حکومت و قانون

آیت‌الله اشرفی شاهرودی در بیانیه‌ای شدیداللحن، حمله رژیم صهیونی به ایران و جنایات اخیر این رژیم علیه مردم بی‌گناه را محکوم کرد و از وجدان‌های بیدار جهان خواست در برابر ظلم و تجاوز سکوت نکنند. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله مصطفی اشرفی شاهرودی (از شاگردان ارشد آیت‌الله خویی و امام خمینی) در بیانیه‌ای، با استناد به آیات قرآنی و آموزه‌های …

شبکه اجتهاد: در شرایطی که جمهوری اسلامی ایران طی سال‌های اخیر هدف حملات مستقیم و غیرمستقیم رژیم صهیونیستی قرار گرفته و خسارات جانی و مادی سنگینی متحمل شده است، نوع ادبیات و راهبرد دیپلماتیک در مواجهه با این تجاوزات اهمیتی دوچندان یافته است. تحلیل ادبیات فعلی دیپلماتیک در نشست اخیر دکتر عراقچی با سفرای کشورهای خارجی، موضع ایران مشروط به …

شبکه اجتهاد: مفهوم جهاد در اسلام به عنوان یکی از آموزه‌های بنیادین اسلام، در طول تاریخ دستخوش تحولات و تفسیرهای متنوعی شده است. در نگاه قرآن، جهاد در اصل به معنای تلاش و کوشش در راه خدا است که شامل ابعاد معنوی، فرهنگی، علمی، اقتصادی، …. و در مواقع لازم، دفاع نظامی می‌شود. اما در عمل و در تاریخ، این …

استاد درس خارج حوزه علمیّه مشهد بر این باور است که ورود فقه به عرصه حکمرانی، بیش از آنکه نیازمند استنباط احکام جدید باشد، محتاج بازاندیشی در مبانی معرفتی، روش‌ها و قواعدی است که بتواند فقه را از ساحت نظری به میدان عمل رهنمون سازد. این مهم، بدون تفکیک دقیق میان «فقه سیاست»، «فقه حکومت» و «فقه حکمرانی» و درک …

شبکه اجتهاد: متاسفانه احساس می‌‌شود که در یک فرایند انقباضی مفهوم مردم ضیق‌تر و انقباضی‌تر شده است، به نحوی که در نگاه برخی مردم فقط مسلمین بلکه محدودتر فقط مومنین بلکه محدودتر فقط متشرعین و بلکه محدودتر فقط مقلدین یک قرائت خاص هستند حال آنکه مردم فراتر از اینهاست. این فرایند انقباضی به ذیل است: ۱. از مردم به مسلمین: …

شبکه اجتهاد: در تاریخ معاصر ایران، نهاد ولایت فقیه نه‌ تنها یک رکن سیاسی و دینی، بلکه محور ثبات، هدایت و انسجام ملی در سخت‌ ترین شرایط بوده است. این جایگاه رفیع، با تکیه بر مشروعیت الهی و مردمی، و هوشی سرشار و کم بدیل؛ توانسته است ایران را در برابر طوفان‌‌های سیاسی، امنیتی و نظامی حفظ کرده و آن …

اختصاصی شبکه اجتهاد: فقه شیعه، به‌عنوان نظامی جامع از معارف عملی اسلام، هرگاه با بحران‌های تمدنی روبه‌رو شده، توانسته است از دل خطر، امکان خلق راهبرد و نجات بیافریند. از فتوای جهاد میرزای شیرازی در مواجهه با استعمار اقتصادی گرفته تا نقش مراجع در مشروطه، نهضت ملی نفت و انقلاب اسلامی، تاریخ گواهی می‌دهد که نهاد فقاهت در لحظات خطیر، …

در پی حمله ناجوانمردانه رژیم صهیونیستی به خاک ایران و شهادت جمعی از فرزندان این مرز و بوم، مراجع عظام تقلید با صدور پیام‌هایی، ضمن محکومیت این اقدام تروریستی، خواستار انتقام سخت و پشیمان‌کننده از عاملان این جنایت شدند. این بیانیه‌ها، بار دیگر بر ضرورت وحدت ملی و هوشیاری در برابر توطئه‌های دشمنان تأکید کردند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، در …

در حملات دشمن، تنی چند از فرماندهان و دانشمندان به شهادت رسیدند. جانشینان و همکاران آنان بی‌درنگ وظائف خود را پی خواهند گرفت انشاء‌الله. رژیم صهیونی با این جنایت، برای خود سرنوشت تلخ و دردناکی تدارک دید و آن را قطعاً دریافت خواهد کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، اقدام تجاوزکارانه و ماجراجویانه رژیم صهیونی در بامداد جمعه ۲۳ خردادماه در …

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای صبح امروز در دیدار نمایندگان مجلس، با اشاره به «بایدها» و «نبایدها»ی نمایندگی، ابتدا ۶ نکته‌ کلّی را درباره‌ رفتار و گفتار نمایندگان برشمردند و سپس در ادامه، به ۵ مسئله‌ مصداقی در حوزه‌ کارکردهای تقنینی و نظارتی مجلس اشاره کردند که رعایت آن‌ها برای تحقق اهداف کلان کشور ضروری است. به گزارش شبکه اجتهاد، رهبر معظم …

شبکه اجتهاد: اگر قتل خانم الهه حسین‌نژاد توسطه بهمن فرزانه را افساد فی الارض ندانیم و نخواهیم آن را از مصادیق عناوین مجرمانه‌ای همچون آدم‌ربایی محسوب داریم و تنها راه اعدام قاتل را قصاص وی بدانیم این سوال پدید می‌آید که با توجه به این که بر اساس فقه و قانون در فرضی که زنی توسط مردی به قتل برسد …

استاد احمد مبلغی از برگزاری پنجمین کنفرانس بین المللی فقه و قانون با عنوان «فقه، قانون و هوش مصنوعی» از سوی مرکز تحقیقات اسلامی مجلس خبر داد و گفت: این کنفرانس با تمرکز بر پیوند میان فقه و قانون و تحلیل پیامدهای پیچیده و چندسویه هوش مصنوعی در عرصه قانون‌گذاری، به بررسی نقش این فناوری در خلق و پیشنهاد هوشمندانه …

اختصاصی شبکه اجتهاد: آنچه از فقه حکومتی امام راحل برمی‌آید، این است که احکام تابع مصالح و مفاسدی است که فقیه آن را ادراک می‌کند و احکام متلقّی به فهم فقیه از مصالح و مقتضیات زمانی و مکانی است. اگر فهم فقیه از مصالح آنی و زمانی را ملاک خود قرار دهیم، که البته این فهم نیز بدون ضابطه و …

اختصاصی شبکه اجتهاد: در سال‌های اخیر، تلاش‌هایی برای ارتقاء فقه از سطح احکام فردی و عبادی به سطح سیاست‌گذاری عمومی و طراحی ساختارهای اجتماعی صورت گرفته است؛ تلاشی که از آن با عنوان فقه نظام‌ساز یا فقه حکمرانی یاد می‌شود. یکی از چهره‌های شاخص این حوزه، استاد عبدالحسین خسروپناه است که دیدگاه او درباره «فقه حکمرانی» واجد نوآوری‌هایی قابل توجه، …

شبکه اجتهاد: در عصر رسانه‌ای کنونی که یک «کلیک» می‌تواند مصالح امت اسلامی را زیر و رو کند، هر اقدام دینی، به‌ویژه در بستر جهانی حج، نیازمند سنجش دقیق فقهی، سیاسی و تمدنی است. بازداشت حجت‌الاسلام قاسمیان پس از انتشار ویدیویی انتقادی در مکه، تنها یک حادثه شخصی یا سیاسی نیست؛ بلکه آزمایشی تمام‌عیار برای نظام تحلیل ما در فقه …

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی تأکید کرد که برای تحقق فقه حکمرانی، نیازمند روش‌شناسی خاصی هستیم که فراتر از اجتهاد متعارف – برای کشف حکم مطلوب- است. این روش‌شناسی باید به شناخت «انسان محقق» – وضع موجود- بپردازد که در علوم انسانی غربی برای تغییر انسان به کار می‌رود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، استاد عبدالحسین خسروپناه در مدرسه «فقه حکمرانی» …

شبکه اجتهاد: اینکه سعودی -به تعبیر امام خمینی (ره)- اسلام سفیانی است و “بتهایی خطرناک تر از لات و هبل در چهره فریبی نو برپاست” و “حرم، حرم است اما نه برای ناس که برای آمریکا”؛ درست! اینکه بین اسلام انقلابی ما با اسلام آمریکاییِ عربستان از حج ابراهیمی تا مواجهه با مظلومین فلسطین تا نفی سبیل استکبار بر ثروت …

وقتی نجف سخن می‌گوید، صدایش از گلوی مردی برمی‌خیزد که هم فقیه است و هم مبارز؛ هم سنت را می‌فهمد و هم زمانه را. «صدای نجف؛ زندگی و اندیشه علامه سید محمد بحرالعلوم» تازه‌ترین اثر دکتر عبدالوهاب فراتی، روایتی است از عالمی که تاریخ نجف در قرن اخیر را نه‌فقط زیسته، که ساخته است. این کتاب، شرح یک زندگی نیست؛ …

شبکه اجتهاد: «ایران رو به تباهی و فساد می‌رود و باید در ایران برای مبارزه با فساد، حوزه‌ای به وجود آید.»[۱] این جمله شیخ عبدالکریم حائری، موسس حوزه علمیه قم است. او در پاسخ دعوتی که شیخ محمدتقی شیرازی از او برای رفتن به عتبات به‌عمل آورد، و در توضیح چرایی ماندنش در ایران، این جمله را نوشته بود. سال‌ها …

استاد مهدی هادوی تهرانی، با تأکید بر اهمیت بازنگری قانون مدنی در پرتو دستاوردهای نوین فقهی، خواستار توجه نهاد وکالت به مبانی شرعی و مسئولیت الهی شد و ضمن هشدار نسبت به وکالت‌هایی که آگاهانه بر ادعای باطل استوارند، استقلال وکیل و عدالت اثباتی در نظام قضایی را از ارکان سلامت حقوقی کشور برشمرد. به گزارش شبکه اجتهاد، استاد مهدی …

آیت‌الله سید حسن مرتضوی شاهرودی، استاد خارج حوزه علمیه خراسان، با تأکید بر تقدم فقه بر قانون، به مسئولیت شرعی سنگین قانون‌گذاران در نظام اسلامی، اشاره کرد و گفت: پیش از نگارش هر قانون، باید نظر شرع احراز شده باشد؛ زیرا تقنین بدون پشتوانه اجتهادی، در معرض رد شورای نگهبان و لغزش‌های فقهی خواهد بود. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله …

شبکه اجتهاد: حضرت آیت‌الله سید ابوالقاسم خویی از مراجع و بزرگان حوزه علمیه نجف اشرف، ازجمله اعاظمی هستند که دارای مکتب فقهی می‌باشند. نص گرایی، متن محوری، اصل قدرمتیقن، اصل عدم نفوذ کسی در حق دیگری و عدم توجه شهرت و آرای علمای سلف، ازجمله مبانی آرای فقهی ایشان به شمار می‌رود؛ اما علاوه بر مبانی فقهی ایشان، قرائنی وجود …

کتاب «ضمانت از دین آینده» نوشته حجت‌الاسلام والمسلمین  محمد صالحی مازندرانی در گروه مسائل فقهی و حقوقی پژوهشکده فقه و حقوق پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی تهیه و منتشرگردید. به گزارش شبکه اجتهاد، به موجب ماده ۶۹۱ ق.م «ضمان دینی که هنوز سبب آن ایجاد نشده است باطل است». حقوقدانان به تبعیت از فقیهان در تفسیر آن به تکاپو افتادند …

شبکه اجتهاد: وقتی صحبت از «ولایت فقیه» می‌شود، اغلب ذهن‌ها ناخودآگاه به قم، انقلاب اسلامی، و امام خمینی(ره) می‌رود. اما واقعیت این است که ریشه‌های این نظریه، عمیق‌تر از آن است که تنها در قرن معاصر یا حوزه قم جست‌وجو شود. در قلب حوزه نجف، فقیهانی می‌زیسته‌اند که با صراحت، از ولایت مطلقه فقیه دفاع کرده‌اند. آیت‌ﷲ شیخ حسن جواهری، …

در حالی‌که گفتمان غربی حقوق بشر با چالش‌های بنیادین مواجه شده و ناکارآمدی آن در حفظ کرامت انسانی مشهود است، ایران با برگزاری نخستین همایش بین‌المللی «حقوق بشر در رهیافت شرقی»، میزبان ۵۰ اندیشمند از ۲۶ کشور جهان خواهد بود تا در مسیری نو، قرائتی الهی، عقلانی و اخلاق‌محور از حقوق بشر را بازتعریف کند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، نخستین …

در نخستین دیدار سال جدید با سران قوا، رهبر معظم انقلاب با تأکید بر اینکه «تصمیم‌گیری کافی نیست»، مهم‌ترین حلقه مفقوده در مسیر پیشرفت کشور را نبودِ پیگیری دانستند و با اشاره به مسائلی چون مصرف افسارگسیخته انرژی، عدالت آموزشی و وضعیت معیشتی طبقات ضعیف، خواستار پیگیری عملیاتی و مستمرِ تصمیمات شدند و هشدار دادند که گره زدن امور کشور …

شبکه اجتهاد: بنا دارم گوشه‌ای از بحث‌های امام موسی صدر را با توجه به تجاوزات رژیم صهیونیستی به لبنان پس از عملیات توفان الاقصی و حمایت حزب‌الله از مردم غزه بررسی کنم که ایشان چه مواجهه‌ای با پدیده‌ای مثل اسرائیل داشته است. اگر اندیشمندی واجد یک منظومه فکری باشد، این منظومه فکری می‌تواند در قالب یک طرح تمدنی ارائه شود. …

در حالی که کشورهای جهان با سرعت در حال قانون‌گذاری در حوزه هوش مصنوعی هستند، مرکز تحقیقات اسلامی مجلس با برگزاری پنجمین کنفرانس بین‌المللی «فقه، قانون و هوش مصنوعی» در پاییز ۱۴۰۴، به دنبال ترسیم نقش فقه و تقنین اسلامی در مواجهه با این فناوری نوظهور است. به گفته رئیس مرکز تحقیقات اسلامی مجلس، این رویداد علمی با هدف همگرایی …

اختصاصی شبکه اجتهاد: در میان غبار فراموشی اسناد تاریخی، کشف تازه‌ای در دل آثار فقهی شاگرد برجسته میرزای شیرازی، آیت‌الله سید محمدباقر درچه‌ای، پرده از واقعیتی مهم برمی‌دارد: اعتقاد میرزای شیرازی به ولایت مطلقه فقیه، نه تنها در قالب حکم تحریم تنباکو که در دل مباحث علمی‌اش نیز قابل اثبات است. گزارشی که پیش‌روی شماست، از خلال رمزگشایی دقیق از …

آیت‌الله جوادی آملی با هشدار نسبت به خطر نفس‌پرستی و خودخواهی، اظهار داشت: اگر خودخواهی نباشد، همه چیز با مشورت حل می‌شود. البته مشورت نباید محدود به هم‌فکران باشد؛ بلکه با مخالفان هم باید گفت‌وگو کرد. این همان سنت اسلامی و سیره پیامبر گرامی اسلام(ص) است. به گزارش شبکه اجتهاد، اعضای شورای اسلامی شهر قم صبح امروز با حضور در …