اجتهاد و اصول فقه

نهاد مرجعیت علی‌رغم جایگاه والا و مقدسش، قابل نقد و سنجش است و این ارزیابی و نظارت تنها در صورتی منطقی، معقول و از منظر علمی مقبول است که از جانب عالمان تیزبین، صاحب بصیرت و امین صورت بگیرد. شبکه اجتهاد: روز آخر فروردین، سالروز صدور بیانیه جامعه مدرسین حوزه علمیه قم درباره نامشروع بودن تقلید از ‌آیت‌الله سید کاظم …

دوستداران آقا و منتظران ظهور! عصر غیبت، عصر عمل و کار و تحمّل مسؤولیت و انجام وظیفه وعصر مقاومت و حرکت و استقامت و صبر و شکیبایى در امر دین است. عصر غیبت، عصر تکلیف است؛ عصر اقدام و عمل و عصر امید به آینده و پیروزى حق بر باطل است. منتظر باشید و عمل کنید که خداوند‌ می‌فرماید: «وَ …

شبکه اجتهاد: بحث موسیقی ابهاماتی دارد، ابهاماتی از جنبه موضوع شناسی، صدور حکم، تطبیق برای مکلفین، تفکیک نکردن آواز از موسیقی، تفکیک نکردن انواع موسیقی‌های حلال و حرام و این واقعیت است و کاری که ما در موسیقی کرده‌ایم، طرح بیست گانه‌ای است که هدفش پوشش این خلأها و ابهامات است. فقه شیعه با غنای منابع، قابلیت رشد و پویایی …

اگر نتوانیم موضوع شناسی کنیم احتمالاً همبستگی بین ارزش‌ها و زندگی کم می‌شود و اگر تضادی بین ارزش‌ها با زندگی پیدا شود، تعداد کمی هستند که ارزش‌ها را نگه‌دارند و بخش بزرگی به زندگی می‌چسبند و لذا هستی و نیستی فقه به این تصمیم وابسته است که فقه رابطه‌اش را با علوم انسانی روشن کند. نه می‌تواند نفی کند و …

گاهی در تعبیرات فقها آمده که وقتی می‌خواهند یک رأی و نظری را نقد کنند و کنار بگذارند می‌گویند مستلزم فقه جدید است و همین کافی است برای اینک یک رأی اعتبار خود را از دست بدهد. یک‌وقت شما یک نظریه و یک احتمال را با ادله شرعی و حجج می‌سنجید و می‌گویید این فتوا برخلاف کتاب و سنت و …

اختصاصی شبکه اجتهاد: آیت‌الله عباس کعبی نماینده مردم خوزستان در مجلس خبرگان رهبری، عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و استاد برجسته حقوق دانشگاه تهران است. وی سال‌ها به تدریس دروس مختلف حوزوی و دانشگاهی مشغول‌ است. در گفت‌وگوی پیش‌رو با ایشان به ارزیابی حوزه علمیه خواهران و مشکلات و دستاوردهای آن پرداخته‌ایم. آیت‌الله کعبی معتقد است تخصصی‌شدن ابواب گوناگون …

به صورت یک عادت مذموم عمومی در آمده بود و حتی عالمان نیز توان رویارویی با آن را نداشتند. بعد از این بود که علامه کاشف الغطاء تصمیم گرفت برای حل بحران و جلوگیری از توهین به سنی‌ها و نیز اعمال منکری که این عده انجام دادند، وارد میدان شود. شبکه اجتهاد: از معضلات زمان علامه کاشف الغطاء که ایشان …

ما اگر معتقدیم که پیرو مکتب اهل بیت(ع) هستیم و از نظر کلامی اشعری نیستیم، هم در کلام و هم در فقه باید چنین بگوییم؛ حال با این تعاریف، مشخص می‌شود که ما هم فقه و هم اخلاق را داریم و اخلاق مقدم بر فقه است چرا که اخلاق خوب و بد را به صورت درونی به ما می‌گوید و …

شبکه اجتهاد: جمهوری اسلامی مبتنی بر مکتب فقهی اهل‌بیت(ع) الگوی نوینی از حکمرانی را با محوریت ولایت فقیه مطرح ساخت. هویت اسلامی این نظام متکی و برآمده از میراث اندیشه فقهی است که با تلاش متمادی علما و فقهای تشیع در قرون متمادی به دست ما رسیده و امروز نیز حوزه‌های علمیه رسالت تداوم آن مجاهدت‌ها را بر عهده دارند، …

دوفصلنامۀ «مطالعات اعتبارسنجی» حدیث وابسته به گروه رجال‌پژوهی معاونت پژوهشی حوزۀ علمیۀ خراسان رضوی در راستای تحقق منویات مقام معظم رهبری در زمینه تحقیقات حدیثی و رجالی‌ و در دفاع از میراث حدیثی شیعی و جلوگیری از افراط‌ها و تفریط‌ها، فعالیت‌های خود را آغاز کرده است. این دوفصنامه مشتمل بر سه رویکرد محتوایی کلی زیر است که هر یک حداقل …

اختصاصی شبکه اجتهاد: آیت‌الله محمدمهدی شب‌زنده‌دار، استاد باسابقه خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم چندی است کتاب جدید «الفائق فی الاصول» را برای طلاب علاقه‌مند در مسجد اعظم تدریس می‌کند که مورد استقبال قرار گرفته است. او در راستای تکمیل نواقص موجود در اصول و همچنین ورود به مسائل جدید و یا کمتر کار شده فقه با تشکیل لجنه‌ای …

اختصاصی شبکه اجتهاد: معصومه ظهیری به تدریس احکام پزشکی زنان و نهج‌البلاغه در دانشگاه فاطمیه قم، اخلاق نظری، احکام و مسائل خانواده و زن، کلاس‌داری و روش تدریس در جامعه‌الزهرا(س) قم مشغول است. وی کارشناسی مباحث زنان در مرکز علوم اسلامی غیرایرانی‌ها در شهر قم، کارشناسی شورای برنامه‌ریزی معاونت پژوهش و عضویت در هیئت علمی جامعه‌الزهرا(س) را در کارنامه علمی …

شهید صدر می‌گفت که من شب‌ها بعد از درس منزل آقای خویی می‌رفتم و یکسری اشکالات را به درس و آرای ایشان مطرح می‌کردم، گاهی این بحث و مشاجره و مناقشه به درازا می‌کشید و تا نصف شب طول می‌کشید، در این هنگام خادم خانه دیگر عاجز می‌شد، فکر می‌کرد که ایشان یکی از شاگردان مزاحم است که اینقدر استاد …

شبکه اجتهاد: تولیت آستان قدس رضوی روز گذشته با مراجع عظام تقلید دیدار و گفتگو کرد. حضرات آیات صافی گلپایگانی، حسین وحید خراسانی، شبیری زنجانی، نوری همدانی، مکارم شیرازی و سبحانی در این دیدارها نکاتی را نسبت به جایگاه حجت‌الاسلام والمسلمین احمد مروی و خدمت او به عنوان تولیت جدید آستان قدس رضوی متذکر شدند. نسبت به احیا و حفظ …

شبکه اجتهاد: سیدحسن نصرالله می‌گوید من یکی از کسانی هستم که اعتراف می‌کنم و اعتقاد دارم کوتاهی فاجعه‌بار و عظیمی در حق این شخصیت اسلام‌گرا و بزرگ صورت گرفته است. فیلم پیش رو بخشی از سخنرانی سید حسن نصرالله در ۲۱ فروردین ۱۳۹۸ در مورد شهید سید محمدباقر صدر است. سیدحسن نصرالله در این فیلم می‌گوید: این روزها سالگرد شهادت …

رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) اظهار کرد: سؤال اصلی این است که علم بماهو علم، وقتی به نتیجه رسید آیا فقه حق ورود دارد یا اینکه باید بگوید در عناوین ثانویه دخالت ندارم؛ معتقدم که نمی‌توانیم بگوییم اگر چیزی مربوط به امور تکوینی است فقه نمی‌تواند در آن دخالت کند. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله محمدجواد فاصل لنکرانی، رئیس مرکز …

حجت‌الاسلام والمسلمین احمد مروی تولیت آستان قدس رضوی که امروز برای دیدار با مراجع تقلید و شخصیت‌های حوزوی، به قم سفر کرده است با حضور در دفتر حضرت آیت‌الله وحید خراسانی و آیت‌الله سبحانی، دیدار و گفت وگو کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، ‌آیت‌الله وحید خراسانی امروز در دیدار حجت‌الاسلام والمسلمین احمد مروی تولیت آستان قدس رضوی گفت: معرفت افزایی …

رهبر انقلاب نسبت به خانواده‌ی شهدا علاقه‌ی خاصی دارند و همین‌طور نسبت به بیوت بزرگان احترام خاصی قائل هستند، اما ارادت ایشان در ارتباط با خانواده‌ی شهید صدر یک ارادت مضاعف بود، اولاً به لحاظ جایگاه علمی و شخصیت انقلابی شهید صدر و ثانیاً هم به لحاظ شهید بودن ایشان، یک علاقه‌ی مضاعفی نسبت به ایشان داشتند. قرار ملاقات تعیین …

یکی از نکات درباره‌ی مرحوم آقای صدر مسأله‌ی مقاصدیت است، ایشان یک فقیه بزرگ و مقاصدی است، مقاصد نه به آن شکلی که مقاصدیون دیگر مطرح می‌‌کنند، یعنی یک عموماتی مطرح کنند که هیچ اثری بر استنباط نداشته باشد بلکه ایشان مقاصد را آن چنان به دست می‌‌آورد که این مقاصد در استنباط احکام اثر می‌گذارد و یک ذوق فقهی …

فقه شیعی تنها زمانی‌ می‌تواند خود را از افتادن در خطاها و خطراتی که از آن‌ها در این یادداشت سخن می‌گویم مصون دارد که به ضرورات و مصالح و مقتضیات زمان و مکان و به اجتهاد مداوم در اصول و به مقتضیات بشری بودن هر اجتهادی در دین پایبند بماند. شبکه اجتهاد: متأسفانه در سال‌های اخیر ملاحظه‌ می‌شد که برخی …

اختصاصی شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام ‌والمسلمین محمود رجبی استاد حوزه علمیه قم، سال‌ها از درس خارج آیات عظام بهجت(ره)، شیخ کاظم تبریزى(ره)، شیخ مرتضى حائرى(ره)، محمد شاه‌آبادى(ره) و وحید خراسانى، بهره برده است. تفسیر موضوعی را از محضر آیت‌الله مصباح فرا گرفت. مباحث کلام اسلامی را نزد آیت‌‏الله صلواتى و آیت‌‏الله حسینى‌کاشانى آموخت. او در طى این سال‌ها از درس اخلاق …

اختصاصی شبکه اجتهاد: به هنگام آمدن سیل و زلزله و بلایای طبیعی، علوم مختلف به تحلیل آن می‌پردازند. علم کلام از خشم و غضب خداوند متعال یا ثواب و نعمت بودن آن بلا صحبت می‌کند، زمین‌شناسی از پیامدهای مثبت و منفی آن سخن می‌گوید و علم فقه نیز با مسائلی مواجه می‌شود که باید به تحلیل و حل آن‌ها بپردازد. …

اختصاصی شبکه اجتهاد: مریم معین‌الاسلام از اساتید حوزه و دانشگاه است که داراى مدرک کارشناسى از دانشگاه و تحصیلات حوزوى تا سطح خارج مى‌باشد. فعالیت‌های تحقیقى و پژوهشى خود را از حدود ۲۵ سال گذشته آغاز کرده و ماحصل آن تألیف چند جلد کتاب بوده است. وى همچنین ۲۵ مقاله تدوین نموده که در کنفرانس‌ها و سمینارهاى متعدد ارائه و …

عضو شورای عالی حوزه علمیه و استاد تفسیر حوزه با برشمردن ویژگی‌های المیزان و علامه طباطبایی(ره) تأکید کرد: پرداختن صحیح وی به اسرائیلیات و آیات امامت خدمت بزرگ ایشان به تشیع است. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله رضا استادی، در ادامه جلسات تفسیری خود  در دارالقرآن علامه طباطبایی به ویژگی‌های المیزان و نویسنده آن پرداخت و گفت: برخی آثار به …

آیت‌الله نوری همدانی با بیان اینکه امروز وظیفه علما، روحانیت و اساتید بازآفرینی تمدن اسلامی است، گفت: زمانی اسلام در همه عرصه‌ها پیشگام بود و باید ریشه یابی کرد چگونه عزت و عظمت امت اسلامی افول پیدا کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله حسین نوری همدانی در دیدار روحانیان فعال در دانشگاه آزاد با بیان این که دانشگاه آزاد اسلامی …

یادی از مغز متفکر اسلامی، شهید مجاهد آیت‌الله سیدمحمدباقر صدر و خواهر بزرگوارش در سی و نهمین سالروز شهادتشان. شبکه اجتهاد: آنچه از شاهدان عینی دریافتم، این است که جنایتکار خیره سر، صدام تکریتی، خود، سیدِ شهید و خواهر گرامی اش را پس از شکنجه‌های فراوان و با بدترین شیوه‌ها به قتل رساند. آنچه از شاهدان عینی دریافتم، این است …

اختصاصی شبکه اجتهاد: آیت‌الله سید حسن صالحی از اساتید نامدار سطوح عالیه حوزه علمیه مشهد بود. این مجتهد با تقوا بیش از نیم قرن در حوزه علمیه مشهد به تدریس پرداخت آنچنان‌که در بین طلاب و فضلای مشهد به «صالحی مدرس» معروف شد. تدریس ایشان در این مدت نیم قرن از ابتدای جامع المقدمات آغاز شد و به تدریج تمام …

مجری پروژه تحقیقاتی «حجیت و کارآمدی» گفت: کار ما در این پروژه بیشتر ناظر به کارآمدی حکم است، نه ناظر به کار آمدی فقه، که بخواهیم فقهمان را کارآمد کنیم و یا بگوییم فقه ناکارآمد چیست؛ بلکه مقصود ما کارآمدی یک حکم شرعی در یک موضوع است که اگر یک حکم شرعی در یک موضوعی تلقی ناکارآمدی از آن بشود، …

سیدنورالدین اشکوری می‌گوید: کسی به خود زحمت نمی‌داد متوجه ارزش‌های نوآوری‌های ایشان بشود. خوشبختانه من وقتی پی کاری را می‌گیرم، دیگر رها نمی‌کنم و با شور و شوق پیش می‌برم، به همین دلیل با تمام وجود سعی می‌کردم از محضر ایشان استفاده کنم، ولی همه این شور و شوق را ندارند. اغلب درک درستی از نبوغ و جایگاه علمی شهید …

مولوی عبدالحمید در نشست پایانی بیست‌وهشتمین همایش دانش‌آموختگی طلاب دارالعلوم زاهدان، «افراط‌گرایی» و «تعصبات خشک» را مغایر با تعالیم شریعت اسلام دانست و تاکید کرد که جامعۀ اهل‌سنت ایران با هرگونه «خشونت»، «تفرقه» و «ناامنی» مخالف است. به گزارش شبکه اجتهاد، مولوی عبدالحمید در این همایش که با حضور جمعیتی بالغ بر صدوپنجاه‌هزار نفر برگزار شد، اظهار داشت: امت اسلام …