اجتهاد و اصول فقه

مسأله مقاله این است که قلمرو اجتهاد، عملاً منحصر به «احکام فعل مکلف» شده است، آیا ظرفیت فقه، واقعا به همین مقدار است؟ به گزارش خبرنگار اجتهاد، بیست و دومین شماره فصلنامه تخصصی «مبانی فقهی حقوق اسلامی» به صاحب‌امتیازی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران و مدیرمسئولی سیدمحمدرضا آیتی و سردبیری علیرضا فیض در ۲۴۸ صفحه چاپ و …

گاهی یک خود استادپندار در مقوله‌های متنوع و مختلفی ورود پیدا می‌کند که هیچ علامه‌ای را یارای کسب تخصص در جمیع آن نیست. به گزارش شبکه اجتهاد، اخیرا به هر گوشه نظاره می‌کنیم بنری از یک رشته فقهی جدید یا پوستر از یک سخنرانی با موضوعی شگرف در فقه مضاف را می‌بینیم. این واقعیت که فقه باید به مسائل مورد …

حجت‌الاسلام رهدار گفت: مشخصا آیت‌الله سیستانی به عنوان سمبل نجف وقتی می‌پرسد که در قم چه درس می‌دهید و می‌گویند همین چیزهایی که در نجف تدریس می‌شود، ایشان نهیب می‌زند که در ایران انقلاب شده است پس کِی می‌خواهید فقه حکومتی و مسائل سیاسی و اجتماعی تدریس کنید؟! به گزارش شبکه اجتهاد، قسمت هفتم برنامه تلویزیونی اندیشه محور چهارسو با …

حجت‌الاسلام پسندیده در مراسم رونمایی از «درسنامه‌های حدیثی»، با تأکید بر اینکه احادیث یک گنجینه گران‌قدر است که قابلیت تولید دانش و طراحی یک زندگی خوب برای مردم را دارا است، گفت: فهم روایت به کلیدهایی احتیاج دارد که ما را به لایه‌های عمیق برساند و در اینجا مسئله «فقه الحدیث» معنا پیدا می‌کند. به گزارش شبکه اجتهاد، مراسم رونمایی …

سلفیّت که این روزها به بلای جان الازهر تبدیل شده، در حالی به جنگ با مظاهر قرن جدید می‌رود که خود بیشترین بهره را از تکنولوژی‌ روز دنیا می‌برد. شبکه اجتهاد: فتواهای افراطی سلفیان مصر گویا تمامی ندارد. بحث و بررسی‌ها، نقد و انتقادات، صدور فتواهای شاذ و جنجال‌های رسانه‌ای که سلفیان هر ساله همزمان با ماه مبارک رمضان به …

محصول انحراف حوزه از مسیر سنتی خود و فروش وفاداری توسط طلاب جوان ظهور نسل جدید مدعی فقاهت و مرجعیت است که سواد چندانی ندارند، اما از قدرتی جدید بهره می‌برند و آن چیزی نیست جز رسانه‌های عمومی. به گزارش شبکه اجتهاد، علیرضا داودی در یادداشتی درباره روند مسیر حوزه‌های علمیه و حوزویان چنین نوشت: برگ اول- حوزه و مرز‌های …

اختصاصی شبکه اجتهاد: چندی قبل در خبرها به نقل از یکی از اساتید حوزه علمیه قم آمده بود «مدرسه‌سازی، مرجع‌سازی و جریان‌سازی در حوزه‌های علمیه از طریق شبکه‌های نفوذ در دستور کار دشمنان است. باید متوجه شبکه‌های نفوذ باشیم و راه آنها را سد کنیم». اگر چه شاید گوینده این سخنان به لازمه کلام خود ملتفت نباشد اما لازمه این …

اختصاصی شبکه اجتهاد: سرکار خانم سکینه بیک‌ خورمیزی، را به‌حق باید یکی از بانوان فعال، عالمه و خوش‌سابقه در امر تعلیم و تربیت در مشهد محسوب کرد. ایشان از سن ۱۲ سالگی وارد حوزه علمیه شد و پس از انقلاب، همزمان با آموختن دروس حوزوی موفق به اخذ مدرک کارشناسی از رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی از دانشگاه فردوسی …

تصور می‌کنید امام خمینی دسترسی‌اش به امام و امامت به عنوان علم و تراث و حکم و…از مالک اشتر در مصر کمتر بوده است؟ معتقدم دسترسی امام خمینی در عصر ما به امامت (محتوا و علوم و تراث) از دسترسی بسیاری از عالمان دور از محل اقامت و شهر و موطن امام حی معصوم آن زمان، بیشتر بوده است. این …

شبکه اجتهاد: مدتی است مشغول تورّق کتاب ارزشمند جواهر الکلام هستم. جواهر الکلام شاهکار فقه شیعی است، هم از جهت جامعیّت و هم ازجهت دقّت نظر و شمّ فقاهتی مؤلف آن. از همین روست که پس از تألیف مورد توجّه حوزه‌های علمیه قرار گرفت. تأثیر این کتاب بر کتاب‌های ارزشمندی همانند مستمسک مرحوم آقای حکیم را نمی‌توان نادیده گرفت. حدود دو …

اگر کسی در تحقیقات فقه و اصول رشد نکند، امیدی به محقِّق‌شدن در رشته‌های دیگر هم نداشته باشد؛ زیرا که منطق استنباط را باید از طریق تحقیقات فقهی و اصولی آموخت. طلبه باید تجربه عملی استنباط و کارورزی فهم استدلالی معارف را در کار فقاهتی تجربه کند. تفقه در هرکدام از شاخه‌های علوم اسلامی از دروازه تفقه در احکام می‌گذرد. …

شبکه اجتهاد: امروزه حضور حوزویان در دانشگاه‌ها امری معمولی و مرسوم شده است. در سال‌های اولیه تأسیس دانشگاه در ایران، تعداد کمی از روحانیون در دانشگاه‌ها تدریس می‌کردند که اغلب‌شان افراد شاخص علمی بودند. دانشکده معقول و منقول دانشگاه تهران که امروزه به نام دانشکده الهیات می‌شناسیمش، اولین دانشگاهی بود که روحانیون را پذیرفت و فتح بابی در این خصوص …

جدیدترین دوفصلنامه علمی ترویجی «حدیث و اندیشه» به صاحب‌امتیازی دانشگاه قرآن و حدیث منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، بیست و پنجمین شماره دوفصلنامه علمی ترویجی «حدیث و اندیشه» به صاحب‌امتیازی دانشگاه قرآن و حدیث و مدیرمسئولی محمد محمدی نیک (ری‌شهری) و سردبیری ناصر رفیعی محمدی با هدف تبیین و نشر علوم حدیث و ایجاد زمینه برای انعکاس پژوهش‌ها و …

نظر به اینکه محقق اردبیلی اثر اصولی شاخصی ندارند، شناخت دیدگاه ایشان در خصوص موضوع استصحاب، از واکاوی متون فقهی ایشان امکان‏ پذیر است. این نوشتار تلاش می‌کند دیدگاه این فقیه نوآور را در ارتباط با حجیت استصحاب، از رهگذر آثار فقهی او رصد کند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، سیزدهمین شماره فصلنامه علمی پژوهشی «جُستارهای فقهی و اصولی» به صاحب …

متن ۲۰۰ کتاب و مقاله از استاد حیدر حب‌الله در موضوعات فقه، اصول فقه، کلام، تاریخ و حدیث در قالب نرم افزار به دو زبان عربی و فارسی به تازگی عرضه شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، استاد حیدر حب‌الله در سال ۱۳۵۱ شمسی در شهر صور لبنان دیده به جهان گشود. در پانزده‌سالگی وارد حوزه علمیه شد و در سال …

رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس بر لزوم تاسیس رشته‌های جدید تخصصی فقهی تاکید کرد و ورود بدون دانش و سراسیمه به امور اجتماعی را پر هزینه خواند و افزود: اگر فقه تخصصی شکل نگیرد مسائل و گره‌های بسیاری باز نمی‌شود که نه تنها مجموعه از مسائل بلکه نسلهایی از مسائل مهم و جدیدی بی پاسخ می‌ماند. به گزارش شبکه اجتهاد، …

حجت‌الاسلام والمسلمین ارسطا با اشاره به شبه‌های که سروش درباره ناکارآمدی مدیریت فقهی مطرح کرده است، گفت: این اشکال زمانی وارد است که نگاه ما به فقه فردی باشد اما فقه اجتماعی در مواجهه با چنین مشکلاتی پاسخگو است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین محمدجواد ارسطا استاد درس خارج حوزه علمیه قم در نخستین جلسه فقه اجتماعی از سلسله …

پژوهشگر فقه سیاسی با اشاره به این که امروز دوره علامه شدن و یادگیری همه علوم و فنون گذشته است، گفت: فقه تخصصی یعنی علوم مختلف را با دیدگاه فقهی و اجتهادی مطالعه کنیم. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین محسن مهاجرنیا عضو هیأت علمی گروه سیاست پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با اشاره تخصص گرایی در حوزه به رسا …

فقه مبانى تاریخى دارد و فقیه باید از این مبانى آگاه باشد. تاریخ دو معنا دارد: الف) یک‌ وقت مى‌خواهیم تکامل فقه بعداز پیامبر اکرم‌ صلی الله علیه و اله و سلم را قرن به قرن مطالعه کنیم که نام این علم، «ادوار فقه» است. ادوار جمع دوره است و اهل‌سنت مى‌گویند: فقه شش دوره دارد، اما شیعه معتقد به …

حجت‌الاسلام الماسی با اشاره به آسیبهای تخصص گرایی در حوزه علمیه گفت: تکثرگرایی بی ضابطه، نخستین آسیب است؛ به عنوان مثال در پنج سال گذشته تعداد مراکز فقهی به بیش از پنجاه مرکز افزایش یافته است در نتیجه موجب می‌شود نظارت بالادستی کاهش پیدا کند. همچنین افزایش مراکز فقهی، ضابطه ورودی به مراکز را نیز کاهش می‌دهد زیرا در صورتی …

نرم‌افزار مجموعه آثار شهیدین قدّس‌سرّهما، حاوی متن کامل ۵۸ عنوان کتاب در ۱۸۹ جلد تولید و منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، نرم‌افزار مجموعه آثار شهیدین قدّس سرّهما به همت مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور)، حاوی متن کامل ۵۸ عنوان کتاب در ۱۸۹ جلد، از آثار شیخ شمس‌الدین محمدبن‌مکی عاملی جزینی معروف به شهید اوّل و شیخ زین‌الدین‌بن‌علی عاملی …

عصر حکومت امام علی(ع) را باید عصر تداوم و آغاز حرکت عظیم در تولید علم، نگارش آثار و مکتوبات شیعی، نشاط علمی، هویت بخشی و تثبیت استقلال نظام آموزشی امامیه نامید. شبکه اجتهاد: آموزش، تربیت و به طور کلی رشد و تعالی انسان از مهمترین اهداف ائمه بوده است و در این میان، آغازگری نظام مند و سامان دهی نظام آموزشی …

دستیار و مشاور مدیر حوزه‌های علمیه در امور فقه معاصر در گزارشی به معرفی و ارائه فعالیتهای دفتر فقه معاصر حوزه علمیه قم پرداخت. شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام حسین اثناعشری، دستیار و مشاور مدیر حوزه‌های علمیه در امور فقه معاصر در گزارشی به معرفی و ارائه فعالیتهای دفتر فقه معاصر حوزه پرداخته است که بدین شرح است: در راستای تحقق خواست …

استاد حوزه و دانشگاه با اشاره به تأکید رهبر انقلاب بر توجه به فقههای تخصصی به تبیین مزایای تخصص گرایی در حوزه و راهکارهای حل مشکلات آن پرداخت. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام دکتر محسن الویری عضو هیأت علمی دانشگاه باقرالعلوم(ع) در گفت‌وگویی، در ارتباط با سخن رهبر معظم انقلاب در دیدا با طلاب و فضلای حوزه‌های علمیه مبنی بر …

رییس جدید مؤسسه دائره المعارف فقه اسلامی بر مذهب اهل بیت(ع) در تشریح آخرین فعالیت‌های این مؤسسه از تولید ۴۱ جلد موسوعه فقه شیعه و ۱۱ جلد موسوعه فقه مقارن برداد. به گزارش شبکه اجتهاد، مراسم معارفه رییس جدید مؤسسه دائره المعارف فقه اسلامی بر مذهب اهل بیت(ع) امروز در سالن نشستهای این مرکز در قم برگزار شد. حجت‌الاسلام والمسلمین …

شبکه اجتهاد: مراسم معارفه حجت‌الاسلام والمسلمین سید علیرضا حائری رئیس موسسه دائره المعارف فقه اسلامی بر مذهب اهل بیت(ع) با حضور علما و شخصیت‌های برجسته حوزه برگزار شد. در این مراسم استاد سید محمد غروی عضو شورای عالی حوزه‌های علمیه، استاد محمود محمدی عراقی، مسئول دفتر رهبر معظم انقلاب در قم، استاد محمدجواد فاضل لنکرانی رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع)، …

در پی انتصاب حجت‌الاسلام والمسلمین سیدعلیرضا حائری از سوی رهبر معظم انقلاب اسلامی به سمت ریاست مرکز دایره المعارف فقه اهل بیت(ع)، و رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، طی پیامی این انتصاب را تبریک گفت. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد علی‌اکبر رشاد رئیس شورای حوزه‌های علمیه استان تهران و مؤسس و رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، در این …

اختصاصی شبکه اجتهاد: توفیق رفیق این کمترین شد و به‌عنوان نماینده از طرف حوزه علمیه خراسان دعوت شدم که در محضر مقام معظم رهبری چند دقیقه‌ای صحبت کنم. انصافاً این پیشنهاد برای من بسیار مغتنم بود و از تمام کسانی که من را قابل دانستند تشکر دارم. بعد از شور و مشورت با دوستان و اساتید مشخصاً به این جمع‌بندی …

شبکه اجتهاد: سه سال قبل و در حالی که مطالبات و توقعات تحولی و اصلاحی طلاب در حال رسیدن به اوج بود و نگرانی‌ از انزوایی که مقام معظم رهبری هشدارش را داده بودند جدی‌تر می‌شد، استاد علیرضا اعرافی که عملکرد درخشان در ساماندهی جامعه المصطفی در پرونده خود داشت، به مدیریت حوزه‌های علمیه انتخاب شد. این انتخاب، بارقۀ امید …

استاد فاضل لنکرانی می‌گوید: اگر بیاییم فقه مرحوم آقای بروجردی، شیخ عبدالکریم حائری، حاج‌آقا مرتضی حائری، آقای داماد، فقه مرحوم امام و فقه مرحوم والد ما را با معاصرین و اقران خود آن‌ها در نجف مقایسه بکنم ادعا می‌کنم روش مکتب قم به فقه جواهری اقرب از نجفی‌هاست. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب «جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام» تألیف …