دیدگاه و گزارش

پژوهشگر تاریخ شیعه با بیان اینکه شیخ فضل‌الله نوری خود از پیشگامان انقلاب مشروطه بود، گفت: تفرقه‌افکنان با دسیسه چینی شیخ را طرفدار استبداد و بی‌عدالتی معرفی کردند؛ شیخ فضل‌الله به علمای نجف نامه نوشت که این غائله ختم نمی‌شود مگر اینکه شما وارد میدان شوید و آنها هم آمدند؛ اما به مرور شیخ را به عنوان طرفدار استبداد جا …

انتظار از مرکز تحقیقات اسلامی مجلس این است که نماد ظاهری نباشد، یعنی اینکه فقط تابلویی را بلند کنیم و بگوییم رابطه بین مجلس و حوزه برقرار است. این کافی نیست. این تابلو باید واقعی باشد و تابلو زمانی واقعی است که همّ و غم مجلس این باشد که حوزه را وارد عرصه قانونگذاری کند و قانونگذاری را بر پایه …

مفهوم دموکراسی در بیانات امام به دو شکل به کار گرفته شده است: نخست دموکراسی مطلوب و مثبت و دیگر، دموکراسی نامطلوب و به تعبیر امام، غیر حقیقی و جعلی که در مغرب زمین بنا نهاده شده و طبق نظر ایشان اساسا دموکراسی نیست. حضرت امام خمینی، با طرح و تبیین دموکراسی مطلوب، اشاره‌هایی نیز به دموکراسی رایج در جهان …

این پژوهش با تکیه بر برخی از مبانی اصولی و فقهی که پایبندی به آن‌ها به‌نوبه خود می‌تواند شمارگان مجازات اعدام را کاهش دهد، نشان می‌دهد که دیدگاه‌های اسلامی از جنبه‌های گوناگون بر رویکردی کاملاً حدّاقل‌گرا به مجازات اعدام تأکید دارد. این مقاله، هم به اعدام از باب حد و هم به اعدام از باب قصاص پرداخته و به اعدام …

عضو مجلس خبرگان رهبری گفت: حوزه علمیه قم از رئیس دولت آینده می‌‌خواهد که پیچیدگی‌های موجود در نظام اداری کشور را برطرف نموده و موانع را از سر راه بردارد. مهمترین مطالبه حوزه از دولت آینده، اجرای صد در صد احکام اسلام در تمام زمینه‌هاست؛ ما نیازمند اجرای احکام اسلامی به صورت کامل هستیم. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد محسن …

حجت‌الاسلام والمسلمین رئیسی با اشاره به لزوم ترتیب اثردادن به نقطه‌نظرات قضات باتجربه و عالم دیوان عالی کشور در خصوص ایجاد ساختار متقن قضایی برای رسیدن به قضای اسلامی، گفت: در هر دوره‌ای در قوه قضاییه تطوراتی در خصوص ساختار دستگاه قضایی برای نیل به قضای اسلامی صورت گرفته است، برای نمونه در دوره‌ای دادسرا‌ها حذف شدند و یا در …

نخستین رساله دکتری رشته فقه و مبانی حقوق با گرایش فقه جزایی در دانشگاه علوم اسلامی رضوی با عنوان «وضعیت مجازات مجرم در فرض بقاء یا تجدید حیات پس از آغاز مجازات سال حیات از دیدگاه فقه و حقوق ایران» توسط حجت‌الاسلام محمد عربشاهی از مدرسان سطوح عالی حوزه علمیه خراسان و از نخبگان پژوهشی و آموزشی دانشگاه رضوی و …

حجت‌الاسلام ایزدهی گفت: در نظریه شیعه حاکمیت از آن خداست و خداوند آن را به شایستگان واگذار می‌کند تا مردم را به سمت خداوند بکشانند و هدایت کنند، برخلاف نظامات غربی که بحث راهبری و هدایت مطرح نیست. نیابت و خلافت از منظر اسلام به صورت مطلق به مردم واگذار نشده است، بلکه چون حاکمیت خدا حاکمیت شایستگان است پس …

رهبر معظم انقلاب اسلامی در اولین روز از سال نو در سخنرانی زنده تلویزیونی خطاب به ملت شریف ایران، با تبیین وظایف اساسی دستگاهها و مردم برای تحقق شعار سال و حمایت تولید و رفع موانع آن، سیاست اعلامی در قضیه برجام یعنی لغو تحریم‌ها و راستی‌آزمایی آن قبل از بازگشت ایران به تعهدات برجامی را تخطی‌ناپذیر خواندند و در …

عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با بیان اینکه مردم‌سالاری تنها راه پایایی نظام و انقلاب است، گفت: نظریه ولایت فقیه با اقتضائات بومی نمی‌تواند در سطح جهانی ارائه شود؛ بنابراین باید با رویکرد تمدنی یعنی در قالب «مردم‌سالاری دینی» و حاکمیت شایستگان به ترویج آن بپردازیم. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین سیدسجاد ایزدهی، عضو هیئت علمی …

استاد مبلغی، رئیس شورای دین‌پژوهان کشور با بیان اینکه فقه التقنین نیازمند اجتهاد منظومه‌ای و نظام‌مند است، گفت: مادامی که فقها ذهنیت حقوقی پیدا نکنند، نمی‌توانند اجتهاد معطوف به قانون را شکل دهند؛ لذا باید لباس حقوق را بر تن فقه بپوشانیم تا بتواند قانون‌گذاری را پشتیبانی کند و حقوقی کردن فقه، وهن فقه نیست، بلکه نشان دادن قابلیت فقه …

شیری، استاد دانشگاه تهران در نشست «نقش تعزیرات در عرفی کردن نظام کیفری» با بیان اینکه اسلام مجازات تاسیس ندارد، وجود نظام حقوقی جهان‌شمول برای اسلام را نفی کرد. همچنین پیوندی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی تاکید کرد: اسلام به تصریح قرآن جهان‌شمول است بنابراین نظام حقوقی آن هم می‌تواند جهان‌شمول باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست …

عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با بیان اینکه حقوق متقابل مردم و دولت از مباحث مهم قرآنی و روایی است، گفت: عدالت اجتماعی و اقتصادی مهمترین حق مردم بر حاکم است. به گزارش شبکه اجتهاد، کرسی ترویجی عرضه و نقد ایده علمی «حقوق متقابل حکومت و مردم» ۲۴ اسفندماه با ارائه حجت‌الاسلام والمسلمین عباس کوثری، عضو هیئت …

دکتر غمامی نظریه مرجعیت شهید صدر و ولایت‌فقیه امام خمینی را همسان دانست و گفت: نه تنها از اندیشه شهید صدر در قانون اساسی جمهوری اسلامی استفاده شده است بلکه در برخی موارد عبارات به کار برده شده به‌طور دقیق همان عبارات شهید صدر است. شبکه اجتهاد: نخستین جلسه از سلسله ‌نشست‌های علمی «اندیشۀ صدر» به مناسبت چهل‌ویکمین سالگرد شهادت …

شبکه اجتهاد: حقوق شهروندی ابعاد و جلوه‌های گوناگون همچون مدنی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی دارد، اما از منظر شهری به روابط مردم شهر، حقوق و تکالیف آنان در برابر یکدیگر و اصول، هدفها، وظایف و روش انجام آنها اطلاق‌‌ می‌شود. در واقع در این رویکرد، حقوق شهروندی آمیخته‌ای است از وظایف و مسئولیتهای شهروندان در قبال یکدیگر، شهر …

طبق فقه کیفری واکنش در برابر باغیان در مرحله پیش از شورش مسلحانه عبارت از استفاده از روش‌های مسالمت‌آمیز حل اختلاف، موافقت با تقاضای مهلت بغات و همچنین عدم جنگ با آنها‌‌ می‌باشد که البته باغیان در برابر دیگر اعمال مجرمانه ارتکابی مسئولیت دارند؛ اما پس از شورش مسلحانه، حکومت وظیفه دارد با آنها بجنگد تا تسلیم یا کشته و یا …

آیین رونمایی از طراحی رشته «فقه السیاسه» با حضور و سخنرانی حج‌اسلام محمدهادی مفتح، محسن مهاجرنیا، ذبیح‌الله نعیمیان و حیدر همتی در موسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا(ع) برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، در ابتدای این مراسم حجت‌الاسلام حیدر همتی، مدیر مؤسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا (ع) به ایراد سخنرانی پرداخت و گفت: با توجه به اهدافی که …

شبکه اجتهاد: در نامه نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی به مجمع تشخیص مصلحت نظام، آیه نفی سَبیل را مبنای اصلی برای منع تصویب اف ای تی اف دانستند. که البته مهم‌ترین آیه برای استشهاد و استناد در این موضوع همین آیه است. لیکن دو نکته باید با دقت در کانون توجّه قرار بگیرد: اول اینکه مفسرین بزرگ شیعه در این …

حجت‌الاسلام علی‌اکبریان گفت: قانون، از یک سو، باید دارای قابلیت الزام داشته باشد؛ از سوی دیگر، اگر فتوای یک شهروند، اجتهاداً یا تقلیداً مغایر قانون باشد، حکومت، حتی اگر قانون را مطابق شرع بداند، نه حق الزام او به قانون را دارد و نه در صورتی که آن شهروند قانون را بر اساس فتوای خود حرام بداند حق اطاعت از …

بحث مقبولیت و مشروعیت را عمدتاً آقای مصباح و آقای جوادی آملی طرح می‌کنند که به نظر من این دوگانه، دوگانه‌ی موفق و درستی برای تبیین نسبت ولیّ و امت نیست. فرض اولیه این است که ما یک مردم داریم و یک ولیّ که می‌خواهند ببینند چه نسبتی با همدیگر دارند. گویا نظام سیاسی را مثل یک هرم ببینیم. یک …

عضو هیئت علمی دانشگاه باقرالعلوم(ع) با بیان اینکه در حاکمیت از منظر اسلام علاوه بر عنصر قدرت، عنصر رأفت و رحمت هم باید حاکم باشد و این از امتیازات اسلام است، گفت: براساس روایات، اگر مسلمانی بمیرد و دین بر عهده داشته باشد و یا خانواده او در سختی باشند وظیفه حاکمیت، رسیدگی به آنهاست. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام …

شبهاتی که در ناتوانی فقه سیاسی مطرح‌شده است، ناشی از توجه نداشتن به منابع غنی فقه و سرچشمه‌های بیکران آن است. قرآن کریم چراغ فروزان، سنت پیامبر (ص) و امامان راستین (ع)، خورشید جهان تاب و عقل انسانی، سرچشمه‌ای بیکران هستند. در کنار این‌ها، ادله دیگری برای کشف و استخراج احکام فقهی هم داریم مانند اجماع و بیش از ۱۰۰ …

روزآمد کردن نرم افزارِ نظام اسلامی وظیفه فضلای صاحب نظر است. البته این به‌روزرسانی به معنای دستکاری در منظومه مفاهیم دینی نیست بلکه به معنای کشف حقایق متناسب با نیازهای داخلی و بین المللیِ نظام اسلامی است و تغذیه عقبه فکری نظام اسلامی و به‌روزرسانی نرم افزار آن را باید فضلا و متفکرین صاحب صلاحیتی به‌عهده بگیرند که از جمود …

رئیس پژوهشکده نظام‌های اسلامی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، ضمن تشریح ابعاد وحیانی و عقلانی ولایت فقیه اظهار کرد: تعبیر مرحوم امام این است که اگر خداوند شریعت را جعل کرده و برای انجام است و تحقق این شریعت هم جز به واسطه حاکمی که بداند و بتواند آن شرایع را اعمال کند انجام نمی‌شود پس معلوم است که فقیه …

رهبر انقلاب در سالروز قیام ۲۹ بهمن مردم تبریز، گفتند: انقلاب اسلامی، مدیریت کشور را از یک حکومت استبدادی و پادشاهی و فردی تبدیل کرد به یک حکومت مردمی و جمهوریت و مردمسالاری. امروز حاکم بر سرنوشت ملت ایران، خود مردمند. مردمند که انتخاب می‌کنند. ممکن است بد انتخاب کنند، اما مردم انتخاب می‌کنند. این خیلی چیز مهمی است. آن …

یک عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، اظهار کرد: جا افتادن مقوله ولایت فقیه در عصر حاضر و متناسب با اقتضائات دنیای مدرنیته نیازمند بازخوانی علمی و بحث جدی فقهی است و طبیعی است که فقه شیعه به عنوان هسته مرکزی اداره جامعه باید بتواند خودش را به گونه‌ای بازتولید و بازخوانی کند که توانایی اداره روزآمد جامعه …

استاد علیدوست گفت: فتوا همیشه تابع اسنادی از قرآن، حدیث، عقل و اجماع است و از هیچ مصلحت موقت تبعیت نمی‌کند. فتوا ابدی است و تا زمانی که صاحب فتوا به اشتباه خود پی نبرد، تغییر ناپذیر است؛ چرا که اسناد هادی به آن، تغییر ناپذیر است. چنانچه، نظر فقیه مستند به مصلحتی موقت در یک قضیه معین و جزئی …

با توجه به رابطه‌ای که بین احکام فقهی و نظام‌های حقوقی معاصر می‌تواند برقرار شود در مجموع می‌توان سه مدل ارتباطی ادغام، تعامل و استقلال را تبیین نمود. این تقسیم بندی مبیّن میزان و نحوه بهره‌گیری نظام حقوقی از احکام فقه اسلامی و به عبارتی نقش نظارتی مقررات فقهی بر فرایند قانون‌گذاری است؛ البته عنصر اجتهاد نیز تنها می‌تواند در …

تقنین برای تفکیک جرم سیاسی از جرم عادی دو شیوه مرسوم است: یکی احصای مصادیق جرم سیاسی و دوم ارائه ضابطه که هریک مزایای و معایبی دارند اما در مجموع مزایای روش دوم به جهت ثبات و دوام قانون و فراگیری، بیشتر است و در ارائه ضابطه نیز سه نظریه مهم وجود دارد: نظریه ذهنی که به صرف انگیزه اتکا …

عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه گفت: صرف اینکه انسان منصبی را در حکومت جائر بپذیرد و حقوقی بگیرد تا بتواند با آرامش زندگی کرده و دنیای او تأمین شود، نمی‌توان مشروعیت برای آن قائل شد. سیدمرتضی در این مورد بحث کرده که برخی صحابه به اذن ائمه با دولت‌های جائر همکاری داشتند، مثلاً امام علی(ع) پذیرفتند در شورایی …