عبادات و مناسک

شبکه اجتهاد: فقه سیاسی که به نوعی تکالیف شرعی و زندگی سیاسی مومنان بلکه شهروندان را تعیین می‌‌کند فی‌‌الواقع خود «حکمرانی» و «آیین اداره مطلوب جامعه» است و دارای قواعد متعددی است که در میان آنها «قاعده مصلحت» و «قاعده اهم و مهم» از جایگاه ویژه‌‌ای برخوردار است. اولی حاکمان و فقها را ملزم می‌‌کند که همواره «مصالح انسان‌‌ها و جامعه» را بر هر امر دیگری مقدم بدارند و بر پایه «مقتضیات زمان و مکان» نیازها و شرایط جامعه را مورد بررسی و احکام و مقررات دینی را بر پایه آن تبیین و درخواست کنند. «قاعده تقدم اهم بر مهم» …

شورای هیئات‌ مذهبی کشور در خصوص مجالس محرم و تجمعات مذهبی و عمل به رهنمودهای مقام معظم رهبری بیانیه‌ای صادر کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، در بیانیه شورای هیئات مذهبی کشور آمده است: مقام معظم رهبری در خصوص عزاداری‌های محرم ۱۴۴۲ ه. ق فرمودند «در عزاداری‌ها معیار آن چیزی است که کارشناسان و ستاد ملی کرونا اعلام می‌کنند؛ بنده به توصیه این عزیزان عمل می‌کنم. توصیه من به مردم این است که ببینیم ستاد ملی کرونا چه می‌گوید و در مسئله عزاداری به گفته این ستاد عمل کنیم. اگر وضعیتی که داریم را شل بگیریم، فاجعه بزرگی رخ خواهد داد». …

شبکه اجتهاد: فریضه حج تمتع امسال به دلیل شیوع ویروس کرونا به لحاظ کمی و کیفی با مختصات استثنایی آغاز شد. بزرگترین آیین عبادی مسلمانان جهان که هرساله با جمعیتی قریب ۳ میلیون نفر از مسلمین سراسر دنیا برگزار می‌شد، با تصمیم وزارت حج و اوقاف سعودی فقط با حضور هزار نفر از اتباع سعودی و مسلمانان مقیم این کشور برگزار خواهد شد. تمامی زائران تست کرونا داده و با طی مرحله قرنطینه چند روزه و تایید سلامت خود، در این مراسم امکان تشرف یافته‌اند. این مراسم از ۸ مردادماه تحت تدابیر شدید امنیتی و کنترل سخت پروتکل‌های بهداشتی در …

شبکه اجتهاد: اولین چیزی که در شرایط کرونایی برای برخی از نویسندگان در اولویت قرار می‌گیرد مناسک دینی و مذهبی و ضرورت تعطیلی آنهاست. بگذریم از کسانی که تعطیلی مناسک می‌گویند و تعطیلی شریعت منظور می‌کنند، برخی از مخالفان برگزاری مراسم محرم صادقانه نگران سلامتی مردم و جامعه هستند و هراس از این دارند که با کرونایی شدن جامعه نه فقط جامعه دینداران بلکه خود دین و منطق حفظ نفس و «لا تلقوا بایدیکم الی التهلکه» آسیب ببیند. در این باره چند نکته به نظر می‌رسد که برگزاری مناسک محرم را و لو در وضعیت کرونایی ضروری نشان می‌دهد: ۱- …

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در گفت‎وگوی زنده تلویزیونی با مردم به مناسبت عید سعید قربان، تصریح کردند: در برگزاری عزاداری‌ها معیار آن چیزی است که کارشناسان بهداشت و ستاد ملی مبارزه با کرونا می‌گویند. بنده خودم شخصاً هرچه آنها لازم بدانند، مراعات خواهم کرد. توصیه و تأکید من به همه هیئات، منبری‌ها، مداحان و صاحبان مجالس این است هر کاری می‎‌کنید ببینید ستاد ملی مبارزه با کرونا چه می‌گوید. به گزارش شبکه اجتهاد، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی، پیش از ظهر امروز، جمعه ۱۰ مردادماه، همزمان با عید سعید قربان در یک گفت‌وگوی زنده تلویزیونی با ملت ایران سخن …

شیخ «غازی یوسف حنینه»، از علمای سرشناس اهل سنت لبنان، تأکید کرد: علی‌رغم اینکه اداره حرمین شریفین برعهده مسئولان عربستان و مکه و مدینه است، این مکان‌های مقدس از آنِ همه مسلمانان بوده و عربستان می‌توانست با اجماع بین‌المللی در قالب برگزاری وبینار تعطیلی حج را به شور بگذارد. به گزارش شبکه اجتهاد، انتشار ویروس کرونا در جهان و محدودیت‌های ایجاد شده حج را هم تحت تأثیر قرار داده است. مقامات عربستان در این باره اعلام کردند که حج امسال با تعداد محدودی از زائران برگزار شود. در ابتدا عربستان سعودی از حضور فقط ۱۰۰۰ زائر برای حج امسال خبر …

زائران بیت‌الله الحرام، مصادف با هشتم ذی‌الحجه در حالی احرام بستند که در سرزمین وحی امسال حج متفاوتی را از سالیان گذشته تجربه می‌کنند؛ این شرایط به دلیل بیماری نوپدیدی است که از چند ماه گذشته بر کل جهان سایه افکنده و کشورها را درگیر کرده است. به گزارش شبکه اجتهاد، زائران از اوایل هشتم مرداد از قرنطینه خارج شدند، تا مراسم حج را آغاز کنند. حاجیان در میقات محرم می‌شوند سپس به سوی مکه مکرمه حرکت می‌کنند تا عمل «طواف القدوم»، سپس «سعی بین مروه و صفا» را به‌جا بیاورند. سپس زائران خانه خدا برای گذراندن «یوم الترویه» به …

در مجالس عمومی، باید همه ضوابط بهداشتی با دقت تمام رعایت گردد؛ بدین معنا که فاصله اجتماعی بین حاضران منظور شود و ماسک‌های بهداشتی و دیگر لوازم بازدارنده از گسترش ویروس کرونا مورد استفاده قرار گیرد. در این مورد همچنین لازم است به تعداد مجاز حاضران برابر با ضوابطی که مقامات ذی‌ربط تعیین می‌کنند، اکتفا شود، که البته این موضوع با توجه به برگزاری مراسم در فضاهای سرپوشیده یا باز و بسته به میزان گسترش ویروس در شهرهای مختلف، تفاوت دارد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله سیدعلی سیستانی به پرسشی درباره مراسم محرم و مراسم عزاداری حضرت ابا عبدالله (علیه‌السلام) …

تدبّر و اندیشیدن در پدیده‌ی حج، حج‌گزار را به این باور قطعی می‌رساند که بسیاری از آرمانها و آرزوهای دین برای بشریّت، بدون هم‌افزایی و همدلی و همکاری مجموعه‌ی دین‌داران، به بار نمی‌نشیند، و با پیدایش این همدلی و همکاری، کید معاندان و دشمنان، مشکل مهمّی بر سر این راه پدید نمی‌آورد. به گزارش شبکه اجتهاد، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای هر سال بمناسبت برگزاری حج ابراهیمی خطاب به زائران بیت‌الله الحرام پیامی صادر می‌کردند که در مراسم برائت از مشرکین در صحرای عرفات قرائت می‌شد. امسال به دلیل شیوع جهانی ویروس کرونا و عدم حضور زائران کشورهای دیگر در سرزمین وحی …

در شرایط حساس و خطیری که بسیاری از بیماران و مبتلایان کرونایی فراری بودند، ورود روحانیت و طلاب به این عرصه و کمک به بیماران و حتی غسل و کفن و دفن مرحومان تاثیر بسیار زیادی در جامعه گذاشت و این خود از بهترین نوع تبلیغات تاثیرگذار است‌ به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی در دیدار حجت‌الاسلام والمسلمین قمی رییس سازمان تبلیغات اسلامی، با اشاره به گزارش ارائه شده از سوی وی، خاطرنشان کرد: شکی نیست که ما اصول داریم که به هیچ وجه نمی‌توانیم آنها را رها کنیم؛ از جمله آن مسألۀ عزاداری محرم و صفر است. …

اختصاصی شبکه اجتهاد: برای این که فهم عمیق و دقیق از تکالیف عملی داشته باشیم؛ باید پشتوانه فکری لازم داشته که بدون آن پشتوانه، این فهم صورت نخواهد گرفت. به دیگر سخن؛ مستندات برای ارزیابی در حوزه علمی نیاز است و روشمندی و روش شناسی در کاربردی کردن و عملیاتی کردن اصول و قواعد در استنباط از ادله فقهی بسیار مهم است. لذا تحقیقات علمی زمانی ارزشمند خواهند بود که مبتنی بر واقعیات باشند و عملیات استنباط روشمند انجام شود. بر این اساس و با این مقدمه به بررسی دربارۀ‌ حکم وجوب یا استحباب و تعجیل زمانی غسل جمعه و …

حجت‌الاسلام والمسلمین محمدامین پورامینی می‌گوید: موسوعه اعتکاف نگاهی جامع و فراگیر به سنت اعتکاف دارد. در مجلد سوم و چهارم مباحث فقهی و ذکر آراء و فتاوای فقیهان مذاهب اسلامی پیرامون موضوعات اعتکاف به گونه مقارنه‌ای آمده است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین محمدامین پورامینی همزمان با گرفتن دیپلم دروس حوزوی را در حوزه علمیه قم آغاز کرد و پس از تکمیل دوره سطح دروس خارج از محضر فقهای بزرگ مانند وحید خراسانی، شیخ جواد تبریزی، سید ابوالقاسم موسوی کوکبی، شیخ محمد فاضل لنکرانی، شیخ محمد تقی بهجت، سید محمد صادق روحانی و بهره برده است. وی علاوه بر …

بنابر اعلام دیوان عالی عربستان، روز چهارشنبه نخستین روز اجرای مناسک حج در سایه شیوع بین‌المللی ویروس کرونا خواهد بود. به گزارش شبکه اجتهاد، مقامات دیوان عالی عربستان روز دوشنبه اعلام کردند مناسک حج امسال که به دلیل شیوع بیماری کووید-۱۹ با حضور حدود ۱۰۰۰ نفر برگزار خواهد شد، از روز ۲۹ ژوئیه (هشتم مرداد) آغاز می‌شود. بنا بر اعلام خبرگزاری رسمی عربستان، وقوف حجاج در کوه عرفات روز پنجشنبه خواهد بود. عربستان سعودی امسال به خاطر شیوع ویروس کرونا ورود حجاج را محدود کرده است. مرکز پیشگیری و کنترل بیماری‌های عربستان سعودی پروتکل‌های ایمنی و محدود کننده شدیدی را …

آیت‌الله وحید خراسانی گفت: شعائر اهل‌بیت علیهم‌السلام و خصوصا اقامه‌ عزای حضرت سید الشهداء علیه السلام، نباید تعطیل شود، ولیکن با رعایت جهات بهداشتی و آنچه که متخصصین امر توصیه می‌کنند. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله حسین وحید خراسانی در پاسخ به سوالی نظر خود را درباره برگزاری مراسم عزای سید الشهدا(ع) در ماه محرم در ایام کرونایی بیان کرد که سوال و پاسخ این مرجع تقلید به این شرح است: سؤال: حضور محترم حضرت آیه‌الله العظمی وحید خراسانی دام ظلّه: وظیفه ما در ایام محرم الحرام نسبت به اقامه عزاء حضرت سیدالشهداء علیه السلام و سایر مناسبات أهل بیت …

پیکر حجت‌الاسلام‌والمسلمین حاج سید محمدحسن طباطبایی شیرازی از اساتید باسابقه حوزه علمیه مشهد و مدیر مدارس علمیه الحجه (ع)، امروز در حرم مطهر رضوی به خاک سپرده شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، صبح امروز پیکر حجت‌الاسلام‌ والمسلمین حاج سید محمدحسن طباطبایی شیرازی با حضور آیت‌الله سید احمد علم‌الهدی نماینده ولی فقیه در استان خراسان رضوی و علما و طلاب حوزه علمیه، جمعی مسئولان شهری و استانی و مردم متدین مشهد، با رعایت پروتکل‌های بهداشتی در بارگاه منور امام رضا(ع) به خاک سپرده شد. حجت‌الاسلام ‌والمسلمین سید محمدحسن طباطبایی شیرازی، استاد اخلاق و از اساتید باسابقه حوزه‌های علمیه خراسان و مدیر …

عالم وارسته و معلم اخلاق حجت‌الاسلام والمسلمین حاج سید محمدحسن طباطبایی از اساتید باسابقه حوزه علمیه مشهد و مدیر مدارس علمیه الحجه(ع)، ساعتی قبل در سن ۷۳ سالگی دار فانی را وداع گفت. به گزارش خبرنگار اجتهاد، استاد حاج سید محمدحسن طباطبایی از خطبا، اساتید اخلاق و مدیران موفق حوزه علمیه مشهد، از محضر علمی استاد صالحی، ادیب نیشابوری و سید ابراهیم حجازی بهره برد و سال‌ها در جهت شکوفایی احکام نورانی اسلام و ترویج معارف اهل‌بیت عصمت و طهارت علیه‌السلام مشغول تدریس و تبلیغ بود که در سالروز شهادت حضرت جوادالائمه (علیه‌السلام) در سن ۷۳ سالگی بر اثر بیماری …

آیت‌الله سید محمدتقی مدرسی با توجه به نزدیک شدن ایام محرم حسینی و شیوع ویروس کرونا در پاسخ به استفتایی درباره عزاداری محرم امسال نظریه فقهی خود را بیان کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله محمد تقی مدرسی از مراجع تقلید کربلای معلی، در پاسخ به استفتایی درباره برگزاری مراسم عزاداری امام حسین (ع) در ماه محرم امسال با توجه به شیوع کرونا پاسخ داد. متن استفتاء و پاسخ معظم‌له به شرح زیر است: پرسش: بسم الله الرحمن الرحیم؛ السلام علیکم و رحمه الله و برکاته؛ به موسم عزاداری و احیای نهضت حسینی در ماه محرم نزدیک می‌شویم، امّا همچنان …

‌مرکز الشیخ الطوسی و مرکز إحیاء التراث وابسته به بخش امور فکری و فرهنگی آستان قدس عباسی به تازگی (کتاب الزکاه) تالیف شیخ عبد الرحیم التستری و حاوی تقریرات شیخ مرتضى الأنصاری (قدّس سرّهما) را به چاپ رساندند. به گزارش شبکه اجتهاد به نقل از الکفیل، این اثر یک کتاب فقهی و استدلالی است که همه مباحث زکات را در بر می‌گیرد. مرکز احیاء التراث تحقیق این کتاب و مرکز الشیخ الطوسی (قدّس سرّه) بازبینی و بررسی و انتخاب عناوین آن را عهده دار شده است. این کتاب در سه جلد منتشر شده است: جلد اول (۶۰۰) صفحه است و …

آیت‌الله بشیر نجفی از علمای نجف طی فتوایی رعایت پروتکل‌‌ها و ضوابط بهداشتی در هنگام برگزاری مناسک حسینی را واجب اعلام کرد. به گزارش شبکه اجتهاد به نقل از الفرات، حافظ بشیر حسین نجفی در این فتوا عنوان کرد: بر هر فرد مسلمان واجب است همانند پیامبر (ص)، ائمه علیهم السلام و مومنان مخلص با تمام توان نسبت به حفظ دین خداو و دین پیامبرش (ص) تلاش کند. وی در این فتوا با تاکید بر لزوم پایبندی به مناسک دینی همراه با لزوم حفظ جان و پایبندی به توصیه‌‌های متخصصین آورده است: برهمین اساس همگی در هرکجای زمین از شرق …

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری ۱۳ استفتاء جدید ویژه تیر‌ماه، مطابق با فتوای حضرت آیت‌الله خامنه‌ای را منتشر کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، بخش استفتائات دفتر رهبر معظم انقلاب اسلامی به سوالات شرعی ارسالی از جانب مردم پاسخ داده و در قالب بسته ویژه تیرماه ۱۳۹۹ منتشر کرد. استفتائات جدید (تیرماه) به شرح زیر است: سفر تحصیلی طلاب و دانشجویان بورسیه سوال ۱: آیا سفر تحصیلی طلاب و دانشجویان بورسیه مانند تربیت معلم و افسری که تحصیلشان متصل به اشتغال است، حکم سفر تحصیلی را دارد یا سفر شغلی؟ جواب: سفری که مانند محصلان علوم دینی یا دانشجویان …

انتظار می‌رفت که دولت عربستان سعودی، در تعاملی شایسته، نقطه نظرات سایر کشورهای مسلمان را جویا می‌شد و از هم‌اندیشی و همراهی آن‌ها برای حل این مشکل که در حال حاضر بر کل جهان سایه افکنده است بهره می‌گرفت. به گزارش شبکه اجتهاد، بعثه مقام معظم رهبری و سازمان حج و زیارت با اشاره به اعلام وزارت حج و عمره عربستان مبنی براینکه مناسک حج ۹۹ به صورت محدود و داخلی برگزار خواهد شد، اعلام کردند: زائرانی ایرانی امسال به سرزمین وحی اعزام نخواهند شد. بنابر این گزارش، متن بیانیه مشترک بعثه مقام معظم رهبری و سازمان حج و زیارت …

وزیر حج و عمره عربستان اعلام کرد: حج با زائران زیر ۶۵ سال و جمعیتی در حدود ۱۰ هزار نفر برگزار می‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد، وزارت حج عربستان درحالی‌که هر روز به تعداد کشورها و زائران انصرافی از حج به دلیل نگرانی‌های بهداشتی اضافه می‌شد، سرانجام روز دوشنبه دوم تیرماه اعلام کرد: حج امسال با حضور تعداد محدودی از شهروندان و خارجی‌های مقیم عربستان برگزار خواهد شد. وزیر بهداشت عربستان نیز خبر داد: فقط کسانی می‌توانند در حج امسال شرکت کنند که کمتر از ۶۵ سال داشته باشند و بیماری مزمن یا زمینه‌ای در ارتباط با ویروس کرونا نداشته …

نماینده ولی فقیه در حج و زیارت با اشاره به ارسال دو نامه به عربستان درباره وضعیت حج تمتع و کمک به سعودی‌ها در صورت برپایی این مناسک گفت: تاکنون از این دو نامه جوابی نگرفتیم، اما امیدواریم به زودی سعودی‌ها وضعیت حج را مشخص کنند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین سیدعبدالفتاح نواب با اشاره به آمادگی ایران برای انجام مناسک حج تمتع اظهار داشت: تشکیل کاروان، معرفی مدیران و روحانیون کاروان‌ها و همچنین عوامل اجرایی انجام شده است. علاوه بر این، کلاس‌های آموزشی و پس از آن معاینات پزشکی زائران خانه خدا صورت پذیرفت و همه اقدامات برای …

دولت عربستان سعودی اعلام کرد که مراسم حج عمره در این کشور تا اطلاع ثانوی تعلیق است. به گزارش شبکه اجتهاد، تعلیق حج عمره تا اطلاع ثانویخبرگزاری میزان – وزارت کشور عربستان سعودی اعلام کرد که مراسم حج عمره در این کشور تا اطلاع ثانوی تعلیق است. ریاض اعلام کرده که تصمیم گیری‌های بعدی درباره این موضوع با توجه به اطلاعات بهداشتی انجام خواهد شد. بر اساس اعلام وزارت کشور عربستان سعودی، پرواز‌های بین المللی و ورود و خروج دریایی و زمینی به این کشور نیز تا اطلاع ثانوی تعلیق است. وزارت کشور عربستان سعودی در بیانیه خود بر پایبندی …

دوره تخصصی «آموزش احکام» از سوی دفتر وجوهات شرعی مقام معظم رهبری در مشهد و دهمین دوره آموزشی تربیت کارشناس احکام از سوی ستاد ترویج احکام در قم برگزار می‌شود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، دفتر وجوهات شرعی مقام معظم رهبری در خراسان دوره تخصصی آموزش احکام را با حضور اساتید مطرح حوزه‌ها‌‌‌ی علمیه چون حجج‌اسلام والمسلمین محمد رضایی، محمدحسین فلاح‌زاده، محمد قاضی، سید اباصالح راجی و سید رضا موسوی بایگی برگزار می‌کند. «آشنایی با فتاوای روز و مبانی فقهی مقام معظم رهبری»، «اعطای گواهی پایان دوره و معرفی جهت تدریس در حوزه‌ها‌‌‌ی علمیه» و «معرفی به دفاتر مراجع تقلید و …

عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی درباره تاثیر همه‌گیری کرونا بر تعلیق آیین‌ها و مناسک مذهبی گفت: کرونا اگرچه مناسک مذهبی و دسته‌جمعی را تحت شعاع قرار داد و صورت سنتی‌شان را که حضور دورهم در اماکن مذهبی بود تعطیل کرد، اما صورت‌های دیگری از این مناسک مذهبی پیدا شد و از طریق فضاهای مجازی شکل گرفت و به گمان من بینش دین‌داری عمیق‌تر شد و به مردم و جوامع کمک کرد که همچنان به یاد خدا باشند. به گزارش شبکه اجتهاد، کرونا در زمانی کوتاه موجب تحولات اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی متعددی شد؛ مهم‌ترین نمود آن در …

شبکه اجتهاد: موضوعی که در این یادداشت مورد اشاره قرار می‌گیرد، گرچه از زمان آن قدری گذشته است، اما با توجه به زنده بودن و تکرارش در هر سال، مجالی موجه و موسع برای یادداشت دارد و البته به دلایلی حقیر مصلحت در تأخیر آن می‌دید. ۱. در بسیاری از سال‌ها مراجع عظام تقلید نسبت به رؤیت هلال شوال (عید فطر) اختلاف پیدا می‌کنند؛ و در حالی که بعضی از ایشان روزی را به عنوان عید فطر اعلام می‌کنند، گروهی دیگر فردای آن روز را عید می‌دانند و البته برخی هم در اواسط یا اواخر همان روز اول، عید فطر …

اختصاصی شبکه اجتهاد: بعد از ملاحظه ادله مربوط به رؤیت هلال در کتاب شریف وسائل الشیعه؛ ج‏۱۰؛ ص۲۵۲ در باب سوم از ابواب احکام شهر رمضان «در باب أن علامه شهر رمضان و غیره رؤیه الهلال فلا یجب الصوم إلا للرؤیه أو مضی ثلاثین و لا یجوز الإفطار فی آخره إلا للرؤیه أو مضی ثلاثین و أنه یجب العمل فی ذلک بالیقین دون الظن‏» ۲۸ روایت آورده شده بود؛ که مدار حکم در بیشتر روایات مربوط به هلال؛ رؤیت می‌‌باشد اما سؤال اساسی و بنیادین در تبیین موضوع «رویت ‌هلال» آن است که، رؤیت طریقیّت دارد و میان اسباب آن …

اساس اطلاق ادلّه ولایت عامه‏‌ی فقیه و اطلاق مقبوله، مخالفت – با ابراز و اظهار نقض حکم – حتی برای فقیه جائز نیست. گرچه برای شخص او واجب است که به فتوای خود در خفا عمل کند ولی اعلان مخالفت و نقض حتی برای مقلدینش جائز نیست. به گزارش شبکه اجتهاد، در اطلاعیه‌ای که از سوی استاد علی‌اکبر سیفی مازندرانی در مورخ چهارم خردادماه ۹۹ صادر شده آمده است: «در اثبات ثبوت حکم حاکم لفظ «حَکَمتُ» شرط نیست بلکه اعلان روز عید از جانب فقیه جامع الشرائط (به‌مثل تعبیر «الیوم یوم العید») به معنای صدور حکم می‌باشد و حکم حاکم …

شبکه اجتهاد: رؤیت هلال ماه یکی از موضوعات اختلافی فقهی است که به مبنای فقها باز می‌گردد. با توجه به گستره ارتباطات و خبررسانی، این مسئله فقهی که ریشه‌ای تاریخی دارد، در برخی از ایام سال مانند روز عید فطر بیشتر مورد توجه جامعه قرار می‌گیرد. این اختلاف که نه بر اساس عدم اعتماد مراجع به یکدیگر بلکه بر اساس اختلاف در مبانی است؛ که یکی شب مشترک یا چشم مسلح را قبول دارد و دیگری نه. «لزوم رؤیت هلال با چشم عادی» و «اشتراط اتّحاد افق» مبنای فقهی مشهور فقهاء از جمله آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی و آیت‌الله سید …