اجتهاد و اصول فقه

علامه حلی با تفریع فروع فقهی و توسعه استدلالات و گاه با تولید قواعد عام اصولی و فقهی، کشف مدالیل جدید از کتاب و سنت و مناقشه در اجماعات ادعاشده، رأی خود را در مسائل مهمی که از دیرباز میان فقهای اسلامی مطرح بوده را بیان کرده و با همین روش، به حل مسائل نوپیدا در جامعه اسلامی پرداخته است. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله شیخ جعفر سبحانی پیامی به همایش ملّی «جایگاه علّامه حلّی (ره) در فرهنگ و تمدّن اسلامی_ایرانی» صادر کرد که متن کامل آن بدین شرح است: بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله رب العالمین و صلی …

اختصاصی شبکه اجتهاد: تاریخ حوزه‌های علمیه نشان می‌دهد که خواهران طلبه، هیچ‌گاه به لحاظ علمی، به جایگاه درخوری نرسیده‌اند. همین که برای تمثیل به اجتهاد خواهران، همواره به یکی دو مثال مانند بانو مجتهده امین و اخیراً بانو صفاتی اکتفا می‌شود و مثال‌های بانوان مجتهده مشهور، حتی به عدد انگشتان یک دست هم نمی‌رسد، مؤید این ادعاست. کدام کتاب فقهی یا اصولی یا فلسفی و کلامی مشهور را خواهران نوشته‌اند؟ کدام مجمع حدیثی مشهور، توسط خواهران جمع‌آوری شده است؟ کدام مقاله مورد اعتنا و جامع‌الاطراف توسط بانوان طلبه به نگارش درآمده است؟ پاسخ همه این سؤالات، «هیچ» است. اما چه …

مرحوم شیخ ابوالحسن مازندرانی که از تلامذه مرحوم شیخ زین‌العابدین مازندرانی بود نقل کرده است که ما در مرض وفات و بیماری جناب شیخ انصاری، همراه با استادمان شیخ زین‌العابدین، از کربلا به نجف رفتیم. شیخ مرحوم در بستر بیماری خوابیده بود و وقتی‌که بالین او رسیدیم، شیخ انصاری فرمود من از مال دنیا، غیرازاین انگشتر و پوستین، چیزی ندارم و هر دو را به شیخ زین‌العابدین مازندرانی بخشید. بعد فرمود: مقداری لباس هم دارم که البته مستعمل است ولی پاکیزه و شسته است. آن‌ها را هم بین طلاب تقسیم کنید. اختصاصی شبکه اجتهاد: سالگرد رحلت شیخ اعظم انصاری، فرصت …

مدیر گروه فقه جامعه المصطفی بانوان با اشاره به اینکه سرفصل‌های دروس خواهران با توجه به نیازهای آنان تنظیم گردد و از مطالب غیرضروری پرهیز شود، گفت: درعین‌حالی که رشته‌های تخصصی مانند تبلیغ، کلام و اصول در حوزه ایجادشده است، اما حوزه باید تخصص و شاخص‌تر در علوم مخصوص بانوان ورود پیدا کند. اختصاصی شبکه اجتهاد: بعد از انقلاب اسلامی، تحول زیادی در حوزه علمیه خواهران به وجود آمد تا آنجا که امروز، حوزه علمیه خواهران، به ‌قطبی عظیم علمی با تعداد فراوانی از طلاب، تبدیل‌شده است. در این میان، برخی با گسترش این حوزه مخالف‌اند و صرف بودجه برای …

ایشان بنا به طبع خود، مایل بودند موضوعاتی را انتخاب کنند که در جمهوری اسلامی ایران، چالشی حقوقی به شمار می‌آید. از این رو ایشان برای دست‌یابی به راه‌حل‌های فقهی برای حل معضل‌های حقوقی که تجربه‌ی اسلامی با آن مواجه است، بدون تخطی از قواعد قاطع اجتهاد، تلاش می‌کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، یکی از فعالیتهای بزرگ علمی مرحوم آیت‌الله هاشمی شاهرودی تدوین دایرهالمعارف فقه اسلامی است، مؤسسه‌ی دایرهالمعارف فقه اسلامی بر مذهب اهل‌بیت(علیهم‌السلام) به پیشنهاد حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در سال ۱۳۶۹ تأسیس شد و مرحوم آیت‌الله هاشمی شاهرودی به ریاست آن منصوب شد. در بخشی از حکم رهبرانقلاب آمده …

اختصاصی شبکه اجتهاد: به مناسب سالروز رحلت شیخ اعظم انصاری حجت‌الاسلام حسین منافی، از اساتید سطوح عالی حوزه علمیه قم، برخی ابداعات اصولی شیخ انصاری را بازگو کرده است. او چندی پیش، مجموعه ابداعات اصولی شیخ انصاری را در کتابی تحت عنوان «مبانی اصولی شیخ اعظم انصاری» منتشر کرده بود. بدون شک یکی از اسطوره‌های متأخرین فقها، شیخ اعظم انصاری است که با دقّت نظرها و ابداعات و تحلیل‌های فقهی و اصولی عمیق خود، فقهای بعد از خود را مبهوت عظمت علمی خود قرار داد تا جایی که آیت‌الله شبیری زنجانی که خود از مدققین عصر حاضر است درباره وی …

اختصاصی شبکه اجتهاد: طرح ملی مشق اجتهاد، به سفارش میز توسعه و توانمندسازی علوم اسلامی و با عاملیت مؤسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا (ع) قم، امسال آغاز به کار کرد. این طرح که به دنبال آشناکردن عملیاتی طلاب نخبه سطح ۳ و ۴ حوزه های علمیه با روش تحقیق و روش شناسی اجتهاد بود، پس از برگزاری دوازده کارگاه در چهار شهر کشور، به کار خود خاتمه داد. در این دوره از این طرح ملی، بیش از ۱۷۰ پژوهشگر آموزش دیدند و مقالات بسیاری به دبیرخانه طرح ارسال شد. حجت‌الاسلام محمدعلی خادمی‌کوشا، عضو هیئت علمی پژوهشکده فقه و حقوق، …

اختصاصی شبکه اجتهاد: محمد دانش زاده قمی مشهور به محمد مؤمن، روحانی و فقیه ایرانی در سال ۱۳۱۶ در قم به دنیا آمد. او از مجتهدین معاصری بود که از اواسط دوره اول شورای نگهبان از سال ۱۳۶۲ با حکم بنیانگذار کبیر انقلاب امام خمینی به عضویت فقهای شورای نگهبان منصوب شد و تا پایان حیات خود در این شورا عضویت داشت و آخرین بار در ۲۵ تیر ۱۳۹۲ بود با حکم رهبر معظم انقلاب در سمت خود به عنوان فقیه شورای نگهبان ابقاء شد. عضویت در شورای عالی قضائی از دیگر مسوولیت‌های آیت‌الله مؤمن بود. همچنین عضو مجلس خبرگان …

اگر حوزه علمیه مقدسه قم که امید شیعه و انقلاب و نظام جمهوری اسلامی است مدیریتی روش مند و عالمانه را به انجام برساند و گذشته پر از تحولات متنوع و منتشر را در یک تحلیل دقیق، شناسایی کند و یک برنامه ریزی مناسب و هدفمند بر اساس این اطلاعات داشته باشد می‌‌‌‌تواند مشکلات جامعه را حل کند و برای آینده نیز متناسب با سرعت تحولات برنامه داشته باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «آینده ایران در افق تحولات روش شناختی فقه» با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین احمد مبلغی استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم و رئیس مرکز تحقیقات …

همزمان با سالروز درگذشت «حاج میرزا حسین نوری» معروف به «خاتَمُ المُحدِّثین»، در گزارشی زندگینامه، تالیفات و معروفترین و معتبرترین اثر او، «مُستَدرک الوسایل» را مرور می‌کنیم. به گزارش شبکه اجتهاد، میرزا حسین نوری، مفسر، شاعر، محدث و چهره سرشناس علمای شیعه در قرن چهاردهم هجری به شمار می‌آید. او در هجده شوال ۱۲۵۴ ق. در روستای یالو، از روستاهای اطراف شهرستان نور در استان مازندران، چشم به جهان گشود و در ۱۷ جمادی الثانی سال ۱۳۲۰ ق. در ۶۴ سالگی در سامرا در اثر مسمومیت درگذشت. آرامگاه او در نجف و در حرم علی بن ابی‌طالب قرار دارد. محدث …

اسلام‌گرایان اهل‌‌‌سنت، برای ایران، هم‌پیمان تاکتیکی هستند نه هم‌پیمان راهبردی. بر این اساس، در صورتی که منافعشان ایجاب کند با نظام ایران هم‌پیمان می‌شوند و هنگامی که متحدی قوی‌تر از ایران در منطقه پیدا کنند، با آن هم‌پیمان می‌شوند. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست تخصصی با موضوع «الگوی بایسته جمهوری اسلامی جهت تعامل با اسلام‌گرایان اهل‌ سنت» با حضور دکتر مسعود اسداللهی، کارشناس مسائل غرب آسیا، در مؤسسه مطالعات و تحقیقات اسلامی فتوح اندیشه برگزار گردید. دکتر اسداللهی در ابتدای این نشست، جریان‌‌های عمده‌‌‌ی اهل‌‌‌سنت در دوران معاصر را در چهار دسته، تقسیم‌‌بندی کردند: الازهر، تصوف، اسلام‌گرایان و سلفی‌‌ها. سپس …

شبکه اجتهاد: این سطور، یادداشتهایی پراکنده در مورد محدث نوری است که امید است اهل تحقیق را به کار آید. در واقع، موادّ خام برای کاری گسترده است که چون به حسب امکانات ظاهری، فعلاً امیدی به سامان یافتن آن ندارم، در اینجا می‌نویسم، شاید دیگران در همین مرحله، از آن بهره گیرند. و لعلّ الله یحدث بعد ذلکنوری أمراً. نکته اول از سال ۱۳۷۸ شمسی (۱۴۲۰ قمری) که به مناسبت یکصدمین سال رحلت محدث نوری کارهایی در باره‌اش منتشر شد، تا کنون ۱۶ سال می‌گذرد. البته در چند دهه اخیر، چند تک‌نگاری در این مورد منتشر شده که فهرست …

شبکه اجتهاد: آیت‌الله محمد مؤمن از جمله فقهایی است که درباب فقه حکومتی آثار فراوانی از خود برجای گذاشته است. این فقیه فقید که از شاگردان طراز اول حضرت امام خمینی(ره) بوده است، تقریرات درس مکاسب محرمه و بیع امام(ره) را انجام داده است و با حواشی خود امام(ره) به چاپ رسیده است. علاوه بر این تألیفات بسیار مفصلی درباره چیستی و حدود اختیارات ولایت فقیه در حکومت اسلامی دارد که به برخی از آنان اشاره و معرفی می‌کنیم. کتاب «الولایه الالهیه الاسلامیه او الحکومه الاسلامیه؛ زمن حضور المعصوم و زمن الغیبه» در سه مجلد نوشته شده است که مکرر از …

شبکه اجتهاد: آشنایی من با مرحوم آیت‌الله مؤمن به زمان تحصیل دوره‌های مقدماتی حوزه علمیه قم بر می‌گردد. بعد از آن و تا دوران دروس خارج فقه و اصول که از محضر حضرت امام خمینی(ره) و سایر مراجع عظام تلمذ می‌کردیم با هم بودیم. ایشان اصالتاً سمنانی بودند اما سال‌های متمادی قبل از شروع تحصیل با خانواده در قم زندگی می‌کردند و ما از اوایل تحصیل دوره‌های مقدماتی حوزه علمیه همدرس بودیم و با ایشان رفاقت صمیمی داشتم. او اهل زهد، تقوا، صداقت و تحقیق بود که همه این فضایل از آیت‌الله مؤمن یک روحانی وارسته ساخته بود و ایشان علاوه …

برگزیده کتاب سال حوزه با بیان اینکه عرضه کتاب کافی به امام زمان(عج) قابل اثبات نیست، گفت: نخستین کسی که کافی را به ضعیف و قوی تقسیم‌بندی کرد علامه مجلسی بود. ایشان در مقدمه مرآه بیان می‌کند که این تقسیم‌بندی صرفاً در روایات متعارض قابل کاربرد و تأثیر است، ولی برخی به این مقدمه بی‌توجه هستند. به گزارش شبکه اجتهاد، محمود ملکی، برگزیده کتاب سال حوزه در سال ۱۳۹۷، محقق و پژوهشگر مجمع الفکر الاسلامی، به تشریح رساله دکتری خود که منجر به کسب رتبه برگزیده شد پرداخت و به ایکنا گفت: عنوان رساله دکتری بنده «بازپژوهی منابع کافی» بود …

شبکه اجتهاد: مسئله احیای تمدن نوین اسلامی، فهرستی از مسائل و مباحث را با خود همراه دارد که می‌تواند موضوع تأمل و گفتگوی جدی باشد. اگر بخواهیم ‌‌این فهرست مسائل و مباحثی که حول احیای تمدن نوین اسلامی ‌شکل می‌گیرد را طبقه‌بندی کنیم، در چهار محور اصلی حائز اهمیت است که تحت عنوان «شریعت»، «عدالت»، «معنویت» و «علوم انسانی اسلامی‌» طبقه‌بندی می‌شود. زمانی که می‌گوییم تمدن نوین اسلامی ‌بحث و نقش آفرینی فقه الشریعه در پی‌ریزی تمدن نوین اسلامی ‌از بحث‌های بسیار مهم و حساسی است. نمی‌توان گفت تمدنی به نام تمدن اسلامی ‌خواهیم داشت که به هیچ وجه در …

شبکه اجتهاد: پیام رهبر معظم انقلاب در چهلمین سال پیروزی انقلاب اسلامی بسیار پراهمیت است و فضلای حوزه علمیه این پیام را با دقت مورد مطالعه قرار خواهند داد. در این پیام نکات فراوانی وجود دارد که به آن می‌پردازم. اولین نکته؛ جامعیّت پیام است که حاکی از نقش مهم ولایت‌فقیه در رهبری امت و یکی از برکات این اصل است؛ یعنی اگر بخواهیم رهبری امت اسلامی را با رهبری سایر امت‌ها مقایسه کنیم، به هیچ وجه قابل مقایسه نیست. در بقیه ملت‌ها و حتّی انقلاب‌ها هیچ‌گاه مشاهده نشده که رهبر آن‌ها این چنین گذشته و آینده را مورد دقت …

اوایل پیروزی انقلاب، جمعی اصرار داشتند که ایشان نیز منزلشان را کنار منزل برخی دیگر از مراجع مثل مرحوم منتظری یا مسئولان نظام برای حفاظت بهتر از ایشان، قرار بدهند ولی ایشان این مطلب را نپذیرفتند. وقتی کسی به خانه ایشان می‌رفت، واقعاً شیفته سادگی ایشان می‌شد. یک راه‌پله تیز وجود داشت که وقتی از آن بالا می‌رفتیم دو اتاق که محل درس و بحث و کتابخانه ایشان بود و یک اتاق هم در اختیار محافظین بود و پایین که ما بارها خدمت ایشان رسیده بودیم، از بالا ساده‌تر بود. کسی که معاد را باور کند، همین‌طور است. اختصاصی شبکه …

نشست علمی «کاربرد استصحاب تعلیقی در احکام فقهی» روز چهارشنبه، اول اسفند ۱۳۹۷، در سالن همایشهای جامعه مدرسین حوزه علمیه قم برگزار شد. در این جلسه که به همت انجمن اصول فقه حوزه علمیه قم برگزار شد، حجج‌اسلام قدیرعلی شمس و محمد تعظیمی‌فر، به ارائه پرداختند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در ابتدای جلسه، حجت‌الاسلام سید صادق محمدی ریاست انجمن اصول فقه، ضمن خیرمقدم به حاضرین، گزارشی کوتاه از فعالیت‌های انجمن اصول ارائه کرد و گفت: این انجمن در اواخر سال ۱۳۹۰ تاسیس شده و تاکنون برنامه‌های مفیدی انجام داده که یکی از آن­ها برگزاری جلسات کاربردی اصول فقه است. این …

اختصاصی شبکه اجتهاد: آغاز پنجمین دهه انقلاب اسلامی ایران و در پیش رو بودنِ ولادت حضرت زهرا (س) و روز زن، فرصت مناسبی برای بررسی وضعیت حوزه‌های عملیه خواهران از ابتدای انقلاب اسلامی است. در این گزارش، آنچه بر حوزه علمیه خواهران از ابتدای انقلاب گذشت را مرور می‌کنیم. تأسیس رسمی سال ۱۳۶۳ بافرمان بنیان‌گذار انقلاب اسلامی، تجمیع مدارس علمیه خواهران قم در جامعه الزهراء صورت پذیرفت و گام نخست تشکیلات تحصیل علوم دینی خواهران برداشته شد. قبل از آن، تحصیلات علوم دینی برای بانوان به‌صورت شخصی و متفرقه و احیاناً در مکتب‌هایی مانند توحید قم، امام علی (ع) قم …

شبکه اجتهاد: همزمان با سی امین سالگرد صدور منشور روحانیت حضرت امام، رسا اقدام به تهیه اینفوگرافیک از این منشور مهم کرده است. آنچه می‌بینید گزیده‌ای از مهم‌ترین بخش‌های منشور است. کلیک کنید: دریافت فایل اصلی

انقلاب اسلامی ایران به رهبری امام خمینی، نقطه عطفی در تاریخ ایران اسلامی است که تحولات شگرفی را در داخل و خارج ایران رقم زده و از جمله بخش‌هایی که به شدت متاثر از تحولات انقلابی بوده، حوزه‌های علمیه و روحانیت می‌باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، در چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی، موسسه علمی مفتاح کرامت قم، موضوع بیست‌وهفتمین نشست علمی خود را «وضعیت‌شناسی حوزه در چهل‌سالگی انقلاب اسلامی» قرار داده که حجت‌الاسلام والمسلمین استاد احمد واعظی، عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی، رییس دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم به بررسی وضعیت کنونی حوزه و مشکلات پیش‌رو پرداخته است. متن …

شبکه اجتهاد: در اواخر عمر، نامش بیشتر بر سر زبان‌ها افتاده بود. فعالینِ خارج‌نشین هم بر سر سخنان و اندیشه‌ی او به مجادله برخاسته بودند. ماجرای حکم «مباهته» موضوعی شده بود که پای آیت‌الله محمد مؤمن قمی را به میان می‌کشید. برخی او را از قائلین و داعیه‌داران بهتان‌زنی به بدعت‌گذران می‌دانستند و بعضی او را بَری از این حکم می‌شمردند؛ حکمی که مکشوف نشد و استناد آن به آیت‌الله در ابهام ماند. گویی ابهام در منش و سلوک محمد مؤمن از همان روزهای نخست زندگی با او عجین بود. تاریخ تولدش را ۱۳۱۹ ثبت کرده بودند؛ اما خود بعدها به …

شبکه اجتهاد: نوجوانی که از شدت فقر پدرش نمی‌توانست طلبه شود[۱]، به کمک برخی اقوام و افراد خیّر و با توسل و نذر و نیاز توانست پدر تنگدستش را قانع کند تا درس طلبگی بخواند. آیت‌الله محمد مؤمن در حالی در سن ۸۱ سالگی درگذشت که جزو اثرگذارترین مجتهدان تاریخ چهل ساله جمهوری اسلامی بود. آقای مؤمن که متولد سال ۱۳۱۶ در قم بود، از ۱۶ سالگی تحصیل دروس حوزوی را آغاز کرد. او در ماه‌های پایانی حیات آیت‌الله‌العظمی بروجردی دوره خارج فقه و اصول را نزد امام خمینی آغاز کرد و حدود سه دهه از شاگردان و یاران نزدیک امام …

شبکه اجتهاد: همایش تجلیل از برترین‌های حوزه علمیه خراسان با حضور آیت‌الله سیداحمد علم‌الهدی، نماینده ولی فقیه در خراسان رضوی و حجت‌الاسلام والمسلمین سیدمصباح عاملی، مدیر حوزه علمیه خراسان، پنجشنبه دوم اسفند با حضور اساتید سطوح عالی و فضلای حوزه علمیه مشهد در مدرسه علمیه عالی نواب برگزار شد.

کتاب در صدد احیا و به جریان انداختن عرصه‌های مغفول مانده یا عرضه‌های دیده نشده فقه است. در این امر هم موفق است؛ اما کاش نویسنده محترم در ضمن گفتاری مکمل در کتاب، با همین روش فقاهت جاری موضع خود را با موضوعات رادیکال‌تر و مسائل بغرنج‌تر حقوقی مبتلابه مثل حق مطلق آزادی بیان و نقد و طنز، حقوق جنسی و مساله دگرباشان، تعارضات با بیانیه حقوق بشر و برابری‌های جنسی و مواردی از این قبیل می‌نگاشت. به گزارش شبکه اجتهاد، معرفت دینی رسمی اسلامی همیشه از سوی کسانی که در جرگه و دسته دینداران نواندیش و متجدد طبقه بندی می‌شده …

اپلیکیشن بانک جامع و دقیق احادیث شیعه، شامل آموزش سند‌شناسی و شناخت راویان حدیث با عنوان «دانشنامه احادیث شیعه» تولید شد. به گزارش شبکه اجتهاد، بانک جامع و دقیق احادیث شیعه، آموزش سند شناسی و شناخت راویان حدیث به صورت دسته‌بندی شده با ذکر نام معصوم، متن حدیث، ترجمه و منبع حدیث شامل بیش از ۱۸۰۰۰ حدیثریال در قالب اپلیکیشن تلفن همراه و با عنوان «دانشنامه احادیث شیعه» تولید شد. این برنامه شامل احادیثی در گروه‌های اعتقادی (۶۸۰)، عبادی (۳۹۰)، اخلاقی (۸۶۰)، سیاسی (۷۵)، اقتصادی (۲۹۰)، اجتماعی (۱۱۲۰)، پزشکی (۱۰۳۰) و همچنین دسته بندی جدا براساس چهارده معصوم (۱۴۰۰۰) است. همچنین …

آیت‌الله مؤمن ضمن تاکید و اصرار بر مبانی فقهی که بر همگان روشن است، همیشه در صف دفاع از مردم بود و بسیاری از نظرات فقهی شورای نگهبان که در تائید حقوق مردم است حاصل تلاش و استدلال ایشان بوده است. عالمی بود به‌دوراز تشریفات و نه تنها اعتنای به تشریفات و مال آن نداشت بلکه دیگران را نیز باز از انجام آن می‌داشت. به گزارش خبرنگار اجتهاد، آیت‌الله محمد دانش‌زاده قمی (مؤمن) که از اواسط دوره اول شورای نگهبان یعنی از سال ۱۳۶۲ با حکم امام (ره) به عضویت فقهای شورای نگهبان منصوب و آخرین بار نیز در ۲۵ …

شبکه اجتهاد: آیت‌الله محمد مؤمن عضو مجلس خبرگان رهبری و عضو فقهای شورای نگهبان به‌دلیل مشکلات مغزی و تنفسی از جمعه ۳۰ آذرماه در بخش آی‌سی‌یوی در یکی از بیمارستان‌های قم بستری شد و از ۸ دی ماه برای پیگیری روند درمان به بیمارستانی در تهران انتقال یافت و شب گذشته پس از سال‌ها مجاهدت در سن ۸۱ سالگی درگذشت. او از سال ۱۳۶۲ با حکم امام خمینی (ره) به عنوان عضو فقهای شورای نگهبان فعالیت می‌کرد. آیت‌الله مؤمن نماینده مردم قم در مجلس خبرگان رهبری با عنوان نایب رئیس در این مجلس حضور داشت. عضویت در شورای عالی قضائی …

یکی از نشانه‌های پرهیز از دنیا، وارستگی، عدم خودنمائی و عدم سوءاستفاده از موقعیت ایشان، این است که هیچ‌وقت به کسانی که برای ایشان تبلیغ نمایندگی مجلس خبرگان می‌کردند، اجازه نمی‌داد که گفته شود ایشان برادر شهید است. نه در اتاقشان، عکس آن شهید را گذاشته‌اند -درحالی‌که عکس اساتیدشان هست – و نه بسیاری از مرتبطان و شاگردان ایشان می‌دانند. این از افتخارات روحانیت وارسته خدوم است. اختصاصی شبکه اجتهاد: ساعاتی پیش، آیت‌الله مؤمن، عضو شورای نگهبان و مدرس مطرح درس خارج حوزه علمیه قم، دار فانی را وداع گفت. شاگرد مطرح امام خمینی، در طول سالهای پس از انقلاب، هم مسؤولیت‌های متعددی …