کتاب وحدت اسلامی از دیدگاه قرآن و عترت به قلم آیتالله سید محمدباقر حکیم(ره) و ترجمه دکترعبدالهادی فقهی زاده از سوی موسسه بوستان کتاب دفتر تبلیغات اسلامی منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، اثر حاضر، «الوحده الاسلامیه من منظور الثقلین» با نام «وحدت اسلامی از دیدگاه قرآن و عترت» است که به قلم شهید آیتالله سیدمحمدباقر حکیم(ره) نگاشته شده است. …
Read More »همه مطالب
از نفی اقتصاد اسلامی تا تقلید از فقه کینز و فریدمن/ علی نعمتی
اختصاصی شبکه اجتهاد: کسانی که ادعا میکنند اقتصاد عقلائی است و دینی و غیردینی ندارد، باید بفرمایند که کدام اقتصاد مرادشان است؟ اقتصاد کینزی، اقتصاد نئوکلاسیک، اقتصاد کلاسیک، اقتصاد کمونیستی، انواع اقتصادهای سوسیالیستی، اقتصاد دولترفاه، اقتصاد نهادگرا، اقتصاد فمینستی، اقتصاد تکاملی یا تطوری، اقتصاد مکتب اتریش، اقتصاد مکتب تاریخی آلمان، یا … ؟ قس علی هذا دیگر علوم انسانی را. …
Read More »نگاهی به مقالات ششمین شماره «گفتمان فقه حکومتی»
ششمین شماره دوفصلنامه «گفتمان فقه حکومتی» با آثاری از ابوالقاسم علیدوست، سید صمصامالدین قوامی، محمد عشایری منفرد، علی رحمانی سبزواری و یعقوب علی برجی و دیگر پژوهشگران حوزه فقه حکومتی همراه با چکیده مقالات به زبان عربی چاپ و منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، شماره ششم دوفصلنامه گفتمان فقه حکومتی (بهار و تابستان ۱۳۹۹)، به صاحب امتیازی و مدیر …
Read More »برگزاری دروس خارج مسائل مستحدثه با موضوع «فقه سلامت» برای دومین سال متوالی در حوزه علمیه خراسان
در راستای دغدغهمندی و احساس تکلیف نسبت به ضرورت طرح مسائل مستحدثه عرصه فقه سلامت در جامعه امروز، بخصوص مسائل مورد ابتلای جامعه همچون سقط جنین، تلقیح مصنوعی و مسائل مرتبط با حیطه پزشکی قانونی و فرآوردههای حلال؛ هیئت اندیشه ورز «دین، سلامت و سبک زندگی» حوزه علمیه خراسان اقدام به برگزاری دروس خارج در این حوزه نموده است. اختصاصی …
Read More »نیازمند تبویب نوین در «دانش فقه» هستیم/ ابواب فقه متناسب با نیازمندیهای حکومت مورد بازبینی قرار گیرد/ ضرورت تفکیک اجتهاد استنباطی از اجتهاد تدبیری-ولایی
فقه در وضعیت موجود خود، دچار پراکندگی موضوعات و مسائل است و ما نیازمند این هستیم که تبویب نوینی در فقه، ناظر به نیازهای زمانی و مکانی ایجاد کنیم و مسائل و مباحث مرتبط با یکدیگر در فقه را در یکجا گردآوری و تنظیم کنیم. اختصاصی شبکه اجتهاد: اولین نشست از سلسله نشستهای علمی ـ تخصصی گروه فقه سیاسی مرکز …
Read More »کتاب «نا»؛ زندگینامۀ شهید صدر منتشر شد
کتاب «نا» روایتی نهچندان بلند، اما واقعنما، مستند و پرجزئیات از شهید صدر است که با دوری از زیادهپردازی و اغراقگری، در شانزده فصل به شرح زندگی او پرداخته است. به گزارش شبکه اجتهاد، «نا» در عربی بهمعنای «ما» است؛ ضمیر اول شخص جمع یا متکلم معالغیر. «نا» یادآورِ سهگانۀ شهید صدر است که بیشتر، او را به آنها میشناسند: …
Read More »مستند زندگی و زیست استاد عبدالحمید دیانی + تصاویر تشییع در حرم مطهر رضوی
حجتالاسلام والمسلمین عبدالمجید دیانی، استاد اخلاق، امام جماعت حرم مطهر رضوی، مؤسس و مدیر حوزه علمیه امام محمدباقر(علیه السلام) و مؤسس چند مسجد، کتابخانه و خیریه؛ همزمان با سالروز ارتحال رسول گرامی اسلام(ص) و شهادت امام حسن مجتبی(ع) در سن ۸۰ سالگی دعوت حق را لبیک گفت و در بارگاه ملکوتی حضرت علی بن موسیالرضا(ع) به خاک سپرده شد. به …
Read More »رواداری و تعطیل احکام دین/ مصطفی مهدوی
اختصاصی شبکه اجتهاد: روشن است ساحت علم، ساحت مدارا و میانه روی نیست. رواداری، مدارا و صفاتی از این قبیل به حوزهی میدانی و عملیاتی مربوط میشوند. در عرصهی علم و اندیشه باید تابع دلیل بود، تا هر جا دلیل کشش داشت باید حرکت کرد. ممکن است دلیل علمی تو را تا آنجا ببرد که مهر افراط یا تفریط بر …
Read More »انتقاد از بیتوجهی به علل الشرایع در صدور فتاوا
در مباحث فقهی چرا از عللی که امام گفته است رویگردان میشویم، در حالی که سایر طهورات مورد توجه است. اینکه طهورات را در استنباطهای فقهی به عنوان حکمت بیان کنیم توجیه ندارد، مگر دلیلی برخلاف آن باشد؛ بسیاری از مشکلات فقه با همین مسئله یعنی اخذ علل حل میشود، از جمله در بحث هشت فرسخ و نماز مسافر بحث …
Read More »فتوای آیتالله سیستانی درباره داد و ستد کالاهای اسرائیلی
آیتالله سیستانی در پاسخ به استفتایی پیرامون حکم خرید و فروش کالاهای اسرائیلی، این نوع داد و ستد را جایز ندانست. به گزارش شبکه اجتهاد، دفتر آیتالله سیدعلی سیستانی به پرسشهایی درباره خرید کالاهای اسزائیلی یا خرید از شرکتهایی که به اسرائیل کمک میکنند، پاسخ داده است. متن پرسش و پاسخ بنابر گزارش شفقنا به این شرح است: پرسش: آیا …
Read More »مفهوم حدیث و مکانیزم شناخت آن در مرکز تراث کربلا
مرکز تراث کربلا وابسته به بخش امور معارف اسلامی و انسانی آستان قدس عباسی رویکرد شیخ یوسف آل عصفور البحرانی در تعامل با مفهوم حدیث، ساز و کارهای آگاهی از آن و نیز اصول صادره آن را در اثر فقهی مهم وی تحت عنوان (الحدائق الناضره) مورد بررسی قرار داد. به گزارش شبکه اجتهاد، مرکز تراث کربلا وابسته به بخش …
Read More »یادداشت درسآموز آیتالله استادی
شبکه اجتهاد: چندی قبل یادداشتی از حجتالاسلام والمسلمین خسروپناه منتشر شد که او مطلبی از فرزند آیتالله رضا استادی را نقد کرده بود. (اینجا بخوانید) فرزند آیتالله استادی در مطلب خود از فربه شدن فقه و مهارت اندک حوزویان در رشتههای دیگر سخن گفته بود که آقای خسروپناه هم در بخشی از پاسخ به او گفته بود: “فکر میکنم مستشکل …
Read More »اقتصاد اسلامی: مذهب، نظام یا علمی/ سیدحسین میرمعزی
شبکه اجتهاد: هر از چند گاهی بحث درباره چیستی و هستی علوم انسانی اسلامی و رشتههای ذیل آن همچون اقتصاد و مدیریت و روانشناسی و جامعه شناسی در محیطهای علمی و گاه غیر علمی و تبلیغاتی مطرح میشود و موافقین و مخالفین را برای بحث در این باره بر میانگیزد. اخیراً بحث در مورد چیستی و هستی اقتصاد اسلامی مطرح …
Read More »تدوین فقه دولتسازی؛ بار بر زمین مانده و راه نرفته حوزه
یک پژوهشگر حوزه فقه سیاسی معتقد است: در عرصه «دولت سازی» از یک نظریه غیر بومی و غیر دینی استفاده کردهایم؛ این موضوع سبب شده است که از همان ابتدا مسیر را اشتباه برویم و هر روز بر مشکلاتمان افزوده شود. شبکه اجتهاد: از منظر رهبر معظم انقلاب به مثابه یک متفکر و اندیشمند اسلامی، هدف نهایی انقلاب اسلامی رسیدن …
Read More »فقه در آزمون زندگی/ محمدکاظم تقوی
شبکه اجتهاد: نهضت امام خمینی در آغاز ناصحانه و خیرخواهانه بود و ایشان به اتفاق دیگر مراجع و با حمایت مردمی رژیم شاه را از مصوبات و رفتار غیراسلامی و مخالف مصالح ملت و کشور، نهی میکردند که متأسفانه این صدای خیرخواهانه شنیده نشد، تا اینکه درگام بعدی صدای امام اعتراض و انتقاد شدید بود و البته مقابله رژیم سرکوبگر …
Read More »باید میان اجتهاد استنباطی و تدبیری ولایی تفکیک شود
در فقه رایج میگوییم شأن و رسالت فقها این است که برای موضوعات مفروض، احکام را استنباط کنند؛ حاکم فقیه، عمّال و کارگزاران و زیردستهایی دارد که اقدامات عینی بیرونی محسوب میشود و این اقدامات نیازمند تدبیر است از این رو باید رفت و برگشت جدی میان فقه و عالم تدبیر بیرونی وجود داشته باشد تا نظام مسائل سیاسی براساس …
Read More »مبارزه از نزدیکترین فاصله/ مهراب صادقنیا
شبکه اجتهاد: زندگی ائمه معصوم شیعه(ع) برای همه شیعیان و بلکه مسلمانان، در دو حوزه فردی و اجتماعی کانون معنابخش درخشانی است. در میان همه ائمه، زندگی امام رضا(ع) بهدلیل همزمان شدن با شکوفایی تمدن اسلامی از تمایز و اهمیت بیشتری برخوردار است. ارتباط ایشان با ساختار قدرت و پذیرش ولایتعهدی مأمون رویدادی بزرگ نه تنها برای جامعه علویان آن …
Read More »روششناسی استظهار از ادله/ مراحل چهارگانه پروژه الگوریتم اجتهاد
پروژه الگوریتم اجتهاد در چهار مرحله تعریف شده است؛ ۱- الگوریتم «مسأله شناسی، دلیل یابی و قرینه یابی» ۲- الگوریتم استظهار مدلول انفرادی ادله ۳- الگوریتم جمع ادله ۴- الگوریتم اجرای اصول عملیه. به گزارش شبکه اجتهاد، کرسی علمی ترویجی با موضوع «روششناسی استظهار از ادله (کشف مدلول انفرادی ادله نقلی)»، به همت گروه منطق فهم دین پژوهشگاه فرهنگ و …
Read More »«سند امنیت قضایی»، گامی در مسیر تحول، گسترش عدالت و صیانت از حقوق عامه
در اجرای بند «ب» ماده ۱۲۰ قانون برنامه ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران مصوب ۱۳۹۵ و بهمنظور تحقق اهداف بندهای ۶۵، ۶۶ و ۶۷ سیاستهای کلی قانون برنامه ششم توسعه کشور مصوب ۱۳۹۴ «سند امنیت قضایی» از سوی رییس قوه قضاییه در ۳۷ ماده ابلاغ شد تا برگ زرین دیگری از اقدامات دستگاه قضا در دوره …
Read More »اقتصاد اسلامی و سؤالات اساسی آن
شبکه اجتهاد: انواع روابط اقتصادی، روابط طبیعی و روابط اعتباری: ما دو نوع روابط اقتصادى داریم: روابط طبیعى و روابط اعتبارى و قراردادى. از لحاظ روابط طبیعى، علم اقتصاد علم به قوانین طبیعت است آنچنان که هست، یعنى یک علم نظرى است و اختلاف نظر در این علم از قبیل اختلاف نظر در علوم نظرى است …، ولى از لحاظ …
Read More »از «بررسی فقهی انشای بیع الکترونیکی» تا «تحلیل انتقادی حکم جواز تغییر جنسیت»
صدودومین شماره فصلنامه علمی ـ پژوهشی فقه به همت اداره نشریات و پژوهشکده فقه و حقوق پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی منتشر شد و مقالات این شماره بر روی سامانه این نشریه به آدرس http:jf.isca.ac.ir نمایه گردید. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در تازهترین شماره فصلنامه فقه، هفت مقاله علمی – پژوهشی از سوی اساتید و محققان حوزه فقه و اصول …
Read More »نقض کنندگان پروتکلهای بهداشتی باید دیه بدهند؟/ احمد احسانیفر
شبکه اجتهاد: بیماری واگیر و همهگیر کرونا با دو مشخصه که به مثابه ملاکات موضوعی این بیماری هستند شناخته میشوند. مشخصه نخست وصف انتقال پذیری و سرایت پذیری آنهاست و مشخصه دوم، وصف شیوعپذیری و انتشار پذیری آنها که به سرعت در سطح گسترده اشاعه مییابد. از سوی دیگر بسیاری از مبتلایان به این بیماری شناخته شده نیستند در حالیکه …
Read More »اقتصاد اسلامی؛ داریم یا نداریم؟
شبکه اجتهاد: ۱- بر اساس مبانی کلامی اسلام و تشیع، خداوند پس از آفرینش آنسان، پیامبران الهی را برای هدایت مادی و معنوی او برانگیخت. پیامبران، معماران تمدن هم در بعد سخت افزاری و هم نرم افزاری بودند. آنان هم ساختارهای مادی ومعیشتی را آموزش داده و مستقر کردند و هم فرهنگ و ارزشها و جهان بینی و ایدئولوژی را …
Read More »سه کتاب جدید از مؤسسه موضوع شناسی احکام فقهی
«تطهیر در ماشینهای لباسشویی»، «تظاهر و تجاهر به فسق» و «روشهای نوین تولید مثل انسان» سه کتاب جدیدی هستند که از سوی موسسه موضوع شناسی احکام فقهی روانه بازار نشر شده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب «تطهیر در ماشینهای لباسشویی، از گروه عبادات»، کتاب «تظاهر و تجاهر به فسق، با پژوهش حسین صنعتپور از گروه پژوهشی عبادی و حقوقی» …
Read More »ظرفیت فقه استکشافی برای تولید نظامات اجتماعی
خسروپناه ضمن تبیین مفهوم نظامات اجتماعی و سیر تطور فقه، تصریح کرد: وقتی میخواهیم فقه ساختاری بسازیم و نهاد، ساختار و سازمان ایجاد کنیم، به فقه استکشافی نیاز داریم. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «جایگاه دانش فقه در شکلگیری نظامات اجتماعی» با حضور حجتالاسلام والمسلمین دکتر عبدالحسین خسروپناه، معاون علوم انسانی و هنر دانشگاه آزاد اسلامی به صورت مجازی …
Read More »«ولایت فقیه» در اندیشه علی صفائی حائری
شاگرد مرحوم صفایی گفت: استاد صفایی به نیات افراد توجه داشتند و معتقد بودند ولایت فقیه به دیکتاتوری منجر نمیشود. وقتی براساس تقوا و عدالت، ولی فقیه انتخاب شود، دیگر دیکتاتوری معنا ندارد. به گزارش شبکه اجتهاد، سیامین قسمت از فصل جدید از برنامهی تلویزیونی «مصیر» کاری از گروه اجتماعی شبکه چهار سیما، با موضوع «ولایت فقیه در اندیشه استاد …
Read More »تأثیرات نظامات اجتماعی بر فرایند شکلگیری فقه اسلامی تا قرن سوم هجری
رساله دکتری «تأثیرات نظامات اجتماعی بر فرایند شکلگیری فقه اسلامی تا قرن سوم هجری؛ مطالعه موردی: نکاح، بردهداری، جهاد و دیات» در دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران توسط حجتالاسلام روحالله توحیدینیا، بهصورت حضوری و مجازی مورد دفاع قرار گرفت. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در این جلسه حجتالاسلام والمسلمین دکتر رسول جعفریان به عنوان استاد راهنما، حجتالاسلام والمسلمین دکتر …
Read More »پاسخ مصباحیمقدم به شبهه جنجالی علویبروجردی درباره اقتصاد اسلامی/ هفت حوزه مطالعه اقتصاد اسلامی
یک اقتصاددان با تشریح تفاوتهای مبنای نظری اقتصاد سرمایهداری و اسلام تاکید کرد: اقتصاد اسلامی به عنوان فلسفه اقتصاد اسلامی و فقهالاقتصاد داریم و وقتی میتوانیم این مکتب را با تبیین مبانی، ارکان، اهداف و سازوکار مشخص کنیم و ارائه کنیم، میشود بگوییم مکتب اقتصاد اسلامی داریم. شبکه اجتهاد: مدتی پیش استاد سید محمدجواد علوی بروجردی از علمای حوزه علمیه …
Read More »از «اعتقاد راسخ به اسلام سیاسی» تا «تهمت پسا اسلام گرایی»/ سید جواد حسینیخواه
اختصاصی شبکه اجتهاد: نوشتار حاضر در صدد تبیین دیدگاههای استاد محمدجواد فاضل لنکرانی در زمینه اندیشه و نظام سیاسی اسلام، انقلاب اسلامی و گفتمان فقه حکومتی است و ضمن آن، به برخی از شبهاتی که در این زمینه توسط برخی مطرح شده، پاسخ داده خواهد شد. ۱- فقه حکومتی؛ ماهیت، نقاط اشتراک و اختلاف مباحثات و گفتگوهای علمی پیرامون نرم …
Read More »رویکرد اجتماعی و نظاموارگی؛ عامل تمایز فقه و فتاوای امام(ره)
محسن اسماعیلی با بیان اینکه فقه امام(ره) برخلاف فقه رایج فردی و فرعی نبود، اظهار کرد: امام(ره)، فقه را از فردی به اجتماعی و از فرعی به یک سیستم و نظام تبدیل کردند. در واقع ایشان فقه را نظاموارهای برای اداره جامعه دیدند که این نگاه باعث شد نظر امام نسبت به بسیاری از احکام متفاوت باشد و در مباحث …
Read More »