی جامعه‌شناس سیاسی، عصر دیروز (دوشنبه ۱۵ مرداد ماه) برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، نخستین شماره این فصلنامه با مقالاتی مانند «آفاق مشروعیت، در سپهر معنا: دیالکتیک دین سالاری و مردم سالاری» به قلم جهانگیر مسعودی، محمدرضا فتحی مهر و محمد آقائی، «چالش‌های مردم سالاری اسلامی در ایران» اثر علیرضا زرگر و حدیث اقبال، «مردم …

حجت‌الاسلام کریمی نیا بر این باور است؛ کرامت و حیثیتی که در اعلامیه جهانی حقوق بشر از آن سخن می‌‌‌‌گوید، هیچ پشتوانه منطقی و فلسفی ندارد و مشخص نکرده است که چرا انسان دارای این وصف شده است.  به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام دکتر محمد مهدی کریمی نیا، از اساتید و نویسندگان حقوق هستند که بیش از بیست جلد کتاب و حدود یکصد و بیست مقاله در کارنامه علمی خود دارد. برخی آثار فقهی و حقوقی وی از این قرار است: «حقوق بشر و قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران»، «همزیستی مسالمت آمیز در اسلام و حقوق بین الملل»، «تغییر جنسیت …

مالکیت فکری می‌گوید که باید یک انحصار ایجاد کنیم تا کسی که فکر را تولید کرده، حق استفاده انحصاری از محصول تولید کرده خودش را داشته باشد. بر این اساس مالکیت فکری به شیوه تأمین منابع مالی فکر، نه از دولت و نه از صنعت‌گر، بلکه از بازار مصرف می‌پردازد. به گزارش شبکه اجتهاد، پنجمین نشست از سلسله نشست‌های کتاب‌خوان تخصصی مطالعات فضای مجازی با عنوان «حقوق سایبر» با همکاری مشترک مرکز مطالعات فضای مجازی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور با حضور محمود حکمت‌نیا، عضو هیئت علمی گروه فقه و حقوق پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه …

مراد برخی مراجع این بود که مشروطه یک نظام در حد ذات خود غیر مشروعی است که در شرایط فعلی همراهی و مشارکت با آن مشروع بوده و مطابق با دیانت است. شبکه اجتهاد: شیعیان بر اساس اندیشه سیاسی خود در مقاطعی از تاریخ گذشته در بخش‌های وسیعی از دنیای اسلام با گریز از مراکز قدرت، سیاستی منفی را در پیش گرفته‌اند و در مقاطعی دیگر نیز به سوی سیاست‌های مثبت و فعال گام برداشته‌اند. با استفاده از همین مبانی بود که عالمان شیعه در دوران قاجار ابتدا طرح عدالتخانه و سپس مشروطه را برای تأمین مشارکت فعال و در …

از سیره‌ی امیرالمومنین(ع) می‌توان برای مبارزه با فساد الهام گرفت و به اصولی رسید. با این اصول، فساد تقلیل پیدا می‌کند، مثلا اطرافیان کارگزاران و حکمرانان باید از کلیه‌ی امتیازات محروم باشند و حتی فعالیت‌هایی که برای دیگران آزاد است، برای آن‌ها باید ممنوع شود. برای مثال حواشی حاکم نباید از مجوزهایی که برای صادرات یا واردات برای دیگران صادر می‌شود و کاملاً قانونی است، برخوردار شود؛ «و لا تقطعن لاحد من حاشیتک و حامتک قطیعه». شبکه اجتهاد: فقه راه فساد را چگونه می‌بندد؟ نوع دینداری در جامعه چه تأثیری بر پیشگیری و یا وقوع مفاسد دارد؟ در فقه اسلامی …

کسانی که می‌خواهند در فقه روابط بین‌الملل مسلط باشند، دو بحث را باید توجه کنند؛ در گام نخست باید بدانیم چه اتفاقی در حال رخ دادن است، چه نظریاتی مطرح‌شده است، نکته دوم بحث قدرت استنباط احکام الهی است؛ یعنی جنبه فقهی آن، متأسفانه در بحث‌های روابط بین‌الملل رویکردهایی وجود دارد،عده‌ای می‌گویند فقه روابط بین‌الملل ولی کارشان این است که هر آنچه در روابط بین‌الملل وجود دارد را با ساده‌اندیشی و سطحی‌نگری هر چیزی را که اتفاق می‌افتد توجیه می‌کنند. شبکه اجتهاد: بی‌گمان، سرنوشت جامعه‌های بشری چنان به یکدیگر تنیده است که نه تنها برای هیچ ملتی ممکن نیست، جدا …

نظام پارلمانی در اسلام از آن جهت اولویت دارد که هزینه‌های کمتر و فایده بیشتری دارد؛ در تحکیم موقعیّت ولایت فقیه نیز کارآمدی بیشتر از خود نشان می‌دهد چراکه چالش بین رئیس جمهور و رهبری در این ساختار کمتر است. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی امکان‌سنجی پارلمانتاریسم در نظام سیاسی جمهوری اسلامی ایران، دوشنبه دوم مردادماه به همّت پژوهشگاه فقه نظام در تالار نشست‌های این پژوهشگاه برگزار شد؛ در این نشست علمی حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر سیدسجاد ایزدهی عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، به عنوان ارائه دهنده و حجت‌الاسلام دکتر حسین جوان آراسته عضو هیأت علمی پژوهشگاه حوزه …

استاد دانشگاه تهران با ارائه تحلیلی در زمینه سیره امام رضا(ع) بیان کرد: بدون تردید ایشان در تثبیت امامت با تفکر اثنی‌عشری نقش بسیار مهمی را ایفا کردند و بعد از ایشان جریان انحرافی خاصی در شیعه نداریم، چون امامت ائمه(ع) مورد پذیرش جامعه شیعی واقع می‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد، یازدهم ذی القعده مصادف است با ولادت امام علی بن موسی الرضا(ع) که وجود ایشان در کشور ایران اسلامی یکی از نعمت‌های الهی است، امام رضا(ع) در دروان حیات خویش با جریانات مختلفی مواجه بودند که از جمله می‌توان به واقفیه اشاره کرد، همچنین در این دوران، امام(ع) به …

علامه سید جعفر مرتضی عاملی می‌گوید: دغدغه من برای درک بهتر از شرایط دوران حیات سیاسی امام رضا(ع) موجب شد تا به دنبال کشف حقیقت جریان‌های روشنفکری شیعه باشم و نهایتا کتاب «حیات سیاسی امام هشتم(ع)» تألیف شد. شبکه اجتهاد: وقایع و رخدادهای زندگی ائمه از آن جهت برای ما اهمیت دارد که تحلیل آن می‌تواند ما را در یافتن  مسیر صحیح راهنمایی کند. یکی از این وقایعی که در این گفت و گو سعی شده است از زاویه جدیدی به آن نگریسته شود ماجرای سؤال برانگیز حضور امام رضا در دستگاه خلیفه‌ای است که امام او را از نظر …

رئیس سابق سازمان بسیج حقوقدانان گفت: در حوزه حقوق بشر و حقوق شهروندی چالش اصلی ما با دنیای لیبرال انسانی در حوزه تعریف بشر است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام دکتر جلیل محبی مدیرکل مرکز مطالعات حقوقی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی و رئیس سابق سازمان بسیج حقوقدانان در چهاردهمین نشست شنبه‌های انقلاب که با موضوع آزادی و حقوق بشر در خبرگزاری فارس برگزار شد، اظهار کرد: در حوزه حقوق بشر و حقوق شهروندی چالش اصلی ما با دنیای لیبرال انسانی در حوزه تعریف بشر است. وی افزود: آنچه در اعلامیه حقوق بشر از بشر تصویر شده است مبنای بسیاری …

دانشجوی دکتری حقوق عمومی دانشگاه امام صادق (ع)، درباره چرایی پرداختن به نظریه حقوق بشر اسلامی از دیدگاه شهید صدر (ره) تأکید کرد: اندیشه‌های شهید صدر افزون بر عمق فقهی، کلامی و اصولی از ابعاد اجتماعی و نظام سازی برخوردار است و این فضایی را فراهم می‌کند که بتوان با استفاده از این اندیشه‌ها به‌صورت کاملاً روشمند و هدفمند نظریه‌پردازی را دنبال کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، کرسی ترویجی «چارچوب نظری حقوق بشر اسلامی مبتنی بر آثار و اندیشه شهید صدر (ره)» در دانشگاه امام صادق (ع) برگزار گردید. در این جلسه علی ربیع زاده دانشجوی دکتری معارف اسلامی و …

‌حجت‌الاسلام عالم زاده گفت: نباید بگوییم اجبار حجاب، باید بگوییم اجرای احکام دین، حکومت اسلامی برای اجرای احکام دین است تا حرمت پروردگار در سطح جامعه حفظ شود. اگر قرار است حکومت اسلامی احکام دینی را در سطح جامعه اجرا کند و جلوی تجاهر به فسخ را بگیرد، فرقی بین قتل، غارت و حجاب نمی‌کند و همه احکام دینی باید در سطح جامعه اجرایی شود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجاب امری فطری، فراملی و فرامذهبی است؛ در همه تمدن‌های کهن و ادیان الهی پوشش و حجاب زنان، جایگاه خاصی داشته و مورد توافق همه مذاهب اسلامی است. پوشش اجتماعی و …