اندیشوران فقهی

اختصاصی شبکه اجتهاد: ایران اسلامی، مهد پرورش علما و دانشمندان بزرگ مسلمان بوده است و به داشتن این ستارگان علم و فضیلت مباهات دارد. یکی از این بزرگان، ملا احمد نراقی است. وی از فقهایى است که ارزش کارش در ابتکار مباحث جدید در فقه چنانکه باید و شاید شناخته نشده است. کتاب‌های فارسى او چون معراج السعاده، خزائن و …

شبکه اجتهاد: ۲۷ آذر ماه برابر است با سالروز درگذشت دو تن از روحانیون مشهور معاصر که هر دو «محمد تقی» نام داشتند؛ آیت‌الله شیخ محمد تقی آملی(۱۳۵۰-۱۲۶۶ش) و حجت‌الاسلام والمسلمین شیخ محمد تقی فلسفی(۱۳۷۷-۱۲۸۶ش). یکی به درجه فقاهت رسید و دیگری خطیب مورد قبول فقها بود. هر دو با سیاست‌های نابخردانه‌ پهلوی دست و پنجه نرم می‌کردند و در …

اساساً شهید صدر درباره نظام و الگو با این تعابیر و مفاهیم رایج صحبت نکردند و آنچه گفتند، مذهب است که با آنچه امروز از فقه نظام گفته می‌شود تفاوت‌های جدی دارد. این خلط پژوهشی و تقریر ناصواب سبب می‌شود پژوهشگران تازه وارد دچار تشویش ‌شوند و عملاً امکان دارد مسیر علمی آن‌ها کلاً تفاوت کند. کسی که در مسیر …

شبکه اجتهاد: دکتر صادق واعظ‌زاده، عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی و رئیس شورای عالی مرکز الگوی اسلامی – ایرانی پیشرفت در بزرگداشت دومین سالگرد رحلت آیت‌الله شیخ محمد واعظ‌زاده خراسانی (۱۳۹۷)، پیرامون امام رضا (ع)، حوزه علمیه خراسان و مفاخر آن در نگاه تمدنی سخنانی داشت که بدون دخل و تصرفی در ادامه می‌خوانید: تشکر می‌کنم از دفتر تبلیغات اسلامی …

مغالطه مهمی که در این عرصه رخ داده این است که گمان شده این تساوی حقوق است که معلوم می‌کند که حق هریک از زن و مرد چیست؛ در حالی که برآیند وضعیت‌های مختلف تکوینی و ارزشی زن و مرد در عرصه‌های مختلف حیات فردی، خانوادگی و اجتماعی انسانهاست که معلوم می‌کند چه چیزی حق چه کسی است؛ اگر این …

محقق داماد حقوق اقلیت را درد امروز جهان عنوان کرد و گفت: این درد بی‌درمان امروز دنیاست که به حقوق اقلیت و اپوزوسیون توجه نمی‌شود. مدام صحبت از دموکراسی و احترام به حقوق اکثریت‌ می‌کنند، در حالی که دموکراسی احترام به حق اقلیت است، چون اکثریت، قدرت را دارد. در نهج‌البلاغه شکوفا شده است که حقوق اقلیت باید چطور رعایت …

نشست بیان دستاوردهای پژوهشی پژوهشکده فقه و حقوق پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با تشریح فعالیت‌های این پژوهشکده از سوی رییس و مدیران گروه‌های علمی آن برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، ‌حجت‌الاسلام والمسلمین سیف الله صرامی «رییس پژوهشکده فقه و حقوق پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی» در نشست بیان دستاوردهای پژوهشی این پژوهشکده که در حاشیه پنجمین نمایشگاه دستاوردهای …

سید صدرالدین صدر زمانی که آقای بروجردی به قم مشرف شدند ایشان را نیروی تازه‌نفسی یافتند و شهرت علمی‌اش موردقبول همه بود و هم‌چنین آقای بروجردی از خرم‌آباد و بروجرد می‌آمد و همه قبایل پشتیبان ایشان بودند و این‌یک نیروی عظیمی علیه رضاشاه به‌حساب می‌آمد. رضاشاه تا زمانی که آقای بروجردی در قید حیات بودند هیچ کار نمی‌توانست برعلیه حوزه …

دروس خارجی که اکنون بیان می‌شود اصلاً یک کار پژوهشی است؛ یعنی نمی‌توانیم تدریس حوزه را جدا از پژوهش بدانیم که استاد انجام داده است. اگر استاد پژوهشی نکند و صرفاً آراء را نقل کند، مطمئناً شاگردان بحث او را تکراری می‌بینند. لذا صرف آنچه که نقل شده پژوهش نیست. اختصاصی شبکه اجتهاد: رویکرد آموزشی حوزه‌های علمیه اگرچه همواره به …

بحث تدوین محتوا در برنامه‌ریزی درسی بین اهداف و روش‌ها قرار دارد و به یک معنا ما در اهداف وضعیت مطلوب را مشخص می‌کنیم. در بخش محتوا آنچه را که در اختیار ما هست و با تکیه بر آن می‌خواهیم به هدف مطلوب برسیم مطرح است. روش‌ها حلقه واسطه بین تبدیل محتوا برای دستیابی به آن هدف است؛ به این …

بهترین نمونه تئوریسین بودن مرحوم شهید صدر نظریات ایشان در رابطه با حوزه و لزوم نهادینه کردن مرجعیت است. می‌فرمود این‌طور نباشد مرجعیت یک کوشش فردی باشد و یک راه طولانی را طی کند تا در آخر عمر آیا مرجع بشود یا نشود! در رابطه با مرجعیت، «مرجعیت رشید» را مطرح کرد؛ مرجعیتی که به مسائل سیاسی و اجتماعی روز …

استاد حوزه علمیه مشهد گفت: ورود شهید صدر در مسائل خاص، برای کاربردی کردن علوم اسلامی چون اقتصاد و مسائل اجتماعی قابل توجه است، هنوز نظریاتی بهتر از تفسیر اجتماعی شهید صدر نداریم. تازه تلاش می‌شود که دیدگاه‌های اجتماعی ایشان فهم کامل شود و بعضاً کتاب‌های سال حوزه تقریری از نظریه تفسیر اجتماعی شهید صدر به زبان فارسی است. به …

معاون پژوهشی پژوهشگاه تخصصی صدر با اشاره به اینکه شخصیت‌هایی مانند حضرت امام (ره) و شهید صدر و تا حدی آیت‌الله حکیم خود را موظف می‌دانستند تا زیست اجتماعی را به عهده بگیرند، اظهار کرد: این بزرگان مسئولیت زیست اجتماعی را بر عهده حوزه می‌دانستند و در این مسیر گام برداشتند تا جایی که حضور اجتماعی آیت‌الله حکیم با محوریت …

از قول آقاموسی‌صدر نقل شده که از امام می‌پرسند مراجع نجف را چگونه می‌بینید؟ و امام پاسخ می‌دهند: «کسی مانند آسید محمدرضای خودمان ندارند!» امام یک بار گفته بودند: «اگر آقای گلپایگانی مرا تخطئه هم بکنند، می‌دانم که از روی عقیده و برای خداست!». شبکه اجتهاد: سالروز ارتحال مرجع والاقدر شیعه مرحوم آیت‌الله سید محمدرضا گلپایگانی(قده) فرصتی مناسب برای بازخوانی …

تمام‌کارهایی را که انجام داده است به نام علمای بزرگ شهر انجام داده است. مثلاً اگر زمینی را برای بیمارستان می‌خریدند، علمای دیگر امضا می‌کردند. همه‌جا دیگران را جلو می‌انداخت. همین مخابرات خوانسار را ایشان ساختند و در اختیار مخابرات گذاشتند و برای روز افتتاح از ایشان دعوت کردند ولی ایشان نرفتند و امام‌جمعه وقت، آنجا را افتتاح کردند. بیمارستان …

شبکه اجتهاد: رهبر معظّم انقلاب اسلامی، در چهلمین سال پیروزی انقلاب اسلامی بیانیه‌ای صادر کردند که به «بیانیۀ گام دوم» معروف شد. این متن را می‌توان الهام‌بخش پیشرفت برای همۀ عرصه‌های کشور دانست. گسترۀ فعالیت‌های حدیثی هم با الهام‌گرفتن از این بیانیه، می‌تواند مسیر آیندۀ خود را بازسازی کرده و استوار سازد. نگاشتۀ حاضر با الهام از «بیانیۀ گام دوم» …

مدیر مرکز مدیریت حوزه‌‌‌‌های علمیه قم طی ابلاغیه‌ای به کلیه مدیران و مسئولان مراکز و مدارس حوزوی کشور از آنها خواست ضمن اعلام نظر در مورد شاخص‌‌‌‌های انتخاب شایسته، برای حفظ موضع ملی و بیطرفی مراکز حوزوی و جلوگیری از محدود شدن به حزب یا گروه خاص، از ورود در تشکل‌‌‌‌‌های حزبی و جناحی و تبلیغ له یا علیه اشخاص …

قبل از انقلاب به جهت آنکه حکومت در اختیار روحانیت نبود، فقیهان پاسخگوی نیازهای متدینین در حوزه مسائل اقتصادی بودند اما این فتاوا تاثیری در کل اجتماع در سطح ملی ایجاد نمی‌کرد چون فقط بخشی از مردم مراجعه به فقها‌ می‌کردند و همان‌ها ملتزم بودند به حکم فقها عمل کنند اما در حکومت اسلامی چون بناست بر اساس منابع دینی …

می‌گویم خروجی حکومت امام علی (ع)، ابوذر و زینب (س) است. حکومت دینی، حکومتی است که رویکرد انسانی دارد. خروجی جمهوری اسلامی نباید پل صدر دوطبقه باشد، خروجی جمهوری اسلامی نباید برج میلاد یا بلوار فلان باشد. چند فرد دین‌دار عاقلِ فهمیده شاخص داریم؟ هر چه این آمار بالاتر برود، حکومت ازنظر دینی موفق‌تر بوده است و لذا نگاه دین …

رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) گفت: گاهی اوقات می‌گویم این‌هایی که اعلامیه می‌دهند: «اجتهاد در سه سال» یک خیال بافی است، اصلاً چنین چیزی امکان ندارد. ما در مسیر فهم فقه که تنها بخشی از دین است، هیچ چاره‌ای نداریم که بر کلمات تمام فقهای گذشته تسلط داشته باشیم، این تسلط خود یکی از اسباب احاطه بر فقه است و …

ایشان بسیار اهل بحث و تدریس بود و استقامت ایشان بر مطالعه و این‌که از فرصتشان حداکثر استفاده را می‌بردند قابل وصف نیست و اصلاً از مطالعه خسته نمی‌شدند. در مسائل عبادی به نماز شب بسیار مقید بوده و به طلبه‌ها می‌فرمود نماز شب را فراموش نکنند و بر نماز جماعت هم تأکید داشت. اختصاصی شبکه اجتهاد: در میان اساتید …

دبیر علمی همایش ملی «هوش مصنوعی و علوم انسانی» یکی از فرآیندهایی که توسط هوش‌ مصنوعی دنبال می‌شود را فرآیند استدلال‌ورزی (reasoning) یا همان نتیجه گیری بر مبنای استدلال‌های منطقی عنوان کرد و گفت: این قابلیت مهم می‌تواند در فرآیند استنباط علوم اسلامی و گزاره‌های مرتبط با رشته‌های مختلف علوم اسلامی به کمک فقیه بیاید و فرآیند استنباط را تسریع …

شکسته شدن هژمونی مرجعیت در شرایط فقدان یک آلترناتیو نسبتا مقبول که بتواند بیت شیعی را دور خودش جمع کند، به طور طبیعی آینده جامعه شیعی و جایگاه فعلی آن در ساختار قدرت را تهدید می‌کند. در نتیجه حتی اگر کنشگری ساخت‌های غیراجتهادی همچون صدری‌ها مخلصانه و صادقانه هم باشد از آنجا که خودشان امتداد اجتهادی ندارند و آلترناتیو اجتهادی …

ابوالفضل بهرام‌‌پور، مترجم قرآن، با حضور در رسانه ملی درباره صحبت‌‌های چندی پیش خود توضیح داد و بیان کرد: اشتباهاتم در تطبیق آیه ۳۳ سوره مائده و نحوه استفاده از برخی عبارات را می‌‌پذیرم و عذرخواهی می‌‌کنم. از فقهای خودمان، اهل قرآن و تفسیر که شاگردی آنها را کرده‌‌ام تذکراتی گرفتم و می‌‌پذیرم که آن مورد را نباید ذکر می‌کردم …

در جلسه مجمع جهانی که سران مذهبی کشورها حضور داشتند ریاست جمهوری ایران دکتر روحانی از واژه اسلام رحمانی استفاده کرد که بعد از او مقام معظم رهبری در همان جلسه قبل از پرداختن به مطالب اصلی سخنانشان متذکر این مطلب شدند و این ادبیات را ناصحیح دانستند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در ادامه سلسله نشست‌ها و جلسات علمی و …

مؤلف کتاب «فقه زندگی؛ برگرفته از آرای فقهی امام موسی صدر» در مراسم رونمایی از این اثر با بیان اینکه اندیشه فقهی امام موسی صدر جامعه‌گرایانه بود، اظهار کرد: امام موسی صدر معتقد بود که فقه شیعه سال‌ها از حکومت دور بوده و به همین دلیل مدرسه‌ای است؛ لذا ایشان فقه را به صورت جامعه‌گرایانه مطرح کرد و در موضوعات …

استاد درایتی گفت: تا وقتی در فقه سنتی نتوانستیم اطلاعات موجود را به درستی بفهمیم، در موضوعات جدید نمی‌توانیم نظر بدهیم و طلاب در زمانی که فقه سنتی را به خوبی‌ می‌خوانند باید به افق‌های جدید نیز توجه داشته باشند. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «فقه کاربردی» با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین حمید درایتی استاد سطح عالی حوزه علمیه مشهد …

این ویژگی رهبر معظم انقلاب که بتوانند با اقشار مختلف رعایت مصلحت اساسی اسلام و نظام را بکنند و منافع شخصی‌شان را در مقابل آن در نظر نگیرند و مؤثر ندانند و بتوانند خودشان را در مقابل احساسات منفی کنترل کنند، من در کمتر کسی دیده‌ام این‌جور باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، رهبر انقلاب اسلامی در بیانیه‌ی «گام دوم انقلاب» …

در قضاوت خودش ماجرا را درمی‌یافت، توصیه و حرف هیچکس را هم قبول نمی‌کرد. کسانی که اشتباه نمی‌کنند، فقط چهارده معصوم (ع) هستند، وگرنه همه خطا دارند. اساساً در جمهوری اسلامی، آقای خلخالی غریب واقع شد/ از نظر علمی خیلی خوب بود. اولین کسی بود که امام به عنوان حاکم شرع انتخابش کرد، چون ایشان را مجتهد می‌دانست، در حالی …

رئیس انجمن اصول فقه با بیان اینکه اصول علمی بین‌المللی است، تصریح کرد: متأسفانه میان زائد بودن برخی مباحث، طولانی بودن زمان تدریس و لزوم روزآمد شدن کتب درسی خلط می‌شود و همه آن را به پای تورم در اصول می‌ریزند؛ اعتقادی به تورم علم اصول ندارم، ولی باید میان این ابعاد تفکیک قائل شویم. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام …