شبکه اجتهاد: اخیراً در مجتمع قضایی ارشاد تهران، احکامی در خصوص بانوان بیحجاب، صادر شده که بسیار سختگیرانه و به دور از ظرافت قضائی و جنبههای تادیبی است. با توجه به این که چندین سال در دستگاه قضائی در خدمت مردم و بیش از نیمقرن در حوزه علمیه قم با فقه و معارف اسلامی، سروکار داشته و اخیراً هم کتاب …
Read More »دیدگاه و گزارش
«مناسبات فقه و سیاست در مکتب فقهی جبل عامل»؛ در بوته نقد و بررسی
حجتالاسلام رهدار معتقد است بهتناسب «تغییر تبویب فقهی»، مناسبات فقه و سیاست در مکتب جبل عامل تغییر کرد و نیز رویکرد فقه مقارن در مکتب حله گسترده شد و در مکتب جبل عامل به یک رویه معمولی تبدیل گشت. به گزارش خبرنگار اجتهاد، بههمت گروه فقه سیاسی مرکز پژوهشی فقه و اجتهاد فاضل، نشست علمی «مناسبات فقه و سیاست در …
Read More »فتوای معیار در شورای نگهبان، نظر فقهی ولی امر است/ تشخیص مصلحت با مجمع تشخیص است، نه شورای نگهبان/ حفظ حدود الهی، مهمترین اصل در حکمرانی اسلامی
عضو فقهای شورای نگهبان گفت: مهمترین ضابطه در حکمرانی اسلامی این است که باید حدود الهی به طور کامل مراعات شود. همانطور که در بعضی از فرمایشات مرحوم امام وجود دارد اساسا فلسفه حکومت، مسئله پیادهسازی حدود الهی است، نه دستکاری آنها. ما حق نداریم احکام الهی را دستکاری کنیم. به گزارش خبرنگار اجتهاد، استاد محمدمهدی شبزندهدار در مراسم افتتاحیه …
Read More »اشتباه محاسباتی یا غفلت برخی مسئولان، درباره برخورد با شرب خمر/ علیاصفر مجتهدزاده
شبکه اجتهاد: اخیراً یک مقام ارشد قوه قضائیه در مورد مسمومیتهای متأثراز مصرف مشروبات الکلی دستساز (متانول) چنین گفته است: «یکی از برنامههای قوه قضاییه مبارزه جدی با کسانی است که امنیت مردم را به خطر میاندازند. امنیت میتواند مربوط به حوزه اجتماعی، فرهنگی، بهداشت و سلامت مردم باشد که پرونده مسمومیت اخیر برخی از شهروندان در استان البرز به …
Read More »زمینه و زمانه غدیر؛ مسئله دشوار جانشینی رسول خدا (ص)
شبکه اجتهاد: حجتالاسلام والمسلمین محمد مسجدجامعی در این نوشتار به زمینههای اجتماعی زمانه غدیر میپردازد تا نشان دهد اوضاع و شرایط سیاسی و اجتماعی زمانی که به پیامبر وحی شد «بلغ ما انزل الیک» چه دشواریهایی را پیش روی پیامبر برای ابلاغ گذاشته بود و زمینههای اجتماعی جه خوفی را بر رسول خدا مستولی کرده بود که آیه آمد: «والله …
Read More »حقوق شهروندی، چالش حجاب و چند پرسش/ حسین ادبی
اختصاصی شبکه اجتهاد: اغتشاشات سال گذشته ایران، چالش مهمی را پیرامون دانشیان فقه حقوق شهروندی ایجاد کرد. اینکه لزوم رعایت حجاب بهمنظور ایجاد فضایی پاک و سالم در جامعه یا جواز بیحجابی، کدام یک در زمره حقوق شهروندی قرار میگیرد. حجتالاسلام حسین ادبی، پژوهشگر و مدرس سطوح عالی حوزه علمیه خراسان در این یادداشت تلاش دارد تا به ابعاد و …
Read More »طرح «الزام به ثبت رسمی معاملات اموال غیرمنقول»، موانع و چالشها/ حل پنجمیلیون پرونده سند عادی با فقه پویا امکانپذیر است
رئیس مرکز تحول قوه قضائیه گفت: مهمترین اشکالی که مطرح شده و در بین بوده ابهامات و ایرادات شورای محترم نگهبان نسبت به این طرح از منظر فقهی است. در هر زمان طرح با یک شکل و قالبی مطرح شده و در همهی این دوران به جهت فقهی این اشکال مطرح بوده است که معاملات افراد با توجه به اختیاری …
Read More »بررسی اشتراط اجتهاد در قاضی
از زمان مرحوم کلینی علما قائل به اشتراط اجتهاد بودهاند و مرحوم قمی این اشتراط را خدشه دار میکند و مرحوم صاحب جواهر قائل به عدم شرطیت اجتهاد میشود. البته کلمات مختلف مرحوم قمی در مسأله مختلف است که در بعضی قائل به شرطیت است و در بعضی قائل به عدم شرطیت است. بعضی بزرگان تصریح به اجماع در شرطیت …
Read More »معاملات غیر رسمی اموال غیر منقول از منشاءهای بزرگ فساد است/ باید از اینگونه معاملات سلب اعتبار شود/ یکی از وظایف قوّهی قضائیّه تأمین آزادیهای مشروع است/ لزوم مبارزه با فساد هم در درون قوّه، هم در بیرون قوّه
رهبر معظم انقلاب اسلامی در جمع مسئولان دستگاه قضا اظهار داشتند: خیلی از فسادها در مورد اموال غیرمنقول، از همین معاملات غیر رسمی و معاملات عادی به وجود میآید؛ باید جلوی این گرفته بشود. و اگر از دیدگاه شورای محترم نگهبان یک اشکالی هم این قانون مجلس داشته باشد، مصلحت قطعی نظام و کشور در این است که این قانون …
Read More »کمینهگرایی در جرمانگاری و استفاده از ابزارهای کیفری/ غلامرضا پیوندی
شبکه اجتهاد: حکومتها و دولتها حق دارند از ابزارها و ضمانت اجراهای کیفری (جرمانگاری) برای مقابله با ناهنجاریها و نقض ارزشهای اجتماعی استفاده کنند؛ در اصل این بیان هیچ تردیدی وجود ندارد؛ اما با وجود مشروعیت، وجاهت و اهمیت اقدامات کیفری، قلمرو و محدوده آن تا کجاست؟ در مباحث سیاست کیفری، مدلهای سیاستهای کیفری دولتی را میتوان به مدل کمینهگرا …
Read More »از «مبانی دینشناسی فقه نظام سیاسی» تا «رویکردها و گرایشهای موجود در عرصهٔ فقه سیاسی»
شبکه اجتهاد: چهارمین مدرسهٔ فصلی پژوهشگاه فقه نظام با همکاری مجتمع عالی حوزوی ولی امر (عج)، مرکز فقهی ائمه اطهار (ع) و مدرسه عالی حوزوی امام رضا (ع)، خردادماه ۱۴۰۲ با موضوع «فلسفهٔ فقه نظام سیاسی»، با حضور و ارائه اساتید عبدالحسین خسروپناه، محسن اراکی، محمد حاج ابوالقاسم دولابی، مجید رجبی، علی صالحیمنش، عنایتالله رمضانپور و محمدمهدی اسلامیان؛ در مرکز …
Read More »جرم سیاسی و نافرمانی مدنی
اکبری با تأکید بر اینکه ورود کوچکترین انگیزه شخصی در اعتراض اجتماعی، بحث را از جرم سیاسی و نافرمانی مدنی خارج میسازد، خاطرنشان کرد: نافرمانان مدنی در انجام اقدامات خود معمولاً به دنبال منافع شخصی نیستند و انگیزههای اصلاحطلبانهای دارند؛ و باید برای این انگیزه امتیاز داده شود و آنهم تخفیف در مجازات میباشد. به گزارش شبکه اجتهاد، کرسی علمی …
Read More »امکانسنجی اجرای مجدد مجازات سالب حیات از دیدگاه فقه و حقوق
شبکه اجتهاد: مجازاتهای سالب حیات، در قصاص نفس، اعدام حدی و تعزیری اجرا میشوند. در برخی موارد پس از اجرای مجازات و تایید مرگ مجرم به وسیله پزشک قانونی، نشانههای حیات در مجرم پدیدار میشود که حاکی از بقاء حیات اوست. اکنون سوال این است که آیا میتوان دومرتبه مجازات را اجرا نمود یا خیر؟ پژوهش حاضر با روش تحلیل …
Read More »تحلیل طرح حمایت از فرهنگ عفاف و حجاب/ علیاصغر مجتهدزاده
شبکه اجتهاد: تحلیل لایحه «حمایت از فرهنگ عفاف و حجاب» که به پیشنهاد شماره ۱۰۰/۶۷۹۷/۹۰۰۰ مورخ ۷/۲/۱۴۰۲ قوه قضائیه در جلسه ۲۷/۲/ ۱۴۰۲ هیئت وزیران با قید فوریت با پانزده ماده و ده تبصره به تصویب رسیده وطی نامه شماره ۳۴۴۳۱/۶۱۲۳۶- ۳۱/۲/۱۴۰۲ / برای انجام تشریفات قانونی به ریاست مجلس شورای اسلامی ارسال شده است به شرح ذیل مورد بررسی …
Read More »بررسی رویکرد امام خمینی در تعریف فقه حکومتی
شبکه اجتهاد: از آثار حضرت امام(ره) – تا آنجا که تتبع کردیم- مطلب روشنی در تعریف فقه حکومتی به دست میدهد، اما تعریف کلاسهای ارائه نشده است. یعنی دیده نشد که ایشان در جایی به تعریف جامع و کامل فقه حکومتی پرداخته و آن را با فقه متداول مقایسه کرده باشند. اما در عین حال، افق گشاییهای بسیار خوبی در …
Read More »پُتک استاد بر نظریات واهی
اظهارات عالمانه و فقیهانه اخیر آیتالله جوادی آملی درباره احکام مرتبط با محاربه و محارب را باید پتک محکمی بر نظریات به ظاهر فقهی دانست که در ماههای اخیر از سوی برخی چهرههای حوزوی در فضای حوزه مطرح شده است. به گزارش شبکه اجتهاد، با وجود تحرکات صورت گرفته از سوی برخی از خرده جریانهای حوزوی برای زیر سؤال بردن …
Read More »در دیدگاه امام (ره) احکام وسیله اجرای حکومت و بسط عدالت است
حاج ابوالقاسم با تصریح به شئون گوناگون حکومت عنوان کرد: حکومت قانون میخواهد که احکام اسلام قوانین آن است؛ احکام در دیدگاه امام خمینی وسیلهای برای اجرای حکومت و بسط عدالت است و اگر این دیدگاه روشن شود تزاحم بین امر عالی و امر استقلالی معنا ندارد؛ بقیه شئون حکومت اجرا است و تحقق یک سری حقائق در عالم هم …
Read More »ادبیات فقهی ما همه مسائل زمانه را پوشش نمیدهد/ نافرمانی مدنی طبق مبانی فقهی جایز است؟
در نشست «نافرمانی مدنی در آینه فقه شیعه» حجتالاسلام مهدیفر به استناد به سه دلیل از این نظریه دفاع کرد که حکم اولیه نافرمانی مدنی در فقه شیعه جواز است. حجتالاسلام رهدار نیز ضمن اشاره به برخی از اشکالات پژوهش بر این نکته تاکید کرد که روشی که نویسنده اتخاذ کرده موجب میشود عنصر زمان و مکان در نتیجه کار …
Read More »واکاوی چهار نظریه در «فتوای معیار»
استاد قائینی در بررسی این بحث میفرماید: قانون در این بحث به معنی مدرن آن مدنظر نیست بلکه به معنی مقررهای برای اداره کشور است و بحث را برفرض سازگاری قانون با فقه دنبال میکنیم. شارع دو رویه را در قانونگذاری پیگیری کرده است، چراکه شارع گاهی در منطقۀ البیان است و گاهی در منطقۀ الفراغ و اگر در منطقۀ …
Read More »بازتاب دو رویکرد محافظهکار و حکومتی در فقه سیاسی
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، ضمن اشاره به دو الگوواره تعطیل و حکومت در سیره امام علی(ع) نشان داد که چگونه این دو الگوواره مانند دو رشته مفتول، پیکره فقه سیاسی شیعه را سامان داده و در طی تاریخ نوسان داشته است. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست «تبارهای فقه سیاسی شیعه در رفتارهای سیاسی امام علی(ع)» …
Read More »بازنگری در ماهیت شخصیت حقوقی بنگاههای تجاری و آثار فقهی آن
هفتادمین نشست از سلسله نشستهای پژوهشگاه فقه نظام با همکاری مدرسه عالی حوزوی ولی امر علیه السلام در اردیبهشت ۱۴۰۲ برگزار شد. در این نشست حجتالاسلام مصطفی عبدالهی در موضوع «بازنگری در ماهیت شخصیت حقوقی بنگاههای تجاری و آثار فقهی آن» به ارائهی بحث پرداخت. ناقدین این نشست دکتر محمود حکمت نیا و حجتالاسلام قدیر علی شمس بودند. حجتالاسلام صفری …
Read More »لزوم وضع قانون برای مقابله با نظریهپردازان بیحجابی
استاد حوزه علمیه قم وظایف حکومت اسلامی در برخورد با بیحجابی به عنوان یک حرام سیاسی را تشریح و بر مقابله با نظریهپردازان بیحجابی به ویژه اگر روحانی باشند تأکید کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، بیحجابی و اشاعه آن موضوعی است که در ماههای اخیر به وسیله دشمنان اسلام و غافلان در حال پیگیری است؛ رهبر معظم انقلاب نیز چندی …
Read More »نقدی بر فهم عامیانه از نظریهی «الاسلام هو الحکومه»/ محمد قاسمی
اختصاصی شبکه اجتهاد: مطالبی در کمال شگفتی، از سوی برخی حوزویان و در نقد «نظریه الاسلام هو الحکومه» مطرح شده است! این نوع مواجهه با یک نظریه فقهی از سوی کسانی که داعیه فقاهت دارند، بیش از آنکه نقدی بر نظریه و صاحب نظریه باشد، وجاهت علمی ناقدین را مورد خدشه قرار میدهد. این وجیزه در پاسخ به منکرین حکومت …
Read More »ورود انگاره دولت ـ ملت مدرن، انگاره حکومت اسلامی را دچار اختلال کرده است
حجتالاسلام محمدتقی سبحانی معتقد است ورود انگاره دولت ـ ملت مدرن، تا حد زیادی انگاره حکومت اسلامی را دچار اختلال کرده است و فقه شیعه نتوانسته به صورت کامل، تفاوت چارچوبی و پارادایمیک دولت ـ ملت مدرن با حکومت اسلامی را ادراک کند، از اینرو تلاش کرده خلاء تئوریک و نظری خود در عرصه امتداد عینی و مدلهای اجرایی ولایت …
Read More »همه امکانات کشور باید در خدمت «مهار تورم» و «رشد تولید» قرار گیرد/ حجاب محدودیت شرعی و قانونی و کشف حجاب حرام شرعی و سیاسی است/ شکلگیری تحولات و نظم جهانی در جهت تضعیف جبهه دشمنان جمهوری اسلامی
حضرت آیتالله خامنهای، با تأکید بر ضرورت تمرکز همت و اراده همه مسئولان و دستگاهها در همه طول سال برای «مهار تورم و رشد تولید»، به بیان الزامات تحقق شعار سال و چند توصیه مهم اقتصادی دیگر پرداختند و گفتند: اگر به این الزامات عمل شود، نتایج آن در کاهش تورم و احساس آسایش نسبی مردم در آخر سال دیده …
Read More »مهمترین مشکل اقتصاد ما تصدّیگری دولتی است/ «مهار تورم» و «رشد تولید» کلید حل مشکلات اقتصادی/ برنامه تحول برای ایران قوی
بیشترین توجّه ما در دههی ۶۰ به این مسئله بود که کلید اقتصاد کشور را به دولت بسپریم؛ این به اقتصاد ما ضربه زد؛ این مربوط به خود ما است، ما خودمان کردیم. شاید مهمترین نقطهضعف اقتصاد ما تصدّیگری افراطی دولت است. وقتی که مردم از مدیریّت اقتصادی و فعّالیّت اقتصادی کنار میمانند، کارهای بزرگ، شرکتهای مهم، تولیدهای ثروتساز برای …
Read More »کارآمدی فتوای فقیه حاکم در نظام تقنین دولت اسلامی
عضو هئیت علمی پژوهشکده علوم اسلامی رضوی گفت: فتاوای صادره از فقیه حاکم به دلیل شرایط، موقعیت و گستره موضوعی مورد ابتلا در مقام فتوا نزدیکترین فتوا به مصالح عمومی و در نتیجه کارآمدترین در مقام عمل در نظام تقنین دولت اسلامی است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کرسی علمی «کارآمدی فتوای فقیه حاکم در نظام تقنین دولت اسلامی» با ارائه …
Read More »چهارمین همایش کتاب سال حکومت اسلامی، به روایت متن و تصویر
طی مراسمی در دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری در شهر قم از صاحبان آثار برگزیده و شایسته تقدیر چهارمین همایش کتاب سال حکومت اسلامی، تجلیل شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، مراسم اختتامیه چهارمین همایش کتاب سال حکومت اسلامی با تقدیر از اثرات برگزیده در مرکز تحقیقات علمی حکومت اسلامی برگزار شد. در این مراسم ابتدا حجتالاسلام والمسلمین امینرضا عابدینژاد، قائم مقام …
Read More »متولی تطبیق عناوین ثانویه در حکومت اسلامی
مدیر مؤسسه معنا معتقد است: مرحوم امام تشخیص موضوعات احکام را به دست مجلس شورای اسلامی (که هم نماینده عرف و هم از عرف هستند) میداند و دخالت فقیه را در آن جائز نمیداند و بحث «متولی تطبیق عناوین ثانویه در حکومت اسلامی» هم از بحثهای موضوع شناسی و محول به عرف است که البته در مبنای فقهی امام (ره) …
Read More »نگرانی مراجع تقلید از مسمومیت زنجیرهای دانشآموزان/ تاکید بر شناسایی علل و برخورد قاطع با مجرمان
مراجع تقلید در دیدار با فرمانده فراجا و وزیر آموزش و پرورش بر لزوم شناسایی علل حوادث مسمومیتها در مدارس و برخورد قاطعانه با عوامل احتمالی در این ماجراها تأکید کردند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در پی تکرار حوادث مسمومیت دانش آموزان در مدارس قم و برخی از شهرهای کشور و تقویت گمانهزنیها در خصوص دست داشتن عوامل انسانی در …
Read More »