دیدگاه و گزارش

استاد وحدتی شبیری محل اصلی بحث را «قلمرو اختیارات حکومت اسلامی و ولی‌فقیه»، در ارتباط با «الزام قانونی»، «حکم وضعی قرارداد» و «مالک شناختن افراد یا بار اثبات» یادکرد و با طرح این پرسش که آیا ولیّ امر می‌تواند برخلاف احکام شرعی اوّلیه یا ثانویّه و مطابق حکم حکومتی، تغییری در سیستم حقوقی شرعی در حوزه‌ی قراردادها و مالکیّت پدید …

ما به فقهی نیاز داریم که احکام حلال و حرام و باید و نباید سیاسی که همان رابطه حاکم با مردم و مردم با حاکم را بیان کند، و همان «فقه السیاسه» است که عبارت است از ولایت فقیه و مشروعیت انتخابات و مشروعیت حزب و مشروعیت ولیّ فقیه. علاوه بر آن ما نیاز به فقه حکمرانی داریم. بدین معنا …

حجت‌الاسلام الهی پارسا گفت: درصورتی‌که «امر به معروف و نهی از منکر» در مذاق شارع خطابی باشد، بسیاری از عناوین شرعی، تعلیمی و ترغیبی همچون: «ابلاغ» و «تبلیغ دین»، «هدایت»، «تعلیم»، «ارشاد جاهل» و…؛ و همچنین بخش عمده‌ای از عناوین شرعی اصلاحی و تأدیبی همچون «تربیت»، «تنبیه»، «تأدیب» و نیز «اعراض» از «جاهل» و … به دلیل اینکه دارای شاخصه‌های …

شبکه اجتهاد: به نظر می‌رسد، مهم‌ترین ویژگی مشروطیت را باید اعطاء «حق تقنین» به منتخبین مردم دانست. هرچند، مشروطیت دارای ویژگی‌های مهمی در عرصه سیاست بوده که مهمترین آن، تقیید و رفع اطلاق العنانی از سلطنت است، لیکن، آنچه که می تواند این تقیید را محقق سازد، بیرون آوردن «امکان تقنین» از حوزه سلطنت و تحدید اختیارات سلطانی در عرصه …

مناظره نقاط اشتراک متعددی داشت، اما مهم‌ترین نقطه اختلاف نظر، توصیف میزان همراهی مردم با حاکمیت در پذیرش مرز ناهنجاری در پوشش بود. دکتر برهانی معتقد است چنین توصیفی وجود ندارد و عدم اقدام به کشف حجاب از سوی اکثریت زنان و دختران در شرایط ارعاب و فشار، نمی‌تواند بیانگر همراهی جامعه باشد. در مقابل، حجت‌الاسلام الهی معتقد است در …

ما قائل به مردم‌سالاری دینی هستیم. ولی اگر مردم یک چیز گفتند و دین یک چیز دیگر گفت یا تکلیف دینی ما چیز دیگری ایجاب کرد، خب ما هیچ‌وقت به‌خاطر مردم و خوشایند مردم، دین را کنار نمی‌گذاریم. اولا می‌گویند مردم. کدام مردم؟ ما به مردم‌سالاری دینی قائل هستیم، نه مردم‌سالاری لیبرال. اگر مردم دینی چیزی بگویند صددرصد حرف آنها …

در نشست علمی «قواعد نظام‌های حقوقی در مواجهه با توهین به کتب آسمانی» نحوه مواجهه حقوقی با قرآن‌سوزی براساس قوانین بین‌المللی و داخلی کشورهای اروپایی و راهکارهای کشورهای اسلامی در این باره مورد بررسی قرار گرفت. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی «قواعد نظام‌های حقوقی در مواجهه با توهین به کتب آسمانی» امروز، سه‌شنبه ۳ مردادماه، به همت خانه ملی …

وجهی که در مذاکرات خبرگان قانون اساسی بر آن تاکید شده و منطقی نیز می‌باشد، برجسته ساختن موازین اسلامی است. در این رابطه یک دغدغه ملی و مطالبه اجتماعی وجود داشت و به تعبیر روایات، رجوع مردم به فقها صورت گرفت؛ این خود یک ضرورت می‌باشد. از سوی دیگر بر علما ضرورت دارد که اگر اراده ملی بر انطباق نهادهای …

شبکه اجتهاد: هر ساله در ایام ماه محرم بحث هدف حرکت امام حسین علیه‌السلام در محافل مختلف مورد بحث و گفتگو قرار می‌گیرد؛ از جمله این ادعای نادرست که امام حسین علیه‌السلام در کربلا قصد بیعت با یزید را داشت و شمر نگذاشت که این کار را انجام شود و تفسیری از حرکت امام حسین علیه‌السلام در ذهن این افراد …

عضو هیأت علمی گروه حقوق جزا و جرم‌شناسی دانشگاه علامه طباطبایی، در واکنش به احکام اخیر رسانه‌ای شده در موضوع حجاب، گفت: بحث حجاب فراقضایی است؛ یعنی باید یک مقداری مسائل سیاستگذاری‌های کلان و جنبه‌های فرهنگی و اجتماعی مدنظر قرار بگیرد و اصل این مسأله تبدیل به یک وفاق جمعی در جامعه شود. به گزارش شبکه اجتهاد، محمدرضا رهبرپور، عضو …

رویکرد اصلی شارع مقدس نیز در بحث حجاب، فرهنگی است. در واقع اگر می‌خواهیم فلسفه حجاب تبیین شود، برای اقناع وجدانی است و مسلماً مداخلات کیفری، آخرین دواست. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی با موضوع «مداخله دولت در مسئله حجاب» در اواسط تیرماه تیر ماه توسط گروه فقه و حقوق پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی به صورت حضوری و …

پنجمین نشست مشترک پژوهشکده مطالعات راهبردی حوزه و روحانیت و پژوهشکده تبلیغ و مطالعات اسلامی باقرالعلوم علیه‌السلام به بررسی لایحه حمایت از فرهنگ عفاف و حجاب اختصاص داشت. به گزارش شبکه اجتهاد، در ادامه مجموعه جلسات بررسی ایده‌های حوزویان و به همت پژوهشکده مطالعات راهبردی حوزه و روحانیت و با همکاری پژوهشکده تبلیغ و مطالعات اسلامی باقرالعلوم علیه‌السلام، جلسه پنجم …

استاد حوزه علمیه ضمن اشاره به مهمترین ویژگی‌های محاکم شرع تصریح کرد: باید محاکم شرع را بومی‌سازی کنیم و در دوران معاصر ما پیاده شود چون تا قوه قضائیه اصلاح نشود شعار دادن فایده‌ای نخواهد داشت. به گزارش شبکه اجتهاد، آیین رونمایی از کتاب «میراث محاکم شرع» اثر حجت‌الاسلام والمسلمین علی ابوالحسنی منذر (ره)، با حضور و سخنرانی استاد ابوالقاسم …

شبکه اجتهاد: اخیراً در مجتمع قضایی ارشاد تهران، احکامی در خصوص بانوان بی‌حجاب، صادر شده که بسیار سخت‌گیرانه و به دور از ظرافت قضائی و جنبه‌های تادیبی است. با توجه به این که چندین سال در دستگاه قضائی در خدمت مردم و بیش از نیم‌قرن در حوزه علمیه قم با فقه و معارف اسلامی، سروکار داشته و اخیراً هم کتاب …

حجت‌الاسلام رهدار معتقد است به‌تناسب «تغییر تبویب فقهی»، مناسبات فقه و سیاست در مکتب جبل عامل تغییر کرد و نیز رویکرد فقه مقارن در مکتب حله گسترده شد و در مکتب جبل عامل به یک رویه معمولی تبدیل گشت. به گزارش خبرنگار اجتهاد، به‌همت گروه فقه سیاسی مرکز پژوهشی فقه و اجتهاد فاضل، نشست علمی «مناسبات فقه و سیاست در …

عضو فقهای شورای نگهبان گفت: مهم‌ترین ضابطه‌ در حکمرانی اسلامی این است که باید حدود الهی به طور کامل مراعات شود. همان‌طور که در بعضی از فرمایشات مرحوم امام وجود دارد اساسا فلسفه حکومت، مسئله پیاده‌سازی حدود الهی است، نه دست‌کاری آن‌ها. ما حق نداریم احکام الهی را دست‌کاری کنیم. به گزارش خبرنگار اجتهاد، استاد محمدمهدی شب‌زنده‌دار در مراسم افتتاحیه …

شبکه اجتهاد: اخیراً یک مقام ارشد قوه قضائیه در مورد مسمومیت‌های متأثراز مصرف مشروبات الکلی دست‌ساز (متانول) چنین گفته است: «یکی از برنامه‌های قوه قضاییه مبارزه جدی با کسانی است که امنیت مردم را به خطر می‌اندازند. امنیت می‌تواند مربوط به حوزه اجتماعی، فرهنگی، بهداشت و سلامت مردم باشد که پرونده مسمومیت اخیر برخی از شهروندان در استان البرز به …

شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام والمسلمین محمد مسجدجامعی در این نوشتار به زمینه‌های اجتماعی زمانه‌ غدیر می‌پردازد تا نشان دهد اوضاع و شرایط سیاسی و اجتماعی زمانی که به پیامبر وحی شد «بلغ ما انزل الیک» چه دشواری‌هایی را پیش روی پیامبر برای ابلاغ گذاشته بود و زمینه‌های اجتماعی جه خوفی را بر رسول خدا مستولی کرده بود که آیه آمد: «والله …

اختصاصی شبکه اجتهاد: اغتشاشات سال گذشته ایران، چالش مهمی را پیرامون دانشیان فقه حقوق شهروندی ایجاد کرد. اینکه لزوم رعایت حجاب به‌منظور ایجاد فضایی پاک و سالم در جامعه یا جواز بی‌حجابی، کدام یک در زمره حقوق شهروندی قرار می‌گیرد. حجت‌الاسلام حسین ادبی، پژوهشگر و مدرس سطوح عالی حوزه علمیه خراسان در این یادداشت تلاش دارد تا به ابعاد و …

رئیس مرکز تحول قوه قضائیه گفت: مهم‌ترین اشکالی که مطرح شده و در بین بوده ابهامات و ایرادات شورای محترم نگهبان نسبت به این طرح از منظر فقهی است. در هر زمان طرح با یک شکل و قالبی مطرح شده و در همه‌ی این دوران به جهت فقهی این اشکال مطرح بوده است که معاملات افراد با توجه به اختیاری …

از زمان مرحوم کلینی علما قائل به اشتراط اجتهاد بوده‌‌اند و مرحوم قمی این اشتراط را خدشه دار‌ می‌کند و مرحوم صاحب جواهر قائل به عدم شرطیت اجتهاد‌ می‌شود. البته کلمات مختلف مرحوم قمی در مسأله مختلف است که در بعضی قائل به شرطیت است و در بعضی قائل به عدم شرطیت است. بعضی بزرگان تصریح به اجماع در شرطیت …

رهبر معظم انقلاب اسلامی در جمع مسئولان دستگاه قضا اظهار داشتند: خیلی از فسادها در مورد اموال غیرمنقول، از همین معاملات غیر رسمی و معاملات عادی به وجود می‌آید؛ باید جلوی این گرفته بشود. و اگر از دیدگاه شورای محترم نگهبان یک اشکالی هم این قانون مجلس داشته باشد، مصلحت قطعی نظام و کشور در این است که این قانون …

شبکه اجتهاد: حکومت‌ها و دولت‌ها حق دارند از ابزارها و ضمانت اجراهای کیفری (جرم‌انگاری) برای مقابله با ناهنجاری‌ها و نقض ارزش‌های اجتماعی استفاده کنند؛ در اصل این بیان هیچ تردیدی وجود ندارد؛ اما با وجود مشروعیت، وجاهت و اهمیت اقدامات کیفری، قلمرو و محدوده آن تا کجاست؟ در مباحث سیاست کیفری، مدل‌های سیاست‌های کیفری دولتی را می‌توان به مدل کمینه‌گرا …

شبکه اجتهاد: چهارمین مدرسهٔ فصلی پژوهشگاه فقه نظام با همکاری مجتمع عالی حوزوی ولی امر (عج)، مرکز فقهی ائمه اطهار (ع) و مدرسه عالی حوزوی امام رضا (ع)، خردادماه ۱۴۰۲ با موضوع «فلسفهٔ فقه نظام سیاسی»، با حضور و ارائه اساتید عبدالحسین خسروپناه، محسن اراکی، محمد حاج ابوالقاسم دولابی، مجید رجبی، علی صالحی‌منش، عنایت‌الله رمضانپور و محمدمهدی اسلامیان؛ در مرکز …

اکبری با تأکید بر این‌که ورود کوچک‌ترین انگیزه شخصی در اعتراض اجتماعی، بحث را از جرم سیاسی و نافرمانی مدنی خارج می‌سازد، خاطرنشان کرد: نافرمانان مدنی در انجام اقدامات خود معمولاً به دنبال منافع شخصی نیستند و انگیزه‌های اصلاح‌طلبانه‌ای دارند؛ و باید برای این انگیزه امتیاز داده شود و آن‌هم تخفیف در مجازات می‌باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، کرسی علمی …

شبکه اجتهاد: مجازات‌های سالب حیات، در قصاص نفس، اعدام حدی و تعزیری اجرا می‌شوند. در برخی موارد پس از اجرای مجازات و تایید مرگ مجرم به وسیله پزشک قانونی، نشانه‌های حیات در مجرم پدیدار می‌شود که حاکی از بقاء حیات اوست. اکنون سوال این است که آیا می‌توان دومرتبه مجازات را اجرا نمود یا خیر؟ پژوهش حاضر با روش تحلیل …

شبکه اجتهاد: تحلیل لایحه «حمایت از فرهنگ عفاف و حجاب» که به پیشنهاد شماره ۱۰۰/۶۷۹۷/۹۰۰۰ مورخ ۷/۲/۱۴۰۲ قوه قضائیه در جلسه ۲۷/۲/ ۱۴۰۲ هیئت وزیران با قید فوریت با پانزده ماده و ده تبصره به تصویب رسیده وطی نامه شماره ۳۴۴۳۱/۶۱۲۳۶- ۳۱/۲/۱۴۰۲ / برای انجام تشریفات قانونی به ریاست مجلس شورای اسلامی ارسال شده است به شرح ذیل مورد بررسی …

شبکه اجتهاد: از آثار حضرت امام(ره) – تا آنجا که تتبع کردیم- مطلب روشنی در تعریف فقه حکومتی به دست‌ می‌دهد، اما تعریف کلاسه‌‌ای ارائه نشده است. یعنی دیده نشد که ایشان در جایی به تعریف جامع و کامل فقه حکومتی پرداخته و آن را با فقه متداول مقایسه کرده باشند. اما در عین حال، افق گشایی‌های بسیار خوبی در …

اظهارات عالمانه و فقیهانه اخیر ‌‌آیت‌الله جوادی آملی درباره احکام مرتبط با محاربه و محارب را باید پتک محکمی بر نظریات به ظاهر فقهی دانست که در ماه‌‌های اخیر از سوی برخی چهره‌‌های حوزوی در فضای حوزه مطرح شده است. به گزارش شبکه اجتهاد، با وجود تحرکات صورت گرفته از سوی برخی از خرده جریان‌‌های حوزوی برای زیر سؤال بردن …

حاج ابوالقاسم با تصریح به شئون گوناگون حکومت عنوان کرد: حکومت قانون می‌خواهد که احکام اسلام قوانین آن است؛ احکام در دیدگاه امام خمینی وسیله‌ای برای اجرای حکومت و بسط عدالت است و اگر این دیدگاه روشن شود تزاحم بین امر عالی و امر استقلالی معنا ندارد؛ بقیه شئون حکومت اجرا است و تحقق یک سری حقائق در عالم هم …