عضو هیئت علمی موسسه دارالحدیث با اشاره به آیات قتال با کفار و جهاد ابتدایی تاکید کرد: عمده علمای اسلامی معتقدند جهاد ابتدایی با کفاری است که عدو و دشمن هستند و صرف کشتن کفار به دلیل عقیده کفرآمیز آنان نیست از این رو آیات قتال نیز باید در منظومه کلی قرآن دیده شود. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین مهدی مهریزی، عضو هیئت علمی موسسه دارالحدیث، در نشست علمی «جهاد ابتدایی در اسلام» در موسسه دینپژوهان با اشاره به عنوان بحث و ارتباط آن با مباحث عاشورا و این ایام گفت: این موضوع سوژه برخی حرکتهای تندروانه در جهان …
توضیحات بیشتر »عدالت، معیار اصلی احکام جنسیتی نیست
رئیس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) با اشاره به مبانی فقهی به ارائه نظریه خود در خصوص عدم لحاظ عنصر عدالت در احکام مرتبط با احکام جنسیتی پرداخت و تأکید کرد: هیچ حکمی در شریعت وجود ندارد که موجب نفع یک نفر و ظلم بردیگری باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله محمدجواد فاضل لنکرانی امروز شنبه در نشست علمی «تأملی در مفهوم عدالت جنسیتی در احکام اسلامی» که به همت مرکز تحقیقات زن و خانواده با حضور پژوهشگران عرصه مطالعات زن و خانواده، در مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) برگزار شد، گفت: در برخورد اولیه با احکام مرتبط با حقوق زنان و …
توضیحات بیشتر »نقد قاعده تداخل قصاص در قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲
برخی از نوآوریهای قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲ قابل نقد جدی است به نحوی که در نتیجه، جنایات شبه عمد علاوه بر دیه، قصاص عضو هم وجود دارد و دردسرهای خود را خواهد داشت ثانیا کار دادگاهها را زیاد و مشکل مینماید این در حالی است که ادله فقهی این نوآوریها را پشتیبانی نمینماید. به گزارش شبکه اجتهاد، پیش اجلاسیه «نقد قاعده تداخل قصاص در قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲» در پردیس فارابی دانشگاه تهران برگزار شد. این نشست علمی که با ارائه دکتر احمد حاجی دهآبادی، دانشیار دانشکده حقوق پردیس فارابی دانشگاه تهران همراه بود، حجتالاسلام والمسلمین ابوالقاسم علیدوست، حجتالاسلاام والمسلمین …
توضیحات بیشتر »«ولایت فقیه» از دیدگاه مذاهب فقهی اسلامی
اعتقاد به ولایت فقیه از اندیشههایی نیست که فقط مذهب امامیه اثناعشریه در دورههای اخیر فقهی به آن اعتقاد یافته باشد؛ بلکه از اعتقادات اصیل و ریشهداری است که از دورههای اولیه اجتهاد و استنباط احکام به کتابهای فقهی راه پیدا کردهاند و فقیهان بزرگ مذاهب اسلامی آن را به عنوان دیدگاه اسلام مطرح کرده و به آن معتقد بودهاند. شبکه اجتهاد: یکی از اصیلترین فکرهای اسلامی که همه مذاهب فقهی به آن باور دارند، اعتقاد به «ولایت فقیه» است. ریشه این باور مشترک اصل دیگری است که در همه مذاهب فقهی مطرح شده و آن این است که شرعیت …
توضیحات بیشتر »آغاز ثبتنام آزمون وکالت از یازدهم مهر
ثبتنام داوطلبان آزمون وکالت از روز یازدهم مهر آغاز و تا روز ۲۲ مهرماه ادامه خواهد داشت. به گزارش شبکه اجتهاد، کار ثبتنام داوطلبان آزمون وکالت از روز یازدهم مهر آغاز میگردد و کسانی که دارای دانشنامه لیسانس یا بالاتر حقوق (از دانشکدههای حقوق داخل یا خارج کشور که مورد تائید وزارت علوم، تحقیقات و فناوری باشد) یا دانشنامه لیسانس فقه و مبانی حقوق اسلامی یا معادل آن از دروس حوزوی و دانشگاهی با تائید مرجع صالح باشند میتوانند در این آزمون شرکت کنند. داوطلبان در تاریخ یادشده میتوانند به سایت سازمان سنجش مراجعه کرده و از طریق این درگاه …
توضیحات بیشتر »تضاد ولایت فقیه با حاکمیت ملی و تعدد مراکز قدرت!
آیتالله طاهری خرم آبادی با اشاره به حدود و اختیارات ولی فقیه در قانون اساسی مینویسد: از نظر اسلام محدودیتی در اختیارات ولی فقیه وجود ندارد و آنچه در قانون اساسی به عنوان وظائف رهبری مطرح شده بر اساس ضرورتی است که در نظام جمهوری اسلامی احساس میشود. به گزارش شبکه اجتهاد، مسأله ولایت فقیه از مهمترین مسائل اسلامی است که در طول تاریخ شیعه مورد توجه فقها و اندیشمندان قرار گرفته است که اهمیت و ضرورت بحث از آن را تردید ناپذیر کرده است ولی پارهای از اشکالات و ایرادها که در اذهان عدهای از طرف مخالفین وارد شده …
توضیحات بیشتر »ملاک احکام حکومتی در فقه سیاسی شیعه
احکام اسلام تابع مصالح و مفاسد واقعیاند که کشف ملاکات احکام، تابع قواعد و روشهای فقهی خاصی است؛ حکم حکومتی هم که پاسخگوی بخش زیادی از مسائل مستحدثه اجتماعی سیاسی است، از این قاعده مستثنا نیست. شبکه اجتهاد: بر اساس مبانی دینی همە احکام شریعت تابع مصالح و مفاسد واقعیاند؛ بنابراین احکام حکومتی نیز به عنوان بخشی از شریعت تابع مصالح و مفاسدیاند که فقیه حاکم تشخیص میدهد؛ از جمله موضوعات برای فهم بهتر ابعاد احکام حکومتی بحث از ملاک این احکام میباشد. براساس یافتههای این مقاله، حکم حکومتی از یکسو از ملاک عام برخوردار است، مانند مصلحت که زمینە …
توضیحات بیشتر »بررسی نظریه «ولایت فقیه»، برنامه یکساله آیتالله علمالهدی
آیتالله سید احمد علمالهدی در اولین جلسه درس خارج فقه حکومتی، که همزمان با آغاز سال تحصیلی جدید در مدرسه علمیه سلیمانیه مشهد برگزار شد، بررسی نظریه ولایت فقیه از نگاه مجتهدان اعصار مختلف را، به عنوان یک مسئله فقهی برای مباحث پیشروی سال جدید تحصیلی انتخاب کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله سیداحمد علمالهدی، امام جمعه مشهد و استاد حوزه، در جلسه درس خارج فقه که صبح امروز، سوم مهرماه در مدرسه علمیه سلیمانیه مشهد برگزار شد، ضمن یادآوری مباحث مطرح شده در سال گذشته گفت: بحث مشروعیت اقامه حکم و قیام در عصر غیبت را در ۷۰ جلسه …
توضیحات بیشتر »تبیین نظریه ولایت فقیه با تأکید بر دیدگاه آیتالله سیستانی
گرچه آیتالله سیستانی قائل به مطلقه بودن ولایت فقیه نیست، اما با توسعه گستره دایره امور حسبیه و نظر به إعمال ولایت در امور عامه، که نظم جامعه اسلامی بر آنها متوقف است، بسیار به نظریه ولایت مطلقه فقیه نزدیک میشود. تأکید این مقاله کنکاش در آثار فقهی و اقدامات عملی آیتالله سیستانی در اینباره است. شبکه اجتهاد، آیتالله سیستانی، از جهت مبنای نظری معتقد به پیوند دین و سیاست، و قائل به ولایت فقیه، در سه حوزه افتاء، قضاء و امور حسبیه به معنی موسّعآن، بلکه برخی دیگر از شئون امام معصوم و حاکم اسلامی است. ازاینرو، در زمینه …
توضیحات بیشتر »نشست «حاکمیت قانون و بررسی تعارض آن با ولایت فقیه» برگزار شد
نشست علمی با موضوع «حاکمیت قانون و بررسی تعارض آن با ولایت فقیه» با حضور دکتر کدخدایی در دبیر خانه خبرگان رهبری در قم برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، مرکز تحقیقات علمی حکومت اسلامی وابسته به دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری، نشستی علمی با موضوع «حاکمیت قانون و بررسی تعارض آن با ولایت فقیه» را با حضور جمعی از طلاب ممتاز حوزه علمیه قم و سخنرانی دکتر عباسعلی کدخدایی؛ عضو حقوقدان و سخنگوی محترم شورای نگهبان در سالن اجتماعات دبیرخانه این مجلس در قم برگزار کرد که در پایان نیز برنامه پرسش و پاسخ صورت پذیرفت. بر اساس این گزارش: …
توضیحات بیشتر »فراخوان آثار مرتبط با موضوع «فقه نظام»
معاونت پژوهش و طرح و برنامه دفتر آیتالله اراکی، باهدف گسترش و ارتقای کمی و کیفی مطالعات فقه نظام از فضلا و اندیشمندان حوزه و دانشگاه با رویکرد پژوهشی دعوت به همکاری کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، معاونت پژوهش و طرح و برنامه دفتر آیتالله شیخ محسن اراکی، (دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی و عضو شورای عالی مجمع جهانی اهلبیت(ع))؛ باهدف گسترش و ارتقای کمی و کیفی مطالعات فقه نظام از فضلا و اندیشمندان حوزه و دانشگاه با رویکرد پژوهشی دعوت به همکاری کرده است. بنابراین گزارش، صاحبنظران و پژوهشگران که صاحب تألیفات و مقالات علمی ـ پژوهشی یا …
توضیحات بیشتر »بررسی دیه «قتیل الزحام» در فقه فریقین
آنچه از بررسی اقوال فقهای مذاهب اسلامی به دست میآید، آن است که مذهب جعفری، با تفصیل بین موارد لوث و عدم لوث، دیه قتیل الزحام در فرض عدم لوث را بر عهده بیتالمال میداند، اما فقهای دیگر مذاهب فقهی در این زمینه اختلاف نظر دارند. به گزارش شبکه اجتهاد، همایش نیم روزه «فاجعه منا از منظر فقه و حقوق» با حضور جمعی از پژوهشگران، اساتید و طلاب حوزه علمیه، به همت گروه حقوق مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) با همکاری پژوهشکده حج و زیارت در سالن نشستهای مؤسسه امام خمینی(ره) برگزار شد. سخنرانان این همایش حججاسلام والمسلمین عزیزالله …
توضیحات بیشتر »مبانی فقهی حرمت پولشویی و مجازات آن از دیدگاه امام خمینی
«بررسی فقهی حکم پولشویی»، «نشوز زوجه در فقه و حقوق» و «سن مسئولیت کیفری اطفال» از جمله مقالاتی است که با رویکردی بر آرای امام خمینی(ره) در هفتادمین شماره فصلنامه علمی ـ پژوهشی «متین» به چاپ رسیده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، هفتادمین شماره فصلنامه علمی ـ پژوهشی «متین» که به صورت تخصصی به پژوهش در زمینه امام خمینی(ره) و انقلاب اسلامی میپردازد، توسط موسسه چاپ و نشر عروج منتشر شد. «قبح نقض غرض» با تاکید بر نظر امام خمینی(ره) در بحث حیلههای فرار از ربا»، حمید انصاری و سیدحامدحسینهاشمی: در این پژوهش به «قبح نقض غرض» بسان یک قاعده …
توضیحات بیشتر »سکوت علما و نخبگان جهان اسلام «بلای بزرگ امت اسلامی» است
حضرت آیتالله خامنهای رهبر معظم انقلاب اسلامی، سکوت دولتها و حتی علما، فعالان سیاسی، روشنفکران و نخبگان جهان اسلام در قبال شهادت ۷ هزار زائر بیگناه را، «بلای بزرگ امت اسلامی» خواندند و افزودند: حساس نبودن در قبال مسائلی نظیر حادثه سخت و جانکاه منا، مصیبت واقعی جهان اسلام است. به گزارش شبکه اجتهاد، همزمان با ایام نخستین سالگرد شهادت نزدیک به ۵۰۰ نفر از حاجیان ایرانی در فاجعهی منا، جمعی از خانوادههای این شهدا، صبح امروز با رهبر انقلاب اسلامی دیدار کردند. مشروح بیانات رهبر انقلاب در این دیدار به نقل از پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری …
توضیحات بیشتر »بررسی فقهی و حقوقی تأثیر شبهه در رفع مجازات
اصولاً شبهه، یک واقعیت روانی است که ممکن است برای هر انسانی به وجود آید و تابع اصول و قوانین و موقعیتهای جغرافیایی نیست و عروض آن نیز، زمان خاصی را طلب نمیکند هر چند ممکن است تابع شرایط روحی و روانی متأثر از عوامل درونی و بیرونی باشد. آنچه که موجب تحقق قاعدهی «درأ» و سبب اجرای آن توسط قاضی و دادگاه میشود، حدوث و وجود شبههی معتبره است؛ زیرا شبهه، تمام الموضوع و به تعبیر ادبیات، مسندالیه قاعدهی«درأ» است. لیکن باید توجه داشت که هر شبههای نمیتواند رافع مسؤولیت جزایی باشد؛ بلکه شبههای رافع مسؤولیت جزایی استکه ضمن تحقق تمام ارکان و شرایط، باید وجود آن از هر حیث برای قاضی و دادگاه احراز شده و موقعیت اجتماعی، محیط فکری، فرهنگی و جغرافیایی و زندگی شخص مدعی جهل و شبهه را در نظر گرفت. نکتهی قابل توجه در این مقاله این است که در صورتی که شبهه از نوع موضوعیئه باشد، در صورتی دارئه است که قلمرو اشتباه محدود به جرایم عمدی باشد. اما جرایم شبه عمدی و یا غیرعمدی که اصولاً عنصر روانی آن ناشی از تقصیر و خطاست، باعث تغییر ماهیت جرم و زوال مسؤولیت جزایی نخواهد شد و با انتفای عنصر روانی جرم طبیعتاً مجازات نیز یا ساقط میشود و یا از کیفیات مخففه برخوردار خواهد شد.
توضیحات بیشتر »بسیاری از استفتائات را به فقیه حاکم ارجاع میدهیم
آیتالله علوی گرگانی با اشاره به اینکه بسیاری از استفتائات را ما به فقیه حاکم ارجاع میدهیم، اظهار داشت: علمایی که حکومت فقیه را قبول کنند، باید قهرا احکام را طبق نظر حکومت بیان و اجرا کنند. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله سید محمدعلی علوی گرگانی با بیان اینکه هیچ نقصی به فقه شیعه وارد نیست گفت: خداوند هر آنچه عباد احتیاج دارند را بیان داشته است. در جامعهی ما از نظر فقه اسلامی هیچ جای خلائی وجود ندارد. استاد برجسته حوزه علمیه قم با اشاره به اینکه در باب فقه، یک فقه قانونی داریم و یک فقه اجرایی؛ خاطرنشان …
توضیحات بیشتر »ایجاد ۵ رشته کاربردی برای اداره نظام بر مبنای فقه اسلام
رئیس پژوهشگاه فقه نظام به تشریح فعالیتهای این موسسه در زمینه تولید علم و گفتمان سازی در عرصههای مختلف فقه اجتماعی پرداخت. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین محمد حاج ابوالقاسم در تشریح فعالیتهای پژوهشگاه فقه نظام گفت: یکی از رسالتهای حوزههای علمیه پاسخگویی به نیارها و سؤالات مردم در ابعاد مختلف است؛ پس از پیروزی انقلاب اسلامی عرصههای جدیدی فراروی علما و اندیشمندان گشوده شده است که در گذشته از این عرصهها مورد سؤال قرار نمیگرفتند. وی افزود: عرصههایی که علاوه بر اهمیت بالا، پیچیدگیهای خاص خود را دارد و حوزههای علمیه در سالهای پیش از انقلاب شکوهمند اسلامی …
توضیحات بیشتر »پژوهشی فقهی و حقوقی در سوگند نفی علم
از جمله موضوعات مورد بحث در کتب فقهی، موضوع سوگند نفی علم است که از فروع تقسیمات سوگند بر مبنای موضوع است. قطع نظر از اصالت سوگند نفی علم، در تبیین احکام این نوع سوگند اختلاف نظر شدیدی در فقه به چشم می خورد که معدود نظرات حقوقدانان را نیز در این زمینه تحت تاثیر قرار داده است. در مواردی که موضوع دعوا، امری منتسب به دیگران و یا از جمله اوصاف خارجی باشد که اطلاع از آن برای نوع مردم دشوار است، مدعی در صورت عدم دسترسی به بینه، هنگامی می تواند مدعی علیه را در معرض سوگند قرار دهد که نسبت به او ادعای علم نموده باشد. مدعی علیه نیز با ادای سوگند بر نفی علم از ادای سوگند بتی بر نفی حق مدعی معاف خواهد گردید؛ بنابراین، می توان گفت که سوگند نفی علم اصولاً ماهیتی پاسخ گونه دارد که از جانب مدعی علیه در جواب ادعای علم ادا می گردد.
توضیحات بیشتر »آخوند خراسانی شرایط اجتماعی را برای تحقق ولایت فقیه مناسب نمیدید
باید دید صحبت آخوند دقیقا چیست؟ او اصل ولایت فقیه را قبول ندارد و یا میگوید نمیتوانیم آن را اجرا کنیم؟ باید دید حرف آن موقع آخوند در زمان کنونی کاربرد دارد یا نه؟ استدلالهای آخوند در حاشیه مکاسب و یا دیگر کتابها صریح است و حد وسط را امور حسبیه میداند. شما اگر اختیارات فقیه را در حد امور حسبیه هم در نظر بگیرید آیا میتوان منکر حکومت اسلامی شد؟ به گزارش شبکه اجتهاد، نشست «حکومت اسلامی، آخوند خراسانی، موافقت یا مخالفت؟» با سخنرانی حجتالاسلام والمسلمین دکتر حمید پارسانیا استاد دانشگاه تهران و عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی و …
توضیحات بیشتر »تئوری حکومتی عصر غیبت بر اساس دیدگاه شیخ مفید
شیخ مفید از فقهای برجسته و متقدم شیعه است که درباره حاکمیت و حکومت در عصر غیبت، دارای تئوری حکومتی و نظراتی است که در قالب اندیشه و فقه سیاسی شیعه قابل بازشناسی و تدوین است. فصلنامه «حکومت اسلامی» در آخرین شماره خود طی مقالهای به بررسی «تئوری حکومتی عصر غیبت بر اساس دیدگاه شیخ مفید (ره)» پرداخته است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، شماره ۷۸ فصلنامه علمی- پژوهشی «حکومت اسلامی» وابسته به دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری، با مدیر مسئولی آیتالله سیدمحمود هاشمی شاهرودی به همراه چکیده عربی و انگلیسی در ۱۹۰ صفحه منتشر شده است. بنابراین گزارش، این شماره از …
توضیحات بیشتر »تعدد دیه در جنایات منجر به بی اختیاری ادرار و مدفوع
بر اساس «قاعده عدم تداخل اسباب» که قاعده ای پذیرفته شده در فقه و حقوق می باشد، چنانچه در اثر جنایتی، چند عضو یا منفعت مجنی علیه مورد صدمه و آسیب قرار گیرد، دیه هر یک به صورت جداگانه محاسبه خواهد شد و تداخلی صورت نخواهد گرفت. نگهداری و دفع ارادی ادرار و مدفوع نیز از جمله منافع مهم بدن می باشند. چنانچه در اثر جنایتی این دو منفعت مهم از بین بروند، دو دیه ثابت خواهد شد، اما در فرضی که بی اختیاری ادرار و بی اختیاری مدفوع، در ضمن یک جنایت حاصل شوند، مشهور فقها معتقد به ثبوت یک دیه شده اند نه دو دیه و این هم به خاطر وجود روایتی در این زمینه است. قانون گذار جمهوری اسلامی نیز از این نظر مشهور، تبعیت نموده است. به نظر می رسد این روایت با عنایت به احتمالاتی که در آن راه دارد، از جمله تصحیف، مخالفت با یافته های پزشکی و...، توان ایستادگی در برابر قاعده «عدم تداخل اسباب» را ندارد، لذا در این موارد نیز دو دیه کامل ثابت خواهد بود.
توضیحات بیشتر »تألیف عروه الوثقای حکومتی زیر نظر مراجع تقلید
آیتالله سید احمد خاتمی با تأکید بر ضرورت تعمیق و ترویج فقه حکومتی در حوزههای علمیه و لزوم پرهیز از برخوردهای کلیشهای با فعالان و آزاد اندیشان فقهی، پیشنهاد داد عروه الوثقای حکومتی زیر نظر مراجع تقلید تدوین گردد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیتالله سید احمد خاتمی عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، در دیدار با مسئولان و دبیران پایگاه اطلاعرسانی فقه حکومتی در محل دبیرخانه مجلس خبرگان رهبری قم، گفت: اهل سنت در فقه حکومتی پیشقدم هستند؛ زیرا در مقاطع بسیاری از تاریخ اسلام، حکومت را در دست داشتند؛ فقه حکومتی آنها گستردهتر است و آثاری چون الاحکام السلطانیه …
توضیحات بیشتر »حکومت اسلامی، آخوند خراسانی، موافقت یا مخالفت؟
نشست «حکومت اسلامی، آخوند خراسانی، موافقت یا مخالفت؟» با بحث و گفتوگوی حجتالاسلام حمید پارسانیا و استاد علی اکبر ثبوت، پژوهشگر تاریخ و فلسفه اسلامی، فردا دوشنبه در پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات برپا خواهد شد. به گزارش شبکه اجتهاد، در جامعه امروز ما سوالات و ابهامات زیادی در مورد رابطه دین وحکومت وجود دارد؛ خصوصا که حتی علمای دینی نیز در این خصوص دیدگاه هایی بسیار متکثر و متفاوت وحتی متضادی دارند. اما این که مرجع بزرگ تقلید یکصد سال گذشته آخوند خراسانی، صاحب کتاب مهم کفایه و رهبر دینی نهضت مشروطه، مخالف حکومت اسلامی و روحانیون باشد، بسیاری …
توضیحات بیشتر »چرا تاکنون «فقهحکومتی» در حوزههای علمیه نهادینه نشده است؟
احمد مبلغی با برشمردن سه معنای مختلف از فقه حکومتی و تبیین آنها، به ارائه راهکارهایی برای نهادینه کردن فقه حکومتی در حوزه علمیه پرداخت و گفت: ساختار موجود فقه کلیشهای است و گنجایش پوشش دادن به مسائل جدید را ندارد لذا باید تغییر یابد. به گزارش شبکه اجتهاد، در زمینه فقه حکومتی، تعاریف مختلفی ارائه شده که لازم است این تعاریف تبیین شوند و رابطه آنها با هم روشن شود. همچنین در زمینه ترویج و نهادینه کردن فقه حکومتی موانعی وجود دارد که ابتدا باید این موانع شناسایی شوند و سپس صاحب نظران این عرصه راهکارهایی را برای برطرف …
توضیحات بیشتر »بررسی خدمت نظام وظیفه از منظر فقه
کسانی که موظف به مشارکت در تأمین امنیت جامعه هستند، طبق فقه میتوانند شخص دیگری را با پرداخت هزینه و اجرت جایگزین خود برای انجام این تکلیف کنند. به گزارش شبکه اجتهاد، مرکز تحقیقات اسلامی مجلس شورای اسلامی در گزارشی علمی «خدمت وظیفه عمومی» را از منظر فقه مورد بررسی قرار داده است. بر اساس این گزارش، با توجه به مطرح شدن پیشنهاداتی برای اصلاح نظام وظیفه عمومی سربازی توسط برخی از نمایندگان و ارائه درخواست پژوهش تفصیلی در این خصوص از طرف ایشان، مرکز تحقیقات اسلامی مجلس در گزارشی تفصیلی متناسب با رسالت خود، خدمت وظیفه عمومی سربازی را …
توضیحات بیشتر »موضوعشناسی عته
از آنجا که میزان تنسیق احکام نسبت مستقیمی با تنقیح موضوعات دارد؛ ترسیم گستره یکی از عارضه های عقلی به نام عته به عنوان هدف این نوشتار انتخاب شده است تا بتوان از این منظر به تفکیک قابل قبولی بین این موضوع و سایر عارضه های روانی در فقه دست یافت. ارزیابی روایات، مقایسه احکام فقهی صادر شده در مورد مبتلایان به عارضه های عقلی در ابواب مختلف فقه و استفاده از روش هایی چون تجمیع الفاظ و تفریق معانی، شاکله دست یافتن به هدف فوق بوده که در کنار آن بررسی معانی لغوی و اصطلاحی و خطاهای مفهوم به مصداق نیز به عنوان تعیین محل بحث، ناگزیر بوده است. این تحقیق نشان می دهد که یکی از مهم ترین عوامل صدور احکام مبهم و غیر کارآمد در مورد بیماران روانی عدم درک صحیح نسبت به اختلالات روانی و حد و مرز آنان است. لذا پیشنهاد می نماید که برای بررسی و صدور احکام، نخست هر عارضه روانی با مفاهیم مجاور خود مقایسه گردد تا علاوه بر درک صحیح تر نسبت به موضوع، از آمیختگی عناوین و صدور احکام بلامحل نیز جلوگیری شود و دیگر آنکه با برقراری پیوند بین عارضه های عقلی در فقه و اختلالات روانی در روانشناسی ضمن تقریب انگاره های دو علم به مسئله کارآمد بودن احکام فقهی نیز توجه گردد.
توضیحات بیشتر »برگزاری نشست «فقه و حقوق شهروندی» در مشهد
به همت گروه پژوهشی فقه کاربردی پژوهشکده اسلام تمدّنی، سومین نشست تخصصی فقه شهر و شهرنشیتی با موضوع «فقه و حقوق شهروندی» با سخنرانی حجتالاسلام سروش محلاتی در دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی برگزار میگردد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، یکی از راههای تبیین ماهیت، قلمرو و سرفصلهای موضوعات و دغدغههای نوپیدا، بهرهگیری از آراء و نظریههای متخصصان است. برگزاری نشستهای علمی میتواند مسیر سریع و آسانی جهت دستیابی به این نظریهها باشد. فقه شهر و شهرنشینی ماهیتی گسترده دارد و از فقه شهر که شامل معماری اسلامی، بهداشت محیط و … میشود تا فقه شهرنشینی که شامل حقوق شهروندی و …
توضیحات بیشتر »بررسی ارث جنین آزمایشگاهی
پیشرفت های پزشکی به موازات آنکه زوج های نابارور را امیدوار به فرزندآوری کرده است، مشکلات حقوقی بسیاری نیز به وجود آورده است که رسیدن به پاسخ یا راه حل مناسب مستلزم تعامل و هم گرایی صاحب نظران پزشکی و حقوق است و در این میان لزوم ایجاد رشته حقوق پزشکی نیز پررنگ تر می گردد.
توضیحات بیشتر »فقه حکومتی استنباط مصالح و مفاسد در مقام تزاحم است
عضو هیأت علمی پژوهشگاه تقریب مذاهب اسلامی با اشاره به جایگاه قاعده مصلحت در فقه حکومتی گفت: تأکید اصلی فقه حکومتی بر مدار استنباط ضابطهمند مصالح و استنباط و ارائه شاخصههایی برای ترجیح مصالح و مفاسد در مقام تزاحم است که باید آنها را در سیاستورزی داخلی و خارجی و حیطههای مختلف سیاستورزی در اختیار کارگزاران قرار داد. شبکه اجتهاد: قاعده مصلحت در فقه شیعه، مبتنی بر نظریه فقهی احکام حکومتی است که بسیاری از فقها آن را در اجرای امامت نیابی در زمان غیبت پذیرفته اند و به تعبیری دقیقتر، اسلام مبانی، اصول، ارزشها و چارچوبهای ضابطهمندی برای سامان …
توضیحات بیشتر »بررسی فقهی حقوقی حق توارث فرزندان متولد از اهدای جنین
در نظام آفرینش برای هر فرد انسانی که پا به عرصه هستی می گذارد، حقوقی مفروض است، اما استفاده از حقوق مدون فعلی در مورد کودکان متولد از لقاح طبیعی نمی تواند پاسخگوی بسیاری از پرسش های ماهوی در مورد حقوق کودک ناشی از تلقیح مصنوعی باشد. در این مقاله سعی بر آن است تا با بررسی منابع فقهی و حقوقی، پاسخی منطقی برای برخی از پرسش ها که در حوزه توارث نسبت به این گونه اطفال مطرح است، ارائه شود. در راستای تبیین وضعیت توارث کودک، تعیین ملاک الحاق نسب به عنوان یکی از موجبات ارث، احراز شرایط تحقق ارث، احراز فقدان موانع توارث و نهایتاً تبیین حکم هر یک از اقسام تلقیح مصنوعی از طریق اهدای جنین (ناشی از اهدای اسپرم، اهدای تخمک و اهدای هر دو توسط بیگانه) ضرورت می یابد. در نهایت، به دلیل انتساب کودک به صاحبان اسپرم و تخمک و فقدان وجود رابطه نسبی میان کودک و پدر یا مادر گیرنده، پیش بینی تدابیری از سوی قانون گذار جهت محروم نشدن کودک از حقوق ارثیه (به تبع تصریح قانون به ناشناس ماندن اهداکننده) لازم خواهد بود که از این جمله الزام پدر و مادر حکمی به وصیت بخشی از اموال خود به نفع این کودک است.
توضیحات بیشتر »