قالب وردپرس افزونه وردپرس
خانه / آخرین اخبار / دیدگاه (گفت‌وگو/یاداشت) (صفحه 19)

دیدگاه (گفت‌وگو/یاداشت)

دیدگاه (گفت‌وگو/یاداشت) با موضوعات فقهی و دانش های وابسته

روش‌شناسی طبقات اعلام الشیعۀ شیخ آقا بزرگ تهرانی/ امجد رسول محمدالعوادی

روش‌شناسی طبقات اعلام الشیعۀ شیخ آقا بزرگ تهرانی/ امجد رسول محمدالعوادی

شبکه اجتهاد: این نوشتار به بررسی شیوۀ علامه شیخ آقا بزرگ تهرانی در تألیف کتاب طبقات اعلام الشیعه می‌پردازد و مواردی همچون اثبات تشیع دانشمندان، راهکار وی برای حلّ مشکل اشتراک اسماء، شیوۀ شیخ در بیان زمان و مکان ولادت و وفات دانشمندان، معرفی اساتید و مشایخ و راویان و شاگردان صاحب ترجمه بررسی شده است؛ در ضمن این مباحث نقش نسخ خطی در تألیف این کتاب، بانوان دانشمند، حواشی و بازنگری‌هایی کتاب که توسط خود نگارنده بر طبقات نوشته شده، بیان گشته‌‌اند. سخن مترجم: این گفتار ترجمۀ فصلی از کتاب آقابزرگ الطهرانی مؤرخّاً (نجف مرکز الهدی۲۰۰۹م۲۸۰صفحه) است که پایان …

توضیحات بیشتر »

خطر اباحی‌گری در جامعه/ حسین بنیادی

پویایی فقه شیعه و فراگیری فقه معاصر/ حسین بنیادی

شبکه اجتهاد: در ماه‌های اخیر برخی با صحبت‌های سطحی و فاقد دلیل و به اسم دین و بیان حکم شرعی، سخن از طهارت سگ گفته‌اند؛ مسئله‌ای که احکام تکلیفی و وضعی آن در فروعات مختلف، از مسلّمات و ضروریات فقه به شمار می‌آید که نیازی به تکرار آنها نیست، اما اینکه به یکباره «ترویج اباحه‌اندیشی و اباحه‌گری» در جامعه منتشر می‌شود، خطری است که نباید از آن غفلت ورزید؛ توسعه‌ برداشت‌های غلط از آیات قران و روایات توسط افرادی که فاقد صلاحیت ورود در مباحث علمی، تخصصی هستند (و البته مشمول آیه شریفه الَّذِینَ یُجَادِلُونَ فِی آیَاتِ اللَّهِ بِغَیْرِ سُلْطَان) …

توضیحات بیشتر »

سهم نماز جمعه در جهاد تبیین/ محسن قنبریان

سهم نماز جمعه در جهاد تبیین/ محسن قنبریان

شبکه اجتهاد: منطقی‌ها‌ می‌گویند؛ التزام به چیزی، التزام به لوازم آن هم هست. اگر جهاد تبیین، واجب قطعی و فوری است (که هست)، لوازم آن هم باید مهیا شود. سواد تبیین! تبیین اگر صرفاً رفع ابهامات و گره‌های ذهنی جوانان و جامعه هم باشد، علم و مهارت کافی در آن عرصه‌ها و بستره‌های ابهام‌زا را‌ می‌خواهد. نماز جمعه اگر تریبون رسمی و متیقنی برای این جهاد است، خطیبش باید قدرت رفع ابهام در عرصه‌های اقتصادی، روابط بین‌الملل و… را داشته باشد. به شکل عجیبی خطبای پایتخت و شهرهای اصلی و بزرگ عموماً اقتصاد یا روابط بین‌الملل و… را به شکل …

توضیحات بیشتر »

بانوان فرهیختۀ مصر، از زینب علیها‌ السلام می‌نویسند/ حسین عاملی

بانوان فرهیختۀ مصر، از زینب علیها‌ السلام می‌نویسند/ حسین عاملی

اختصاصی شبکه اجتهاد: سرزمین مصر از همان قرون اولیه، محل زندگی بسیاری از دوستداران خاندان رسالت بوده است. با روی کار آمدن فاطمیان، بستر رشد محبت اهل بیت در دل مصریان فراهم تر شد. این عرض ارادت‌ها تاکنون در این سرزمین باستانی به وفور مشاهده می‌شود. پیرامون محبت ساکنان این دیار به حضرت زینب‌ علیها السلام سخن زیاد است. وجود مقبره ایشان در قاهره بنا بر اعتقاد ساکنین آن بلاد، مانع از خاموش شدن یاد «سیده زینب» است. اما توجه به نمود این محبت در میان بانوان فرهیختۀ اهل سنت مصری، لطف دیگری دارد. عایشه عبد الرحمن بنت الشاطی (۱۹۱۳-۱۹۹۸ …

توضیحات بیشتر »

واکاوی برخی روایات حجاب منسوب به حضرت زهرا(س)

واکاوی برخی روایات حجاب منسوب به حضرت زهرا(س)

زهره اخوان مقدم، دانشیار دانشگاه علوم قرآن کریم، معقد است: برخی روایات حجاب منتسب به فاطمه(س) جعلی یا در منابع غیر معتبر نقل شده و محتوای آن ضعیف، مضطرب و غیر قابل اعتماد است؛ پیامبر(ص) بر حضور زنان در اجتماع تاکید فرموده است ولی سنت خلفا سبب شد تا این مسئله کم‌رنگ شود. به گزارش شبکه اجتهاد، زهره اخوان‌مقدم، دانشیار دانشگاه علوم قرآن کریم، در نشست علمی «واکاوی برخی روایات حجاب منسوب به حضرت زهرا(س)» گفت: گفته شده اصول دین پنج تا هست و فروع دین ۱۰ تا ولی اینکه این ۱۰ تا جدا شده است نه اینکه مابقی عبادات …

توضیحات بیشتر »

بررسی انتقادی مواضع محقق داماد در خصوص رابطه روحانیت و سیاست/ علیرضا جوادزاده

بررسی انتقادی مواضع محقق داماد در خصوص رابطه روحانیت و سیاست/ علیرضا جوادزاده

شبکه اجتهاد: نشست علمی «صدسالگی حوزه قم» در ۲۸ آذر با همکاری دو مرکز «انجمن اندیشه و قلم» و «خانه اندیشمندان علوم انسانی» در تهران برگزار شد. این نشست در آستانه صدمین سال تأسیس حوزه قم، و به مناسبت انتشار کتابی با عنوان «صدسالگی حوزه قم» که به صورت مجموعه مقالات و اسناد تنظیم شده است انجام گردید. جمع‌آوری مقالات و انتشار کتاب، و نیز برگزاری نشست، به اهتمام جناب آقای رسول جعفریان صورت گرفت. آقای جعفریان که آثار ارزشمندی در زمینه تاریخ اسلام، تشیع و ایران معاصر (از صفویه به بعد)، به نگارش درآورده و انتشار داده است، سالیانی …

توضیحات بیشتر »

از استناد به سیره سیاسی امام علی (ع) تا ارائه تصویر چپ‌گرایانه از آن/ رسول جعفریان

مروری بر 89 روایت بلاذری در باره عاشورا/ رسول جعفریان

شبکه اجتهاد: توجه و استناد انقلابیون به سیره سیاسی امام علی علیه‌السلام، از جنگ جمل به این سوی، همواره در منابع تاریخی منعکس شده است. از قرن سوم، از عهد نامه اشتر به عنوان یک متن سیاسی یاد و مورد استفاده قرار گرفته و بعدها در دوره صفوی و قاجار تا انقلاب اسلامی و پس از آن، چندین ترجمه و شرح برای آن نوشته شده است. در آستانه انقلاب، تصویر سیاسی تازه‌ای از امام ارائه شد که تا اندازه‌ای تحت تأثیر افکار افراطی و چپ قرار داشت. در این مقاله مروری بر این مسائل شده است. به جز سیره نبوى …

توضیحات بیشتر »

احیای امر اهل‌بیت(ع) با «جهاد تبیین»؛ پاسخ به سه سؤال اساسی/ برات‌محمد هدایتی

احیای امر اهل‌بیت(ع) با «جهاد تبیین»؛ پاسخ به سه سؤال اساسی/ برات‌محمد هدایتی

شبکه اجتهاد: «احیای امر»، یکی از مهم‌ترین دستورات ائمه علیهم‌السلام به شیعیان است که در دوره‌ای از تاریخ نسبت به آن تأکید بیشتری داشتند و روایات فراوانی را غالباً با تعبیر «اَحیُوا اَمرَنا» و «رَحِمَ اللَّهُ مَن أَحیا اَمرَنا» بیان فرموده‌اند.‌ آیت‌الله خامنه‌ای در بیانات اخیر خود، با ذکر بستر تاریخی صدور این روایات، «جهاد تبیین» را تفسیر آن بیان‌ کردند و فرمودند: «هیئت، محل جهاد تبیین است. به نظر من از این «اَحیُوا اَمرَنا» این نکته‌ بسیار مهم استفاده می‌شود.»(۱) در این یادداشت به تبیین این روایات پرداخته و به سه سؤال اساسی زیر پاسخ می‌دهیم: ۱. منظور از …

توضیحات بیشتر »

تشخیص موسیقی حرام بر عهده مکلف است یا فقیه؟/ دیدگاه آیت‌الله خامنه‌ای درباره غنا

تشخیص موسیقی حرام بر عهده مکلف است یا فقیه؟/ دیدگاه آیت‌الله خامنه‌ای درباره غنا

در نشست «فقه موسیقی» ضمن اشاره به دیدگاه مقام معظم رهبری درباره دو معنای غنا در لسان لغت‌شناسان به این سوال پاسخ داده شد که آیا تشخیص غنای حرام از غنای حلال بر عهده خود مکلفین است یا باید این کار توسط فقیه انجام بگیرد. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست «فقهِ موسیقی» با حضور دو کارشناس این حوزه، حجت‌الاسلام والمسلمین حجت‌الله بیات، مدیر موسسه موضوع‌شناسی احکام فقهی و حجت‌الاسلام والمسلمین جعفر همت‌آبادی، کارشناس و پژوهشگر فقه موسیقی در خبرگزاری ایکنا برگزار شد. در بخش نخست این گفت‌وگو که پیش‌تر منتشر شد (اینجا) کارشناسان ضمن تفکیک موضوع و حکم در مسئله …

توضیحات بیشتر »

حوزه علمیه و مسئله «جهاد تبیین»/ حبیب‌الله بابایی

حوزه علمیه و مسئله «جهاد تبیین»/ حبیب‌الله بابایی

شبکه اجتهاد: حوزه علمیه که به اذعان برخی از نخبگان دانشگاهی پیشرفت‌های چشم‌گیری بعد از انقلاب اسلامی داشته است، در مسئله «تبیین» دشواری‌ها و چالش‌هایی دارد که باید نسبت به آن تفطن داشت: ۱. آنچه مقام معظم رهبری در مورد جهاد تبیین فرموده‌اند و بر فوری بودن و حتمی بودن چنین فریضه‌ای تأکید کرده‌اند، نیاز به فکر فوری و اقدام فوری دارد. فوریت در واکنش‌های نظری و عملی حوزه و حوزویان فاقد پشتوانه‌های اجرایی است. به بیان دیگر، جهاد تبیین در مرحله تشخیص و در مرحله عملیات نیاز به چابکی دارد در حالی که وابستگی نهادهای حوزه در حرکت‌های علمی …

توضیحات بیشتر »

عدالت اجتماعی و انقلاب اسلامی؛ چه باید کرد؟/ محسن اسماعیلی

عدالت اجتماعی و انقلاب اسلامی؛ چه باید کرد؟/ محسن اسماعیلی

شبکه اجتهاد: انقلابی که این روزها را به عنوان سالگرد پیروزی‌‌اش گرامی داشته‌ایم خجسته و پر برکت تر از آن است که بتوان توصیف کرد. امام عزیز و به حق پیوسته ما در آغاز وصیت نامه سیاسی- الهی خود شهادت داده‌اند که: «اهمیت انقلاب شکوهمند اسلامی که دستاورد میلیون‌ها انسان ارزشمند و هزاران شهید جاوید آن و آسیب دیدگان عزیز، این شهیدان زنده است و مورد امید میلیون‌ها مسلمانان و مستضعفان جهان است، به قدری است که ارزیابی آن ازعهده قلم و بیان والاتر و برتر است» و البته معلوم است که مسئولیت ماهم برای قدرشناسی و پاسداری ازآن به …

توضیحات بیشتر »

گسترش و پویایی فقه پس از انقلاب اسلامی/ سیدکاظم سیدباقری

مواجهه با اعتراض و اغتشاش از نگاه فقه

شبکه اجتهاد: فقه، دانشی اجتماعی است، ظرفیتی به مانند حکمت عملی یونانیان، در جامعۀ مسلمانان دارد؛ در تعامل با پیرامون، همان گونه که تاثیرگذار می‌‌باشد، احتمال تأثیرپذیری آن از جامعه وجود دارد. در جهان اسلام اندیشمندانی چون سیدجمال، عبده، علی عبدالرازق، کواکبی، نائینی، شهید صدر و امام خمینی دیدگاه‌‌هایی مصلحانه مطرح کردند که هر کدام در گستره‌‌هایی متفاوت از اندیشه و عمل تاثیرگذار بود و از آن جا که درون اندیشه و نصوص اسلامی، ظرفیت‌های گوناگونی برای احقاق حقوق مردم وجود داشت، لذا کم کم گرایش‌‌ها و نگرش‌‌هایی مردم سالار میان فقهای مسلمان، مطرح و فراگیر شد، هر چند که …

توضیحات بیشتر »

حاشیه فقهی بر یک مطالبه ریشه‌دار در فقه!/هادی عجمی

حاشیه فقهی بر یک مطالبه ریشه‌دار در فقه!/ هادی عجمی

اختصاصی شبکه اجتهاد: مقام معظم رهبری، در دیدار فرماندهان و کارکنان نیروی هوایی و پدافند هوایی ارتش فرمودند: “مطلبی که من بیشتر می‌خواهم روی آن تکیه بکنم و توجّه شما و دیگرانی که این صحبت را می‌شنوند جلب کنم، «جهاد تبیین» است که من این را مکرّر تکرار کرده‌ام. «جهاد تبیین» یک فریضه است. «جهاد تبیین» یک فریضه‌ی قطعی و یک فریضه‌ی فوری است و هر کسی که می‌تواند[باید اقدام کند]؛ و حالا عرض خواهم کرد که مسئولین در این زمینه بیشتر موظّفند”. سخن این است که آیا این سخن حضرت آیت‌الله خامنه‌ای فقط این است که تبیین واجب است؛ …

توضیحات بیشتر »

کتابی رجالی با محوریت تفسیر/ ابوطالب علی‌نژاد

کتابی رجالی با محوریت تفسیر/ ابوطالب علی‌نژاد

شبکه اجتهاد: یکی از منابع مهم معرفت دینی سنت است که این سنت از طریق حدیث گزارش ‌شده و به نسل‌های بعدی انتقال پیدا کرده است. از آنجا که احادیث درطول تاریخ فرازونشیب‌های متفاوتی پیدا کرده‌اند و آسیب‌های متعددی متوجه آن شده است -چه از ناحیه راویان حدیث و چه از ناحیه نگارش ‌آن‌ها- عالمان دین درصدد برآمدند تا علومی را تاسیس و پایه‌گذاری کنند که در سایه آن علوم بتوانند آسیب‌ها را شناسایی و به سنت واقعی دسترسی پیدا کنند. یکی از این علوم، علم رجال است؛ دانشی که در رابطه با معرفی و شناخت راویان حدیث است در …

توضیحات بیشتر »

اسلام سنتی در حوزه علمیه قم، تنها جریان فکری واجدصلاحیت برای برقراری رابطه پایدار با جامعه الازهر

فتوای صریح الازهر: مهاجران صهیونیست ساکن سرزمین‌های اشغالی غیرنظامی نیستند

شبکه اجتهاد: کمتر کسی است که به جایگاه و نقش بی بدیل جامعه الازهر و شیوخ آن را در تحولات فکری جریانات جهان اسلام واقف نباشد. تا پیش از جمال عبدالناصر کارکردهای سیاسی الازهر، دوشادوش سایر رسالتهای دینی این نهاد بود؛ ولی ناصر برای کم رنگ کردن تأثیر الازهردر مصر و جهان اسلام با تصویب قانونی سرنوشت ساز، مکانیزم انتخاب و انتصاب شیخ و قائم مقام الازهر را برعهده نهاد ریاست جمهوری گذاشت و پس از آن مشایخ الازهر؛ از لاک اسلام سنتی بیرون نیامدند. الازهر در ادوار بعد، نسبت به سیاست بی‌تفاوت شد و با تمرکز در ترویج اسلام …

توضیحات بیشتر »

متاورس؛ چیستی و مرزهای مشترک با فقه/ موضوع‌شناسی ما نسبت به متاورس، کامل نیست

متاورس؛ چیستی و مرزهای مشترک با فقه

تجربه نشان داده است که جامعه علمی، به‌خصوص دینی و به‌خصوص حوزوی در برخورد ما با متاورس و مانند آن، در مرحله اول وارد انکار می‌شوند. در مرحله دوم، وارد امتناع می‌شوند؛ یعنی می‌گویند به سمت این‌‌ها نروید. در مرحله سوم، وارد همکاری می‌شوند. متاورس و پدیده‌هایی مانند آن، ذو ابعاد هستند و ما دیگر پدیده تک‌بعدی نداریم و جهانِ امروز از نظر علمی، میان‌رشته‌ای است. فقه برای ورود به این بحث، این ابعاد را باید در نظر بگیرد. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «متاورس؛ چیستی و مرزهای مشترک با فقه» چندی قبل با ارائه حجت‌الاسلام دکتر احمد اولیایی …

توضیحات بیشتر »

ارزیابی نادرست گفتمان روشنفکری دینی از جایگاه فقه در اسلام/ حسن انصاری

i j t i h a d n e t . i r

شبکه اجتهاد: برخی روشنفکران عرب تمدن اسلامی را «تمدن فقه» توصیف کرده‌اند. این سخن از جنبه‌های مختلف سخن درستی است. از فقه در این تعبیر طبیعی است که تعبد شخصی به فروع فقهی مراد نیست. بلکه جنبه تمدنی فقه در اسلام است که مقصود است. روشنفکری دینی در ایران چند دهه‌ای است که در برابر توجه به جنبه‌های معنوی دین اهمیت فقه را کم جلوه‌ می‌دهد. البته آنچه از گفتمان روشنفکری دینی در ایران بر‌ می‌آید این است که منظورشان از فقه، فقه بمثابه دانش است. به نظرم این باور ناشی از دو فهم نادرست است: یکی از خود اسلام …

توضیحات بیشتر »

فقیه برای فهم موضوعات فضای مجازی، باید شخصاً ورود کند/ حکم مالیت در فضای مجازی

اقسام مالکیت در فضای مجازی/ جایگاه مالکیت در تقسیم بندی اعتباریات

استاد خارج فقه حوزه علمیه مشهد، گفت: فضای مجازی دارای موضوع شناسی‌های مهم است که باید شخص فقیه برای فهم موضوع، ورود کند تا بتواند حکم صحیح آن را استنباط نماید؛ مانند فیلترینگ اینکه فیلترینگ چیست، کارکردآن چگونه است، آیا دخالت در حق مالکیت دیگران است، حق حاکم است یا حق مردم و… باید این موارد مشخص شود تا فقیه بتواند حکم صحیح صادر کند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین مهدی زمانی‌فرد در ادامه درس خارج «فقه فضای مجازی» که در مشهد مقدس برگزار می‌شود، به تشریح تقسیم فضا، به فضای حقیقی و فضای مجازی پرداخت و در این …

توضیحات بیشتر »

توجه به تاریخ صدور روایات/ محمدباقر ملکیان

نکته‌ای در اتحاد روايات

شبکه اجتهاد: در مراجعه به روایات اهل بیت علیهم‌السلام گاه می‌بینیم موضوعی تنها در روایات یکی از ائمه، و یا دوره‌ای خاص از امامت ائمه علیهم‌السلام ‌‌مورد توجّه قرار گرفته است، و امامان دیگر (چه متقدّم و چه متأخّر) به آن موضوع نپرداخته‌اند. در مباحث و کتب استدلالی فقه، به این امر چندان توجّهی نمی‌شود، یعنی فرقی نمی‌کند که امام صادق علیه‌السلام به موضوعی پرداخته باشند یا امام هادی و عسکری علیهما السلام. اما در مباحث تاریخی، این امر را نباید نادیده گرفت، و چه بسا توجّه به عصری که این روایت در آن صادر شده است، ما را در …

توضیحات بیشتر »

ملاحظه‌ای در باب دیدگاه استاد احمدی شاهرودی پیرامون حجیت سیره عقلاء/ محمد متقیان

فقه و احکام اجتماعی: اشتباهات و نقدهایی بر دیدگاه‌های محقق داماد/ میلاد کیانی

شبکه اجتهاد: استاد احمدی شاهرودی، بررسی «حجیت سیره» را به «حجیت تقریر» بازگشت می‌دهند و این، روش منطقی حل مسئله است که سایر اصولیین نیز همینگونه عمل می‌کنند و ادله‌ای را مبنی بر لزوم موضع گیری امام(سلام الله علیه) در برابر خلاف شرع اقامه می‌کنند. ایشان با وجود «انکار حجیت تقریر» و رد دو وجه از وجوه مطرح شده در کتب اصولی، سیره عقلاء در باب ظواهر را حجت دانسته و آن را معتبر می‌دانند. به نظر ایشان، اگر ظواهر معتبر نباشد، «نقض شریعت» شده و باب هدایت منسد می‌شود، زیرا طریق جایگزینی نیز از طرف شارع معرفی نشده است، …

توضیحات بیشتر »

چند نکته پیرامون حدیث‌نگاشت‌های آیت‌الله صافی گلپایگانی/ علیرضا دهقانی

چند نکته پیرامون حدیث‌نگاشت‌های آیت‌الله صافی گلپایگانی/ علیرضا دهقانی

اختصاصی شبکه اجتهاد: آیت‌الله صافی گلپایگانی در روزهایی از دنیا رفت که به نظر می‌رسد هنوز حوزه‌های علمیه آن‌چنان که باید، آثار حدیثی، کلامی و تاریخی ایشان را مورد تحقیق و تدقیق قرار نداده‌اند تا روش‌ها و استدلال‌های آن فقیه برجسته به‌درستی توضیح داده شود. البته در مدارس مختلف و در مجامع حوزوی طلابی هستند که با نوشته‌ها و سخنان آیت‌الله صافی مأنوس‌اند، ولی امروزه نمی‌توان به گعده‌های خصوصی و درس‌گفتارهای شفاهی بسنده کرد؛ بلکه باید دربارۀ شخصیت‌های حوزوی و نظریات گوناگون‌شان بیشتر نوشت و نشر داد تا آراء و نظریاتشان در میان اهل فن به معرض مطالعه و مباحثه …

توضیحات بیشتر »

آیت‌الله صافی گلپایگانی الگوی تراز حوزه الهی و انقلابی/ علی نصیری

آیت‌الله صافی گلپایگانی الگوی تراز حوزه الهی و انقلابی/ علی نصیری

شبکه اجتهاد: گذاری به سرخط زندگی مرجع فقید مرحوم آیت‌الله صافی گلپایگانی به ویژه پس از به برگ و بار نشستن در مرحله علم و عمل،‌‌ می‌تواند الگوی موفقی از یک عالم حوزی در عصر ما را بدست دهد که به اهم آنها اشاره‌‌ می‌کنم: یک؛ همراهی نزیهانه با انقلاب می دانیم که ایشان در اوان پیروزی نهضت اسلامی در شورای نگهبان عضویت موثر داشتند و پس از آن همان گونه که در پیام ستودنی رهبری مکرم آمده است، همواره از همراهی و همصدایی با انقلاب و ابراز نظر و مشورت دریغ نداشت. شگفت آن که در همان دوران یا …

توضیحات بیشتر »

آیت‌الله صافی، میراث‌دار استقلال مرجعیت دینی در قم/ رسول جعفریان

آیت‌الله صافی، میراث‌دار استقلال مرجعیت دینی در قم/ رسول جعفریان

شبکه اجتهاد: آیت‌الله العظمی صافی آینه تمام نمای تاریخ روحانیت در صد سال اخیر است، خاندانی اصیل که همه تجربه‌های روحانیت را در دوره پس از مشروطه، دوره رضاشاه، پسرش محمدرضا، و عصر انقلاب اسلامی پشت سر گذاشته است. آیت‌الله صافی، هم در این تجربه‌ها درگیر بود و هم به خوبی آنها را به خاطر داشت و از آنها عبرت گرفت. ایشان همواره با ایده روشن و استوار از کنار آن تحولات عبور کرد و به هیچ روی خود را تسلیم فضاهای تهدید یا تطمیع نکرده دامنش را آلوده نساخت و با نجابت سیاسی زندگی کرد. عمر طولانی، همراه با …

توضیحات بیشتر »

سلوک و اندیشه «جهان اسلامی اندیشی» آیت‌الله صافی گلپایگانی/ احمد مبلغی

دموکراسی و مشروعیت سیاسی در اندیشه آیت‌الله صافی گلپایگانی

شبکه اجتهاد: ارتحال حزن‌انگیز شیخ الفقهاء، فقیه مکتب اهل بیت عصمت و طهارت (ع) حضرت آیت‌الله العظمی صافی گلپایگانی (قدس سره) خسارتی جبران ناپذیر برای حوزه‌های علمیه و برای جامعه دینی و ایمانی است. شخصیت ارجمند آیت‌الله العظمی صافی گلپایگانی (ره) ویژگی‌های مهمی داشت که به موجب آن، برای حوزه‌های علمیه به سرمایه‌ای بزرگ از حیث سلوکی و اجتماعی و فقاهتی بدل شده است. سلوک و اندیشه این مرجع راحل از صفای روح و میل به نصح و عشق به مردم و توجه عمیق به انقلاب خبر می‌داد. فروتنی عالمانه از ژرفنای وجودش برمی خاست و شوق عمیق به تحقق …

توضیحات بیشتر »

آیت‌الله صافی دارای فقهی منضبط و پاسخگو بود/ ابوالقاسم علیدوست

آیت‌الله صافی دارای فقهی منضبط و پاسخگو بود/ ابوالقاسم علیدوست

شبکه اجتهاد: مطابق کریمه «وَجَعَلْنَا بَیْنَهُمْ وَبَیْنَ الْقُرَى الَّتِی بَارَکْنَا فِیهَا قُرًى ظَاهِرَهً وَقَدَّرْنَا فِیهَا السَّیْرَ سِیرُوا فِیهَا لَیَالِیَ وَأَیَّامًا آمِنِینَ» و نص وارد در تفسیر آن، عالمان راستین دین، واسطه مردمان حق طلب با منابع فیض و معرفت (قرای مبارک) هستند. از سویی نگاه به قرآن، اهل بیت نبوت و کل معارف دین دارند و از سویی مردم را در کنار خود. مرحوم آیت‌الله العظمی صافی گلپایگانی از این عالمان بودند. ایشان صاحب فقهی منضبط و در عین حال پاسخگو و در مواضع صعوبت، کارا، برخوردار از نگاهی مُتعمّق به مسائل امامت و مهدویت کریم و صاحب اثر در …

توضیحات بیشتر »

چالش‌ها‌ی فقه و روانشناسی/ مسعود آذربایجانی

شبکه اجتهاد: هدف از بحث چالش‌های فقه و روانشناسی، گشودن باب گفتگو بین روانشناسی – به عنوان یکی از رشته‌های علوم انسانی – و فقه است. برای اینکه این بحث به خوبی مطرح شود، باید به چند نکته توجه شود و در آخر نمونه‌هایی از چالش‌های فقه و روانشناسی بیان می‌شود. ۱. اولین نکته این است که این بحث یکی از مصادیق بحث رابطه‌ی علم و دین است. روانشناسی یکی از افراد شاخص علم تجربی مطرح است. فقه هم یکی از شاخه‌های مهم دین، به ویژه دین اسلام است. گویا در این بحث رابطه‌ی علم و دین سنجیده می‌شود. البته …

توضیحات بیشتر »

نگاهی تطبیقی میان علم اصول و هرمنوتیک در باب فهم متن/ سید علیرضا نقیب‌پور

شهید صدر، گوهری که هنوز نمی‌شناسیم/ حسین ایزدی

شبکه اجتهاد: مسئلۀ فهم متن، به عنوان یک مسئلۀ جدی، مرهون مباحث هرمنوتیک معاصر است. اگر چه اصل این مسئله در علم اصول نیز مطرح بوده است؛ اما با مباحث هرمنوتیک فلسفی هایدگر و گادامر این مسئله اهمیت خاصی یافت و انقلابی در برداشت عمومی ‌‌در این باب، ایجاد نمود. گادامر با تحلیلی خاص از فهم می‌‌کوشد تا نشان دهد اساساً فهم، عمل اکتشافی مفسّر نیست و معنا، به عنوان واقعیتی بیرون از ذهن مفسّر وجود ندارد بلکه مفسّر خود در تکوّن معنا سهیم است و معنا محصول تلاش مفسّر در قبال متن است. از منظر او فهم حاصل امتزاج موقعیت هرمنوتیک …

توضیحات بیشتر »

مبانی فقهی-حقوقی جرم‌انگاری انواع هک

مبانی فقهی-حقوقی جرم‌انگاری انواع هک

در مسئله هک با توجه به شرایطی سایت مورد مطالعه که مورد حمله هکری قرار می‌گیرد همچون عمومی یا خصوصی بودن، داخلی یا خارجی بودن، قانونی یا غیرقانونی بودن فعالیت‌های سایت، مسلمان و یا نامسلمان بودن صاحب سایت و مسائل دیگر می‌توان ۸۴ حالت مختلف را متصور شد که هر یک از این حالات باید به صورت تک به تک مورد بررسی حقوقی و فقهی قرار گیرد. به عنوان نمونه نمی‌توان همه اقسام هک سیاه را از لحاظ حقوقی، غیرقانونی تلقی کرد چرا که حمله هکرها به سامانه‌های رژیم صهیونیستی عملی غیرقانونی نیست. به گزارش شبکه اجتهاد، یکصد و هفتمین …

توضیحات بیشتر »

مسئولیت مدنی دولت در آسیب‌های پزشکی/ علی رحمانی سبزواری

مسئولیت مدنی دولت در آسیب‌های پزشکی/ علی رحمانی سبزواری

شبکه اجتهاد: یک راه برای پرداختن به موضوعات مستحدثه شروع از موضوع‌شناسی و واکاوی زمینه‌ها، عوامل پیرامونی، پدیدارها و ماهیت موضوع؛ و در ادامه یافتن قواعد فقهی دخیل در مسئله و بررسی ادله اربعه است. راه دیگر رفتن به سراغ ادله با پیش‌داشت موضوع به صورت اجمالی و یافتن دلالت‌های آنها برای موضوع به نحو تفصیلی است. استاد علی رحمانی سبزواری در فرصتی که در اختیار «مناط» قرار داد ذیل دو گفتار بررسی‌های خود را سامان داده است. این استاد خارج فقه و اصول حوزه علمیه قم در گفتار نخست با عنایت به رویاتی که درباره طبیب و طبابت در …

توضیحات بیشتر »

نمی‌توانیم غنا را بدون ملاحظه مقارنات مورد بررسی قرار دهیم/ اختلافات ناشی از موضوع‌شناسی و مبانی فقهاست/ سه دیدگاه عمده پیرامون غنا

نمی‌توانیم غنا را بدون ملاحظه مقارنات مورد بررسی قرار دهیم/ اختلافات ناشی از موضوع‌شناسی و مبانی فقهاست/ سه دیدگاه عمده پیرامون غنا

در نشست «فقهِ موسیقی» ضمن اشاره به سه نظر عمده فقها پیرامون حرمت و حلیت غنا تصریح شد که به غنا بماهو غنا عنوان شرعی تعلق نگرفته، بلکه غنا به واسطه بعضی از متغیرها مثل محتوا و کاربرد غنا موضوع حکم شرعی واقع می‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد، موضوع غنا و موسیقی یکی از مسائل مهم و چالش برانگیز در حوزه فرهنگ و اجتماع است که سال‌هاست به موضوعی مورد مناقشه در محافل فرهنگی و حوزوی بدل شده است و گاه و بی‌گاه هم در رسانه‌ها درباره آن اظهار نطراتی گفته و شنیده می‌شود. به همین جهت نشستی با عنوان …

توضیحات بیشتر »
Real Time Web Analytics Clicky