همه مطالب

شبکه اجتهاد: نظام جمهوری اسلامی ایران، به عنوان یک نظام مردم سالار دینی، از جمله نظام‌هایی است، که در عین حفظ ماهیت اسلامی خود به مبانی نظام جمهوری نیز پایبند می‌باشد و ضمن این‌که قوانین آن از دین مبین اسلام گرفته شده، به طور شایسته با برگزاری انتخابات متنوع نشان داده است که رای و نظر مردم از جایگاه بسیار مهمی در ادامه کار و شیوه مدیریت جامعه برخوردار است؛ با این حال برخی با تفسیرهای ناصواب چنین پنداشته‌اند که در صورت پذیرش اسلام و حکومت ولایی امکان تحقق تظام جمهوری از بین رفته و جمع بین این دو غیر …

آیت‌الله بدلا که در قم دبیر ائمه جماعات است از اصحاب فتواى مرحوم آیت‌الله بروجردى بوده و اولین توضیح‌المسائل مرحوم آیت‌الله را ایشان نوشته است سال ۱۳۳۳ ایشان از طرف آقاى بروجردى دو هزار تومان پول براى نواب صفوى آورد و نمایندگان آیت‌الله بروجردى بعد از آزادى مرحوم نواب صفوى در سال ۱۳۳۱ از زندان، به دیدن نواب صفوى در قم آمدند. روزى که آیت‌الله بروجردى قصد مهاجرت از قم داشت فدائیان اسلام از ایشان حمایت کردند. شبکه اجتهاد: روابط آیت‌الله بروجردی و گروه فدائیان اسلام به رهبری نواب صفوی همواره از مهم‌ترین ابهامات در تاریخ دهه سی بوده که …

همزمان با پنجم شعبان سال ۱۴۴۱ هجری قمری و روز ولادت حضرت زین العابدین(ع)، برای نخستین بار رساله حقوق امام سجاد(ع) با دستخط منسوب به آن امام همام منتشر شد. رسم الخط این نسخه از رساله حقوق از روی قرآن شماره ۱۶ کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی منسوب به آن حضرت اقتباس شده است. به گزارش شبکه اجتهاد، رساله حقوق امام سجاد(ع)، حدیثی طولانی، مشتمل بر بیش از پنجاه تکلیف و وظیفه انسان نسبت به خود و دیگران است، حقوق در این مقام، صرفاً ناظر به حقوق واجب شرعی نیست، بلکه شامل احکام استحبابی، اخلاقی و عرفی نیز می‌شود، قدیمی‌ترین …

‍شبکه اجتهاد: به عنوان یک معلم حقوق عمومی نکاتی را در خصوص نهاد وکالت و چالش‌های آن عرض‌‌‌ می‌‌کنم. ۱- اینکه اصلی مجزا در قانون اساسی در کنار حق بر دادخواهی برای حق بر داشتن وکیل در نظر گرفته شده نشان از اهمیت وکالت دارد. ۲- اینکه مقنن اساسی وکالت را جدا از اصل دادخواهی و نه در ضمن آن آورده است می‌تواند اماره‌ای باشد که وکالت را باید با نگاهی مستقل نگریست. ۳- از مشروح مذاکرات قانون اساسی برمی‌آید که بحث استقلال یا عدم استقلال وکالت اصلاً در مجلس خبرگان قانون اساسی مطرح نبوده است و همان ساختار وکالت …

مدیر حوزه علمیه خراسان ضمن تقدیر از تلاش مدافعان سلامت، اعلام کرد که دروس این حوزه از یکشنبه دهم فروردین ۹۹ برابر با چهارم شعبان المعظم ۱۴۴۱ ه.ق به صورت مجازی آغاز شده است. به گزارش خبرنگار اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین سید مصباح عاملی مدیر حوزه علمیه خراسان در بیانیه‌ای ضمن اعلام ادامه دروس این حوزه از روز یکشنبه مورخ دهم فروردین ۹۹ برابر با چهارم شعبان المعظم ۱۴۴۱ ه.ق، در بستر فضای مجازی، از تلاش مدافعان و مجاهدان عرصه سلامت قدردانی کرد. مصباح عاملی در این بیانیه‌ گفت: همواره یکی از دغدغه‌‌های زندگی بشر مسئله سلامت و بهداشت است که …

شبکه اجتهاد: آیت‌الله سیدجعفر کریمی در سال ۱۳۰۹ در بابل متولد شد. تحصیلات خود را در حوزه‌های علمیه بابل، قم و نجف انجام داد. در کارنامه وی شاگردی اساتید بزرگی همچون مرحوم آیات خویی، حکیم، شاهرودی، امامی امیری و میرزا هاشم آملی وجود دارد. در دوره حضور امام خمینی در نجف تا سال ۱۳۵۷، وی در درس امام (ره) حضور داشت و مسئول نوشتن پاسخ استفتائات تحت نظارت امام بود. ایامی که در نجف حضور داشت مسئولیت‌های مختلفی را زیر نظر امام راحل به انجام رساند و بین طلاب نجف به «سید کریم» مشهور بود. پیش از عزیمت به نجف …

شبکه اجتهاد: قبل از بیان حکم مسأله یادسپاری چند مقدمه ضرورت دارد: مقدمه اول: برای مسکر تعریف‌‏های مختلفی وجود دارد از جمله این که، مسکر چیزی است کـه سـبب سست و بی‏‌حس شدن نسبی یا کامل عصب‏‌ها و کانون‌های مهم مغز می‏شود که در اثر آن اختلال در تکلّم ایجاد می‏شود و یا این که مسکر چیزی است که عقل و زمـینه رفـتارهای عـقلی را از انسان سلب می‌‏نماید. امّا عنوان مسکر مانند عنوان خمر از عناوین عرفیه است. از این‌رو، در تشخیص آن باید بـه عرف رجوع کرد. طبق نظر کارشناسان در خون طبیعی ۲ سانتی‌‏گرم در هزار الکل …

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی در پیامی درگذشت آیت‌الله آقای حاج سیدجعفر کریمی را تسلیت گفتند. به گزارش شبکه اجتهاد، متن پیام تسلیت رهبر معظم انقلاب به این شرح است: بسم الله الرّحمن الرّحیم درگذشت فقیه بزگوار مرحوم آیت‌الله آقای حاج سیدجعفر کریمی رضوان‌الله‌علیه را به خاندان محترم و همه‌ی ارادتمندان و شاگردان ایشان تسلیت عرض میکنم. این عالم بزرگوار از جمله فضلایی بودند که در سالهای اقامت امام راحل در نجف اشرف حلقه‌ی نزدیک علمی آن بزرگوار را تشکیل می‌دادند و در سال‌های پس از انقلاب نیز به خدمات ارزشمند خود ادامه دادند. پس از رحلت ایشان …

رئیس انجمن فقه و حقوق اسلامی حوزه علمیه قم به ادعاهای دکتر سروش علیه حوزه و روحانیت واکنش نشان داد و با پوپولیستی خواندن رفتار سروش، وی را به مطالعه آثار حوزویان توصیه کرد و گفت: آیا واقعا داریم مصلحانه قدم برمی‌داریم یا خدای نکرده با خرافه زایی می‌خواهیم خرافه زدایی کنیم؟ جناب آقای سروش، راه شما یک صفر بزرگ و یک رعد و برق بی باران است که چیزی از آن در نمی‌آید و یک نه بزرگ به تراث است و کشاندن مباحث به فضاهای غیرعلمی و غیرآکادمیک، غلط است. شبکه اجتهاد: استاد ابوالقاسم علیدوست عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه …

آیت‌الله سیدجعفر کریمی دیوکلایی، مسئول شورای استفتائات رهبری و عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ظهر امروز در ۹۰ سالگی در قم دار فانی را وداع گفت. به گزارش خبرنگار اجتهاد، آیت‌الله سید جعفر کریمی، از علما و اساتید حوزه علمیه، ظهر امروز درگذشت. او که از شاگردان آیات عظام شاهرودی، حکیم، خویی، میرزا هاشم آملی و بیش از همه امام خمینی به شمار می‌رفت، سالیانی مسئولیت شورای استفتائات امام و رهبری را عهده‌دار بود. مرحوم آیت‌الله کریمی وصی امام خمینی در وجوه شرعیه نیز بود. کشف الحقائق عن الفقه الجعفری و تقریرات فقه آیات حکیم و حلی از تألیفات …

آیت‌الله سید علی سیستانی به سوالات جمعی از مؤمنان در ارتباط با ویروس کرونا پاسخ گفتند و ضمن پاسخ به سوالات مطرح شده در خصوص ویروس کرونا، توصیه‌هایی نیز برای مؤمنان ایراد کردند. به گزارش شبکه اجتهاد، متن کامل استفتائات به نقل از دفتر مرجعیت عالی در این خصوص به شرح زیر است: بسم الله الرحمن الرحیم دفتر مرجعیت عالیقدر شیعه آقای سید علی سیستانی (دام‌ظله) سلام علیکم ویروس کرونا در بسیاری از کشورهای جهان در حال فراگیر شدن است و روز به روز بر شمار افراد مبتلا به آن افزوده می‌شود، و موضع مرجعیت عالی دینی درباره این ویروس …

شبکه اجتهاد: آیت‌الله سید موسی شبیری زنجانی از تقوای شیخ مرتضی انصاری (ره) در بیان اشکالات علمی می‌گوید:

در شریعت مصداق خاص و معینی برای صله رحم ذکر نشده است و همان عنوان کلی صله رحم مورد دستور واقع شده است و بنابراین برای مصادیق باید به عرف مراجعه کرد و به نظر می‌رسد که در شرایط طبیعی و معمولی و حتی با نبود فاصله بین نزدیکان، از طریق نامه، تلفن یا فضای مجازی این دستور امتثال می‌شود. به گزارش  شبکه اجتهاد، با توجه به شیوع بیماری کرونا و توصیه‌هایی که پزشکان در زمینه ماندن در خانه انجام می‌دهند، دید و بازدید‌ها و همچنین صله رحم به صورت حضوری با توجه به این توصیه‌های پزشکی میسر نیست. در …

تذکر و پیشنهاد ما این است مردم مؤمن و متعهد اگر اجتماع فکری و روحی – نه اجتماع مکانی- داشته باشند چون خدا دعا در حال اجتماع را دوست می‌دارد و به اجتماع عنایت دارد، در یک روز و یک ساعت همگی در جای خود حالت تضرع و توبه و توسّل پیدا کنند انشاء الله خداوند این بلا را از جامعه بشری رفع می‌کند. به گزارش شبکه اجتهاد، متن پیام آیت‌الله حسین نوری همدانی به مناسبت حلول ماه شعبان المعظم و ویروس منحوس کرونا به این شرح است: بسم الله الرحمن الرحیم سلام علیکم؛ فرارسیدن ماه شعبان که ماه حضرت …

شبکه اجتهاد: ویروس کرونا ضمن ایجاد تغییرات در سبک زندگی مردم، بر رفتار مذهبی و دینی آنان تاثیر گذاشته و سؤال‌های زیادی را در حوزه الهیات، اخلاق و فقه برای متدینان و متشرّعان پدید آورده است. هدف ما در این نوشتار کوتاه، بررسی حکم فقهی این تغییرات و رفتارهای تازه و نوپیدایی است که در اثر ظهور این ویروس پدید آمده است. احکام تغییرات با استدلال بسیار کوتاه بیان می‌شوند تا در وقتی دیگر به شرح و بسط آنها بپردازیم. ویروس کرونا زلزله‌ای در فرهنگ، اقتصاد، اخلاق و الهیات ایجاد کرده است. به طوری که می‌توان گفت جهان پسا کرونا …

کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار یکی از بخش‌های سازمان بورس است که از زمان تشکیلش نقشی ارزنده در گسترش ابزارهای موجود در بازار سرمایه ایران به ویژه در بررسی شرعی این ابزارها داشته است. این کمیته هر ساله ابزارهای جدیدی را مورد بررسی و تصویب قرار می‎دهد و در سالی که پشت سر گذاشتیم هشت مصوبه مهم داشت که در ادامه آنها را مورد بررسی قرار می‎دهیم. به گزارش شبکه اجتهاد، مجید پیره، دبیر کمیته فقهی سازمان بورس و اوراق بهادار، به تشریح مهم‌ترین اقدامات این کمیته در سال ۹۸ پرداخت و به ایکنا گفت: کمیته فقهی سازمان …

اداره امور دینی و خیریه دبی کتابی را با عنوان «اجتهاد در اسلام و اهمیت آن در زندگی مسلمانان”» به قلم شیخ احمد عبدالعزیز الحداد مفتی ارشد و مدیر دارالافتاء دبی منتشر کرد. به گزارش شبکه اجتهاد، اداره امور دینی و خیریه دبی کتابی را با عنوان «اجتهاد در اسلام و اهمیت آن در زندگی مسلمانان» به قلم شیخ احمد عبدالعزیز الحداد مفتی ارشد و مدیر دارالافتاء دبی منتشر کرد تا در اختیار عموم خوانندگان قرار گیرد. این کتاب درباره اجتهاد به عنوان یکی از مسائل مهم و اصیل معرفتی در اسلام نگاشته شده است. کتاب به زبانی ساده و …

اختصاصی شبکه اجتهاد: در اعتبار سنجی احادیث، دو منهج معروف وجود دارد؛ روشِ «وثوق سندی» و «وثوق صدوری»؛ دانش رجال، وثوق سندی کاربرد بیشتری دارد؛ معظم نظریاتِ آیت‌الله خویی (ره)، نشان می‌دهد که ایشان قایل به وثوق سندی هستند و برای همین است که شهرت عملی و روایی را باعث اعتبار روایت نمی‌داند و یا این که مشایخ اجازه باید شخصاً توثیق شوند [خویی، معجم رجال الحدیث، ج ۱: ۷۲ و ۷۳]. ملاک حجیتِ یک حدیث را به اعتبار سند آن می‌داند. [خویی، مصباح الاصول، ج ۱: ۱۴۱]. اما با آن هم، آیت‌الله خویی نتوانسته از وثوق صدوری دست بردارد؛ …

باید ازلحاظ شرعی بررسی کنیم که آیا برگزاری این مراسم در مناسبت‌های ملی، اشکال شرعی دارد یا خیر؟ اگر اشکال شرعی ندارد ولو از باب اینکه عمومات یا مطلقاتی در شریعت وجود دارد که می‌توان آن‌ها را بر این مناسبت تطبیق کرد، یا به‌عنوان حلیت اولی و اصل اباحه تا وقتی‌که مفسده ولو مفسده‌ی ثانویه نداشته باشد اشکالی ندارد و مشروع است. اختصاصی شبکه اجتهاد: در هر ملیت و قومی، گذشته از مناسبت‌های مذهبی، یک سری مناسبت‌های ملی، نیز وجود دارد، در کشور ما، نوروز که نخستین روز سال خورشیدی ایرانی برابر با یکم فروردین ماه، جشن آغاز سال نو …

مؤسسه انتشارات زمزم هدایت وابسته به پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق (ع) کتاب «فقه ورزش »نوشته مرتضی نجفی و قربان آهنگری را با نظرات علمی آقایان محمود مهدی پور، عزت‌الله معتمد و سید علی یار افشار پور دهدشت روانه بازار نشر کرده است. به گزارش شبکه اجتهاد، یکی از شئونات انسان، فعالیت‌های ورزشی اوست. فعالیت‌هایی در اندازه خرد و شخصی، و همچنین در حدکلان و عمومی، تا به حد و اندازه‌ای که بشر در عصر حاضر بدان مشغول است. به‌طور قطع در این حوزه‌ها دین اسلام تکلیف بشر را مشخص ساخته است و برای آن برنامه داده است. برنامه‌هایی از قبیل …

تفاوت دین حداقلی من با دین حداقلی روشنفکران در این است که روشنفکران مشکل و مانعیت را در ذات و ماهیت دین‌ می‌دانند، اعم از این که زمان حضور و بسط ید امام معصوم باشد و یا در عصر غیبت؛ اما من مشکل را اولا نه در ذات دین و شریعت بلکه در شریعت و فقه عصر غیبت‌ می‌بینم و ثانیا نه به دلیل بلوغ و کمال تمدنی بلکه به دلیل انحطاط تمدنی، میزان تحقق پذیری شریعت را کاهش یافته‌ می‌دانم و به جمهوری اسلامی توصیه‌ می‌کنم از سودای تحقق دین حداکثری دست بردارد و به حداقلها رضایت دهد و …

شبکه اجتهاد: اخیراً بحثی در برخی فضاهای مجازی راجع به موضوع فوق (حکم روزه در ماه رمضان بر فرض خوف روزه‌دار از گرفتن یا تشدید مرض ناشی از ویروس کرونا به‌واسطه روزه گرفتن) صورت گرفته است. مطالب خوبی گفته شده است لکن سخنان غیر فنی هم کم گفته نشد. برخی هم به‌طور غیر جامع حکم به جواز روزه نگرفتن کردند. در پیوند با موضوع فوق نکاتی را یادآور می‌شویم‌: ۱- آنچه در ادامه گفته می‌شود، هرچند مطابق قاعده و  بالطبع نباید در آن اختلافی صورت گیرد، لکن مقلدان باید نظر مرجع خود را در این باره جویا شوند. با این …

آنچه از منظر اهل سنت ملاک عمل است، امت است و این امت شامل پیروان و مریدان و تابعان مذاهب اسلامی اعم از شیعه و سنی است چراکه شیعه و سنی دو قرائت از اسلام هستند و ما باید به پلورالیزم فهمی و به یک نوع اعتبار و حجیتی قائل شویم تا بتوانیم همدیگر را تحمل کنیم و با به رسمیت شناختن مرافعات و مناقشات فقهی و کلامی و تاریخی در مسیر اسلام راستین و نخستین که مبدع اصلی آن نبی اکرم اسلام و ائمه اطهار بودند حرکت عالمانه و هوشمندانه‌ای داشته باشیم. اختصاصی شبکه اجتهاد: نظام سیاسی اهل سنت …

شبکه اجتهاد: اصطلاح اسلام سیاسی، اصطلاح جدیدی در برابر اسلام سنتی به شمار می‌رود و به دنیای مدرن تعلق دارد[۱]. مؤسسه «مؤمنون بلاحدود» (مؤمنان بدون مرز)[۲] که در زمینه نواندیشی دینی فعالیت‌های علمی گسترده‌ای را در قالب‌های مختلف ساماندهی می‌کند، با استفاده از پژوهشگران متخصص حوزه‌های مختلف، پروژه جدید خود را تحت عنوان «سلسله الإسلام السیاسی» کلید زده است و تا کنون پنج عنوان از آثار پژوهشی خود را ذیل این پروژه منتشر ساخته است. این پروژه زیر نظر نادر الحمامی؛ پژوهشگر علوم دینی و از شاگردان عبدالمجید الشرفی رصد و منتشر می‌شود. الحمامی دکترای زبان و ادبیات عربی از …

مدیرحوزه‌های علمیه قم در نامه‌ای خطاب به وزیر بهداشت گفت: با توجه به اینکه حوزویان به ویژه طلاب جهادی در بحران اخیر و دیگر بحران‌های گذشته(سیل و زلزله) فعالانه وارد میدان خدمت شدند و ستاد حوزوی بحران و حوادث غیر مترقبه که مرکب از هفت نهاد حوزوی است، سامانه خدمت رسانی منظمی را ایجاد کرده، مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه آمادگی معرفی عضوی در ستاد مرکزی بحران کشور را دارد. به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله علیرضا اعرافی طی نامه‌ای به دکتر نمکی ضمن تقدیر ویژه از کوشش‌های کادر درمانی کشور برای مقابله با کرونا ابراز داشت:‌ پیشنهاد می‌شود باتوجه به اهمیت …

نخستین شماره دوفصلنامه «نظام ولائی» با مقالاتی از احمد رهدار، سید صمصام‌‏الدین قوامی، ذبیح‌الله نعیمیان، مهدی عبداللهی، محسن اصغری، عباسعلی مشکانی سبزواری و سنا خلف حیاوی منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، اولین شماره دوفصلنامه «نظام ولائی»، با هدف تولید و ترویج اندیشه و علم در حوزه فقه سیاسی، نظام سیاسی و حکومت اسلامی (ولایت فقیه)، به همت موسسه اندیشه تمدنی اسلام و با سردبیری حجت‌الاسلام دکتر ذبیح‌الله نعیمیان با اخذ مجوز از وزارت ارشاد راه اندازی شد. «ولایت فقیه به مثابه تئوری برای عمل اجتماعی ـ سیاسی به قلم احمد رهدار»، «مناسبات فقه حکومتی و مردم‏‌سالاری دینی نوشته عباسعلی …

روایات نشان می‌دهد که شاد زیستن به آن معنای مثبتش، یک اصل کلی است. مثلاً پیغمبر ذاتاً یک انسان بانشاط و متبسم بود؛ آن حالت حزن و بکاء و غم پیغمبر، برای حالات خاص بوده است؛ ولی پایه شخصیتی پیغمبر در تعاملات اجتماعی، به‌عنوان یک انسان مبتهج، مسرور، بانشاط، متبسم و خوش‌رو بود. در مورد ائمه علیهم‌السلام هم همین است. چنانکه بر حضرت امیر علیه‌السلام هم خورده می‌گرفتند که نمی‌تواند حاکم باشد؛ چون ذاتاً انسانی شوخ‌طبع و مزّاح و خوش‌اخلاق است. این مسئله در زندگی ائمه علیهم‌السلام یک مسأله ‌پایه‌ای است. اختصاصی شبکه اجتهاد: مسأله شادی، از جمله مسائلی است …

ما امروز اگر چنانچه صادقانه حرکت بکنیم، عمل بکنیم، تنبلی نکنیم، کوته‌بینی به خرج ندهیم، ساده‌نگری نکنیم، می‌توانیم ایران را به همان قلّه برسانیم. البتّه رساندن ایران به قلّه‌ی علمی و فرهنگی و صنعتی و نظامی و سیاسی و امثال اینها هدف نزدیک ما است؛ هدف دور، تمدّن اسلامی است که آن مطلب دیگری است. به گزارش شبکه اجتهاد، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی صبح امروز (یکشنبه) در سخنانی زنده و تلویزیونی خطاب به ملت بزرگ و شریف ایران، با درخواست از پروردگار متعال برای رفع هرچه سریع‌تر بیماری کرونا از سر ملت ایران و همه بشریت و …

هفتمین شماره دو فصلنامه علمی-ترویجی «فقه حکومتی» به صاحب امتیازی محمدجواد ارسطا و مدیر مسئولی و سردبیری حسین جوان آراسته، با شش مقاله از اساتید و پژوهشگران منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، به همت ارکان علمی نشریه و مرکز پژوهشی مبنا، هفتمین شماره از دوفصلنامه «فقه حکومتی» منتشر شد. در این  شماره، از میان مقالات دریافتی از اساتید حوزه و دانشگاه، شش مقاله پس از طی روند علمی و داوری‌ها گزینش و منتشر شدند. «تحلیل نظام تفکیک قوای عرفی در ساختار ولایت فقیه»، «ضوابط دخالت نظام اسلامی در عرصۀ خصوصی شهروندان از منظر فقه سیاسی شیعه»، «فتوای معیار در …

شیعه باید بیشتر به این مسئله پاسخ دهد که جایگاه شادی و تفریح کجاست. چرا مناسک شادی کمتر خودش را در مذهب شیعه نشان می‌دهد؟ از طرفی، سؤالی متوجه همه مسلمانان اعم از شیعه و سنی و مذاهب مختلف، هست که مسلمانان گویا به لحاظ روحی گرفته‌ هستند و نسبت به مسیحیت و ادیان و مذاهب دیگر، مناسک شادی کمتری دارند، پس شیعه بالخصوص یک‌بار باید جواب دهد و کل مسلمانان هم باید در مقابل دنیای مسیحیت یک‌بار پاسخ دهند، چون در مسیحیت، عزای مسیح خیلی کمرنگ است. اختصاصی شبکه اجتهاد: مسأله شادی، از جمله مسائلی است که در فقه …