سال ۹۹ برای اهالی علم و دانش با درگذشت چهرههایی مطرح همراه بود. «اجتهاد» در این گزارش به شخصیتها و چهرههای برجسته حوزه دین و اندیشه پرداخته است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، از دست دادن سرمایههای علمی برای یک جامعه در هر سن و زمانی که اتفاق بیافتد، خسارتبار است چراکه گاهی فقدان اساتید و صاحبنظرانی که از دست میدهیم …
Read More »همه مطالب
«ذبح با ابزار جدید»؛ بررسی تطبیقی موازین شرعی ذبح
چاپ دوم کتاب «ذبح با ابزار جدید(بررسی تطبیقی موازین شرعی ذبح)» به قلم محمد ادیبی مهر در ۲۲۴ صفحه به همت مؤسسه بوستان کتاب منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، یکی از دستورهای مهم اسلامی «ذبح» است؛ مسلمانان این کار را همیشه به روش و آداب خاصی انجام داده و میدهند. با اختراع وسایل جدید، امکان این عمل، آسان تر گشته است، …
Read More »توسعه علوم اسلامی در بستر تعامل حوزه علمیه خراسان و قم
اختصاصی شبکه اجتهاد: معاون آموزش حوزه علمیه خراسان به همراه مدیر مدارج علمی و مدیر مدرسه عالی سطح چهار در سفر به شهر قم با علما، اساتید و برخی مدیران حوزه علمیه قم دیدار کردند. حجتالاسلام والمسلمین سید حمید علوی آزیز با اساتید معظم: محمدمهدی شبزندهدار، جواد مروی، محمدجواد فاضل لنکرانی، علیاکبر سیفی مازندرانی، سیدجواد شهرستانی، محمد حاجابوالقاسم، محمدحسین فلّاحزاده، …
Read More »چرا مبانی فلسفی دانش اصول؟/ مصطفی دُرّی
شبکه اجتهاد: مبانی فلسفی دانش اصول فقه اگرچه در ابتدای تشکیل دانش اصول فقه، به عنوان یک دانش عرفی، جایگاهی در مباحث و استدلالات این دانش نداشت، اما در قرون اخیر با افزایش تعداد اصولیهای فیلسوف، مباحث این دانش نیز به دانش اصول فقه وارد شده است، به طوری که در غالب مباحث اصول فقه، میتوان رد پای آن را …
Read More »ولایت فقیه تنها با رویکرد تمدنی قابلیت ارائه جهانی دارد
عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با بیان اینکه مردمسالاری تنها راه پایایی نظام و انقلاب است، گفت: نظریه ولایت فقیه با اقتضائات بومی نمیتواند در سطح جهانی ارائه شود؛ بنابراین باید با رویکرد تمدنی یعنی در قالب «مردمسالاری دینی» و حاکمیت شایستگان به ترویج آن بپردازیم. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین سیدسجاد ایزدهی، عضو هیئت علمی …
Read More »ماهیت بیت کوین و بررسی ابعاد فقهی و اجتماعی
حجتالاسلام ترابی گفت: هیچ دلیل فقهی بر حرمت معامله بیت کوین وجود ندارد البته معامله باید در چهارچوب قوانین کشور صورت گیرد و روشن است که احتیاط در همه امور مستحسن است. به گزارش شبکه اجتهاد، حدود دوازده سال از عمر پولهای نسل جدید «رمز ارزها» میگذرد، گسترش جایگاه این نوع پول در اقتصاد جهانی -که ارزش بازار تنها یک …
Read More »انتشار نخستین شماره دوفصلنامه «الفکر السیاسی الاسلامی»
اولین شماره دوفصلنامه عربی «الفکر السیاسی الاسلامی» به سردبیری حجتالاسلام والمسلمین منصور میراحمدی (رئیس پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی)، با شش مقاله از سوی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، به همت پژوهشکده علوم و اندیشه سیاسی و اداره نشریات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی شماره اول دوفصلنامه علمی ـ تخصصی «الفکر السیاسی الاسلامی» مربوط …
Read More »باید لباس حقوق را بر تن فقه بپوشانیم/ حقوقی کردن فقه، وهن فقه نیست، بلکه نشان از قابلیت آن دارد/ فقه التقنین در راهروها و کمیسیونهای مجلس بهثمر نمیرسد
استاد مبلغی، رئیس شورای دینپژوهان کشور با بیان اینکه فقه التقنین نیازمند اجتهاد منظومهای و نظاممند است، گفت: مادامی که فقها ذهنیت حقوقی پیدا نکنند، نمیتوانند اجتهاد معطوف به قانون را شکل دهند؛ لذا باید لباس حقوق را بر تن فقه بپوشانیم تا بتواند قانونگذاری را پشتیبانی کند و حقوقی کردن فقه، وهن فقه نیست، بلکه نشان دادن قابلیت فقه …
Read More »اصلاح بیان شهید صدر در باب مثلیت پول/ دولت نباید پول را قیمی کند
عضو هیئت اندیشهورز اقتصاد حوزه علمیه خراسان با نقدی بر جمله ارائه شده از شهید صدر بر این مبنا که پول مثلی است اما باید ارزش آن به پشتوانه طلا پرداخت شود، گفت: سخن شهید صدر را میتوان اینگونه مطرح کرد که پول مثلی است و مثلیت آن به این معناست که همان قدرت خرید با همان مقدار اسکناس بازپرداخت …
Read More »شیری: اسلام مجازات تاسیسی ندارد/ پیوندی: نظام حقوقی اسلام جهانشمول است
شیری، استاد دانشگاه تهران در نشست «نقش تعزیرات در عرفی کردن نظام کیفری» با بیان اینکه اسلام مجازات تاسیس ندارد، وجود نظام حقوقی جهانشمول برای اسلام را نفی کرد. همچنین پیوندی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی تاکید کرد: اسلام به تصریح قرآن جهانشمول است بنابراین نظام حقوقی آن هم میتواند جهانشمول باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، نشست …
Read More »هیچکس مانند سید یزدی به روش عرفی به تفقه نپرداخت/ سؤالات فقهی را بدون درنگ پاسخ میداد/ آقا ضیاء عراقی، صاحب عروه را اعلم از آخوندخراسانی میدانست/ نمونههایی از جرأت و جسارت در حکم و افتاء
روش فقاهت سید یزدی ویژگیهای مخصوص و ممتازی دارد که در بخش معاملات فقه اسلامی با روش اجتهادی عرف محور به نوآوریهایی دست یافته است که در مقایسه با فتاوای مشهور فقهای دیگر تفاوت روشنی دارد و میتوان گفت سنتشکنی کردهاند و جسارت فتاوای جدید بر خلاف نظر پیشینیان را به دانشپژوهان آموخته است. شبکه اجتهاد: بزرگمرد دانش و جهاد …
Read More »تفکیک روایات «افتایی» و «تعلیمی»، قواعد و نمونهها
شبکه اجتهاد: مسأله تعارض ادلّه و اختلاف احادیث از دیرباز مورد توجّه قرار داشته و حتّی میتوان پیشینه آن را، همانطور که گزارشهای متعدّد و همچنین برخی ابواب کتب روایی به خوبی نشان میدهند تا زمان خود امامان(ع) پی گرفت. پس از آن نیز فقیهان و اصولیان یا در نگاشتههای اصولی خود به این مسأله پرداختهاند یا به تدوین رسالههایی جداگانه …
Read More »الجامع الکافی، کتابی مهم در فقه زیدیان نخستین
شبکه اجتهاد: یکی از مهمترین و نخستین مکاتب فقهی زیدیه، مکتبی است که در عراق و در قرن سوم هجری شکل گرفته است. در این مقطع فقیهانی برجسته و صاحب فتوا مطرح بوده و آثار فقهی شان در دسترس پیروان مذهب شیعه زیدیه بوده است. فقیهانی همچون: احمد بن عیسی بن زید، حسن بن یحیی بن حسین بن زید، قاسم …
Read More »۱۰ مصوبه کمیته فقهی سازمان بورس در سال ۹۹
حجتالاسلام مصباحی مقدم، رییس کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار صبح امروز در نشستی خبری مصوبات این کمیته تخصصی را در سال ۹۹ تشریح کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین غلامرضا مصباحی مقدم، رییس کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار در این نشست در خصوص مصوبات کمیته فقهی بیان داشت: در سال ۹۹ در حدود ۲۱ نشست …
Read More »ضرورت توجّه به مصادر نصیریه در مطالعات شیعی/ محمدباقر ملکیان
شبکه اجتهاد: مرحوم آیتالله بروجردی و برخی از شاگردان ایشان بر این باور بودند که فقه و حدیث شیعه، حاشیهای است بر فقه و حدیث عامه و یا به تعبیر آیتالله سیستانی فقه شیعه مهیمن است بر فقه اهل سنت۱. در این یادداشت در صدد نیستم تا مقصود آیتالله بروجردی وطرفداران این نظریه را به تفصیل بنگارم، اما خلاصه سخن …
Read More »نقد و بررسی کتاب «آسیبشناسی حدیث» اثر عبدالهادی مسعودی
نشست علمی نقد و بررسی کتاب «آسیبشناسی حدیث» شامگاه شنبه، ۲۳ اسفندماه با حضور حجتالاسلام والمسلمین عبدالهادی مسعودی، استاد دانشگاه قرآن و حدیث و نویسنده این اثر و با نقادی حججاسلام سیدرضا مؤدب و محمدتقی دیاری بیدگلی، اعضای هیئت علمی دانشگاه قم برگزار شد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام مسعودی در این نشست با بیان اینکه کتاب در مواجهه میدانی …
Read More »ملاک در مقدار مسافت شرعی، زمان است یا مکان؟
استاد درس خارج حوزه علمیه مشهد به تبیین «بررسی مقیاس سفر شرعی» پرداخت و دورنمایی از مباحث تعالیم تعیین، تشخیص و تحدید مسافت شرعی را عنوان کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین محسن ملکی، در ادامه سلسله نشستهای پژوهشی مدرسه علمیه سعادت به تبیین «بررسی ملاک و مقیاس سفر شرعی» پرداخت و با بیان این که بحث مسافت شرعی …
Read More »«عصر حیرت» نتیجه بدفهمی از اسلام/ رضا غلامی
شبکه اجتهاد: موضوع بحث من نقد و بررسی کتاب «عصر حیرت» تالیف آقای مهدی نصیری است. واقعیت این است که به دلایل گوناگون مایل نبودم وارد نقد این کتاب شوم. اولا به نظر من محتوای این کتاب عمدتا تکراری است و جدای از آقای مهدی نصیری، بعضی دیگر، چه پیش از پیروزی انقلاب اسلامی و چه بعد از آن، این …
Read More »عدالت اجتماعی و اقتصادی مهمترین حق مردم بر حاکم است/ لزوم تثبیت حقوق مردم بر مبنای نصوص دینی
عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با بیان اینکه حقوق متقابل مردم و دولت از مباحث مهم قرآنی و روایی است، گفت: عدالت اجتماعی و اقتصادی مهمترین حق مردم بر حاکم است. به گزارش شبکه اجتهاد، کرسی ترویجی عرضه و نقد ایده علمی «حقوق متقابل حکومت و مردم» ۲۴ اسفندماه با ارائه حجتالاسلام والمسلمین عباس کوثری، عضو هیئت …
Read More »ماهیت علت و حکمت در فقه با تکیه بر نظریه آیتالله شبیری زنجانی
شبکه اجتهاد: پنجمین نشست شبکه نوآوریهای فقهی صراط با ارائه حجتالاسلام و المسلمین مرتضی فیاض از اساتید سطوح عالی و فضلای جوان حوزه علمیه قم به مساله «علت و حکمت در فقه»، اختصاص یافت. در این نشست، حجتالاسلام والمسلمین حسین بستان از مدرسین خارج فقه و اصول به نقد مباحث مطروحه پرداخت و در انتها استاد محمد قائینی در تکمیل …
Read More »بنبست برای فقه بیمعنا است/ احتمال عقلائی هم انسان را ملتزم به دین میکند
استاد شبزندهدار با اشاره به جایگاه فقه در مواجهه با مسائل نوظهور بیان کرد: فقه بنبست ندارد و همه نیازهای بشری را پاسخگو است و در ناحیه کبری، بلااشکال اینطور است و در ناحیه صغری و موضوعات نیز دو نوع است؛ مستنبطه که فقیه متکفل او است و غیرمستنبطه که بسیاری از آنها نیاز به تخصصهای بشری دارد. به …
Read More »مسئولیت حوزویان در قبال هنر دینی چیست؟
استاد الهی خراسانی با بیان اینکه اقامه دین ابعادی دارد که بخشی از آن هنر است که تقویت هنر دینی و حمایت از هنرمندان دینی، بخشی از اقامه دینی است، گفت: حوزویان باید خلأهای موجود در لایههای هنر دینی خصوصا در فهم هنر دینی یا در خلق ایده و مضامین دینی را برطرف سازند. اگر طلابی آشنا به هنر باشند …
Read More »گزارش ستاد استهلال دفتر رهبری درباره رؤیت هلال ماه شعبان ۱۴۴۲
دفتر مقام معظم رهبری حضرت آیتالله خامنهای طی گزارشی به وضعیت استهلال ماه شعبان در مناطق مختلف کشور پرداخته است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، براساس این گزارش منتشره، هلال ماه شعبان در غروب روز شنبه رؤیت نشد؛ بنابراین ماه رجب ۳۰ روزه است و دوشنبه ۲۵ اسفند، اول ماه شعبان المعظم خواهد بود. الف- مشخصات نجومی هلال در شامگاه شنبه …
Read More »نظریههای ولایتفقیه و مرجعیت – امت یک مسیر را طی میکنند/ برخی جملات شهید صدر بدون تغییر در قانون اساسی آمده است/ نقصان اسلامی بودن بعضی قوانین، ناشی از کمکاری شورای نگهبان است!
دکتر غمامی نظریه مرجعیت شهید صدر و ولایتفقیه امام خمینی را همسان دانست و گفت: نه تنها از اندیشه شهید صدر در قانون اساسی جمهوری اسلامی استفاده شده است بلکه در برخی موارد عبارات به کار برده شده بهطور دقیق همان عبارات شهید صدر است. شبکه اجتهاد: نخستین جلسه از سلسله نشستهای علمی «اندیشۀ صدر» به مناسبت چهلویکمین سالگرد شهادت …
Read More »شاخصههای تفکر اصولی محقق اصفهانی
حجتالاسلام اسلامی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی؛ ممیزه مکتب محقق اصفهانی در مباحث اصول فقه را تدقیق فوق العاده و عقلگرایی شدید ایشان دانست. به گزارش شبکه اجتهاد، سمینار پروژه «مکتب شناسی اصول فقه در عصر اخیر» به همت گروه دانشهای وابسته به فقه پژوهشکده فقه و حقوق پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی برگزار شد. در این …
Read More »تقویت حقوق شهروندی در پرتو ترویج سبک زندگی ایرانی – اسلامی
شبکه اجتهاد: حقوق شهروندی ابعاد و جلوههای گوناگون همچون مدنی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی دارد، اما از منظر شهری به روابط مردم شهر، حقوق و تکالیف آنان در برابر یکدیگر و اصول، هدفها، وظایف و روش انجام آنها اطلاق میشود. در واقع در این رویکرد، حقوق شهروندی آمیختهای است از وظایف و مسئولیتهای شهروندان در قبال یکدیگر، شهر …
Read More »مراحل سهگانه تنقیح موضوع حکم/ علی کشوری
شبکه اجتهاد: یکی از بحثهای مهم در تفقه بحث موضوع شناسی است. تنقیح موضوع را در سه مرحله ۱- تنقیح بیانی، ۲- تنقیح غیر بیانی و ۳- تنقیح شاکلهای انجام میدهیم. (جدول تحلیل موضوع) اولین مرحله تنقیح یک موضوع، «تنقیح مفهومی و لفظی» موضوع است. به عنوان مثال اگر فقیه بخواهد درباره تورم حکم دهد؛ ابتدائاً مفهوم تورم را موشکافی …
Read More »تصدی مناصب ولایی توسط زنان، از منظر کتاب و سنت
بر اساس گزارشهای قرآنی، زنان امتهای پیشین در عرصههای سیاسی و اجتماعی، حضور داشتهاند، و در شریعت اسلام نیز منعی در این زمینه صورت نگرفته و زنان میتوانند در مسائل سیاسی و اجتماعی مشارکت کنند. لیکن تصدی مقامات عالی کشور، که نیازمند ولایت بر مردم و ملازم با امر و نهی است اصالتاً از خداوند متعال است و فقط برای …
Read More »انتشار موسوعه فقهی ۲۷ جلدی علامه کاشف الغطا
رییس مرکز احیای آثار اسلامی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی از انتشار موسوعه فقهی ۲۷ جلدی علامه کاشف الغطا در این پژوهشگاه خبر داد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین اکبر اسدعلیزاده در دیدار دست اندرکاران موسوعه علامه سید محمدحسین کاشف الغطا با آیتالله حسین نوری همدانی اظهار داشت: سال ۹۷ مجموعه کلامی آثار علامه سیدمحمدحسین کاشف الغطا مشتمل بر ۱۴ …
Read More »قاعده اذن شرعی صرفا امکان ضمان را ثابت میکند
منظور از اذن شرعی در قاعده جواز بالمعنی الاعم است. بر این اساس با وجود این که حتی عملی از سوی شرع راجح ـ اعم از واجب و مستحب ـ اعلام شده باشد نمیتوان از آن عدم ضمان را استنباط کرد و صرف این اذن نمیتواند با ضمان منافات داشته باشد. به گزارش شبکه اجتهاد، سمینار پروژه «قاعده الإذن الشرعی …
Read More »