شبهاتی که در ناتوانی فقه سیاسی مطرحشده است، ناشی از توجه نداشتن به منابع غنی فقه و سرچشمههای بیکران آن است. قرآن کریم چراغ فروزان، سنت پیامبر (ص) و امامان راستین (ع)، خورشید جهان تاب و عقل انسانی، سرچشمهای بیکران هستند. در کنار اینها، ادله دیگری برای کشف و استخراج احکام فقهی هم داریم مانند اجماع و بیش از ۱۰۰ …
Read More »همه مطالب
نگاهی دوباره به منشور روحانیت
امام معتقد است فقه میتواند تمام معضلات را حل کند و جهان را اداره کند. اما در لابهلای عبارتها سه نکته مهم را مورد توجه قرار میدهد تا فقه بتواند جهان را اداره کند؛ اول توجه به زمان و مکان است که مربوط به داخل کشور است و باید زمانشناس و مکانشناس باشیم. دومین نکته، شناخت جهان است و سومین …
Read More »آیا اخباری با رجال مخالف است؟/ محمدباقر ملکیان
شبکه اجتهاد: کمتر کتابی در کلیات علم رجال نوشته شده که در آن اخباریها به عنوان مخالفان علم رجال معرفی نشدهاند!(۱) در این گونه کتابها، به شبهات اخباریها پیرامون بی فائدگی و یا حرمت علم رجال پاسخ داده شده است، شبهاتی که بطلان آنها بدون نیاز به هیچ گفتگویی واضح است. این تلقی از اخباریها تلقی رائجی است، لا اقلّ در حوزههای …
Read More »نوآوریهای شهید صدر در حلقه ثالثه؛ از مبنای جدید تا اصطلاحسازی در قضایا/ بهترین کتاب برای ورود طلاب به درس خارج و پرورش روحیه انتقادی
دانشآموخته مرکز تخصصی آخوند خراسانی به تبیین ویژگیهای آراء شهید صدر در حلقه ثالثه پرداخت و گفت: حلقه ثالثه بهترین کتاب موجود برای آمادهسازی طلبه برای ورود به مرحله درس خارج و پرورش روحیه انتقادی اوست. طلبه با خواندن حلقه سوم با مبانی اساسی و مشهور در علم اصول آشنا میشود. و راه پیشرفت همراه با دقت برای وی در مرحله درس …
Read More »نگاهی به مقالات پاییز و زمستان «جُستارهای فقهی و اصولی»
«چالشهای بهرهگیری از عمومات و مطلقات در حل مسائل مستحدثه»، «نظریۀ خطابات قانونی و نقش آن در فقه اجتماعی»، «بازپژوهی حیله شرعی در فقه امامیه و اهل سنت» و «بازخوانی و تعمیم ادله منع اجرای حدود در سرزمین دشمن در جهان معاصر» از جمله آخرین مقالات پژوهشی در «جستارهای فقهی و اصولی» است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، جدیدترین شمارههای فصلنامه …
Read More »روزآمد کردن نرم افزارِ نظام اسلامی وظیفه فضلای صاحب نظر است/ فکر اسلامی مانع تصمیم ایران برای دستیابی به سلاح هستهای خواهد بود/ مجلس و دولت اختلاف نظرشان را حل کنند
روزآمد کردن نرم افزارِ نظام اسلامی وظیفه فضلای صاحب نظر است. البته این بهروزرسانی به معنای دستکاری در منظومه مفاهیم دینی نیست بلکه به معنای کشف حقایق متناسب با نیازهای داخلی و بین المللیِ نظام اسلامی است و تغذیه عقبه فکری نظام اسلامی و بهروزرسانی نرم افزار آن را باید فضلا و متفکرین صاحب صلاحیتی بهعهده بگیرند که از جمود …
Read More »جهاد از دیدگاه حسن البنا
حسن البنا از قوانین فقهی و حقوقی فقهای گذشته و دیدگاههای مختلف مذاهب فقهی درباره ضرورت جهاد و بیانیهها و قراردادهای جنگی، آگاهی کامل دارد. او تفاوت میان جهاد، بهعنوان یک تکلیف فردی و بهعنوان یک تکلیف جمعی و گروهی را بیان میکند و درباره این موضوع به نقل فتاوی معتبر فقهی میپردازد. او میگوید اساساً جهاد مسلحانه و نظامی …
Read More »فلسفه شبکه وکالت امام جواد(ع) چه بود؟
شبکهی وکالت از دوران امام صادق علیهالسلام به این طرف تشکیل شد. البته قبلاً زمینهی آن وجود نداشت، نه اینکه دیگر ائمه علیهمالسلام ارادهی تشکیل آن را نداشته باشند، بلکه تشیع به قدر کافی گسترده نبود. در عصر امام باقر علیهالسلام با حرکت فرهنگی آن حضرت کمکم این حرکت ثمر داد و امام صادق علیهالسلام وکلایی را در کوفه، مدینه، …
Read More »فقه و دو راه پیش رو/ سید محمدمهدی رفیعپور
شبکه اجتهاد: برخلاف دوران قدیم که فتاوای فقها و تغییر و تحول آن مورد توجه زیاد جامعه و نخبگان نبود امروزه فقه زیر ذرهبین مطالعات رشتههای مختلف دانشگاهی قرار دارد و از جامعه شناسی دین تا مطالعات تشیع و تاریخ فقه و فقها بهدقت فتاوا را ملاحظه و ابعاد اجتماعی و تغییر و تحولات آنها را مورد توجه قرار میدهند …
Read More »شماره ۱۰۴ فصلنامه «فقه» منتشر شد
صدوچهارمین شماره فصلنامه علمی ـ پژوهشی فقه (زمستان ۹۹) به همت پژوهشکده فقه و حقوق و اداره نشریات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی منتشر شد و مقالات این شماره بر روی سامانه نشریه به آدرس http:jf.isca.ac.ir نمایه گردید. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در تازهترین شماره فصلنامه فقه، هشت مقاله علمی – پژوهشی از سوی اساتید و محققان حوزه فقه و …
Read More »روحانیت اصیل و آفات آن از نگاه امام خمینی(ره)/ تخلف از فقه جواهری تهدیدی علیه حوزههای علمیه است
امام خمینی(ره) را باید یکی از اصلاح گران بزرگ حوزههای علمیه و بلکه بزرگترین آنها دانست و در کردار و گفتار مصلحانه او در باب حوزهها و روحانیون تعمق نمود. منشور روحانیت که پیامی طولانی به روحانیون سراسر کشور از سوی حضرت امام در واپسین ماههای زندگانی ایشان است، یکی از مهمترین پیامهای ایشان و نیز از مهمترین منشورهای چندساله …
Read More »معرفی برگزیدگان جایزه کتاب سال در حوزه دین
برگزیدگان سیوهشتمین دوره جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران معرفی و تقدیر شدند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، مراسم پایانی و معرفی آثار برگزیده و شایسته تقدیر سیوهشتمین دوره جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران و بیست و هشتمین دوره جایزه جهانی کتاب سال، شنبه دوم اسفندماه با حضور حجتالاسلام والمسلمین حسن روحانی، رئیسجمهور، سیدعباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی …
Read More »فرآیندهای روشی استنباط فقه ارتباطات از قرآن کریم
حجتالاسلام محمدعلی حیدری گفت: قرآن و روایات بیشتر در مقام بیان واقعیات است تا امور تعبدی؛ لذا هم علتها را میگوید و هم روابط علی و معلولی را و هم تحلیل میکند و این اصلاً با مسائل تعبدی سازگاری ندارد؛ چراکه در مسائل تعبدی کاری به بیان علت حکم ندارد. به گزارش شبکه اجتهاد، بیستویکمین جلسه دوره فقه رسانه، ارتباطات …
Read More »افرادی که انتشار اسکناس را از حقوق حاکمیت میدانند باید دلیل اقامه کنند/ استخراج بیت کوین، ایجاد و انتشار پول نیست
اینکه گفته میشود استخراج بیت کوین، انتشار و ایجاد پول است و انتشار پول از حقوق مختص به حاکمیت است، ما در صغرای قیاس اشکال میکنیم که اصلا استخراج بیت کوین، ایجاد پول و انتشار پول نیست. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد جواد مروی، در ادامه درس خارج فقه معاصر به بررسی موضوع «بیت کوین و رمز ارزها» پرداخت که …
Read More »به بهانه دیدار پاپ با آیتالله سیستانی؛ باید پروژههای مشترک بینالادیانی تعریف کرد
شبکه اجتهاد: امروز اتفاق مهمی قرار است در روابط اسلامی – مسیحی رخ بدهد که همانا دیدار تاریخی پاپ فرانسیس اول با آیتالله سیستانی به عنوان یکی از مهمترین مراجع تقلید جهان تشیع است. پاپ پیش از این با شیخ الازهر یکی از مهمترین رهبران اهل تسنن و البته در واتیکان دیدار داشته است اما تفاوت این دو دیدار جدا …
Read More »نسخه جدید مجموعه آثار آیتالله سبحانی منتشر شد
مؤسسه امام صادق(ع) که از پیشگامان عرصه دیجیتال محصولات خود بوده با همکاری مرکز تحقیقات نور اقدام به نشر مجموعه آثار آیتالله جعفر سبحانی و آثاری که در مؤسسه امام صادق(ع) تحقیق و یا نشر شده، در قالب لوح فشرده منتشر نموده است. به گزارش شبکه اجتهاد، در طول تاریخ بسیاری از علماء و دانشمندانی بودهاند که در عین نبوغ …
Read More »فلاح: پژوهشهای فقه رسانه، تحلیلی-توصیفی است و در آن، بحث فقهی نمیشود/ برخی تلویزیون و سینما را ابزار غفلت میدانند/ حسینی: از نقش حکومت و دولت در رسانه، هیچ نگفتید/ در پژوهش، روش تحلیلی-توصیفی نداریم!
اختصاصی شبکه اجتهاد: طرح ملی «روشمند سازی تحقیقات علوم اسلامی»، موسوم به «مشق اجتهاد»، چند سالی است که با برگزاری کارگاهها، نشستها و میزگردهای مختلف، در سراسر کشور، آغاز به کار کرده است. این برنامهها که با سفارش میز توسعه و توانمندسازی دفتر تبلیغات اسلامی و با همت مؤسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا (ع) برگزار میشود، در دو سطح …
Read More »جُستاری درباره «تاریخ فقه اسماعیلیه»/ حمیدرضا تمدن
شبکه اجتهاد: پژوهش درباره مذهب «اسماعیلیه» در سالهای گذشته به دلیل تلاشها و تحقیقات مؤسسه مطالعات اسماعیلی در لندن فزونی یافته و به جنبههای گوناگون این مذهب از تاریخ و نسخ خطّی گرفته تا تعلیمات کلامی، تفسیری و… ایشان همواره موضوع پژوهشهای گسترده قرار داشته است. با این حال به نظر میرسد پژوهشهای انجام شده درباره «فقه اسماعیلیه» و «منابع …
Read More »مبانی فنی، مالی و فقهی پول رمزنگاری شده «بیت کوین»
کتاب «مقدمهای بر پول رمز نگاری شده» در مورد مبانی فنی و مالی و فقهی پول رمز نگاری شده و سرمایه گذاری در یکی از این پولها تحت عنوان «بیت کوین» و پاسخ فقه اسلامی به جواز و حرمت این پدیده مستحدثه، به قلم علیرضا نوابپور از دانش آموختگان دانشگاه امام صادق علیهالسلام تألیف گشته و از سوی انتشارات این …
Read More »کاربست الگوی حکمرانی خوب در جمهوری اسلامی ایران
دکتر علیرضا زهیری در معرقی کلان پروژه «کاربست الگوی حکمرانی خوب در جمهوری اسلامی ایران»، گفت: در بررسی و امکان سنجی بوم شناسانه الگوی حکمرانی خوب در ایران و تطبیق آن با ارزشهای دینی جنبههای نظری و اهداف علمی این کلان پروژه را دربر میگیرد و بررسیهای ساختاری و کارکردی و امکان تحقق حکمرانی خوب ذیل اهداف کاربردی این کلان …
Read More »مبانی فقه الحدیثی شیخ حر عاملی در کتاب وسایل الشیعه
با بررسی صورت گرفته میتوان برداشت کرد که صحت انتساب به امام معصوم، بررسی نسخههای متعدد، توجه به سهو راوی یا کاتب، توجه به تقطیع حدیث از مبانیای است که شیخ حرّ در کتاب وسایل بدان توجه داشته است و موارد فراوانی از آن در کتاب وسایل به چشم میخورد. به گزارش شبکه اجتهاد، جلسه دفاع پایاننامه سطح سه با …
Read More »قانون گذرنامه و نیاز سنجی تقنینی؛ محور قرار دادن فقه اجتماعی بهجای فقه فردی/ سیداحمد حبیبنژاد
شبکه اجتهاد: قانون گذرنامه در سال ۱۳۵۱ تصویب شد (حدود پنجاه سال پیش!) و بعد از انقلاب هم مورد بازبینی قرار نگرفته است. در سال ۱۳۶۳ شورای نگهبان شرط اذن شوهر را در ماده هجدهم قانون گذرنامه برای بانوانی که حج واجب بر ذمه آنها بود غیر شرعی دانست؛ پس مشخص است که حداقل اطلاق این ماده نمیتواند از نگاه …
Read More »چرا پاپ به عراق و نجف میرود؟
رهبر مذهبی کاتولیکهای جهان قرار است ۵ تا ۸ مارس (۱۵ تا ۱۸ اسفند) به عراق سفر کند. برنامهای که از هم اکنون توجه محافل مسیحی، اسلامی و بین المللی را به خود معطوف داشته است. شبکه اجتهاد: با اعلام جدول دیدارهای پاپ فرانسیس از عراق، سفر این رهبر بزرگ مسیحیان کاتولیک جهان قطعی تر از گذشته به نظر میرسد. …
Read More »گزارشی از دومین همایش کتاب سال حکومت اسلامی + تصاویر
دومین همایش کتاب سال حکومت اسلامی با پیام آیتالله احمد جنتی و با حضور آیات حسینی بوشهری، مقتدایی، کعبی و اراکی در دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری در قم با رعایت شیوه نامههای بهداشتی برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد سیدهاشم حسینی بوشهری، رییس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در این مراسم، با اشاره به اینکه پژوهشگران حوزوی باید در زمینه …
Read More »فقه و اجتهاد حکومتی
کتاب «فقه و اجتهاد حکومتی» در سه بخش تدوین یافته است. بخش اول با عنوان «نگاه کلی به دیدگاه عالمان شیعی در لزوم تشکیل حکومت اسلامی» و «مفهوم شناسی فقه حکومتی» در سه فصل ارائه گردیده است. بخش دوم با عنوان «فقه سیاسی و حکومتی»، «چشم انداز»، «راهبردها و آرمانهای آن» بررسی شده است. بخش سوم به «اجتهاد در حکومت …
Read More »«دین و حکمت»؛ نقدی بر سخنان دکتر سروش با عنوان «دین و قدرت»/ ابوالقاسم علیدوست
شبکه اجتهاد: منظور از دین در این گفتار «دین اسلام» و منظور از حکمت «جامعیت متوازن، متعادل و معقول از همه ارزشها» است. سخن گفتن از مقولهای چون «نسبت دین و حکمت» همیشه بایسته و شایسته است و نیاز به مناسبت زمانی خاصی ندارد. لکن پرداخت این جانب به این موضوع به دلیل مطالبی است که جناب آقای دکتر عبدالکریم …
Read More »نگاهی بر کتاب فقه نظام سیاسی اسلام
شبکه اجتهاد: مجموعه ۶ جلدی فقه نظام سیاسی آغازی بر ارائه چهره کامل و جامع از نظام سیاسی بر پایه نگاه به مکلف کلان در قبال مکلف خرد میباشد، در ابتدای جلد یکم، تفاوتهای فقه نظام و فقه کلان با فقه خرد بیان شده است، نگاهی که از نگرش متفاوت به موضوع یا مکلف در فقه نظام برخاسته است و …
Read More »نظریه فقهی نمایانگر نحوه مواجهه شریعت با واقعیات زندگی است/ ظرفیت دانش اصول فقه برای طراحی روششناسی فقه نظامساز
استاد مبلغی ضمن تبیین تفاوت قاعده و نظریه فقهی تصریح کرد: نظریه، روحی را بازنمایی میکند که این روح در کالبد فقه حضور دارد لذا از رهگذر منطق نظامواره فقهی که نظریه آن را کشف میکنید میتوانید نوع تعامل و مواجهه شریعت با واقعیت و پدیدهها را به دست بیاورید. به گزارش شبکه اجتهاد، همایش علمی «فقه نظامساز»، با سخنرانی …
Read More »موضوعات و احکام مستحدثه فقهی در مورد دروغ
بسیاری از انسانها به جهت اعتقاداتی که دارند یا اخلاق، فرهنگ و آدابی که ملتزم به آن هستند نمیخواهند حداقل در شرایط عادی به دروغگویی مبتلا گردند اما به واسطه ناآگاهی از مصادیق جدید کذب یا بی توجهی بدانها ناگاه خود را آلوده به آن مییابند یا مع الاسف حتی پس از تأثیرگذاری آن و تزلزل پایههای زندگی باز هم …
Read More »اندیشههای اصولی علامه حلی(ره) در باب مباحث الفاظ با تأکید بر تذکره الفقهاء
یکی از مهمترین ابواب اصول، مباحث الفاظ است و نقش بسزایی در اجتهاد دارد. این پژوهش باهدف آشنایی با نظرات اصولی علامه، در خصوص مباحث الفاظ و تبلور آنها در نظریات فقهی ایشان با محوریت کتاب ارزنده تذکره الفقهاء صورت گرفته است. به گزارش شبکه اجتهاد، پایاننامه سطح سه فرزانه اکبری با عنوان «اندیشههای اصولی علامه حلی(ره) در باب مباحث …
Read More »