دیدگاه و گزارش

شبکه اجتهاد: می‌خواهم راجع به «حکمرانی اسلامی» در قالب «الگوی جمهوری اسلامی» صحبت کنم. فراوان پیش آمده که ما قدرتمندانه به لحاظ نظری بحث‌های دفاع از اندیشه انقلاب را مطرح می‌کنیم ولی وقتی عظمت اندیشه انقلاب را مثلاً در مقابل وضعیت اقتصادی یا اخلاقی موجود می‌گذاریم؛ نمی‌توانیم چطور باید توجیه و دفاع کنیم. اندیشه انقلاب حقیقتاً اندیشه بسیار بلند، بی‌نظیر …

کسانی که متحیر و مرددند، به آنها دستور داده شده و می‌شود: ملاحظه کنید کدامیک از دو حزب، با ولایت علی(ع) موافق یا موافق تر است» و کدام، اعتقاد او عملاً انتظار مهدی(ع) را دارد یا متأکدتر است؛ کدام، تغییری در امور دینیه، داده یا نمی‌دهد؛ کدام، معتدل در فکر، یا متلوّن است در اعتقاد یا عمل؛ کدام، ملکه تقوی …

استاد علیدوست با بیان اینکه می‌توان با استفاده از عناوین ثانویه و طبق مبانی فقهی «حفظ نظام» و «نفی سبیل» حکم به وجوب شرکت در انتخابات داد اما مردم باید در خصوص شرکت اقناع شده و بدانند که وظیفه اسلامی و انسانی آن‌‌ها مشارکت است. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد ابوالقاسم علیدوست، با بیان اینکه دو نگاه را می‌توان به …

استاد خارج فقه حوزه علمیه قم گفت: گاهی بیان می‌شود اگر در انتخابات شرکت کنیم و انتخابات پرشور باشد، سببِ فلان اتفاق می‌شود که آن اتفاق سببِ اتفاق دیگری می‌شود و … یعنی سلسله علل و اسبابی ذکر می‌کنند تا برسد به جایی که منجر به اقتدار و حفظ نظام یا منکوب شدن دشمنان شود. عرض می‌کنم اینطور نیست و …

در آستانه دوازدهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی و ششمین دوره انتخابات مجلس خبرگان رهبری، پرونده ویژه «فقه انتخابات» با آثار و گفتارهایی از صاحب‌نظران و اساتید برجسته حوزه و دانشگاه در پنج بخش (یادداشت، گفتگو، گزارش، رهنمود، پنجره) با بیش ۶۵ مطلب از سوی «شبکه اجتهاد» منتشر شد. اختصاصی شبکه اجتهاد: فقه انتخابات، ابعاد، زوایا و مسائل مختلفی دارد که …

آیت‌الله سید حسن مرتضوی شاهرودی، آیت‌الله مصطفی اشرفی شاهرودی، آیت‌الله شیخ رجبعلی رضازاده، آیت‌الله سیدجعفر سیدان و آیت‌الله شیخ مهدی مروارید با صدور بیانیه‌ای بر اهمیت مشارکت در انتخابات یازدهم اسفندماه تاکید و نکاتی مهمی را متذکر شدند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، پنج نفر از علمای برجسته حوزه علمیه خراسان با صدور بیانیه‌ای از عموم مردم جهت شرکت در انتخابات دعوت …

شبکه اجتهاد: در ایام انتخابات تزاحمات مختلف فقهی درباره انتخابات مطرح می‌شود؛ از جمله این تزاحم‌ که: در انتخابات، عمل به تکلیف مقدم است یا رسیدن به نتیجه. پاسخ دقیق به این مسأله در گرو نگاهی به حکم شرکت در انتخابات و ادله شرعی آن است. یعنی ابتدا باید بررسی کنیم که به چه دلیل فقهی باید رأی داد، سپس …

زئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی گفت: اگر ما رای ندیهم دیگران به جای ما و برای ما رای خواهند داد و انتخاب خواهند کرد. انسان زنده هرگز حاضر نیست اختیار و سرنوشت خودش را به دست دیگری بسپارد و رها کند تا دیگری برای او سرنوشت رقم بزند. به این جهت انتخابات علاوه بر اینکه تکلیف است علاوه بر …

مدرس حوزه و دانشگاه با بیان اینکه یکی از پیام‌های مهم بعثت پیامبر(ص) در بحث اجتماعی اصل «تقریب و نفی تنفیر» است، گفت: نفی تنفیر بدان معناست که پیامبر(ص) به دنبال آن بود که انسان‌ها اهل نفرت از یکدیگر نباشند و یکی از تلاش‌هایی که در طول ۲۳ سال پیامبری خود انجام دادند و شعاع آن را تا ابدیت زندگی …

عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه به تبیین سه نوع نظارت ممکن خبرگان بر رهبری پرداخت و ابراز داشت: نخستین سطح، نظارت فی الجمله و حداقلی است که تنها بر بقای شرایط رهبری نظارت دارد. نوع دوم، نظارت بالجمله و حداکثری است و نوع سوم نظارت حد وسط معقول است که به نظر‌ می‌آید قانون اساسی نیز این سطح …

ما ابزاری نداریم که اندازه‌گیری کنیم در دوره امیرالمؤمنین احساس فساد در مردم چقدر بوده، اما با قراینی می‌توان فهمید بر اساس آنچه به دست ما رسیده مردم احساس فساد به دستگاه حکومت علوی نداشتند. امیرالمؤمنین (ع) در حوزه پیشگیری، کمربند ایمنی را آن‌قدر توسعه می‌دهد که کسی به آن مرز فساد نرسد. معتقدم مبارزه با فساد یک برنامه منسجم …

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، تکیه بر توده‌های مردم را انتخاب راهبردی امام در قبال روش‌های رایج سیاسی از جمله نشست‌وبرخاست با احزاب و چهره‌های سیاسی دانستند و افزودند: امام در ۱۲ خرداد ۴۲ در فیضیه به میدان آمد، مردم را هم به میدان آورد و پرچم را بدست آن‌ها داد که قیام مردم در ۱۵ خرداد ۴۲ در تهران، قم و …

حجت‌الاسلام محمدهادی حمیدیان تاکید کرد: اگر به این دلیل که چون در عصر حضور معصوم نیستیم مخالف ورود فقها به سیاست باشیم در این صورت باید بگوییم فقها نباید وارد فلسفه و اخلاق و عرفان هم بشوند چون در آنها هم اختلاف زیادی وجود دارد. به گزارش شبکه اجتهاد، کرسی ترویجی «بررسی رویکرد سیاست‌ورزی و سیاست‌گریزی فقیهان شیعه؛ مطالعه موردی …

در فرآیند شکل‌گیری «حکمرانی اسلامی» و در ساختارها و کارویژه‌های آن، «مردم» نقش اساسی دارند. مردم عنصر ذاتی و رکن مقوم حکمرانی اسلامی هستند. بر اساس آیات قرآن، مردم از طریق مشارکت، نظارت و مسئولیت دینی، نقش ذاتی خود را اعمال می‌کنند. لذا با وجود این الگوی حکمرانی، نیازی به نسخه سفارشی حکمرانی خوب لیبرال دموکراسی غرب نیست. به گزارش …

عضو هیئت علمی دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه شیراز گفت: یکی از دلایل ایجاد شبهات و سؤالات در مورد ارث، عدم نگاه جامع به گزاره‌های روایی و تاریخی و بخشی‌نگری نسبت به آن‌ها است یعنی یک گزاره را می‌گیریم و بدون توجه به بقیه گرفتار چالش می‌شویم، در حالی که اگر نگاه کامل‌تری به مجموعه ارث داشته باشیم در …

بحث است که فقه در مقوله استقرار عدالت اجتماعی در جامعه چه نقش و کارکردی دارد. اگر فقه می‌خواهد در خدمت بسط عدالت اجتماعی باشد، هر تلقی‌ای از فقه نمی‌تواند کمک‌کار عدالت اجتماعی باشد. برای‌نمونه، اگر فقه کاملاً فردی باشد و وظیفه فقیه را صرفاً استنباط حکم شرعی بداند، کجا می‌تواند فقه را در خدمت بسط عدالت در جامعه و …

آیا ما می‌خواهیم به همان سبکی که بانک جهانی و سازمان ملل پیشنهاد دادند یعنی قدرت را بین دولت، جامعه مدنی و بخش خصوصی تقسیم کنیم؟ و از این طریق کشور اداره شود؟ اگر این را بگوییم؛ یعنی قدرت اینطور توزیع و پخش شود، ما با روایاتی که مشروعیت را به ولی‌فقیه داده‌اند چکار کنیم؟ چگونه باید مشروعیت را درست …

دکتر فراتی معتقد است: برخلاف کسانی که فکر می‌کنند اندیشه‌های دینی در دوره جدید دچار زوال شده است اما مرحوم نائینی نشان داد راه حل‌های جدیدی وجود دارد که باید از مسیر فقهی گشوده شود. او می‌گوید نائینی متعلق به عصر مشروطه است ولی پاسخ‌ها و راه حل‌هایش، پاسخ‌های دوران معاصر می‌باشد. حجت‌الاسلام دلیر نیز معتقد است: آنچه اندیشه مرحوم …

گاه، نهاد قانونگذار در موردی قانونگذاری‌ می‌کند که مسبوق به صدور حکم حکومتی از سوی ولی امر است. گاه قانونگذار در مقام تدوین احکام مدنی و جزایی اسلام در قالب مواد قانونی است و گاه قانونگذار در صدد وضع قوانینی است که ناظر به نظم اجتماعی می‌باشد و در اسلام مسبوق به سابقه نیست. با عنایت به این تفاوت‌ها، به …

آیا فقه می‌تواند تمام این دانش‌های توصیفی، تبیینی، بنیادین و نیمه‌بنیادین (توسعه‌ای) را در اختیار ما گذارد که بگوییم مسأله استقرار عدالت در جامعه اسلامی، کاری تماما فقهی است و عالمان و صاحبان تخصص‌های دیگر، هیچ نقشی در آن ندارند و تمام نقش فقط بر عهده فقه است؟ به نظر می‌رسد که فقه، قطعا نقش دارد اما نمی‌تواند تمام نقش …

عضو هیئت علمی دانشگاه دفاع ملی ضمن اشاره به بایسته‌های فقه مقاومت تصریح کرد: یکی از محورهای فقه مقاومت که باید به آن بپردازیم فهم درست موضوع است. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست «بایسته‌های فقه مقاومت» با ارئه حجت‌الاسلام و المسلمین علیرضا پیروزمند؛ عضو هیئت علمی دانشگاه دفاع ملی در پژوهشکده امنیت ملی برگزار شد که گزیده آن را در …

فقیهان امامیه، همواره در تلاش بودند تا بافت زندگی اجتماعی سیاسی مردم، بر اساس آموزه‌های فقهی شکل گیرد، از این رو مناصب اجتماعی، زعامت و رهبری، مرجعیت، قضاوت، امامت جمعه و جماعت، و … بر اساس نظام فقهی طراحی شده است. به گزارش شبکه اجتهاد، هشتادمین کرسی ترویجی مؤسسه پژوهشی فقه نظام، با عنوان «تبیین فقهی شیوه تعیین رهبری در …

حوزه‌های علمیه و علمای اعلام و اساتید بزرگوار و طلاب انقلابی و جوان از قم تا نجف و همه ایران و جهان با الهام گیری از رهبری معظم انقلاب اسلامی و مراجع عظام تقلید دامت برکاتهم بار دیگر بر حقانیت و درستی راه محور مقاومت و مردم مظلوم فلسطین و غزه قهرمان تأکید و ضرورت قطع همه روابط تجاری‌ و …

مقاومت کجای فقه قرار می‌گیرد؟ به نظر من مرتبه‌ مقاومت بالاتر از امر به معروف و نهی از منکر است، این هم نیاز به تأمل فقهی دارد، چون همان تعلیلی که در باب امر به معروف وارد شده و فرموده‌اند «بهما تقام الفرائض» این تعبیر به نحو آکد و اقوی در مورد مقاومت صدق‌‌ می‌کند که «بالمقاومه یقوم الدین»، دینی …

استاد درس خارج حوزه با تأکید بر لزوم ارائه نظریه امامت و ولایت قرآنی گفت: نظامی به نام نظام امامت و ولایت قرآنی داریم و نباید از این نظام، تفسیر دولت مدرن و تفسیر فقهی داشته باشیم؛ بلکه باید تفسیر درست قرآنی شود، چنانچه در سنت انبیای الهی وجود داشته است وگرنه گرفتار و اسیر چالش‌های مفهومی حکمرانی مدرن و …

تغییر در حکمرانی در دو سطح مطرح می‌شود: تغییر در رویه‌ها و تغییر در بنیان‌ها. در سطح اول، در فقه مفهومی داریم به اسم تظلم و دادخواهی که حق مردم در تغییر را به رسمیت می‌شناسد. در سطح دوم، باید توجه داشت که فقه فعالیت‌های براندازانه را برنمی‌تابد و متناظر با آن در فقه مفاهیمی مثل بغی و محاربه و …

کمیته اجتهاد و فتوای اتحادیه جهانی علمای مسلمان بیانیه‌ای با عنوان فتوای دولت‌های کشورهای مسلمان در مورد تعهداتشان در قبال جنگ غزه صادر کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست خبری اتحادیه جهانی علمای مسلمان (اتحاد العلماء) روز گذشته در مقر این اتحادیه در دوحه قطر با حضور تعدادی از اعضا به ریاست دبیرکل اتحادیه شیخ علی القره داغی برگزار شد. …

یکی از کارهای مهمی که طوفان الاقصی انجام داد این است، یک درس بزرگی است که با تدارکات و امکانات بسیار کم اما با ایمان و عزم راسخ می‌تواند محصول سالها تلاش جنایتکارانه‌ی دشمن را در ظرف چند ساعت دود کند و به هوا بفرستد. ما شک نداریم «أَنَّ وَعْدَ اللهِ حَقٌّ» وعده‌ی الهی حق است «وَ لا یَسْتَخِفَّنَّکَ الَّذِینَ …

دبیر شورای‌عالی انقلاب‌فرهنگی معتقد است: بهترین روش حکمرانی، حکمرانی هوش حکمی است. معنای حکمرانی هوش حکمی این است که اگر می‌خواهیم سیاست‌گذاری و تنظیم‌گری و خدمات عمومی داشته باشیم، باید حکمی باشد. یعنی اولاً حکمرانی با علم باشد، نه قبیله‌گرایی حزبی؛ عالمان حکمرانی کنند، نه چون اصول‌گرا یا اصلاح‌طلب هستند. الان حکمرانی در کشور ما قبیله‌گرایی است، نه علم محوری. …

فقه سیاست مربوط به حوزه «تدبیر و مدیریت» است. فقه سیاست با دیگر فقه‌های مضاف، مانند فقه اقتصاد، فقه فرهنگ و… به لحاظ موضوع و ماهیت تفاوت دارد، اما امور مربوط به تدبیر در حوزه فرهنگ، اقتصاد، امنیت و… مربوط به قلمرو فقه سیاست است. ما در حوزه سیاست با دو سنخ بحث روبرو هستیم: مباحث مربوط به اندیشه سیاسی …