از دیدگاه شهید آیتالله سید محمدباقر صدر، زعیم رشید و شریعت و انسان سه ضلع مثلث دولتسازی اسلامی است. در این نظام مبنای قدرت، خدا و دین، مبنای قانونگذاری و قوای مجریه و مقننه باید خاستگاه مردمی داشته باشد که همان نظریه مردمسالاری دینی است که مقام معظم رهبری به کار بردند. البته شهید صدر از این تعبیر استفاده نکرده …
Read More »همه مطالب
حجتالاسلام علی حکیمی از مولفان «الحیاه» درگذشت
حجتالاسلام والمسلمین استاد علی حکیمی ساعتی قبل به دلیل عارضه قلبی در مشهد دار فانی را وداع گفت. وی از مولفان دائره المعارف الحیات و برادر علامه محمدرضا حکیمی و از شاگردان عالم بزرگ مکتب معارف خراسان، مرحوم آیتالله شیخ مجتبی قزوینی بود. به گزارش خبرنگار اجتهاد،حجتالاسلام والمسلمین علی حکیمی، ساعاتی پیش در ۷۸ سالگی درگذشت. او دروس مقدماتی و …
Read More »نقد رویکرد و منهج دانشنامهی حدیثی «سلسله السنه بلا مذاهب»
کرسی ـ علمی ترویجی «سنت بلا مذاهب» با ارائه دکتر نور الدین أبولحیه و نقادی حجتالاسلام والمسلمین عبد الهادی مسعودی و به دبیری حجتالاسلام دکتر سید محمدحسن حکیم، با موضوع «نقد رویکرد و منهج دانشنامهی حدیثی «سلسله السنه بلا مذاهب»» در پژوهشگاه قرآن و حدیث برگزار شد. شبکه اجتهاد: دانشنامهی «سلسله السنه بلا مذاهب» حاصل تلاش دانشی و پژوهشی استاد …
Read More »محک نقد/ سید شمسالدین حسینیکیا
اختصاصی شبکه اجتهاد: پس از پخش برنامه سوره با موضوع «دولت اسلامی، گستره وظایف و اختیارات»، با حضور استاد علیدوست، همانطور که انتظار میرفت، شاهد بازخوردهای گوناگونی بودیم که از باب فرمایش امیرالمؤمنین علیهالسلام: «اِضرِبُوا بعضَ الرأیِ ببعضٍ یَتَوَلَّدْ مِنهُ الصَّوابُ» آنها را به فال نیک گرفته و از آن استقبال میکنیم. در همین راستا نقدی از جناب حجتالاسلام دکتر …
Read More »جوادی: نظام سرمایهداریِ امروز، از فقه تنها بهعنوان سنگر استفاده میکند/ تتونچی: دیدگاه فقیهان در زمینه مالیات باید کاملاً روشن باشد/ اکبرنژاد: حوزه ما از ضعف متد اجتهاد رنج میبرد
مدیر موسسه فقه اقتصادی طیبات با ضروری دانستن تحول و انقلاب در اقتصاد کشور، گفت: امروزه بیشتر فقه را در خدمت نظام سرمایهداری میگیرند تا استفاده از مبانی عمیق فقهی. تا جایی که نظام سرمایهداریِ امروز، از فقه تنها بهعنوان سنگر استفاده میکند؛ مثلاً در نظام بانکی امروز عملیاتی کردن حقیقی عقد مضاربه امکانپذیر نیست درحالی که با راههای غیرمبنایی …
Read More »مقدمهای بر بحث مرجعیت زنان/ ناصر نجفی
اختصاصی شبکه اجتهاد: اگرچه جواز یا عدم جواز مرجعیت زنان بحث تازهای نیست اما هر از گاهی در محافل علمی یا رسانهای پررنگ میشود؛ نکتهای است که معمولا در این باب زیاد مورد توجه قرار نمیگیرد و آن انفکاک رسالت اجتماعی از شأن مرجعیت، و نگاه صرفا تخصص و کارشناسی به آن است. اگر مقام مرجعیت را تنها از باب …
Read More »«عبدالله بن بَیِّه» را بشناسید
شبکه اجتهاد: شیخ عبدالله بن شیخ المحفوظ بن بیّه مشهور به «عبدالله بن بَیِّه» برجستهترین فقیه امارات متحده عربی است که با ۸۶ سال سن در جهان اسلام به نماد «عقلگرایی در فقه و قلب محوری در تصوف» اشتهار دارد. تقریباً رهبران و پیروان اکثر مذاهب اسلامی از او بهعنوان یک محقق ویژه نام میبرند. بن بیّه که دانشآموخته جامعه …
Read More »نقد شرط «مرد بودن» در مرجعیت تقلید
جلد دوم از مجموعه کتابهای اجتهادی در فروعات فقه شیعه تحت عنوان «نقد شرط (مرد بودن) در مرجعیت تقلید» به قلم حجتالاسلام میرزاعلی سلیمانی بروجردی، نویسنده و پژوهشگر و مدرس حوزه علمیه قم، در ۱۷۲ صفحه چاپ و منتشر شده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب «نقد شرط مرد بودن در مرجعیت تقلید» شامل هفت فصل است: اول: مقدمات بحث. …
Read More »چند راهکار برای عبور از فقه فردی به تمدنی/ ابوالقاسم علیدوست
شبکه اجتهاد: لفظ فقه چه به معنای عملیات استنباط و اجتهاد و چه به معنای دانش فقه، با شریعت تفاوت دارد؛ فقه داعیهدار کشف شریعت است. شریعت، الهی و معصوم است و در آن خطا و اختلاف نیست ولی ممکن است حاصل فقه، خطا داشته باشد زیرا عصمت ندارد. بنابراین فقه، دانشی بشری است، خواه فقه فردی باشد یا تمدنی …
Read More »سن بلوغ دختران؛ پرسش سید منیر الخباز و پاسخ محمد اسحاق فیاض
شبکه اجتهاد: تغییر فتوای آیتالله اسحاق فیاض؛ از مراجع تقلید نجف درباره سن بلوغ دختران بازتاب گستردهای در محافل حوزوی و حتی رسانههای عمومی داشت که هنوز هم ادله این تغییر فتوا اعلام نشده است. اکنون با گفتگوی مکتوب آیتالله فیاض با استاد سید منیر الخباز؛ فقیه عربستانی مقیم حوزه علمیه قم و از شاگردان آیتالله سیستانی درباره این تغییر …
Read More »فعالیتهای امام جواد(ع) در ایام حج
شبکه اجتهاد: اکثر فعالیتهای حضرت جواد (ع) در ایام حج بوده است. به همین سبب، وکلای حضرت و اصحاب خاص او به کثرت حج معروفاند. این کثرت حج نشان میدهد که هدف آنها از شرکت در مراسم حج، صرفاً ثواب زیارت نبوده است. بعضی از یاران حضرت همچون علی بن مهزیار و ابراهیم بن محمد همدانی، چهل بار در عمر …
Read More »حضور علمی امام جواد(ع) در جهان اسلام
شبکه اجتهاد: نقشآفرینی امام جواد علیهالسلام به منزله معیار برای شیعه از یک منظر و جهان اسلام از منظر دیگر، در قالبهای مختلفی بوده است که مهمترین آن را در مناظرههای علمی، تربیت شاگردان و بیان روایات میتوان ذکر کرد. اما مناظرههای امام که در منابع شیعی ذکر شده، حاکی از دانایی امام در علوم دینی و توانایی ایشان در …
Read More »فلسفه فقه سیاسی از دیدگاه آیتالله خامنهای
کتاب «فلسفه فقه سیاسی از دیدگاه آیتالله خامنهای» اثر حجتالاسلام دکتر سیدسجاد ایزدهی از سوی انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی چاپ و منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، مطابق دیدگاه آیتالله خامنهای، فقه سیاسی گرایشی بینارشتهای است که ضمن انطباق بر میراث علمی فقیهان شیعه، بر مبانی فقهی منسجم، منظّم و روشمند مبتنی بوده و مشتمل بر مجموعهای کامل …
Read More »نگاهی به یک پژوهش آسیبشناسانه در حوزه حقوق کیفری و اثرگذار بر حقوق و آزادیهای عمومی
شبکه اجتهاد: مصادیق متعددی در گذشته مشاهده شده که افراد به زعم خویش، برای بهرهمندی از حقوق و آزادیهای مشروع اقدام کرده اما در مقابل به ارتکاب اَعمال مخل نظم عمومی متهم شده و با هزینههای مختلف مواجه گردیدهاند. در این زمینه ، مخاطبان عام ممکن است داوریهای متنوعی از منظر سیاسی و اجتماعی ارائه کنند. اما حقوقدانان کیفری وظیفه …
Read More »فقه تمدنی؛ چیستی، چرایی و چگونگی/ محمد وحیدی
اختصاصی شبکه اجتهاد: تمدن بالاترین سطح پیشرفت و تعالی یک جامعه است، از اینرو میتوان رویکرد تمدنی هر دانش را به معنای قرار گرفتن آن دانش در مسیر تحقق تمدن دانست. در نتیجه مقصود از فقه تمدنی صرفاً تأثیر فقه بر تمدن نیست بلکه فقه تمدنی به معنای ایجاد یک تمدن بر محور فقه است. فقه با رویکرد تمدنی، یعنی …
Read More »توصیههای مراجع به رئیسجمهور منتخب چه بود؟
«ساماندهی وضع موجود و تلاش شبانهروزی»، «اولویت در حل مشکلات معیشتی، بیکاری، گرانی»، «تأکید بر برقراری و تقویت ارتباط مسالمتآمیز با جهان اسلام بهویژه کشورهای همسایه»، «هوشیاری در عرصه سیاست خارجی»، «بهرهمندی از ظرفیت نیروی جوان در دولت سیزدهم» و «جلب رضایت مردم و برطرف شدن محرومیتها»؛ از جمله توصیههای مراجع به حجتالاسلام و المسلمین رئیسی بود. به گزارش خبرنگار …
Read More »از فقه فردی تا فقه تمدنساز + دانلود صوت
شبکه اجتهاد: استاد ابوالقاسم علیدوست در نشست علمی «از فقه فردی تا فقه تمدنساز» که از سوی واحد پژوهش مراکز تخصصی نور حکمت رضوی و فقهی امام رضا(ع) مشهد برگزار شد؛ به دو موضوع «ابعاد مختلف روش استنباط فقه تمدنی» و «لزوم استنباط فقه تمدنی با رویکرد شبکه دلالی (نظام حلقوی، نظام هرمی) در مقابل رویکرد گزارهای»» پرداخت. استاد خارج …
Read More »گوشهای از خاطرات دکتر مهدی محقق از حوزه علمیه خراسان
شبکه اجتهاد: دکتر مهدی محقق از جمله شخصیتهای برجسته ایران است که در حوزههای مختلف علوم قدیم و جدید از جمله فقه، فلسفه، ادبیات، تصحیح نسخ خطی، آثار درخور تأملی را از خود برجای گذاشته است. او همچنین در زمینه فعالیتهای اجرایی نیز تاریخ درخشانی در فرهنگ معاصر ایران دارد. محقق تحصیل علوم شرعی را از حوزه علمیه خراسان در …
Read More »نقد برخی از استدلالهای استاد علیدوست پیرامون مصلحت/ محمد عبدالصالح شاهنوش
شبکه اجتهاد: جناب استاد علیدوست در صحبت اخیر خود در برنامه تلویزیونی سوره چند بار تأکید داشتند که منظورشان از مصلحتی که مبنای حکم است، مصلحت شرعی است. این در حالی است که مصلحت خود مبنای حکم شرعی است. اگر مصلحت مقید به وصف شرعی بودن شود منجر به دور در قانونگذاری میشود زیرا از طرفی مصلحت مبنای تشریع است …
Read More »«فقه وقف» تقریر درس خارج حجتالاسلام سید ابراهیم رئیسی منتشر شد
کتاب «فقه وقف» دربردارنده تقریر درس خارج حجتالاسلام والمسلمین سید ابراهیم رئیسی از سوی بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی به زیور طبع آراسته شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، یکی ازموضوعات و ابواب فقه اقتصادی اسلام، وقف و عناوین همانند آن است. مشروعیت وقف و بهرهمندی شخص واقف از ثواب و پاداش الهی از منظر قرآن و سنت، تردیدناپذیر بوده …
Read More »رابطه بحث حقیقت شرعیه با واژه فقهی و حقوقی بینه
اگر حقیقت شرعیه را انکار کنیم مثل مرحوم آیتالله خویی، در این حال، بینه به معنای لغوی میباشد که در این صورت استعمال لفظ بینه اعم از عدلین و سایر اماراتی که مفید علم قاضی است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام دکتر احد گوهری در نشست علمی «بررسی رابطه بحث حقیقت شرعیه با واژه فقهی و حقوقی بینه» که مدرسه …
Read More »ناگفتههایی از گعدههای آیتالله سید جواد خامنهای با علمای مشهد
شبکه اجتهاد: کتاب «یادستان دوران» که به همت انتشارات سوره مهر، نشر یافته است، خاطرات حجتالاسلام سیدهادی خامنهای و یادآور برخی از روزهای گذشته بر اوست. این خاطرات خاصه از دوره محکومیتش در زندان قصر همراه با جزئیات است. روایتش در بیان حالات و سرگذشت افراد خواندنی است و بیانش از تعامل با گروهها، احزاب و دستههای درون زندان قصر، …
Read More »استاد مصباح یزدی کیست؟
شبکه اجتهاد: دوستان و دشمنان در حق علامه استاد مصباح یزدی کوتاهی یا ستم کردند. برخی از دوستان ناآگاهانه تنها چهره سیاسی از وی نشان دادند و او را پدر معنوی حزبی خواندند. دشمنان هم آگاهانه به تخریب این دانشمند و حکیم برجسته معاصر پرداختند و جاهلان و بیماران ادامه دادند. اگر آیتالله مصباح یزدی در آلمان بود، همچون کانت، …
Read More »درباره «اجازهی اجتهاد و روایت» مرحوم نائینی به آیتالله سیدجواد خامنهای/ رضا مختاری
شبکه اجتهاد: سنت اجازه یکی از سنتهای ریشهدار و باسابقه در اسلام بهویژه در میان شیعیان است. (۱) بهعنوان نمونه یکی از هشت راهی که محدثین بزرگوار و علمای گرانقدر برای تحمل حدیث (۲) ذکر کردهاند، اجازه است. (۳) متن برخی از اجازات نقل حدیث و روایت از قرن چهارم هجری الآن موجود است. البته در این میان، بسیاری از …
Read More »تفاوت حکمرانی سکولار و اجتهادی در فضای مجازی چیست؟
استاد سطح خارج حوزه با برشمردن تفاوتهای حکمرانی سکولار و اجتهادی بر فضای مجازی، گفت: در حکمرانی سکولار، فضای مجازی فضای بی خدایی و رهاشدگی و بی مسئولیتی است در حالی که از نگاه اسلامی، انسان مقهور فضای مجازی نیست، مسئولیتپذیر است و اساسا این فضا در عرض فضای حقیقی نیست. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین محمدحسین ملکزاده، استاد …
Read More »پارسای متعهد/ محمدصادق علیزاده
شبکه اجتهاد: آیتالله حاج سیدجواد خامنهای، روحانی زاهد و سادهزیست اهل آذربایجان بود که در نهایت بعد از سالها درس و بحث در نجف اشرف راهی مشهد شد و آنجا سکنا گزید. روحانی معروف و زاهدی که هنگام رحلت در مشهد علاقهمندان زیادی داشت، امّا تمام داراییاش بعد از ۹۱ سال عمر با عزت و ۵۰ سال فعالیت تبلیغی و …
Read More »تطوّرات مرجعیت در سده اخیر
شبکه اجتهاد: پس از وفات میرزای شیرازی، آسید محمد فشارکی زیر بار مرجعیت نرفت. ابتدا مرجعیت به آسید اسماعیل صدر و آمیرزا محمدتقی شیرازی رسید و چون میان مریدانش اختلاف شدیدی پیدا شد، آن دو بزرگوار که مُعْرِض از ریاست بودند، تصمیم گرفتند برای پایان یافتن این اختلاف از مرجعیت فاصله بگیرند، لذا آسید اسماعیل از سامرا به کربلا رفت. …
Read More »ستاد بزرگداشت مقام علمی آیتالله سید جواد خامنه ای(ره) آغاز بهکار کرد
مراسم بزرگداشت مقام علمی و معنوی مرحوم آیتالله سید جواد خامنهای(ره) در نیمه دوّم سال جاری در مشهد مقدس برگزا میشود. به گزارش شبکه اجتهاد، دبیر ستاد بزرگداشت آیتالله سید جواد خامنهای (ره) در جمع خبرنگاران مشهد با خبر آغاز اعلام فعالیت رسمی این ستاد و با اشاره به شخصیت و جایگاه والای معنوی و نیز سیره درخشان عملی و …
Read More »گمنام منم، اسیر یک نام!/ مصطفی دُرّی
اختصاصی شبکه اجتهاد: کار «آیتالله های خود خوانده» بالا گرفته است. آنها که پیش از این، گاه به شوخی و با طعم لبخند، از خود، با عنوان «آیتالله» یاد میکردند و وقتی همان لقب دوست داشتنی را پیش از نامشان میگذاشتی، قدری سرخ و سفید هم میشدند، این بار برای آیتالله شدن، سر و صدا میکنند، سیستم طراحی میکنند و …
Read More »مدرسه تابستانی «مسائل فقهی معاصر»
موسسه عالی فقه و علوم اسلامی تحت اشراف مقام معظم رهبری «مدرسه تابستانه مسائل فقهی معاصر» را با حضور اساتید حوزه و دانشگاه در شش گروه «فقه معاملات، فقه جزاء، فقه سیاسی، فقه اقتصاد، فقه خانواده، فقه تربیت» برگزار میکند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، با تحولات زندگی اجتماعی در دهههای اخیر مسائل فقهی نوپدیدی برابر حوزههای علمیه قرار گرفت. پرداختن …
Read More »