حکومت و قانون

برای درک بهتر از سهم عربستان در افزایش تنش مذهبی می‌توان نگاهی به هزینه‌های سنگین این کشور در مناطق مختلف جهان انداخت. علاوه بر درصدی از فروش نفت، وهابیون عربستانی با سرمایه‌ای برابر با ۶ درصد سود ناخالص ملی خود و گاهی به ۷٫۷ درصد از آن، به نشر تفکرات تنش‌زای خود در ۷۰ کشور جهان پرداخته است. به گزارش شبکه اجتهاد، چندی پیش طی مراسمی از کتاب «افراط‌گرایی چالش‌ها و راهکارها» که به همت مؤسسه مطالعاتی صراط مبین منتشر شده‌ بود، توسط دستیار ویژه رئیس جمهور در امور اقوام و اقلیت‌های دینی و مذهبی رونمایی شد. به همین بهانه …

رهبر معظم انقلاب اسلامی در در دیدار برهم صالح رئیس‌جمهور عراق، ضرورت حفظ و تقویت ارتباط با مرجعیت را بسیار مهم خواندند و گفتند: ارتباط با مرجعیت، در مراحل و مقاطع مختلف، کارساز و گره‌گشا خواهد بود. به گزارش شبکه اجتهاد، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار برهم صالح رئیس‌جمهور عراق و هیئت همراه، با ابراز خرسندی از برگزاری موفقیت‌آمیز انتخابات پارلمانی در عراق و انتخاب رئیس‌جمهور و نخست‌وزیر و مسئولان دیگر و ایجاد ثبات و استقرار، تأکید کردند: راه غلبه بر مشکلات و مقابله با توطئه‌های بدخواهان، حفظ اتحاد ملی در عراق، شناخت صحیح دوست و …

یکی از مباحثی که در سال‌های اخیر درباره الزامات حکومت اسلامی بر سر زبان‌ها افتاده، دوگانه «حقیقت و مصلحت» است. حجت‌الاسلام دکتر حسین سوزنچی، هفته گذشته در یک سخنرانی در هیأت ثارالله همدان، این موضوع را از منظر تاریخی و کلامی بررسی کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر حسین سوزنچی دانشیار دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام در ابتدای سخنان خود با اشاره به اینکه موضوع بحث را از یک روایت نبوی گرفته است گفت: «الحسن و الحسین امامان، قاما او قعدا». حسن و حسین امامند، چه قیام کنند چه بنشینند. غالباً تصور شیعه از امام، امام قائم است. اما …

معاون اول دستگاه قضا درباره بخشنامه رئیس قوه قضاییه درباره جلوگیری از محکومیت زندانیان مهریه گفت: این بخشنامه برخلاف سوالتان برای جلوگیری از محکومیت نیست. من این موضوع را قبلا هم گفته‌ام و توضیح داده‌ام. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین غلامحسین محسنی اژه‌ای سخنگوی قوه قضاییه درباره ضوابط پرداخت مهریه توضیح داد: اگر کسی به پرداخت مالی محکوم شد و این فرد مالی نداشت که بدهی خود را پرداخت کند، مثلا محکومیت درباره پرداخت مهریه داشت، اگر قبلا محکوم می‌شد و شاکی درخواست می‌کرد، ابتدا به زندان می‌رفت و در آنجا اگر درخواست اعسار می‌کرد، به درخواستش رسیدگی می‌شد …

رئیس قوه قضائیه با تاکید بر ضرورت استفاده حداکثری قضات از ظرفیت‌های قانونی مربوط به مجازات‌های جایگزین حبس و سایر تاسیسات قانونی منجر به کاهش جمعیت زندان‌ها گفت: احکام زندان باید در چارچوب قانونی و در حدّ ضرورت و برای حفظ امنیت جامعه و امنیت کشور باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله صادق آملی لاریجانی در جلسه مسئولان عالی قضایی، با اشاره به ظرفیت‌های قانونی مربوط به مجازات‌های جایگزین حبس که در قالب یک بخشنامه نیز به قضات ابلاغ شده است، این قبیل مجازات‌ها و سایر تاسیسات قانونی منجر به کاهش جمعیت کیفری نظیر آزادی مشروط و تخفیف مجازات‌ها را …

اختصاصی شبکه اجتهاد: از دیرباز، ظلم، استبداد و سوء استفاده از قدرت، با نظام‌های سیاسی ظالم و جائر قرین بوده و حاکمان نامشروع همیشه درصدد بودند با بسط سلطه و قدرت خود بر مردم، به امیال خویش دست یافته و با سوء استفاده از قدرت و امکاناتی که در اختیار دارند، بر قدرت و ثروت خویش بیافزایند. چه آن که اگر قدرت در دست افرادی قرار بگیرد که از اخلاق و وجدان برخوردار نباشند، این قدرت و امکانات، آنان را به سوء استفاده، فساد و استبداد و تکاثر متمایل می‌نماید و از یک سو هر چه این امکانات و قدرت …

به همت موسسه مطالعات و تحقیقات اسلامی فتوح اندیشه (دفتر اصفهان) دوره آموزشی «فقه دولت اسلامی» (ویژه طلاب سطح دو، سه و چهار) با حضور اساتید مطرح حوزه علمیه قم برگزار می‌شود. به گزارش شبکه اجتهاد، طلوع انقلاب اسلامی، مسئولیت بزرگی را بر دوش حوزه‌های علمیه نهاده که نه تنها در عقبه تاریخ اسلام بی‌سابقه است، بلکه در آینده نیز سرنوشت تشیع را مشخص کرده و موجب قضاوت آیندگان خواهد بود. فرصت بی‌نظیری که امروزه حوزه‌های علمیه پیدا کرده‌اند، اگر در جهت آرمان‌های انقلاب اسلامی و شکوفایی تمدن نوین اسلامی استفاده نشود، لطمه سنگینی به فرهنگ اسلامی وارد خواهد آمد. …

کتاب قرارهای تأمین در فقه و اسناد بین المللی (با تأکید بر نظر امام خمینی(ره)) تألیف دکتر زهرا یوسفی، در آبان ماه ۱۳۹۷ توسط پژوهشکده امام خمینی(ره) و انقلاب اسلامی منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، این کتاب از دو بخش تشکیل شده است: در بخش اول که تحت عنوان کلیات می‌باشد به سه فصل تقسیم می‌شود: در فصل اول که شامل دو مبحث می‌باشد و در هر مبحث به بررسی مفاهیم واژگان کلیدی چون قرارهای تأمین، سند بین‌المللی پرداخته و در فصل دوم به بررسی تاریخچه قرارهای تأمین و در فصل سوم انواع قرارهای تأمین تحت دو مبحث که …

شناسایی اندیشه و سیره سیاسی هر فرد، علاوه بر آنکه نمایانگر باورها و نقش آفرینی آنها در تعیین رفتار سیاسی است، نشانگر درک درست وی از ساختار سیاسی جامعه نیز هست. اهمیت این موضوع، زمانی دوچندان است که یک شخص با توجه به جایگاه علمی، معنوی و اجتماعی، و جریان‌های فکری و سیاسی عصر خویش، به تحلیل ساختار سیاسی پرداخته و متناسب با آن با تکیه بر اصول اعتقادی خویش، به ارائه رفتار متناسب با وضعیت سیاسی بپردازد. امام رضا(ع) با توجه به وضعیت ویژه حاکمیت بنی عباس و تلاش آنان در کنترل رفتار سیاسی شیعیان و ائمه اطهار(ع) سلوک …

بعد از درگذشت خلیفه اول، با روش غیردموکراتیک‌تر خلیفه دوم به حکومت می‌رسد. او با رسیدن به حکومت برای دفع برخی تهدیدها از دولت مستقر اسلامی، ساز و کار جدیدی را در فرآیند تقسیم غنایم اجرایی می‌کند که نه در سنت پیامبر سابقه‌ای داشت و نه حتی در رویه خلیفه اول قرینه‌ای برای آن وجود داشت. ساز و کاری که در ادامه به فسادی سیستماتیک تبدیل می‌شود و به آغاز نارضایتی‌های عمومی می‌انجامد؛ نارضایتی‌هایی که در یک فرآیند به‌شدت پیچیده به قتل خلیفه دوم منجر می‌شود. این نارضایتی‌ها کم‌کم باعث می‌شود تا توجه بخشی از جامعه معطوف به مهم‌ترین وارث …

عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق(ع): آنچه در مناظره می‌تواند باعث نتیجه‌بخشی باشد، توجه به اصول مشترک بین ادیان است. امام رضا(ع) هم، در مناظره‌هایشان بر این نکته توجه داشتند. همچنان که در مناظره با اهل کتاب مباحثی چون توحید، پیامبران الهی و نزول کتاب‌های آسمانی مطرح می‌شد و با استناد به همین امور، حقانیت آن اثبات می‌شد. به گزارش شبکه اجتهاد، متن زیر یادداشتی از دکتر عباس مصلایی پور، عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق(ع) در مورد اصول مناظره و آزاداندیشی در سیره امام رضا (ع) است که در ادامه می‌خوانید؛ امام رضا(ع) برای حفاظت از حریم دین و …

شبکه اجتهاد: در سال‌های اخیر افرادی تلاش می‌کنند تا هرمناسبتی در تشیع را به تقابل مذهبی بکشانند. با این رویکرد چندسالی است عده‌ای موضوع مسموم و شهید شدن پیامبر اکرم(ص) به دست بعضی از زنان‌شان را مطرح کرده و مطالبی را دراین باره منتشر می‌کنند. در ادامه نقدی بر این مطالب خواهیم داشت: ۱– در تفسیر عیاشی روایتی به این مضمون آمده است که عایشه و حفصه به پیامبر(ص) سم خورانده و آن دوعامل شهادت پیامبر(ص) بودند (تفسیر العیاشی، ج‏۱، ص۲۰۰.) این روایت مرسل بوده و سند ندارد، پس روایتی ضعیف و نامعتبر به شمار می‌آید. منبع آن نیز منحصر …

علامه سید جعفر مرتضی عاملی می‌گوید: دغدغه من برای درک بهتر از شرایط دوران حیات سیاسی امام رضا(ع) موجب شد تا به دنبال کشف حقیقت جریان‌های روشنفکری شیعه باشم و نهایتا کتاب «حیات سیاسی امام هشتم(ع)» تألیف شد. شبکه اجتهاد: وقایع و رخدادهای زندگی ائمه از آن جهت برای ما اهمیت دارد که تحلیل آن می‌تواند ما را در یافتن  مسیر صحیح راهنمایی کند. یکی از این وقایعی که در این گفت و گو سعی شده است از زاویه جدیدی به آن نگریسته شود ماجرای سؤال برانگیز حضور امام رضا در دستگاه خلیفه‌ای است که امام او را از نظر …

شبکه اجتهاد: مرحوم کلینی در اصول کافی که یکی از آثار حدیثی ماندگار شیعی و از منابع اصیل مورد رجوع و توجه بوده است جریانی را به نقل از امام صادق علیه السلام روایت می‌کنند که ایشان فرموده‌اند پیامبر اسلام در اواخر عمرشان آن گاه که خبر رحلت شان را می‌شنوند مردم را در مسجد جمع می‌کنند و چند توصیه را به عنوان آخرین دغدغه‌های خویش با مردم مطرح می‌کننند دغدغه‌هایی که همه از جنس توصیه‌های بازدارنده و کنترلی نسبت به حاکمان مسلمان و دولت‌های دینی هستند.  امام صادق (ع) می‌فرمایند این سخنان آخرین سخنان آن حضرت در جمع مسلمانان …

شبکه اجتهاد: صلح امام حسن علیه السلام واکنش‌های گوناگونی را به دنبال داشت. در این بین، واکنش ناهمدلانه برخی از شیعیان همچنان شایسته بررسی و بازخوانی است. مراد از واکنش منفی شیعیان نسبت به این اقدام، این است که عده‌‌ای به تندی و حتی پرخاشگرانه صلح را برنتافتند و از تصمیم امام علیه السلام انتقاد کردند. فهم چرایی این موضع تند شیعیان در گروی بررسی تمامی گزاره‌های تاریخی مرتبط با آن است. در اینجا به عنوان نمونه، روایات نُه‌گانه (و روایات ذیل روایت نهم) مرحوم مجلسی در باب هجدهم از ابواب مربوط به زندگی امام حسن علیه السلام در جلد …

شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام والمسلمین داود فیرحی از اساتید مطرح اندیشه سیاسی و مولف کتاب‌هایی از جمله قدرت، دانش و مشروعیت در اسلام، نظام سیاسی و دولت در اسلام، دین و دولت در عصر مدرن، فقه و سیاست در ایران معاصر، آستانه تجدد، فقه و حکمرانی حزبی است. متن پیش رو حاصل گفتاری از وی در مورد «نسبت فقه و سیاست» است. نسبت فقه و سیاست بیش از هر مقوله فقاهتی دیگری، قابل تقسیم به دوران قدیم و جدید است. به همین دلیل برخلاف فقه عبادات در حوزه سیاست کمتر بتوان به ادبیات و منابع تولیدی دوره‌‌های پیشین ارجاع و استناد …

شبکه اجتهاد: حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر مهراب صادق‌نیا استاد دانشگاه ادیان و مذاهب در یادداشتی به ابعاد نامه ‌آیت‌الله مصطفی محقق داماد به پاپ فرانسیس پرداخته و آورده است: روز گذشته آیت‌الله دکتر محقق داماد به زبان فارسی نامه‌ای به پاپ فرانسیس، رهبر کاتولیک‌های جهان نوشته و از ایشان خواسته‌اند که در مسئله‌ی تحریم‌های ظالمانه‌ی آمریکا علیه ایران مداخله کرده و ارشادات لازم را مبذول دارند. پاپ فرانسیس احتمالاً این نامه را که با ادبیاتی حقوقی-الاهیاتی و تا اندازه‌ای مستند به کتاب مقدس مسیحی نوشته شده است، بخواند و خوش‌حال شود که یکی از معلّمین دینی از ایران در این شرایط …

استاد سید مصطفی محقق داماد در نامه سرگشاده‌ای به پاپ فرانسیس از او درخواست کرد تا ترامپ را به عنوان رئیس یک کشور بزرگ مسیحی مورد ارشاد قرار دهد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله سید مصطفی محقق داماد در نامه سرگشاده‌ای به پاپ که متن آن امروز منتشر شده است از او درخواست کرد تا ترامپ را به عنوان رئیس یک کشور بزرگ مسیحی مورد ارشاد قرار دهد. متن نامه بدین شرح است: باسمه تعالی حضرت عالیجناب  پاپ فرانسیس تا آنجا که ما از تعلیمات حضرت مسیح(س)، پیامبر بزرگ خداوند اطلاع داریم مسیحیت با خدمت به انسانها آمیخته است. بنابراین …

عضو هیات علمی دانشگاه تهران با بیان این که آیت‌الله عمید زنجانی زمینه استقرار دولت مدرن بر بستر دین را تبیین کرد، گفت: آیت‌الله عمید زنجانی در آثار و کلاس های خود در حقیقت به ترمیم قوه مقننه پرداخت و ماهیت عملکردی این قوه را با ادبیات حقوق دینی تبیین کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر محمدجواد ارسطا در آیین نکوداشت مقام علمی آیت‌الله عباسعلی عمید زنجانی که در مقبره شهید مفتح واقع در صحن امام رضا(ع) حرم مطهر بانوی کریمه اهل بیت(ع) برگزار شد، آیت‌الله عمید زنجانی را استاد برجسته حقوق اسلامی و فقه سیاسی خواند و …

شبکه اجتهاد: آیت‌الله سید‌موسی شبیری‌زنجانی، مرجعی است که با رایزنی‌ها و چانه‌زنی‌های پشت‌پرده‌اش مشهور است. البته او از قبل انقلاب نیز فعالیت‌های سیاسی‌اش را در خفا انجام می‌داد. حال سفر اخیرش به تهران و انتشار عکسی از او با سران اصلاحات خبرساز شده است و آیت‌الله یزدی رییس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم نیز با انتشار نامه‌ای سرگشاده انتقاداتی را به این دیدار مطرح کرده است. جا پای پدر آیت‌الله سال‌هاست به‌جای پدر، نماز جماعت مغرب و عشا در حرم فاطمه معصومه(س) و نماز ظهر و عصر در مدرسه فیضیه قم را برگزار می‌کند. هر چند که شهرت چندانی در …

دومین پیش‌همایش بین‌المللی «تحولات حقوق کیفری کشورهای اسلامی در پرتو تعامل شرع و حقوق» با عنوان «دوگانه شرع و قانون در حقوق کیفری ایران» هفته گذشته با سخنرانی حجت‌الاسلام‌ والمسلمین داود فیرحی، حجت‌الاسلام‌ والمسملین رحیم نوبهار و دکتر محسن برهانی در دانشگاه تهران برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام‌ داود فیرحی، عضو هیئت علمی دانشگاه تهران، به عنوان سخنران اول در موضوع «تبارشناسی رابطه قانون و شرع در ایران معاصر» به ایراد سخنرانی پرداخت و اظهار کرد: از لحاظ تبارشناسی با قانون به معنای جدید آن پس از جنگ‌های ایران و روس در دوره قاجار آشنا شدیم که چیزی …

اعطای حق رای به زنان یکی از حوزه‌های چالش‌برانگیز فقه شیعه در دوره‌ی متاخر بوده و به رغم فرازونشیب‌های متعدد، در دوران کنونی به رسمیت شناخته شده است. شبکه اجتهاد: به لحاظ دیدگاه فقهی از آنجا که رای دادن نوعی قضاوت کردن تلقی شده و بسیاری از فقهای شیعه قضاوت زنان را صحیح نمی‌دانند، به طور سنتی، مراجع و فقهای شیعه مخالف با اعطای حق رای به زنان بوده‌اند. در سده‌ی اخیر و با ورود نظام انتخاباتی به کشورهای اسلامی، به تدریج مساله‌ی اعطای حق رای به زنان نیز مطرح شد. مطابق گزارش‌های تاریخی، سابقه‌ی طرح لزوم اعطای حق رای …

آیت‌الله نوری همدانی خواستار تسریع در رسیدگی به پرونده‌ها شد و گفت: سرعت در احقاق حق یکی از موضوعات بسیار مهم است و قوه قضائیه باید به این موضوع توجه داشته باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله حسین نوری همدانی در دیدار ‌حجت‌الاسلام والمسلمین حمید شهریاری معاون رئیس قوه قضائیه گفت: در تاریخ قضاوت همیشه در دست علما بود اما با روی کار آمدن رضا خان قضاوت را از دست علما گرفتند و رضاخان ضربه بسیاری به اسلام وارد کرد که از جمله‌ می‌توان به قبضه کردن منبر و محراب ،کشف حجاب و یا قدغن کردن برگزاری مراسم عزاداری اشاره …

اگر قانون گذار گفته است؛ عکس برداری ممنوع است فیلم برداری نیز به طریق اولی ممنوع‌‌ می‌باشد و این نیاز به تامل ندارد و از ظهور لفظ همه این معنی را‌‌ می‌فهمند و قاضی در فهم این مساله ممتاز از عرف نیست، ولی اگر طوری باشد که گویا قاضی در سمت قانون گذار قرار بگیرد و با عقلش استنباط کند و اولویت را بفهمد این را‌‌ نمی‌توان در قوانین تسری داد و در مقام قضاوت به کار برد. به گزارش شبکه اجتهاد، کرسی علمی با عنوان «بررسی میزان اعتبارمفهوم موافق در قوانین کیفری» با سخنرانی حجج اسلام سعید شریعتی و …

شبکه اجتهاد: نویسنده در مقاله‌ای با عنوان «الحاق به پالرمو و CFT از منظر فقهی» مطالبی را به رشته تحریر درآورد که در سایت مباحثات منتشر شد. پس از انتشار این مقاله، یکی از عزیزان مطلبی را با عنوان «رد FATF براساس قاعده «نفی سبیل»؟ یا تأیید آن براساس قاعده «لاضرر»؟» در سایت مذکور منتشر کرد که ظاهرا پاسخی به مقاله نویسنده در بررسی فقهی الحاق به CFT و پالرمو بود. نویسنده با توجه به این نکته و همچنین حساسیت بحث، بر آن شد تا نقد مختصری را نسبت به یادداشت وارده داشته باشد. ۱- تفاوت FATF و CFT نویسنده …

در امور فردی فتوامحوری مشکلی ایجاد نمی‌کند اما وقتی روابط میان فردی شود، اینجا نمی‌توان فتوامحور بود و اگر فتوای مراجع متفاوت شود دچار تضاد می‌شود، بنابراین نظام فقهی باید به نظام حقوقی تغییر پیدا کند و چون حقوق ما برخاسته از فقه است باید بین این دو ارتباط ایجاد کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، ‌حجت‌الاسلام دکتر فرج‌الله هدایت نیا، عضو هیأت علمی گروه فقه و حقوق پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در هشتمین نشست از سلسله ‌نشست‌های زن غربی با موضوع «زن غربی و ساختارهای حقوقی» گروه مطالعات اسلامی زنان جامعه‌الزهرا(س) اظهار داشت: دو نظام حقوقی متفاوت از جمله …

حجت‌الاسلام زیبایی‌نژاد گفت: اگر قرار باشد عرف مصلحت را تشخیص دهد که حکومت اسلامی به سمت عرفی شدن‌‌ می‌رود. بنابراین مصلحت باید در نظام شریعت باشد. البته مصلحت عرفیه در صورت هماهنگی با جهت گیری‌‌های دین مبنا‌‌ می‌شود. یعنی مخالفت صریح با احکام روشن دین نداشته باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، ‌حجت‌الاسلام والمسلمین محمدرضا زیبایی نژاد، رییس مرکز تحقیقات زن و خانواده در جلسه درس خارج فقه نظام‌های اسلامی که از سوی دبیرخانه مفتاح برگزار شد، فعالیت‌‌های حکومت‌‌ها را این گونه تشریح کرد: عزل و نصب یکی از کارهای حاکمیت است، یعنی کسی را وزیر، وکیل و…‌‌ می‌کند. عزل و …

شریف لک‌زایی در نشست «بررسی شیوه نهادسازی امام موسی صدر» تصریح کرد: آنچه امام موسی صدر پیگیری کرده و در واقع می‌خواهد کار ناتمام سیدجمال‌الدین اسدآبادی را تمام کند، همین تشکل است و به همین دلیل آن را واجب عینی معرفی می‌کند؛ مسیر امام مسیر گفت‌وگو، تجمیع آرا و اجماع است و اینکه براساس هدف مطلوب طی طریق کند. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست «بررسی شیوه نهادسازی و مدیریت تشکیلاتی امام موسی صدر» با سخنرانی شریف لکزایی، عضو هیئت‌علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی و استادیار پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی و مجتبی احمدی، جامعه‌شناس و امام موسی‌صدر پژوه …

محقق نائینی در اثر مهم «تنبیه الامه و تنزیه المله» ضمن اشاره به علل عقب‌ماندگی مسلمانان، به تعریف دو نوع نظام سیاسی می‌پردازد و تعریف خود از مبانی حکومت اسلامی را تبیین می‌کند. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب «تنبیه الامه و تنزیه المله» اثری است که به قلم میرزا محمدحسین نائینی از مراجع تقلید شیعه قرن چهاردهم هجری در نجف اشرف نوشته شده است. انگیزه نائینی از نگارش این اثر، دفاع از مبانی حکومت مشروطه و نقد و نفی نظام استبدادی، شاهنشاهی و به تعبیر خود او «ملوکانه» بوده است. در این اثر، مطالب مهمی در خصوص شیوه حکومت‌داری و …

حجت‌الاسلام زیبایی نژاد، دلایل نگاه اشتباه برخی به فقه حاکمیتی و فقه راهبری و عدم توانایی در تشریح آن را این گونه تبیین کرد: گاهی اشکال از ناحیه موضوع شناسی است. گاهی اشکال از ناحیه فهم غلط شرایط حکم است و گاهی اشکال از ناحیه متد استنباط است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین محمدرضا زیبایی نژاد، رییس مرکز تحقیقات زن و خانواده در درس خارج فقه نظام‌ها‌ی اسلامی که از سوی دبیرخانه مفتاح برگزار شد، این را مطرح کرد که در زبان‌ها‌ بسیار رایج است فقه قابلیت پاسخگویی به تمامی پرسش‌ها‌ و نیازها را دارد و در تشریح آن …