همه مطالب

شبکه اجتهاد: سال‌هاست گفته می‌شود که طراح نهاد ولایت فقیه و کسی که پیگیری کرد تا آن را وارد قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران کند، سید حسن آیت بوده است. روایت‌هایی چند از این ادعا بر سر زبان‌هاست؛ در یکی از این روایت‌ها چنین گفته می‌شود ولایت فقیه صرفاً مفهومی نظری و ناظر به کلیت نظام بود و چیزی نبود که امام، مراجع و روحانیون انقلابی در پی عملی کردنش باشند.

نرم‌افزار مجموعه آثار آیت‌الله میرزا جواد تبریزی(ره) که به همت مرکزتحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور) تولید و عرضه شده است، ارائه دهنده متن ۴۷ عنوان کتاب در ۱۰۵ جلد از آثار آیت‌الله میرزا جواد تبریزی، به زبان عربی و فارسی، در موضوعاتی مانند: فقه، اصول فقه، عقاید و معارف اسلامی، حدیث، رجال، دعا، اخلاق، تاریخ اسلام و زندگی نامه می‌باشد.

در برخی از کتاب‌های فقهی مثل «کتاب جهاد» اصل را بر جنگ مسلمانان با غیر مسلمانان قرار می­دهند. واقعا کتاب جهاد نیازمند به بازنگری است، کتاب جهاد در فقه کنونی اصل را برجنگ مسلمانان با غیرمسلمانان قرار می‌دهد و برای برقراری صلح مدت و محدودیت تعیین می‌کند.

شیخ احمد بدرالدین حسون در سخنانی با اشاره به جایگاه رفیع اهل‌بیت(ع) گفت: ائمه اربعه مالکی، شافعی، حنبلی و حنفی، همه شاگردان مذهب اهل بیت(ع) هستند. و وقتی به نَسَب فقهی این‌ها نگاه می‌کنیم می‌بینیم همه از اهل بیت هستند، اما در زمان حکومت عثمانی سعی کردند این نسبت را قطع کنند.

استاد دروس خارج حوزه علمیه قم با اشاره به ماجرای عضویت شهروند زرتشتی در شورای شهر یزد گفت: ما همچنان دچار نوعی تناقض و سرگردانی میان نگرش به مفهوم امت و نیز جامعه اسلامی، دیدگاههای رایج در فقه از یک طرف و مفهوم دولت و کشور و ملت و قانون نویسی هستیم.

مدیر حوزه‌های علمیه در دیدار مفتی سویه گفت: اگر می‌خواهیم بحران‌های سیاسی، اجتماعی، و فرهنگی حل شود باید به سمت اجتهاد مضبوط و تمرکز بر عقلانیت حرکت کنیم.

شبکه اجتهاد: همزمان با هفته وحدت و در آستانه میلاد پیامبر اعظم(ص)، شیخ احمد بدرالدین حسون مفتی اعظم سوریه و سفیر سوریه در ایران به همراه تعدادی از شرکت کنندگان در اجلاس جهانی محبان اهل بیت(ع) با سفر به قم با مراجع تقلید، آیات مکارم شیرازی و نوری همدانی و همچنین آیت‌الله اعرافی رییس حوزه‌های علمیه و جامعه المصطفی العالمیه دیدار و گفت‌وگو کردند.

پنجمین همایش سراسری زکات با سخنرانی مدیر حوزه‌های علمیه و مسئولان شورای عالی زکات در قم برگزار و بر ضرورت فرهنگسازی و تبیین پرداخت زکات در جامعه به عنوان واجب فراموش شده تاکید شد.

اختصاصی شبکه اجتهاد: وحدت و انسجام اسلامی، اصل اساسی و راهبردی دائمی برای ارتباط اجتماعی در امت اسلامی است. اما این امر، نیازمند بازخوانی چند مسأله اساسی است که موضع شایسته در قبال آنها، مبادی تصدیقی انسجام اسلامی را در ابعاد شناختی، اخلاقی و رفتاری، تشکیل می‌دهد.

مرحوم واعظ زاده خراسانی متواضع بود و هیچ ادعایی نداشت همان سیره شیخ طوسی، سید رضی و… را داشت. مساله تقریب را هم وظیفه شرعی بود که قبول کرد وگرنه کسی نمی‌توانست با این کیفیت این وظیفه را عهده دار شود؛ جاه طلب نبود.

در اولین نشست فقه پژوهشی که با موضوع دیه، ضمن پر اشکال دانستن احکام دیه در ایران، بر بکار گیری اجتهاد جدید در مسائل فقهی و همچنین احیای قانون مسئولیت‌های مدنی تأکید شد.

رئیس هیات امنای دانشگاه مفید برگزاری مجالس بزرگداشت نام آوران و بزرگانی چون مرحوم آیت‌الله موسوی اردبیلی را تذکر، تجلیل و بهانه‌ای برای پیشرفت بیشتر دانست و با اشاره به تبحر و مهارت مرجع فقید شیعیان در فقه و اصول گفت: چیزی که امروز در حوزه‌های علمیه بیش از هر وقتی نیاز است به آن اهتمام داشته باشیم اساس فقه و اصول است.

سی و یکمین کنفرانس بین المللی وحدت اسلامی با حضور علمای شیعه و اهل تسنن جهان اسلام در سالن اجلاس سران کشورهای اسلامی برگزار می‌گردد.

[box type="shadow" align="" class="" width=""]اشاره: نقدهای وارده و انتشار آن در «شبکه اجتهاد» به هیچ روی، به منزله تأیید و یا رد دیدگاه‌های وارده نیست و صرفاً از باب تعاطی افکار و تضارب آرا و زمینه‌سازی برای هماوردی اندیشه‌های متفاوت صورت می‌پذیرد. این نقد و نقدهای مشابه که در گذشته منتشر شده و در آینده بیشتر خواهد شد، به همین دلیل فوق‌الاشاره است.[/box]

شبکه اجتهاد: فقها به استناد روایاتی که در باب محاربه وارده شده است، یکی از شروط تحقق جرم محاربه را کشیدن سلاح می‌دانند و حقوقدانان نیز به پیروی از آنان در تعریف محاربه این عنصر را وارد کرده‌اند و قانون گذار جمهوری اسلامی ایران نیز آن را پذیرفته است. پرسش مهمی که در این خصوص قابل طرح است، موضوعیت یا طریقیت داشتن سلاح در محاربه و نوع سلاح است. پرواضح است که با پذیرش هر یک از دو رویکرد می‌بایست به آثار و تبعات آن پایند بود.

آیت‌الله آصفی(ره) در فقه الاعتراض بحث امر به معروف و نهی از منکر را ارتقا داده است. امر به معروف و نهی از منکر درباره حاکم ظالم در قالب فقه الاعتراض ارائه شده است. او می‌گوید در جهان عرب در برابر حاکمان مستبد سکوت نکنیم. ببینید در عربستان بر سر بحث امر به معروف و نهی از منکر چه آورده‌اند.

دومین شماره ماهنامه فرهنگی و تحلیلی اندیشه نامه توسط موسسه فرهنگی قدس(روزنامه قدس) وابسته به آستان قدس رضوی با موضوع بانکاری اسلامی منتشر شد.

دیدگاه و رفتار سیاسی آیت‌الله سیستانی بعد از سقوط صدام، به‌عنوان یک نیروی سیاسی فعال در عراق، بیش‌ازپیش مورد توجه قرار گرفت. یافته‌های بحث نشان می‌دهد که موضع گیری­های مردم سالارانه و رفتار سیاسی آیت الله سیستانی با پشتیبانی و رضایت نسبی تمام اقوام و پیروان مذاهب مختلف در عراق همراه شد

نهاد روحانیت به عنوان یک نهاد از جامعه انسانی نیازمند تحول هست، اما باید این تحولات را جهت داد. اگر روحانیت بخواهد کار خودش را درست انجام بدهد، باید نیرو و بودجه امکاناتش ده برابر بشود. اگر امکانات فراهم شود و برای کسانی که در این عرصه وارد شده‌اند برنامه ریزی کرد، می‌توان فقیهان مبرزی مانند آنچه در گذشته بود تربیت کرد، و در کنار آن می‌توان متخصصین دیگری در سایر بخش‌های دین نیز تربیت نمود.

شبکه اجتهاد: نمایشگاه عکس «مکاشفه و تماشا» به همت مرکز فرهنگی هنری دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم و با حضور پروفسور فرانچسکوپائولو کامپیونه (مدیر موزه فرهنگ لوگانو سوییس) و‌هانس گئورگ برگر( هنرمند عکاس و پژوهشگر ادیان)، حجت‌الاسلام والمسلمین مرتضی جوادی آملی، رئیس بنیاد بین المللی علوم وحیانی اسراء، محمد حسنی، رئیس مرکز فرهنگی هنری دفتر تبلیغات و جمعی از طلاب هنرمند در نگارستان اشراق افتتاح شد.

شبکه اجتهاد: چهارمین نشست علمی از سلسله پیش نشست‌های همایش بزرگداشت آیت‌الله موسوی اردبیلی(ره) در دانشگاه مفید برگزار شد. در این جلسه حجت‌‌الاسلام والمسلمین محمود شفیعی با موضوع «سیاست عملی مرحوم آیت‌الله موسوی اردبیلی» و دکتر یوسف خان‌محمدی با موضوع «بررسی مبانی دینی رأی اکثریت در دیدگاه آیت‌‌الله‌ موسوی اردبیلی» به بیان دیدگاه‌های خود درباره شخصیت و منش این مرجع فقید پرداختند.

حجت الاسلام اسلامی گفت: فقه می‌تواند مسائل خود را به سبک جدید ارائه دهد، یعنی سیستماتیک شدن و برقراری ارتباط فقه با علوم انسانی؛ باید پارادایم فکری سایر نقاط جهان را بدانیم.

شبکه اجتهاد: اولین اجلاسیه فقه مسائل مستحدثه با حضور اساتید دروس خارج حوزه‌های علمیه چندی قبل در سالن همایش مدرسه علمیه معصومیه قم برگزار شد. بر اساس این گزارش: آیات و حجج‌اسلام والمسلمین مؤمن، استادی، اعرافی، علیدوست، شب زنده‌دار، میرمعزی، احمدی فقیه یزدی و غرویان از سخنرانان این اجلاسیه بوده و به ارائه نقطه نظرات خود پیرامون نحوه ورود در مسائل مستحدثه پرداختند.

آیت‌الله سید علی سیستانی، یکی از مرجع عالیقدر شیعه حدود یکسال و چند ماه پیش در دیدار با اعضای شرکت کننده در کنفرانس وحدت که با حضور جمع کثیری از علمای شیعه و سنی عراق و کشورهای دیگر در نجف اشرف برگزار شد بیاناتی فرمودند.

ششمین شماره رسائل با پنج پرونده: «مسئله اجتماعی حجاب»، «آیت‌الله را بهتر بشناسیم»، «اقتصاد اسلامی داریم»، «عرفی شدن حوزه در مواجهه با امر سیاسی» و «پرسش‌گری و پویایی اندیشه» منتشر شده است.

آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی و آیت‌الله حسین نوری همدانی در دروس خارج امروز خود نسبت به مساله تصویب آئین نامه‌ای پیرامون حضور زنان در ورزشگاهها واکنش نشان دادند.

بیش از ۳۰ مدرسه فقهی در حوزه وجود دارد که کار آنها مجتهد پروری است یعنی نخبگان و استعدادهای برتر را شناسایی کرده و تحت برنامه‌های بسیار منظم و فشرده پرورش می‌دهند، این برنامه غیر از پرورش عمومی حوزه است و سابقا چنین مدارسی برای پرورش مجتهد وجود نداشت.

شبکه اجتهاد: اولین اجلاسیه فقه مسائل مستحدثه با حضور اساتید دروس خارج حوزه‌های علمیه در سالن همایش مدرسه علمیه معصومیه قم برگزار شد.

عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم انسانی گفت: گمان می‌کنم نسل جدیدی از فقیهان کارآمدتر در راه است. در آینده شاهد فقیهانی پرهیزگارتر و آشناتر به مسائل زیست جهانی خواهیم بود و مخروط مطالعات فقهی دگرگون می‌شود.

شبکه اجتهاد: ابراهیم فیاض، دانشیار گروه مردم شناسی دانشگاه تهران است که در سال‌های اخیر حضوری پررنگ در مطبوعات و صدا و سیما داشته و همواره نقطه نظراتی مبتکرانه و البته از مبنای مردم شناسی ارائه داده است. این دانش آموخته دانشگاه امام صادق(ع) در مسائل سیاسی و علمی روز نیز حضوری پررنگ داشته و بعضا نظرات خاص خود را دارد که با واکنش‌هایی روبرو بوده است. بخشی از گفتگوی مهر با این دانش‌آموخته‌ی حوزه علمیه را می‌خوانید.