آخرین اخبار

شبکه اجتهاد: نشست علمی امکان سنجی اصول فقه؛ فقه حکومتی با سخنرانی حجت‌الاسلام والمسلمین ابوالقاسم مقیمی حاجی استاد حوزه علمیه و عضو هیئت‌علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه در حوزه علمیه امام کاظم (ع) قم برگزار شد.

شبکه اجتهاد: رهبر انقلاب اسلامی حضرت آیت‌الله خامنه‌ای درباره طرح مدیریت مصرف سوخت، در ابتدای درس خارج مورخ ۹۸/۸/۲۶ نکات مهمی را بیان داشتند که با هم مرور می‌کنیم. دانلود فایل اصلی

نشست پژوهشی روش‌شناسی اجتهادی مقام معظم رهبری در کتاب «ثلاث رسایل فی الجهاد (الامان و الصائبه و المهادنه)» روز یکشنبه، ۲۶ آبان ۹۸ در مدرسه دارالشفاء قم برگزار شد. در این نشست استاد عباس کعبی به ارائه بحث پرداخت و حجت‌الاسلام سعید صلح میرزائی نیز دبیری جلسه را بر عهده داشت. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در ابتدا دبیر علمی جلسه، ضمن بیان مختصری از تحصیلات ابتدایی تا ورود به حوزه علمیه معظم له، گفت: ایشان بعد از اتمام مقدمات و سطوح عالی حوزه، در مدت کوتاهی وارد درس خارج فقه مرحوم میلانی گشتند و مدت کوتاهی نیز به نجف مهاجرت …

بعضی از معاصرین قائل‌اند که تمام اصول‌فقه در فقه حکومتی نیاز به تحول و تغیر دارند؛ اما در مقابل این‌ها کسانی‌اند که این مقدار تغییر را لازم  نمی‌دانند. حتی خود امام که حاکم شرع بود و مبتکر فقه حکومتی است می‌گوید من همین اصول‌فقه جواهری را قبول دارم. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نشست علمی «امکان‌سنجی فقه حکومتی» با سخنرانی حجت‌الاسلام والمسلمین ابوالقاسم مقیمی‌حاجی، عضو هیئت‌علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه از سوی معاونت پژوهش مدرسه تخصصی فقه امام کاظم(ع) و با همکاری برخی از مراکز حوزوی برگزار شد. استاد حوزه علمیه قم در این نشست به بیان نظرات خود پیرامون امکان …

مهم، تسلط بر علوم عربیه است. ممکن است کسی عرب باشد، درحالی‌که هیچ تسلطی در این خصوص نداشته و از معانی بیان و علوم عربیه عاجز باشد. البته عرب‌زبان بودن، زمینه‌ای برای بهتر بودن در فهم است؛ اما فقیهی که عرب است باید بتواند از این زمینه بهتر استفاده کند؛ اما این‌که به‌عنوان برتری محسوب شود این‌طور نیست. اختصاصی شبکه اجتهاد: سالروز درگذشت سلمان فارسی، صحابی فارس زبان پیامبر اکرم (ص) فرصت مناسبی برای طرح این پرسش است که آیا تفاوت زبانی فقهای فارس زبان و عرب زبان، باعث تفاوت ایشان در فهم از نصوص می‌شود. در این میان، برخی …

به‌جای بانک یک نهاد سه‌بخشی می‌توان ارائه داد که در سه بخش «خدمات، تسهیلات و حمایت از تولید» فعالیت می‌کند که در عرصه خدمات حق گرفتن قرض و تصرف در آن را ندارد. در بخش تسهیلات این نهاد تنها می‌تواند قرض بدون بهره و البته بدون خلق پول داشته باشد و این‌چنین اگر مردم بدانند این نهاد واقعا در چارچوب قرض‌الحسنه کار می‌کند چند برابر خلق پول بانکی به این نهاد باز خواهد گشت. این نهاد در بخش تولید هم در قالب صندوق‌های سرمایه‌گذاری واقعی و نه بورسی به فعالیت مبادرت می‌ورزد. به گزارش شبکه اجتهاد، بیست و ششمین نشست …

نویسنده این کتاب با بهره گیری از منابع معتبر تاریخی به‌ویژه منابع اهل سنّت، فرازهای مهم و حسّاس و ناگفته های زندگی سلمان را به زیبایی به تصویر کشیده است. اهمیت این کتاب در این است که نویسنده، علاوه بر معرّفی دقیق شخصیت و جایگاه والای سلمان، به بیان فضائل و مناقب امام علی(ع) و جایگاه رفیع ایشان در اسلام، قرآن و حدیث نبوی پرداخته است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، سلمان فارسی مردی وارسته، حقیقت‌جو و کمال‌طلب است که در صدر اسلام به پیامبر گرامی (ص) ایمان آورد و آن‌چنان در مسیر بندگی خداوند پیش رفت که نبی مکرم (ص) آن را …

شبکه اجتهاد: نزدیک کردن مذاهب اسلامی یکی از پروژه‌هایی است که کشور ما سالیان متمادی برای آن هزینه معنوی و مادی صرف کرده است. اکنون در پایان سی‌وسومین کنفرانس بین‌المللی وحدت اسلامی، بی‌مناسبت نخواهد بود اگر منتقدان، چه مخالف و چه موافق، یک باز بازخوانی انتقادی از این جریان داشته باشند، که صد البته پرداختن به این موضوع با رویکرد آسیب‌شناسانه از سوی آگاهان، هر چند ممکن است خوشایند برخی نباشد، یک فرض به‌شمار می‌آید. به طور کلی دو رویکرد در خصوص جریان تقریب و وحدت امت اسلامی در کشور ما وجود دارد؛ یکی آن را ضروری و واجب می‌داند …

مؤلف کتاب «درآمدی به فقه ‌الاخلاق» می‌گوید: فقه ما ناچار است برای بقا و توسعه به حوزه‌های دیگر بپردازد و خودش را گسترده‌تر از حوزه احکام ببیند. پس از حیث روشی اعتقاد داشتم باید فقه را به وادی‌های دیگر بکشانیم. همچنین از حیث نوع کار هم اعتقاد داشتم ما قبل از انقلاب و پس از انقلاب اسلامی ایران، مرتب شعاری را دادیم که به‌جایی نرساندیم و آن بحث نظامات اسلامی است؛ شعارهایی در زمینه نظام اقتصادی و سیاسی اسلام دادیم، ولی ماحصل خیلی درخوری، آن‌هم با تکیه ‌بر روش‌های فقهی نداشتیم. به گزارش شبکه اجتهاد، «چراغ مطالعه»، برنامه جدید نقد …

اختصاصی شبکه اجتهاد: در شبکه‌‌ها آمده بود که آیت‌الله خویی فقه را به انحراف کشانده است. ایشان بها را به سند روایات می‌داد در حالی که باید به محتوا و متن حدیث توجه ویژه کرد این اندیشه به یکی از اساتید نجف که با او مصاحبه شده است نسبت داده شده است. (در شبکه اجتهاد بخوانید) در پیوند با متن فوق یادکرد، چند نکته لازم است: ۱) توجه‌ به متن روایات و وثوق به محتوا به جای توجه ویژه به سند در استنباط احکام صدها سال است که مطرح است و نسبت دادن آن به فاضلی معاصر نشان از بی‌خبری …

هرکس ازنظر آشنایی با قواعد اجتهاد مسلط‌تر باشد، فهم او نیز در استنباط آسان‌تر خواهد بود، چراکه رکن اصلی در اجتهاد، استنباط از کتاب و سنت است و این بدون تسلط بر ادبیات عرب امکان‌پذیر نیست. آشنایی با این قواعد مستلزم بر تکلم عربی نیست، بلکه عرب‌زبان نیز می‌بایست با ادبیات آشنا باشد؛ چون تکلم به عربی، مساوی با مسلط بودن بر قواعد عربی نیست و هیچ فقیهی نمی‌تواند مگر آن‌که بر قواعد ادبیات عرب مسلط باشد. اختصاصی شبکه اجتهاد: فارغ از دعوای گویا تمام نشدنی عرب و عجم، این نزاع به طریق علمی در میان فقه‌پژوهان نیز مطرح است …

انتظاری که از دولت اسلامی می‌رود این است که پیشتر و بیشتر از هر دولت دیگری، نظارت مردمی بر خود را محترم شمارد و در عمل نشان دهد که از امر و نهی مردم نسبت به عملکرد کارگزاران به معنای واقعی کلمه استقبال کرده و این گونه نظارت‌ها را در تصحیح امور دولت به کارمی بندد. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست ظرفیت‌های قانون اساسی در تحقق نظارت عمومی علمی با موضوع «ظرفیت‌های قانون اساسی در تحقق نظارت عمومی» ۱۴ آبان‌ماه در دانشگاه قم برگزار شد. در این نشست ‌‌حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر حسین جوان آراسته عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و …

آیت‌الله سیستانی از فقها و مراجعی است که به موضوع وحدت میان مذاهب اسلامی اهتمام ویژه‌ای دارد و زمانی که عراق، مورد تهاجم گروه تکفیری داعش قرار گرفت با صدور پیام جهاد، مذاهب مختلف را به وحدت و انسجام در برابر دسیسه دشمنان دعوت کرد و بدین گونه موجب وحدت میان مسلمانان شد. به گزارش شبکه اجتهاد، علم و دانش آیت‌الله سیستانی حاصل ۵۰ سال درس آموزی از محضر آیت‌الله ابوالقاسم خویی که از جمله از تأثیرگذارترین مراجع تقلید شیعه به شمار می‌رود، است. ضمن اینکه ایشان از محضر استادان دیگری چون آیات عظام حاج شیخ حسین حلی، محسن حکیم …

به گزارش شبکه اجتهاد، حمیدرضا تمدن، پژوهشگر و دانشجوی سال آخر دکتری فقه و حقوق دانشگاه امام صادق(ع)، به بهانه مناقشات جاری درباره چند همسری در یادداشتی «کابردپذیری نگاه تاریخی در استنباط احکام از آیات قرآن» را بررسی کرد. مسأله چند همسری(تعدد زوجات) همواره در کشاکش نفی و اثبات موافقان و مخالفان قرار داشته و دانشوران از دریچه علوم انسانی گوناگون همچون جامعه شناسی، حقوق، روانشناسی و… به آن نگریسته اند. این مناقشات و گفتگوها در علوم اسلامی و به طور مشخص علم فقه و تفسیر، به دلیل آن که پای متن و آیه قرآن به میان می‌آید رنگ و …

آیت‌الله جوادی آملی با بیان اینکه برخی صلاحیت اداره مملکت را ندارند، گفت: آتش زدن و این کار‌ها مشکلی را حل نمی‌کند و تنها نتیجه آن آشوب است. همچنین آیت‌الله نوری همدانی با اشاره به حوادث اخیر در پی گران شدن بنزین، خواستار هوشیاری مردم در برابر سوء استفاده گران از مطالبات آن‌ها شد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله عبدالله جوادی آملی در درس تفسیر خود که در مسجد اعظم قم برگزار شد، به حوادث اخیر کشور واکنش نشان داد و گفت: در جریان اخیر مسؤولان و ما وظایفی داریم و باید دشمن مشترک را پیش روی خود ببینیم. مسؤولان …

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای صبح امروز (یکشنبه) در ابتدای جلسه‌ی درس خارج فقه درباره‌ی مسائل پیش‌آمده پس از اجرای طرح مدیریت مصرف سوخت، مطالبی بیان کردند. به گزارش شبکه اجتهاد، بخشی از بیانات رهبر انقلاب اسلامی دراین‌باره به شرح زیر است: بسم الله الرحمن الرحیم و الحمدلله ربّ العالمین و الصّلاه و السّلام علی سیّدنا محمّد و آله الطّاهرین و لعنه الله علی اعدائهم اجمعین. قبل از اینکه بحث را شروع بکنیم، من عرض بکنم که در این یکی دو روز خب یک حوادثی به دنبال مصوّبه‌ی سران کشور، سران قوا اتفاق افتاد؛ دیروز، دیشب، پریشب، در برخی از شهرهای کشور، …

اساس تعارض اصل و ظاهر به معنای تنافی اقتضای یکی از آن دو با دیگری است؛ از این رو هرگاه میان دو دلیل رابطه عام و خاص، حاکم و محکوم، وارد و مورد یا تزاحم باشد، یا امکان جمع عرفی داشته باشد، از قلمرو تعارض اصطلاحی و مستقر بیرون خواهد بود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، تعارض میان ظاهر و اصل از جنبه‌های نظری و کاربردی در حوزه‌‌‌های اصول فقه، فقه و حقوق مورد بحث عالمان قرار گرفته است و یکی از مهمترین مواقع کارایی این موضوع در رفع اختلاف و احقاق حقوق انسان‌‌‌هاست که در حوزه قضاء و در مسیر …

استاد مهدوی‌راد در نشست «نقد کتاب مأخذشناسی جامع فقه اسلامی» گفت: مشاهده می‌شود در این اثر گاه به کتابهای حدیثی و گاه کتابهای دیگر غیر فقهی پرداخته شده است که نقطه ضعف اثر به شمار می‌رود چرا که احصای کامل در این زمینه صورت نگرفته و به برخی از آن‌ها اشاره شده است. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست «نقد کتاب مأخذشناسی جامع فقه اسلامی» به همت پژوهشکده فقه و حقوق پنج‌شنبه گذشته در تالار شیخ طبرسی پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن با ارائه محمد نوری و نقد ‌‌حجت‌الاسلام و‌المسلمین دکتر محمدعلی مهدوی راد عضو هیئت علمی پردیس فارابی دانشگاه تهران …

رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی کار آکادمیک و علمی را راهکاری مطلوب برای تقریب مذاهب عنوان کرد و گفت: دانشگاه‌ها به ویژه دانشگاه مذاهب اسلامی یکی از راه‌های مطلوب و تأثیرگذار در ایجاد وحدت بین مسلمانان بویژه نسل جوان، آگاهی‌بخشی، آموزش و کار فرهنگی هستند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر محمد حسین مختاری رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی و استاد سطوح عالی حوزه و دانشگاه درباره نقش آموزه‌ها و کتب تقریبی در جامعه اسلام سخن گفت و در ابتدا نقطه نظرات خود را درباره مسائل مهم جهان اسلام به ویژه موضوع افراط‌گرایی و تکفیر به عنوان یکی از چالش‌های مهم …

صد و سومین فصلنامه علمی ـ پژوهشی «علوم قرآن و حدیث» به صاحب امتیازی دانشگاه فردوسی مشهد با مدیر مسئولی و سردبیری سیدکاظم طباطبایی (ویژه پاییز و زمستان ۹۸) چاپ و منتشر شده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، جدیدترین شماره فصلنامه علمی ـ پژوهشی «علوم قرآن و حدیث» دانشگاه فردوسی مشهد با ۱۲ مقاله با عناوین پیش‌رو منتشر شده است: ۱- زمینه‌های تضعیف یونس بن ظَبیان ۲- خوبرویان پاک یا درختان تاک! ۳- شاخصه‌های روایات تقیه سیاسی ۴- نگرش تاریخی‌نگری به قرآن و دلالت‌های آن از منظر محمد عابد الجابری ۵- تحلیل نشانه معنا شناختی خطبه زینب کبری(س) در کوفه، …

امام موسی صدر در نامه‌ای به مفتی اهل سنت لبنان بعد از اشاره به وصیت پیامبر(ص) مبنی بر لزوم وحدت کلمه در بین مسلمانان، اشاره می‌کند که این وحدت کلمه از طریق دو راه «وحدت فقهی» و «کوشش‌های عینی مشترک» صورت می‌پذیرد. به گزارش شبکه اجتهاد، نام و یاد امام موسی‌صدر با تقریب و تفاهم و گفت‌وگو و مدارای دینی گره خورده است. چرا که او در لبنانِ رنگارنگ و متنوع توانست در تقویت راه همزیستی گام‌های بلند و تاریخی بردارد. پیش از همه در نظر او تفاهم و تقریب اهل سنت و تشیع در لبنان از برنامه‌های اساسی بود. …

استاد درس خارج فقه حوزه علمیه قم با بیان اینکه رسول خدا(ص) در همه امور به ویژه در مذاکرات و معاهدات به دنبال حفظ عزت مسلمین بودند، گفت: وقتی طرف معاهده کننده نقض عهد کرده و یا زمینه تضعیف اسلام و حمایت از دشمنان مسلمانان را فراهم کند، این معاهده از مشروعیت برخوردار نیست. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله علی اکبر سیفی مازندرانی با اشاره به اینکه در طول تاریخ اسلام بعد از رسول خدا و حضرت علی(ع) تشکیل چنین نظام اسلامی نظیر نداشته است، بیان کرد: این نظام نتیجه تلاش‌های امام راحل، خون شهدا و تلاش فقها در اقصی …

اختصاصی شبکه اجتهاد: چند سوال ساده از منظر حقوق عمومی در خصوص مصوبه افزایش قیمت بنزین در ذهنم آمده است که فارغ از هرگونه جبهه‌گیری سیاسی آنها را مطرح می‌نمایم. سوالات فقط و فقط جنبه حقوقی دارند. ۱- آیا شورایعالی سران‌ سه‌ قوه برای بررسی موضوعات دارای آیین نامه خاصی می‌باشد؟ لطفا بر اساس اصل اصیل ‌شفافیت مخصوصا در خصوص اسناد حقوقی منتشر گردد. مرادم اسناد بیان کننده تشریفات رسیدگی به موضوعات در این شورا هست و نه حتی مستند و مبنای تشکیل این شورا. آیا مذاکرات این شورا قابلیت انتشار دارد؟ ۲- مصوبات این شورا علی القاعده پایین‌تر از ‌قانون‌ اساسی و قوانین مصوب …

حجت‌الاسلام حسین بستان با بیان اینکه چندهمسری کاملاً تابع شرایط زمانی، مکانی و اجتماعی است، تصریح کرد: اگر ازدواج مجدد منجر به فروپاشی خانواده، ایجاد اختلاف و درگیری با همسر اول و مفاسدی از این قبیل شود، نه تنها مستحب یا مباح نیست، بلکه می‌تواند مکروه یا حرام باشد و با عقل و روح شریعت سازگاری ندارد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین حسین بستان، عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه و استاد فقه جنسیت در حوزه علمیه، در گفت‌وگو با ایکنا گفت: آنچه از آیه شریفه سوم سوره مبارکه نساء «وَ آن خِفْتُمْ أَلَّا تُقْسِطُوا فِی الْیَتَامَى فَانْکِحُوا …

شبکه اجتهاد: به تازگی خبرهای خوبی درباره دروس خارج با موضوعات مسائل مستحدثه به گوش می‌رسد که به نظر می‌رسد می‌تواند نقطه آغاز تحولی هرچند دیرهنگام در رویکرد حوزه علمیه به مسائل و مشکلات عینی جامعه باشد. با این حال به نظر می‌رسد در این مسیر برخی چالش‌های روش‌شناسانه وجود دارد که بدون توجه به این چالش‌ها، ممکن است این مسیر به نتیجه مطلوب نرسد. در ادامه به برخی چالش‌ها در زمینه بررسی‌های فقهی مسائل مستحدثه می‌پردازیم: موضوع شناسی یکی از خلأهای حوزه در بررسی فقهی مسائل مستحدثه، عدم شناخت کافی و تخصصی از موضوعات جدید است. اگرچه فقیه به …

شبکه اجتهاد: ۱۸ ربیع الاول سالروز بنای مسجد النبی توسط رسول خدا در مدینه است و این مناسبت فرصتی برای اشنایی با چگونگی بنای این مسجد و شناخت هویت واقعی مسجد در جامعه اسلامی است. بنا به روایت معتبر از امام صادق(ع) که مشایخ ثلاثه نقل کرده‌اند: پیامبر دیوارهای مسجد خود را ابتدا با یک خشت بالا آورد و آن را محصور نمود پس از آن وقتی مسلمانان افزایش یافتند آن دیوارها را توسعه داد و بر ضخامت آن افزود و سپس با جمعیت بیشتر مسلمانان مجددا مسجد را بررگتر کرد. ولی مسجد سقف نداشت و چون مسلمانان از تابش …

سه تن از مراجع عظام تقلید در پی افزایش قیمت بنزین در شب میلاد رسول رحمت و وضعیت معیشتی مردم، با صدور بیانیه‌ جداگانه، ضمن ابراز تأسف و نگرانی تأکید کردند مسئولان و نمایندگان مجلس شورای اسلامی این طرح بررسی و لغو آن را اعلام نمایند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در پی افزایش بی‌سابقه قیمت بنزین در کشور و برخی اعتراضات، حضرات آیات لطف‌الله صافی گلپایگانی، ناصر مکارم شیرازی و سید محمدعلی علوی گرگانی در بیانیه‌هایی جداگانه نسبت به این موضوع واکنش نشان دادند. بیانیه آیت‌الله صافی گلپایگانی بسم‌الله الرحمن الرحیم متأسفانه در حالیکه گرانی، تورم و بیکاری بسیاری از …

آیت‌الله سیستانی درباره تحولات عراق و جنبش اصلاحی این کشور، مواضع مهمی را اتخاذ کردند و تصریح شد حکومت مشروعیتش را — غیر از نظام‌های استبدادی- فقط و فقط از مردم کسب می‌کند و غیر از مردم هیچ کس به آن مشروعیت نمی‌دهد و اراده ملت در نتیجه رای گیری سراسری متجلی می‌یابد و این در صورتی است که رای گیری شفاف و عادلانه اجرا شود. به گزارش شبکه اجتهاد، در مواضع مرجعیت عالی شیعیان که امروز جمعه مصادف با ۱۷ ربیع الاول سال ۱۴۴۱ هجری قمری از تریبون خطبه‌های امروز نماز جمعه کربلا و توسط ‌‌حجت‌الاسلام والمسلمین سید احمد …

اختصاصی شبکه اجتهاد: به مناسبت ولادت امام جعفر صادق(ع)، محمد باوی‌پور از دانش‌آموختگان علوم قرآن و حدیث دانشگاه اصفهان و دانش‌پ‍‍ژوه رشته تاریخ اسلام مؤسسه عالی حوزوی امام رضا قم، به بررسی بحران رهبری در جامعه شیعه امامیه در زمان امام صادق(ع)، پرداخته است. اعتقاد به امامت از اصول اعتقادی شیعه به شمار می‌رود؛ اما عدم شناخت صحیح مصداق امام در دوره‌هایی از تاریخ تشیع، به سبب عواملی، انشعاباتی را در شیعه به وجود آورد. در اواخر دوره‌ امامت امام صادق (علیه السلام) و اوائل امامت امام کاظم (علیه السلام)، شاهد گرایش برخی شیعیان به امامت برخی از فرزندان امام …

از جمله مسائلی که قابل بحث است، در نظر گرفتن آثار فتوا است، فقیه باید آثار وضعی و اجتماعی و فردی فتوایش را در نظر بگیرد؟ مثلاً فتوایی که رهبری در مورد سلاح هسته‌ای دادند آثار کشوری و بین‌المللی کاملاً در آن لحاظ شده است. نمی‌توان این حکم را حکومتی دانست چراکه اگر قائل به جواز شویم شریعت اجازه می‌دهد در یک لحظه جان میلیون‌ها نفر گرفته شود. اختصاصی شبکه اجتهاد: هفته وحدت فارغ از تبلیغات و همایش‌ها و نشست‌هایی که در خود دارد این پرسش را پیش روی حوزه‌های علمیه قرار می‌دهد که نقش حوزه‌ها و به‌طورکلی دانش فقه …