شبکه اجتهاد: آنچه نگارنده طی پژوهشهای خود بدان دست یافته، این است که «فقهپژوهی» افزون بر آنکه در یک چارچوب عام بهعنوان شاخهای از مطالعات اسلامی مورد بررسی قرار گرفته، دست کم در شروع خود نیز به گونهای خاص دارای ارتباط تنگاتنگ با مبحث تاریخگذاری حدیث است. بدینسان «گلدزیهر» یا «شاخت» که بیشتر تلاشهایشان معطوف به بررسی اصالت روایات بوده، هنگام تاریخگذاری احادیث بناچار با روایات فقهی نیز روبه رو شده و آنها را مورد گفتوگو و دقتنظر قرار دادهاند. بهطورکلی، در مورد فقه اسلامی در غرب و تعیین خاستگاه و اصالت آن، کار بهطور عمده با «زاخائو» و «گلدزیهر» …
توضیحات بیشتر »نگرشی بر فلسفه اصول فقه/ عبدالحمید فرزانه
اختصاصی شبکه اجتهاد: دکتر عبدالحمید فرزانه عضو هیئتعلمی دانشگاه شیراز است. وی در سال ۱۳۸۷ مقالهای در خصوص نگرشی بر فلسفه علم اصول مینویسد. این مقاله در مجله علمی پژوهشی فقه و تاریخ تمدن اسلامی به چاپ رسیده است. در زیر، گزارشی از مقاله وی، ارائه شده است. نویسنده در چکیده مقاله خود مینویسد: در حقیقت، هر دانشی باید فلسفه و دلیلی برای پیدایش و توسعهی ابعاد مختلف آن وجود داشته باشد. یکی از علوم اسلامی که فلسفه نیز دارد، اصول فقه است. فلسفه اصول فقه، دانشی است که بهنقد چیستی، ساختار، روش، مبادی، موضوعات، ادله و غایات اصول فقه …
توضیحات بیشتر »خبرویت فقیه در دانشهای مرتبط با علم اصول، در استنباط او مؤثر است/ مرحوم تبریزی همه چیز را اصول نمیداند، این نسبت صحیح نیست
اختصاصی شبکه اجتهاد: فلسفه علم اصول، از آنجا که دانش نوپائی است، طبیعتا گفتگوهای کمتری نیز پیرامون آن صورت گرفته است. یکی از زوایای این دانش که باید در رابطه با آن بحث شود، ارتباط آن با دانشهای دیگر است. حجتالاسلام والمسلمین سیفالله صرامی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اما یکی از بهترین افرادی است که میتواند به این پرسش پاسخ دهد. مدیر پژوهشکده فقه و حقوق که سالها در رابطه با فلسفه علم اصول به پژوهش پرداخته است معتقد است این دانش ارتباط تنگاتنگی با بسیاری از دانشها از قبیل صرف، نحو، بلاغت و منطق دارد. او …
توضیحات بیشتر »آقای شهاب مرادی! ماده ۶۳۷ قانون مجازات اسلامی را بخوانید/ رضا دانشمندی
شبکه اجتهاد: سوم مرداد، شهاب مرادی مهمان برنامۀ «حالا خورشید» بود. هنگامیکه مجری [رضا رشیدپور] به پرسیدن نسبت افراد در خیابان اشاره کرد، آقای «واعظ»، قاطع و البته کمی عصبانی گفت: «اونی که میپرسه، غلط میکنه میپرسه». عدهای هم کودکانه این قطعه را بازنشر میدهند و شاید تصور میکنند که پس از این، به استناد «غلط میکنه»ی ایشان، محتسب و محکمه دیگر کاری به روابط آنها نخواهند داشت. خردپسندتر است که جناب واعظِ ظاهراً شجاع و مردمی، به جای لفّاظیهای عوامپسند، به تحلیل مسأله بپردازد. نخست، از قاضی و پلیس پرسوجو کند که مستند به کدام قانون، از نوع رابطۀ …
توضیحات بیشتر »فقه پژوهی در قالب درس خارج کافی نیست/ اشکالی به تعبیر «روشمند کردن علوم اسلامی»
حجتالاسلام پیروزمند با اشاره به اهمیت فقه پژوهی در حوزههای علمیه، گفت: حوزه علمیه باید اساتیدی در خصوص روشمندی اجتهاد ترتیب کند تا بتواند به این مهم برسد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام علیرضا پیروزمند عضو هیأت علمی فرهنگستان علوم اسلامی قم و از اساتید دوره اول کارگاههای روشمند سازی اجتهاد در قالب کارگاههای مشق اجتهاد، به بیان اهمیت فقه پژوهی در حوزههای علمیه اشاره کرد و به رسا گفت: بخش عمدهای از پژوهشهای فقهی در وضعیت موجود حوزههای علمیه، در قالب درسهای خارج و شاگرد پروریهایی که در دروس خارج اتفاق میافتد که این روش کافی نیست. مشروح گفت …
توضیحات بیشتر »نظریهی خطابات قانونیه، بارقهای الهی بر قلب مرحوم امام بود/ فقه و اصول مرحوم امام، بر این نظریه مبتنی نشده است
اختصاصی شبکه اجتهاد: نظریه خطابات قانونیه که از ابداعات مرحوم امام خمینی بود، موافقان و مخالفان فراوانی در میان دانشیان فقه و اصول دارد. برخی آن را اکسیر اعظم فقه میدانند و در رابطه با آثار آن، کتابها و مقالات مینویسند و پارهای نیز ترتب هیچ اثری را بر آن برنمیتابند. حجتالاسلام والمسلمین سید مجتبی نورمفیدی، هم به واسطه تدریس در حوزه علمیه و هم به جهت رابطه نسبی با دو شاگرد امام (آیتالله نورمفیدی و آیتالله فاضل لنکرانی) یکی از بهترین افرادی است که میتواند در این رابطه اظهارنظر کند. او معتقد است این نظریه، برکات فراوانی را در …
توضیحات بیشتر »منابع استدلال در فلسفه اصول فقه/ علی شمشیری
اختصاصی شبکه اجتهاد: در دانش فلسفه اصول فقه، کمتر از منابع استدلال در خود این دانش گفتگو میشود. یادداشت پیش رو اما به منابعی که به عنوان دلیل بر مباحث فلسفه اصول فقه مورد استفاده دانشیان این علم قرار میگیرد گفتگو میکند. اکثر دانشوران فلسفه علم اصول، مسائل مطروحه در این علم را به چند بخش تقسیم میکنند: کلیات فلسفه علم اصول، مباحث قطع و یقین، مباحث مربوط به عقل، حکم و اعتبار و الزام، مباحث مربوط به سیره و عرف، مباحث زبانی مربوط به الفاظ و معانی، مباحث تفسیری و فهم کتاب و سنت و ارتباط علم اصول با …
توضیحات بیشتر »الگوی التزام علمی و عملی خاضعانه به ولایت فقیه/ مهدی رمضانی
شبکه اجتهاد: خبر رحلت آیتالله مرتضی تهرانی از شاگردان قدیمی و برجسته حضرت امام(رحمه الله علیه) و از اساتید زبده اخلاق، بسیاری از افراد روشنضمیر و مریدان ایشان را متأثر کرد. این عالم وارسته که در دوران حیات مبارک خود منشاء «خدمت به دین و اخلاق بود و جمع زیادی از جوانان پاکنهاد و فاضل از سرچشمه فضائل علمی و اخلاقی ایشان بهرهمند گشته»* بودند، همچون بسیاری از علمای بزرگ تاریخ از خدعه و دسیسه دشمنان، ایمن نماند تا جایی که بسیاری از افراد بددل کوشیدند با روایتهای ناصحیح و مغرضانه، مواضع ایشان را وارونه معرفی کنند؛ مواضع صریح و …
توضیحات بیشتر »مباحث معرفتشناسی و تحول در علم اصول در مکتب وحید بهبهانی/ رسول جعفریان
شبکه اجتهاد: بدون شک، داشتن یک فقه کارآمد، بستگی به دانشی دارد که حوزهها به اسم علم اصول ازآن یاد میکنند. این دانش، در آستانه قرن سیزدهم هجری، وارد فضای تازهای شد. در این تحول، وحید بهبهانی نقش محوری داشت و سرآغاز توسعهای معرفت شناسانه در علم اصول بود که کمک زیادی به فقه اجتهادی شیعه کرد. در این یادداشت، سعی شده است رابطه مباحث معرفتی شناسی با علم اصول، در ایجاد فضایی چاره اندیشانه و گشایش گرانه برای فقه، به زبان ساده توضیح داده شود. مقدمه در باب اهمیت مباحث معرفت شناسانه در علم اصول مباحث معرفت شناختی، همواره …
توضیحات بیشتر »«زن، جمعه و جماعت»/ فریبا علاسوند
شبکه اجتهاد: حضور زنان به عنوان نیمی از جامعه در تشکیل جمعیت ایمانی که فوایدی همچون اعلان اعتقاد دینی، اطلاع مسلمانان از یک دیگر، آگاهی از وقایع مهم اجتماعی و اظهار عظمت و ابهّت اسلام دارد غیر قابل انکار است؛ اما از آنجایی که عبادات توقیفی است لاجرم باید بدون استحسانات عقلی، نظریات فقهی را مبنای حرکت عبادی قرار داد، از این رو دو مسأله «حضور زنان در نماز جماعت» و «حضور زنان در نماز جمعه» باید از نظر شرعی بررسی شود. در بررسی «حضور زنان در نماز جماعت» از منظر دین، دکتر فریبا علاسوند، عضو هیأت علمی مرکز تحقیقات …
توضیحات بیشتر »قاطعیت یا عطوفت با توطئهچینان و شایعهسازان/ سید محمدباقر قدمی
اختصاصی شبکه اجتهاد: با ورود فقه امامیه در عرصه حکومت و اجتماع، مطالباتی بسیار جدّی از فقه صورت گرفته است که به تناسب این مطالبات، نیازی جدی به پاسخگویی احساس میگردد. گرچه فقه در عرصه حکومت نبوده ولی فقهاء در این موضوعات عرضه شده، احکام را تبیین نمودند؛ با ورود به عرصههای جدید اجتماعی و جهانی، فقه نیز باید روزآمد و کارآمد و بر اساس ثقلین حرکت نماید و نمایانگر راه برای طالبین حقیقت دین باشد. تلاش فقهاء در دورههای گذشته بسیار زیاد و قابل ستایش است با این حال با ورود به عرصههای جدید بازنگری ادله و بررسی آنها …
توضیحات بیشتر »حجاب زنان، مسئلهای مردانه!/ محمدحسین ملامیرزائی
شبکه اجتهاد: در این مجال، بنا داریم تا به مقولۀ چگونگی سوق دادنِ زنان و دختران به روحیۀ عفافگرایی و التزام عملیِ آنان به حجاب شرعی به عنوان مهمترین نماد عفاف درونی بپردازیم. در این باب، ابعاد و زوایای مختلفی برای بحث و بررسی وجود دارد، اما آنچه که از اهمیت استراتژیک برخوردار است آن است که گروه هدف، در مقولۀ مدیریت عفاف و حجاب، چه کسانی هستند؟! آیا مخاطب اصلی و مستقیم، زنان و دختران هستند؟ شاید پاسخ بسیاری از افراد مثبت باشد و بگویند شما دارید دربارۀ مدیریت نحوۀ پوشش و گرایشات رفتاری زنان و دختران بحث میکنید؛ …
توضیحات بیشتر »فلسفه علم اصول، تجمیع مسائل علوم دیگر نیست/ اجتهاد به مثابه روش با اجتهاد به معنای تجمیع قواعد، فرقی نمیکند!
اختصاصی شبکه اجتهاد: یکی از مباحث فلسفه اصول فقه، بحث از روش اجتهاد است. به طور کلی مباحث روشی در حوزههای علمیه، سابقه چندانی ندارد. فلسفههای مضاف از قبیل فلسفه اصول فقه نیز از این داستان مستثنی نبوده و کمتر به مباحث روشی پرداختهاند. یکی از مهمترین مباحث روشی در فلسفه اصول فقه اما نگاه به اجتهاد به مثابه یک روش استنباط است نه صرفا دستگاهی که مجموعهای از ادله را در خود جای داده است. در این رابطه با حجتالاسلام دکتر علیرضا پیروزمند، قائممقام فرهنگستان علوم اسلامی قم گفتگو کردیم. او که عضو کارگروه علوم انسانی اسلامی و مسئول …
توضیحات بیشتر »امروز آنچه پول از بلاد اسلامیه به بلاد خارجه میرود…/ علیاکبر کریمی
شبکه اجتهاد: «جنگ اقتصادی» همواره یکی از حربههای قدرتهای استعماری برای تسلط بر کشورها بوده است. در کشور ما ایران، اگرچه این موضوع در سالهای اخیر محسوس و ملموس شده است و رهبر انقلاب بارها بر آن تأکید کرده و «اقتصاد» را مسئلهی اصلی کشور در شرایط کنونی دانستهاند، اما ماجرای نزاع اقتصادی در تاریخ معاصر کشورمان ماجرایی دامنهدار بوده است. در این میان، نقش علمای اسلام و مراجع تقلید در حفظ استقلال اقتصادی کشور بسیار تعیینکننده بوده است. KHAMENEI.IR در سال «حمایت از کالای ایرانی» و همزمان با دوران تشدید جنگ اقتصادی آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران، در یادداشت …
توضیحات بیشتر »نباید بگوییم اجبار حجاب، باید بگوییم اجرای احکام دین/ حکومت اسلامی باید جامعه را ایمانی کند
حجتالاسلام عالم زاده گفت: نباید بگوییم اجبار حجاب، باید بگوییم اجرای احکام دین، حکومت اسلامی برای اجرای احکام دین است تا حرمت پروردگار در سطح جامعه حفظ شود. اگر قرار است حکومت اسلامی احکام دینی را در سطح جامعه اجرا کند و جلوی تجاهر به فسخ را بگیرد، فرقی بین قتل، غارت و حجاب نمیکند و همه احکام دینی باید در سطح جامعه اجرایی شود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجاب امری فطری، فراملی و فرامذهبی است؛ در همه تمدنهای کهن و ادیان الهی پوشش و حجاب زنان، جایگاه خاصی داشته و مورد توافق همه مذاهب اسلامی است. پوشش اجتماعی و …
توضیحات بیشتر »فهم تمدنی سیرهی امام رضا علیهالسلام/ محسن الویری
شبکه اجتهاد: سیرهپژوهی و سیرهنگاری را میتوان یکی از سه شکل پرداختن به تاریخ زندگی ائمه معصوم علیهم السلام دانست: گاهنگاری chronography / تراجمنگاری Prosopography / سیرهنگاری Biography، اگر در گاهنگاری توالی رویدادهای زندگی فردی و اجتماعی معصوم علیهالسلام مد نظر باشد، در تراجمنگاری ارائه گزارشی یکپارچه از ابعاد مختلف زندگی و افکار و آثار محور قرار میگیرد ولی در سیره، هدف به دست آوردن قواعدی عام شبیه قواعد سبک زندگی مورد نظر است. اگر در دو مورد نخست ثبت تاریخ برای گزارش و حتی درسآموزی باشد، در اینجا ثبت تاریخ به منظور به دست دادن قواعدی عام و تعمیمپذیر …
توضیحات بیشتر »متاسفانه درحالحاضر حوزه توانایی پاسخگویی به همه نیازها را ندارد/ فقه نظام تکلیف تمدن را روشن میکند
نقشههای شهرسازی و معماری نیاز دارد که با مشورت فقها طراحی شود. البته اگر همین امروز اصلاحات ساختاری برای اعمال آموزههای فقه انجام شود، حوزه هنوز آمادگی ندارد که نیاز جامعه را تأمین کند. متاسفانه حوزه ما به این دلیل که در آغاز راه است درحالحاضر توانایی پاسخگویی به همه نیازها را ندارد اما در سطح کلان حرفهای بسیار زیادی هست که میتواند مورد استفاده فعالان نظامات اجتماعی قرار بگیرد. شبکه اجتهاد: انقلاب اسلامی که به وقوع پیوست متفکران انقلابی را بیش از پیش به این فکر فرو برد که برای اداره جامعه بر مبنای ارزشها و آموزههای فقه اسلام …
توضیحات بیشتر »مصلحت نظام با مبنای فقهی متفاوت است/ اجبار و عدم اجبار حجاب در اختیار نظام اسلامی است
قلمرو الزامات حکومت محدوده قانون و شریعت اسلامی است و از آنجا که شریعت حجاب را جزء احکام شرعی قرار داده میتوان چنین نتیجه گرفت که حکومت میتواند اتباع خود را ملزم به حجاب کند. شبکه اجتهاد: حجاب، از آموزههای اسلامی درباره نحوه حضور اجتماعی زن است. در تاریخ ایران اسلامی و دیگر کشورهای اسلامی، هم مردم و هم حاکمان اسلامی، همواره پاسداشت این آموزه را بر خود فرض دانسته و از آن حمایت میکردند. در قرن اخیر، پس از ورود و هجوم اندیشههای غرب گرا به درون کشورهای اسلامی، بسیاری از آموزههای اسلامی به چالش کشیده شد. به دنبال …
توضیحات بیشتر »شیخ عبدالکریم حائری مانع از سیاسی شدن حوزه شد/ فرجام مشروطیت باعث انزوای روحانیت شد
عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی گفت: مرحوم حائری با ملایمت رفتار میکرد و همواره اصحاب و پیروان خود را به صبر و سکون و احتراز از هرگونه فتنه و غوغا دعوت کرده و در امور عرفی و سیاسی مداخله نمیکرد. منتقدان روحانیون احتمالا دریافته بودند که اگر روزگاری روحانیان از انزوا خارج شوند، قطعا با تجربه جدیدی به صحنه باز خواهند گشت که دیگر تکرار تجربه مشروطه نخواهد بود. شبکه اجتهاد: با عبدالوهاب فراتی عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه نویسنده کتاب روحانیت و سیاست درباره رابطه روحانیون و قدرت به گفتوگو نشستیم. پذیرش سمتهای دولتی …
توضیحات بیشتر »مرزهای مشترک فلسفه اصول با فلسفه فقه، مانع از تفکیک این دو علم نیست
اختصاصی شبکه اجتهاد: فلسفه علم اصول، مفهومی نوپدید است که هنوز زوایای آن به درستی واکاوی نشده است. یکی از وجوه لازم برای شناخت دقیق آن، بیان تفاوتهای آن با فلسفه علم فقه است. در این رابطه با حجتالاسلام علی شفیعی، مدیر گروه فقه کاربردی پژوهشکده اسلام تمدنی به گفتگو پرداختیم. او که علاوه بر مسؤولیتش، سالها دغدغه فلسفههای مضاف به فقه و اصول را داشته است، در این گفتگو، به بیان تفاوتهای دانش فلسفه اصول با دانش فلسفه فقه میپردازد. مشروح این گفتگو به قرار زیر است. اجتهاد: آیا فلسفه علم فقه با اصول فقه یکی است؟ در صورت …
توضیحات بیشتر »فلسفه اصول فقه، تصویر جامعی ندارد!/ سید منذر حکیم
اختصاصی شبکه اجتهاد: حجتالاسلام والمسلمین سید منذر حکیم، رئیس پژوهشکده «الذریه النبویه» در حوزه علمیه قم و پایهگذار گروه فقه تخصصی خانواده در جامعه المصطفی العالمیه است. او همچنین سرپرستی گروه تحقیق کتاب «الاصول العامه للفقه المقارن» تألیف شهید سیّد محمدتقی حکیم را نیز به عهده داشته و علاوه بر آن، آراء مرحوم آیتالله عبدالهادی فضلی را نیز مورد مداقه قرار داده است. سالها تدریس سطوح عالی اصول و فقه در حوزه علمیه قم و نگارش کتب متعدد در این حوزه، وی را یکی از مهمترین صاحب نظران دانش اصول فقه قرار داده است. او در این یادداشت شفاهی، به …
توضیحات بیشتر »چرا هیچ وقت برای فقه ما، نشاط اجتماعی عنوان ثانوی نمیشود!/ علی الهی خراسانی
دهها سال است در فقه، با «عنوان ثانوی» حکومت میکنیم و حکم میرانیم و برای عنوان ثانوی ساختارها و بنیادها درست کردیم و منطقه الفراغ را با صدها عنوان ثانوی پُر کردیم اما نمیدانم چرا هیچ وقت برای فقه ما، نشاط اجتماعی عنوان ثانوی نمیشود! چرا زندگی شهری و حفظ و انسجام آن به اندازه تنباکوی قلیان، ارزش عنوان ثانوی شدن ندارد! شبکه اجتهاد: به دعوت دوست هنرمندم که سرپرست گروه موسیقی بامداد است به اجرای زنده موسیقی سنتی در مشهد رفتم؛ برنامهای با صدای دلنشین حسام الدین سراج. -اگر با لفظ کنسرت دلچرکین میشویم- این اجرای صحنهای موسیقیِ سنتی، …
توضیحات بیشتر »حجاب یک امر دینی است/ مروجان حجاب، خیلی این مساله را به حکومت ارتباط ندهند
کسانی که میخواهند ترویج عفاف و حجاب کنند خیلی این مساله را به حکومت ارتباط ندهند، یعنی محجبه بودن و طرفدار نظام بودن مترادف هم نشوند. حجاب امر دینی است و اکثر مردم ما خود را متدین میدانند. باید به افراد فهماند مساله حجاب ربطی به حکومت ندارد. حجاب امری است که از ۱۴۰۰ سال پیش حتی زمانی که حکومتی نبوده مردم رعایت میکردند و حکم ابدی اسلام است ربطی به بودن و نبودن حکومت ندارد. به گزارش شبکه اجتهاد، گرایش به پوشش، حجاب و عفاف یک گرایش فطری در میان زنان و مردان است؛ اما میزان و شکل آن …
توضیحات بیشتر »تولیدات رسانه خانگی در حال حاضر تمام مؤلفههای دینی را از بین میبرد/ امروز درباره حجاب کوتاه بیاییم فردا باید درباره نماز کوتاه بیاییم
عضو هیأت علمی دانشگاه امام صادق(ع) گفت: بخاطر توصیه حجاب، آشوبی بر پا نمیشود بلکه زمانی مردم دست به آشوب میزنند که رانت خواری مشاهده شود درحالیکه برخورد قوی با رانت خواران مشاهده نمیشود. باید اقتصاد و فرهنگ مردم را درست کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجاب و عفاف از واژههای بسیار مهم در فرهنگ دینی و ملی ما است. بدون شک وجوب حجاب از احکام شناخته شده شرعی و عفاف از پسندیده ترین سجایای اخلاقی است. برای شناخت بهتر این واجب شرعی مفتاح با حجتالاسلام احمدعلی قانع، عضو هیأت علمی دانشگاه امام صادق(ع) گفت وگویی داشته است که تقدیم …
توضیحات بیشتر »نتیجه فرهنگسازی عفاف، حجاب است/ قدم نخست فرهنگسازی التزام به حجاب است نه الزام
وقتی عفاف را در جامعه فرهنگ سازی کنیم حجاب که یکی از مصادیق عفاف است نیز فرهنگ سازی خواهد شد. چیزهایی پشتیبان حجاب هستند که حجاب نیستند. یکی از تلاشهایی که در سالهای اخیر کردهایم این است که دنبال حجاب بودهایم اما نه مقدماتش را فراهم کردهایم و نه پشتیبانهایش را. به گزارش شبکه اجتهاد، پوشیده ماندن از نامحرمان دستور صریح قرآن است. قرآن کریم خطاب به پیامبر(ص) میفرماید «به بانوان با ایمان بگو چشمهای خود را فرو پوشند، زینتهای خود را از نگاه دیگران پوشیده نگاه دارند؛ جز آن مقداری که ظاهر است آشکار نسازند و روسریهای خود را …
توضیحات بیشتر »واکنشی به رزومه عجیب خالق ایده «تکهتکه کردن کره زمین»/ رسول جعفریان
رسول جعفریان در یادداشتی به رزومه عجیب استاد دانشگاه علم و صنعت که مدعی ایدهپردازی «حمل مسافر با ابر» و «تکهتکه کردن کره زمین» با استفاده از متون اسلامی و روایی بود واکنش نشان داد. شبکه اجتهاد: انتشار رزومه علمی حسینعلی احمدی جشفقانی، عضو هیئت علمی گروه مهندسی پیشرفت اجتماعی و عضو گروه مدیریت و فلسفه علم و فناوری دانشگاه علم وصنعت توسط یک کانال حوزوی خیلی زود به سوژه اول شبکههای اجتماعی بدل شد. در این روزمه بخشی با عنوان ایدهپردازی وجود داشت که در آن موضوعات عجیبی از جمله «ایده پردازی امکان تولید انسان از خاک، با تکیه …
توضیحات بیشتر »درآمدی تأسیسی بر فلسفه اصول فقه/ علیاکبر رشاد
اختصاصی شبکه اجتهاد: از بزرگترین علمایی که وارد مسئله تازه تأسیس فلسفه علم اصول فقه شده است، استاد علیاکبر رشاد است. رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در مقاله تأسیس بر مبادی فلسفه اصول فقه بهتفصیل مباحث تاریخی در مبادی پژوهی را مطرح کرده و به کلیات آن پرداخته است. در انتها نیز طرحواره پیشنهادی خود را نسبت به فلسفه علم اصول فقه ارائه داده است. در زیر گزارشی از این مقاله، تقدیم میگردد. تمایز مبادی ممتزجه و غیرممتزجه؛ راهکار حل اختلاف علمای اصول پیشینه مدخل نگاری در علوم مختلف از مباحثی است که ابتدا چندصفحهای از نوشتار را به …
توضیحات بیشتر »فلسفه اصول فقه، توصیف یا توصیه؟
اختصاصی شبکه اجتهاد: نوپدید بودن دانش فلسفه اصول فقه، سوالات و پرسشهای بسیاری را پیرامون آن پدید آورده است؛ پرسشهایی از قبیل چیستی این دانش، چرائی لزوم پرداخت به آن، تفاوت آن با سایر مبادی دانش اصول و … . یکی از این پرسشهای این است که آیا این دانش، از مقوله توصیف است یا از مقوله توصیه؟ به دیگر سخن، آیا فلسفه اصول فقه، در زمره مبادی تصوری دانش اصول فقه جای میگیرد یا در زمره مبادی تصدیقی آن. برای پاسخ به این پرسش، با حجتالاسلام علی رحمانی، مدیر مرکز آخوند خراسانی دفتر تبلیغات مشهد گفتگو کردیم. مشروح این …
توضیحات بیشتر »افقگشایی«فقه النظریه شهید صدر» در عرصه تدبیر سیاسی/ ذبیحالله نعیمیان
شبکه اجتهاد: شهید سید محمدباقر صدر از فقهای بزرگی بود که تأملات نظری او کاربرد و افقگشایی خاص خود را در عرصه تدبیر سیاسی دارد. یکی از افقگشاییهای نظری را میتوان با عنوان فقه النظریه بازشناخت. نوشتار حاضر ناظر به بررسی این درک این مقوله است. در این زمینه این پرسش کلیدی وجود دارد که فقه النظریه چیست؟ و چه کاربردی در عرصه تدبیر جامعه و تدبیر سیاسی دارد؟ الف. هدف فقه النظریه باید دانست که فقه النظریه بهدنبال استنباط نگاه کلان از آموزهها و نصوص دینی است. اگر در هر یک از مباحث جزئی معرفتی و ارزشی فقها، مفسران، …
توضیحات بیشتر »تورم منابع اصول را قبول ندارم/ تراکم ادله، به معنای دلیل تراشیدن نیست!
اختصاصی شبکه اجتهاد: یکی از مباحثی که فلسفه علم اصول بدان میپردازد، بیان منابع دانش اصول است. با توجه به آلیت و مقدمیت دانش اصول برای دانش فقه اما این پرسش پیش میآید که چه تفاوتی بین منابع دانش اصولفقه با منابع دانش فقه وجود دارد. برای پاسخ به این پرسش، با دکتر محمدتقی فخلعی، استاد دانشگاه فردوسی مشهد و مدیر گروه فقه و مبانی حقوق این دانشگاه گفتگو کردیم. گزیدهای از این گفتگو از نظر شما میگذرد. اجتهاد: با توجه به مقدمت دانش اصول برای دانش فقه، آیا میتوان منابع این دو دانش را متفاوت از یکدیگر دانست؟ فخلعی: …
توضیحات بیشتر »