حکومت و قانون

«ای ملت ایران! حال قریب چند ماه به وقت انتخاب دارید. به شما گفتیم، ‌تنبیه نمودیم، راه را از چاه شناساندیم، تا مِن بعد نگویید غافل بودیم، اشتباه کردیم، تا آن‌که بعضی از جهّال، مقام منیع ریاست روحانی را مورد اشکال قرار دهند. هر چه بشود، به حسن یا سوء اختیار خود شماهاست. کسی تقصیر ندارد. چشم‌های خود را باز …

باید بین داوطلبى منصب، براى خدمت و اعلاى کلمه حق و بین داوطلبى با هدف قدرت‏طلبى و حرص بر مقام، تفصیل قائل شد و بدین گونه بین آیات و اخبار جمع کرد. در کتاب سراج الملوک[۱] تألیف ابوبکر الطرطوشى بابى گشوده شده است که در آن، به توجیه طلب ملک توسط حضرت سلیمان پرداخته است؛ زیرا پیامبرانى مانند حضرت سلیمان …

بایسته‌های فقه مقاومت اجرای تمام احکام و قواعد فقهی است که در تحقق هدف فقه مقاومت کمک می‌کند مانند احکام جهاد دفاعی، احکام دفاع از جان و مال و ناموس مسلمانان، احکام امر به معروف و نهی از منکر، حرمت بیع سلاح و کفار و دشمنان حرمت حفظ کتب ضلال و گمراه‌کننده و مانند این‌ها. اختصاصی شبکه اجتهاد: مقاومت اسلامی، …

زمانی که مغول حمله کردند و در ابتدا مسلمان نبودند، بازهم فقه شیعه، حرف برای گفتن داشت. زمانی که سلاطین اهل سنت بوده‌اند، باز فقه شیعه جوابگو بوده است. زمانی که سلاطین جائر در رأس حکومت بودند، باز علما و فقه شیعه پاسخگو بوده است، بنابراین در شرایط حاضر که سبک زندگی سیاسی دنیا عوض‌شده و یک تحول جهانی صورت …

 اینگونه نیست که بگوییم تمام قوانین، حکم حکومتی واجب الاتباع هستند؛ چرا که برخی قوانین حکم حکومتی، نه حکم وضعی هستند و نه حکم تکلیفی. خود حکومت نیز قوانینی را که وضع می کند، داعی بر این ندارد که حتما با متخلفین برخورد کند. اختصاصی شبکه اجتهاد: 25 بهمن سالروز صدور حکم ارتداد سلمان رشدی از جانب امام خمینی است. …

واقعیت بیرونی آن است که فعلا نظام حقوقی منظم، مدون و مصوبی برای این موضوع نداریم و ضمانت اجرای بیرونی وجود ندارد یا اگر باشد ناکارآمد است و البته عدم وجود نظام حقوقی دقیق و عدم وجود  قانونی شفاف، صریح و کارآمد، ضمانت اجرای مقابله با وعده‌های دروغین را با مشکل مواجه نموده است؛ زیرا با وجود آن نظام حقوقی …

اگر در جامعه غربی از انتخابات صحبت می‌شود، با این پیش‌فرض بحث می‌شود که دموکراسی موردقبول است و رأی اکثریت مردم، ایجاد مشروعیت می‌کند. لذا بحث انتخابات در غرب به‌تبع بحث دموکراسی مطرح شد و به هر صورت دموکراسی چاره رسیدن به واقعیت است. انتخابات هم به‌مثابه ابزاری برای دموکراسی مطرح است که اگر دموکراسی را از جامعه بگیریم طبیعتاً …

خیلی از آقایان علما ازجمله مقام معظم رهبری، از باب اولویت، حکم حکومتی را حکم اولی تلقی می‌کنند. لذا شرکت در انتخابات اگر مصلحت مسلمین باشد، واجب است. ازجمله مصالح مسلمین، تائید و تحکیم نظام جمهوری اسلامی است که امام می‌فرمود از اوجب واجبات است. اگر ما قبول کردیم که از باب شرکت در انتخابات، یک مصلحت تلقی می‌شود و …

مسئله تنفیذ حکم ریاست جمهوری بعد از انتخاب مردم، بزرگ‌ترین نماد دخالت ولی‌فقیه در امر انتخابات است. خود مرحوم امام رحمه‌الله نیز به این مسئله تصریح دارد که اگر این تنفیذ نباشد، رئیس‌جمهور، طاغوت خواهد بود. سلیقه نیز حکم می‌کند که اعتبار این انتخابات، بر اساس مبنای انتصاب، با ولی‌فقیه است. اینکه چون مردم رأی داده‌اند پس دیگر طاغوت نمی‌شود، …

شماری از مراجع عظام تقلید، از امت ایران اسلامی دعوت کردند تا بار دیگر با حضور گسترده و باشکوه در راهپیمایی ۲۲ بهمن‌ماه،‌ انسجام ملی خود را در برابر دشمنان کشور به نمایش بگذارند. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی از مراجع تقلید در درس خارج فقه خود ضمن دعوت از مردم برای حضور در راهپیمایی ۲۲ بهمن …

برخی تفصیل داده‌اند بین انتخاباتی که جنبه عمومی و بین‌المللی دارد و انتخاباتی که جنبه محلی دارد. در انتخابات عمومی که جنبه بین‌المللی دارد، هرچقدر حضور بیشتر باشد، قدرت جامعه اسلامی بیشتر می‌شود و هرچقدر حضور کمتر باشد، جنبه مقبولیت نظام کمرنگ‌تر خواهد شد. مثلاً در فرض اول، وجوب، وجوب عینی است. آنچه ما به لحاظ فقهی می‌توانیم در مورد …

شبکه اجتهاد: کتاب «ولایت فقیه»، مجموعه سیزده سخنرانی است که حضرت امام، در فاصله سیزده ذی قعده ۱۳۸۹ تا دوم ذی حجه ۱۳۸۹(مطابق با ۱۳۴۸/۱۱/۱ تا ۱۳۴۸/۱۱/۲۰ ش) در ایام اقامت در نجف اشرف ایراد فرموده‌اند. این سخنرانی‌ها در همان ایام، گاهی کامل و گاه به صورت یک یا چند درس تکثیر و منتشر شده است. سپس در پاییز ۱۳۴۹ …

اگر کسی با خدعه و نیرنگ، مال کسی را ببرد، مصداق کلاه‌برداری است که هم به لحاظ قانونی، جرم است و هم به لحاظ شرعی، حرام است. حال اگر کسی بخواهد از طریق تطمیع، صاحب حق غیرمالی بشود که یکی از آن‌ها می‌تواند مثلاً احراز کرسی نمایندگی در مجلس باشد، این حق هم چون از طریق نیرنگ یا از طریق …

از گذشته تا الآن می‌توانستید نظام‌های مختلف اسلامی را داشته باشید و امروز اسم آن را جمهوری اسلامی گذاشته‌اید. مثلاً در نظام خلافت دیروزی، بیعت امت را داشتید اما امروز برخی می‌گویند انتخابات همان بیعت مدرن است. البته این مسئله اختلافی است ولی می‌خواهم عرض کنم که اشکالی ندارد که از تجربه بشری استفاده کنید. مثلاً سیستم قضایی را مدرن …

وقتی انقلاب اسلامی ایجاد شد، نظام اسلامی در بسیاری از موارد باید بین مواردی مصلحت اندیشی می کرد. به عبارتی دیگر در تزاحم بین برخی از احکام و در تزاحم بین مصالح مجبور بود که اولویت بندی کند و اهم و مهم کند، به همین خاطر چاره ای جز مصلحت نبود اما چون مصلحت اندیشی از دو جهت مورد نکوهش …

رهبر معظم انقلاب با دعوت همگانی از مردم برای شرکت در انتخابات افزودند: ممکن است کسی از بنده خوشش نیاید اما اگر ایران را دوست دارد، باید به پای صندوق رأی بیاید، بنابراین هرکس به ایران علاقه‌مند است و امنیت کشور، حل شدن مشکلات و گردش صحیح نخبگانی را دوست دارد، در انتخابات شرکت کند. به گزارش شبکه اجتهاد، حضرت …

اختیاراتی که برای رهبری در قانون اساسی جمهوری اسلامی دیده شد، با اختیاراتی که در قانون اساسی کشورهای مشابه برای بعضی از افراد مثل رئیس‌جمهور یا نخست‌وزیر دیده می‌شود، بعضاً کمتر هم هست. برخی از کلمات، بار معنایی زیادی دارد و ممکن است از کلمه ولی، این‌گونه به ذهن بیاید که ولی فقهی، تمام شئون زندگی را تحت نظر بگیرند …

در اندیشه اسلامی، انسان‌ها مختار آفریده‌شده‌اند. البته این آموزه شیعی و مکتب عدلیه را هم نباید فراموش کرد که انسان‌ها نه مجبور هستند و نه رها: «لا جبر و لا تفویض بل امر بین الامرین». مثلاً من قدرت انتخاب پدر و مادر خود را نداشتم. انتخاب زمان ولادت من، در اختیار من نیست. در جهان، همه‌کاره نیستم. بخشی از خلقت …

اینکه بگوییم ایده روشنی برای تسری مردم‌سالاری دینی در ساحات اجتماعی و اقتصادی وجود دارد، حداقل بنده خود را واجد این ایده نمی‌بینم و مطلع هم نیستم که عزیزان دیگری این را به یک شکل نهایی و قابل عرضه‌ای تبدیل کرده باشند. شبکه اجتهاد: بهمن‌ماه ۱۳۴۸ بود که امام خمینی(ره) درس ولایت فقیه خود را در نجف اشرف آغاز کردند. …

شبکه اجتهاد: بهمن‌ماه ۱۳۴۸ بود که امام خمینی(ره) درس ولایت فقیه خود را در نجف اشرف آغاز کردند. طی ۲۰ روز و در ۱۳ جلسه، اساس طرح ایشان برای نظام سیاسی اسلامی ریخته شد و نهایتا ۹ سال بعد بزرگ‌ترین انقلاب قرن را رقم زد. ریشه طرح نظریه ولایت‌فقیه امام(ره) را باید ابتدا در سال ۱۳۲۳ و کتاب کشف ‌الاسرار …

با وجود کارهایی که شده، به مجموعه دغدغه‌های نظام در حوزه امنیت پاسخ کامل و جامع داده نشده است. ما باید به اصطلاح درس رسمی و مستقلی در سطوح عالی تحت عنوان فقه امنیت راه‌اندازی کنیم که در آنجا کارهای متعددی صورت بگیرد و بحث‌های پراکنده فقه امنیت را جمع‌آوری کنیم تا به قواعد اختصاصی فقه امنیت برسیم. شبکه اجتهاد: …

نود و دومین شماره از فصلنامه علمی – پژوهشی حکومت اسلامی، به صاحب امتیازی دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری، مدیر مسئولی حجت‌الاسلام والمسلمین سید ابراهیم رئیسی و سردبیری حجت‌الاسلام والمسلمین سیدهاشم حسینی بوشهری منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در جدیدترین شماره فصلنامه حکومت اسلامی، مقالاتی با عناوین «قاعده اختیار ولی امر در عفو مجازات‌های حدی»، «استراتژی روابط بین الملل حکومت …

مرجعیت دینی عراق به‌شدت طرح ظالمانه‌ای که اخیراً برای مشروعیت بخشیدن به اشغالگری‌‌های بیشتر سرزمین‌‌های غصب شده فلسطین رونمایی شده، به‌شدت محکوم‌‌ و اعراب، مسلمانان و همه آزادگان جهان را به پشتیبانی و حمایت از مردم مظلوم فلسطین دعوت‌‌ کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله سیدعلی سیستانی در قالب بیانیه‌ای دیدگاه‌های مهمی درباره تحولات اخیر عراق و جهان به‌ویژه طرح …

حوزه در ذات خود سه رسالتِ «تفقهِ دین»، «ابلاغ دین» و «اقامه دین» را بر عهده دارد و به خصوص تحقق رسالت اخیر، جز با تعهد و مداخله مثبت در تحولات اجتماعی و سیاسی جامعه اسلامی (بخوانید انقلابی‌گری) ممکن نیست. اما دشمنان خارجی و رقبای داخلی برای انقلاب‌زدایی و سیاست‌‌تکانی از حوزه و تضعیف قدرت و مرجعیت سیاسی آن، مدت‌هاست …

کتاب «یکصد و یک سوال و جواب پیرامون حقوق مالکیت فکری از نگاه فقهی» پاسخ فقهی و حقوقی به ۱۰۱ پرسش است درباره «کتاب» و «نویسندگی» و مسائل مربوط به آن. در این کتاب صحبت از حق مالکیت فکریست که از تألیف و نوشتن گرفته تا چاپ، نشر، توزیع، فروش، تجدید چاپ، عکس برداری، استنساخ، نقد، نقل، ترجمه، تلخیص، شبکه‌های …

همایش «بررسی نظریه ولایت فقیه در اندیشه امام خمینی (ره)» به مناسبت بزرگداشت پنجاهمین سال تدریس ولایت فقیه توسط حضرت امام خمینی (ره) در حوزه علمیه نجف، برگزار می‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد، به همت دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم همایش «بررسی نظریه ولایت فقیه در اندیشه امام خمینی (ره)» به مناسبت بزرگداشت پنجاهمین سال تدریس ولایت فقیه توسط …

کتاب «دین و دولت در عربستان سعودی؛ پیوند هویتی و ساختاری وهابیت با خاندان حاکم عربستان» به قلم سید محمدعلی هاشمی به‌تازگی چاپ و عرضه شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، «دین و دولت در عربستان سعودی؛ پیوند هویتی و ساختاری وهابیت با خاندان حاکم عربستان» اثر سید محمدعلی هاشمی در ۲۷۲ از سوی انتشارات بین‌المللی المصطفی(ص) روانه بازار کتاب شد. …

اگر دولت این شخص را گذاشته خود دولت از اول طبق قرار، ولو به نحو شرط ضمنی، متکفل است. اگر بخواهیم توضیح دهیم یعنی اگر از طرف فردی اشتباه، خطا یا سهوی صورت گرفت یا جاهل مرکب بود و عملی انجام داد که خلاف بوده، دولت بنا بر قرارداد خود، متکفل هست که عهده شخص را از هرگونه دیه یا …

‌حجت‌الاسلام علی اکبریان در نقد رویکردهای فقه حکومتی، فقه اجتماعی و فقه نظام‌مند، گفت: اگر بخواهیم همه چیزهایی که حکومت برای اداره جامعه نیاز دارد را از فقه بیرون بکشیم دچار عرفی شدن دین‌ می‌شویم؛ عرفی شدن دین خطری است که با روح شریعت سازگار نیست. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست سوم از سلسله نشست‌های «جایگاه فقه حکومتی در تحقق …

اختصاصی شبکه اجتهاد: در هفته گذشته حوادث مهمی در کشور اتفاق افتاد و سؤالاتی فقهی- دینی برای جوانان و نوجوانان مطرح شد که گاه می‌پرسند: ۱- چرا قضیه اصابت موشک به هواپیمای مسافربری در روز اول اعلان نشد و آیا این کتمان نیست و مگر کتمان در اسلام حرام نیست؟ ۲- با توجه به اینکه با تأخیر بیان شد، آیا …