آخرین اخبار

مقصود ما توسعه مسائل اصول فقه است، نه توسعه مباحث. چندی پیش خدمت یکی از مراجع بودم که می‌فرمود: بعد از هدایه المسترشدین آیا در اصول فقه مسأله‌ای هست که مورد بررسی قرار گیرد؟! این نگاه غلط است، ما برای کشف نظام اقتصادی اسلام ناچاریم اصول فقه را توسعه دهیم. البته نباید بین مباحث و مسائل خلط شود، به گزارش شبکه اجتهاد، نشست علمی‌ «روش شناسی استنباط نظام اقتصادی اسلام» به همت مرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهات حوزه علمیه و با همکاری انجمن اقتصاد اسلامی و انجمن فقه و حقوق حوزه علمیه، با ارائه استاد ابوالقاسم علیدوست، عضو جامعه …

شبکه اجتهاد: فایل پیش‌رو حاوی بیانات آیت‌الله سید موسی شبیری زنجانی در تجلیل از جایگاه علمی آیت‌الله سید ابوالقاسم خوئی(ره) است که در ۱۵ بهمن ماه ۹۷ در درس خارج اصول فقه، چند امتیاز غیرقابل انکار آیت‌الله خویی را تبیین می‌کند.

اختصاصی شبکه اجتهاد: یکی از موضوعات اخلاقی فقهی در متون فقهی، تاکید بر مناسبات انسان‌دوستانه میان انسان‎‌ها، اعم از مسلمان و غیر مسلمان است. توجه به این موضوع از آنجا اهمیت دوچندان دارد که با توجه به وجود برخی تفاوت‌های میان حقوق افراد مسلمان و غیر مسلمان در فقه اسلامی، گمان می‌رود که به مناسبات انسانی در فقه کم توجه شده است. این در حالی است که افزون بر آنچه در متون ادله قرآنی و حدیثی آمده است، فقهاء نیز در توسعه نگاه انسانی و تاکید بر ابعاد مناسبات و پیوندهای انسان‌دوستانه در ابواب مختلفی از فقه نقش ایفا کرده …

رئیس مؤسسه فقاهت و تمدن اسلامی با بیان اینکه قرائت‌های عرفی دین و تأثر از فضای مدرنیته و انفعال در برابر آن، از آسیب‌های ناکارآمدی منطق اجتهاد در این عصر است، تکید کرد: اگر در این جامعه ضعف‌های منطق اجتهاد، اصلاح نشود و تن به تحول داده نشود، فقه در مدرنیته هضم خواهد شد. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین محمدتقی اکبرنژاد، رئیس مؤسسه فقاهت و تمدن اسلامی، در مراسم رونمایی از نرم افزار فقاهت با اشاره به ناکارآمدی منطق فهم دین گفت: شاید این ناکارآمدی در گذشته تأثیرات خود را به وضوح نشان نمی‌داد، اما در عصر مدرن نمی‌توان …

شیخ انصاری ابتدا ساختار مباحث و شبکه مسائل را ترسیم می‌کند. این ساختار را بر اساس محل نزاع می‌چیند نه اقوال. ابتدا عنوان مسئله را ذکر می‌کند و نظرات در آن را مطرح می‌کند. سپس مقام و مسئله را می‌چیند که تفکیک بین مسائل جزئی و صورت‌بندی و پیکربندی مسئله رخ دهد. سپس محل نزاع را در هر مسئله توضیح می‌دهد. سپس اقوال را ذکر می‌کند و بعد ادله هر قول و نقد آن را مطرح می‌کند. سپس نظریه مختار را مطرح و در مرحله پایانی رد اشکالات و تجمیع شواهد را انجام می‌دهد. یکی از ابداعات مرحوم شیخ تأسیس …

شبکه اجتهاد: آیت‌الله‌ سید عبدالله شیرازی (ره) در زمان انقلاب، از مهم‌ترین علمای حوزه مشهد بود. وی پنجم مهر ۱۳۶۳ در ۹۳ سالگی درگذشت و آثار خیریه‌ فراوانی از خود بر جای گذاشت. او از جمله مراجعی بود که از کودکی با مبارزه سیاسی آشنا شد؛ جدش سید محمدعلی از فعالان زمان مشروطیت و از حامیان شیخ فضل‌الله محسوب می‌شد. پدرش سید محمدطاهر هم در زمان پهلوی اول از جمله مخالفان رضاشاه بود و به دلیل فعالیت علیه نفوذ انگلیس از شیراز به اصفهان تبعید شد. سید عبدالله نیز پس از فعالیت در جریان واقعه گوهرشاد، مجبور شد چندین دهه …

اختصاصی شبکه اجتهاد: آیت‌الله سید حسن مرتضوی از علما و استادان برجسته خارج فقه حوزه علمیه مشهد در سخنانی با اشاره به روایتی از امام سجاد(ع) که اصحاب خود را نصیحت کردند «و یحک یا بن آدم الغافل و لیس مغفولاً عنه(تحف العقول)»، اظهار کردند: منظور از غفلت در این روایت، غفلت از مبدا و معاد است. در طول تاریخ، تمامی اشخاصی که به انسان‌ها ضرر رساندند از غافلین بودند. یزید و معاویه و در زمان معاصر، صدام از غافلین محسوب می‌شوند. اینان به واسطه‌ی غفلتی که از مبدا تا معاد داشته‌اند، به مسلمانان ضررهای بسیاری رساندند و ظلم‌های بزرگی …

شبکه اجتهاد: امام دوم ما شیعیان بزرگ مردی است که دوست و دشمن در مورد فضلیت‌های اخلاقی و صفات انسانی وی تردید ندارند؛ به گونه‌ای که همه مورخان، حتی آنان که آشکارا مواضعی خصمانه علیه اهل بیت پیامبر داشته‌اند، ناچار به اعتراف در مقابل بزرگی و کرامت او شده‌اند. مسعودی در مروج الذهب از عبد الله بن عباس نقل می‌کند که «من در مسجد بودم که معاویه در قصر خضرا تکبیر گفت و اهل قصر تکبیر گفتند پس از آن اهل مسجد به پیروى از اهل خضرا تکبیر گفتند و فاخته دختر قرظه ابن عمرو بن نوفل بن عبد مناف …

طلاب دروس خارج، امسال می‌توانند با شرکت در دروس خارج فقه معاصر علاوه بر بررسی اجتهادی موضوعات جدید و مورد نیاز از امتیازات ویژه این دروس بهره‌مند گردند. به گزارش خبرنگار اجتهاد، دفتر فقه معاصر حوزه علمیه قم چندی سالی است در راستای تحقق خواست مقام معظم رهبری و مراجع عظام، اساتید و عموم طلاب، بر تحول صحیح، دقیق، به‌روز و اجتهادی حوزه، در راستای اهداف کلان «سند چشم‌انداز حوزه‌های علمیه» شروع به برگزاری دروس خارج «فقه معاصر» با رویکرد مسائل مستحدثه کرده است. با اینکه ویروس کرونا سایه‌ای بر فعالیت‌های جاری عموم طلاب و دانش‌پژوهان انداخته است، اما با …

شبکه اجتهاد: امروز با گذشت چهار دهه از شروع جنگ تحمیلی، اثرات ماندگار مدیریت میدانی، ملموس‌تر از پیش است. آنچه می‌بینید روایتی از ثمرات حضور میدانی حضرت آیت‌الله خامنه‌ای – نماینده امام در شورای عالی دفاع، رئیس‌جمهور و امام‌جمعه وقت تهران – در جبهه‌های جنگ با دشمن، در طول هشت سال دفاع مقدس است.

نرم‌افزار مجموعه آثار شیخ انصاری با متن ۱۶۷ عنوان کتاب و رساله در ۳۱۶ جلد از آثار شیخ مرتضی انصاری و منابع مرتبط با آن‌ها به زبان‌ عربی و فارسی به همت مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی تولید شد. به گزارش شبکه اجتهاد، نرم‌افزار مجموعه آثار شیخ انصاری به‌ همت مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی، تولید شد و به‌ زودی در اختیار پژوهشگران قرار خواهد گرفت. در این نرم‌افزار متن ۱۶۷ عنوان کتاب و رساله در ۳۱۶ جلد از آثار شیخ مرتضی انصاری و منابع مرتبط با آن‌ها به زبان عربی و فارسی در اختیار کاربر قرار گرفته است. همچنین، …

کتاب «کلیات فقه سیاسی» اثری در راستای تبیین موضوع، منابع، روش و تاریخ و مسائل فقه سیاسی است که به قلم اصغرآقا مهدوی دانشیار دانشگاه امام صادق(ع) و محمدصادق کاظمی و به همت انتشارات پژوهشگاه حوزه و دانشگاه منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، فقه سیاسی استنباط احکام شرعیه فرعی در حوزه سیاست از ادله تفضیلی آن است و درصدد پاسخ به پرسش‌های متعدد عرصه سیاست و همچنین در تلاش برای ارائه نظام مطلوب سیاسی است. مخالفت نبی مکرم اسلام(ص) با پایه‌های نظام طبقاتی غیرعادلانه در جامعه مکه که به معنای مخالفت با نظام‌های تصمیم گیر قدرت تلقی می‌شد، از …

شبکه اجتهاد: چند روز قبل مناظره‌ای داشتم با مهدی نصیری؛ با موضوع «مناسبات حجاب و سیاست در ایران». دوست و دشمن دست به دست هم دادند که موضوع مناظره را تحریف کنند: عنوان «بحث درباره حجاب اجباری» ‌روی آن گذاشتند. موضع آقای نصیری به طور کامل دیده شد؛ الحمدلله! وضع بنده کاش فقط سانسور می‌شد؛ یکسره تحریف شد! شدم «طرفدار حجاب اجباری»!!! دریغ از ذره‌ای فکر! من راهکار دادم برای اینکه قانون حجاب بماند؛ اما زور و اجباری در کار نباشد؛ و حکومت تا حد امکان مداخله نکند. گفتم به جای نگاه کیفری و جزایی به قانون، بیایید فهم «قانون …

پرسش این است: آیا حق سنوات خمس دارد؟ در صورت تعلق خمس در صورتی که از مخارج سال زیاد بیاید سر سال خمسی باید پرداخت گردد یا خمس آن به محض وصول لازم است؟ و اینکه آیا پرداخت خمس پولی را که همسر یا فرزندان به عنوان هدیه یا نفقه دریافت می‌کنند بر ایشان واجب است؟ به گزارش شبکه اجتهاد، جدیدترین استفتائات (مهرماه ۹۹) حضرت آیت‌الله خامنه‌ای منتشر شد. متن سؤال و جواب ۱۲ استفتاء در موضوعات عبادات، معاملات و مسائل مستحدثه به نقل از دفتر مقام معظم رهبری به شرح زیر است: صدقه دادن زن از اموال خودش سؤال۱: …

انتشارات مؤسسه دائرالمعارف فقه اسلامی، کتاب شرح مبسوط قانون مجازات اسلامی، که به بررسی قوانین و مجازات‌ها اسلامی پرداخته را به چاپ رسانده است. به گزارش شبکه اجتهاد، مهمترین هدف قوانین بشری ایجاد فضای امنیت و آرامش برای شهروندان است. انسان امروزی به خوبی می‌داند مهمترین موهبتی که در پرتو رعایت قانون نصیب انسان می‌شود امنیت، رفاه و آسایش، احقاق حقوق و عدالت و جلوگیری از ظلم است. امروزه در جوامع موضوع امنیت را نوعی نعمت اجتماعی می‌پندارند. به گونه‌‌ای که امنیت نعمتی است که تمام حکومتها برای تحقق آن تلاش می‌کنند. امروزه جوامعی پیشرفته محسوب می‌شوند که بتوانند فضای …

شبکه اجتهاد: چند روزی است که صدیق مکرم و هم مباحثه‌ای معظم، آقای سید‌هاشم ‌هاشمی گلپایگانی رخ در نقاب خاک کشیده و به ملأ اعلی پیوسته است. ایشان فرزند آیت‌الله سیدمحمد‌ هاشمی و نواده فقیه و عارف بلندآوازه آیت‌الله العظمی سید جمال‌الدین ‌هاشمی گلپایگانی است. پدر ایشان از عالمان نجف اشرف بود و از بزرگ‌ترین و شناخته‌شده‌ترین ادبا و شاعران نجف و عراق؛ و جدشان از شاگردان دوره اول نابغه بزرگ اصول و فقه، مرحوم نائینی بود. مرحوم نائینی علاقه فراوانی به سید جمال‌الدین داشت و این نکته از اجازه اجتهادی که به ایشان داده است، به‌خوبی برمی‌آید. اجازه‌ای مفصل …

کتابخانه تخصصی فقه اهل بیت علیهم السلام با ارائه ۸۳۴ عنوان کتاب در پایگاه نورلایب منتشر شد. به گزارش شبکه اجتهاد، به همت مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور) همزمان با آغاز سال تحصیلی جدید، کتابخانه تخصصی فقه اهل بیت علیهم السلام با ارائه ۸۳۴ عنوان کتاب در پایگاه نورلایب، منتشر شد. دسترسی به متن و تصویر صفحات کتاب‌ها با قابلیت جستجو در متن و دیگر امکانات پژوهشی همچون یادداشت برداری، نمایه زنی، رنگی کردن متن و… از جمله ویژگی‌های وب سایت کتابخانه دیجیتال نور(نورلایب) می‌باشد. این گزارش می‌افزاید، پایگاه نورلایب با ۳۰ هزار و ۵۹ عنوان کتاب در بیش …

«رضای جمهور»، «شبکه‌های اجتماعی-تحلیل‌های فقهی»، «حیله‌های ربای قرضی از منظر فقه» و «طراحی ساختمان مسکونی از منظر مبانی و آداب اسلامی» آثاری هستند که به‌تازگی از سوی انتشارات حوزه علمیه خراسان چاپ و منتشر شده است. به گزارش شبکه اجتهاد، شش کتاب انتشارات حوزه علمیه خراسان که در زمینه‌های مختلف اقتصادی، اجتماعی، فضای مجازی و حکومت دینی نوشته شده است، در سومین آیین رونمایی از تازه‌های انتشارات حوزه علمیه خراسان معرفی شد. کتاب «رضای جمهور» که به موضوع رضایتمندی عمومی و جایگاه ولایت فقیه از منظر فقه سیاسی می‌پردازد توسط ‌‌‌‌حجت‌الاسلام حسین الهی پارسا تألیف شده که در ۴ فصل …

شبکه اجتهاد: نوشتار ذیل نگاهی است که مدل‌های مختلف برخورد ما با غرب، و آنچه که کتاب عصر حیرت در این میانه عرضه می‌کند. ۱- همه ما می‌دانیم در صد و پنجاه سال گذشته، گیر ما سر مفهوم مدرنیته است. البته که همه چیز تغییر کرده است. زبان عوض شده، مناسبات اجتماعی و سیاسی تغییر کرده و افکار بشدت عوض شده است. آن چیزی که اسمش مدرنیته است، به هر حال بر فرهنگ عالم غالب آمده است. حالا هر چه هست، چند جور با مدرنیته برخورد کرده ایم. ۲- عده‌‌ای از اساس آن را الحاد دانسته و خوب و بدش …

مجریان تکلیفشان مشخص است، مجریان بر اساس قانون عمل می‌کنند و باید چیزی تبدیل به قانون شود تا مجری آن را عمل کنند. نسبت به قانون گذار اما این حرف قابل تامل است. مشکلی وجود دارد و آنکه ایده‌ها و نظریاتی که در حوزه فقه حکومتی تولید می‌شود، این مسائل باید در درجه اول در قالب یک طرح جامع اداری ظهور پیدا کند. اینکه ما یک بخشی یا یک فرعی را از یک مسئله در قالب یک تحقیقی بسیار عالی در آن زمینه انجام بدهیم، به هیچ وجه این کفایت نمی‌کند که تبدیل به قانون ‌شود چون قانون علاوه بر …

آیا وجوب حفظ نظام سیاسی بر پایه ادلّه خود، مقیّد به مشروع بودن نظام است یا نه؟ با توجه به تعریفی که از مشروعیت در نظام سیاسی از نگاه فقهی وجود دارد، آیا این مشروعیت عنصری بسیط و مطلق است که تنها در یک وضع و شرایط تحقّق می‌یابد یا امری نسبی است و از همین رو، حکم حفظ نظام سیاسی _ بسته به شرایط مختلف _ متفاوت می شود؟ چگونگی پاسخ به این دو پرسش مهم نقش تعیین کننده‌ای در تعیین نوع مناسبات انسان مسلمان با نظام =‌های سیاسی در جوامع اسلامی، دارد. شبکه اجتهاد: در میان چند مقاله …

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای تصریح کردند: بعضی‌ها عاشق امام حسین و اربعینند، اما رفتن برای راه‌پیمایی فقط متوقف به صلاحدید مسئولان ستاد ملی مبارزه با کرونا است. اینکه ما بلند شویم برویم دم مرز مثلاً اظهار ارادت به حضرت بکنیم، نه؛ از توی خانه اظهار ارادت بکنیم. مردم زیارت اربعین را با حال و با توجه بخوانند و شِکوه کنند و بگویند یا سیّدالشّهداء، ما دلمان میخواست بیاییم، نشد، وضع این جوری است تا یک نظری بکنند، یک کمکی بکنند. به گزارش شبکه اجتهاد، رهبر معظم انقلاب اسلامی حضرت آیت‌الله خامنه‌ای صبح امروز (دوشنبه) در ارتباط تصویری با مراسم تکریم و …

شبکه اجتهاد: برنامه زاویه شبکه چهار سیما، پس از چند ماه وقفه، چهارشنبه‌شب گذشته، اولین مناظره خود را با موضوع «الزام حکومتی حجاب» برگزار کرد. این مناظره نشان داد که صدا و سیما اگر در مسائل جدی و مورد ابتلای جامعه ما باب بحث را باز کند، برنامه‌هایش مورد توجه قرار خواهند گرفت و بحثش -در داخل و خارج از کشور- دیده خواهد شد. به‌علاوه فضای جامعه نیز آماده گفت‌وگو در آن موضوع شده، فرصتی فراهم می‌آید و می‌توان بحث‌ها را، جدی و عمیق، ادامه داد. در این مناظره آقای مهدی نصیری در مقام مخالف الزام و آقای حسین سوزنچی …

کتاب «ملاحظاتی درباره قانون کاهش مجازات حبس تعزیری» با در نظر گرفتن ملاحظات عملی و کاربردی‌ترین نکات این قانون توسط مرکز مطبوعات و انتشارات پژوهشگاه قوه قضاییه چاپ و منتشر شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب «ملاحظاتی درباره قانون کاهش مجازات حبس تعزیری» با در نظر گرفتن جلوه‌های کاربردی این قانون در رویه قضایی و در راستای رفع خلأ علمی موجود برای جامعه حقوقی و قضایی از سوی رسول احمدزاده و مجتبی تام نگارش یافته است. نویسندگان در این اثر تلاش کرده‌اند تا با رویکرد علمی و در نظر گرفتن ملاحظات عملی، کاربردی‌ترین نکات این قانون را به سبک آموزشی، …

استاد حوزه علمیه خراسان ابراز کرد: محصور کردن همه چیز در الزامات آموزشی مانند نمره، مدرک و حضور و غیاب، سیستم‌های آموزشی را از بسیاری از اهداف‌شان دور خواهد کرد، چراکه بسیاری از این امور قابل چارچوب بندی نیستند و انگیزه‌های تحصیل فقط محدود به نمره یا بعضی امکانات و امتیازات نمی‌شود، بنابراین تدبیر حوزه علمیه خراسان در ترویج و جدی گرفتن المپیادهای علمی درخور توجه و قابل ستایش است. به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین مجتبی الهی خراسانی در سخنانی پیرامون «نخستین المپیاد علمی فقه و اصول حوزه علمیه مشهد»؛ با اشاره به این‌که حوزه‌های علمیه شیعه در سنت …

مقوله مولوی و ارشادی را‌ می‌توان ازجمله مباحث تأثیرگزار در مسیر استنباط احکام شرعی دانست و عالمان فقه در مجال استخراج نظر شارع با حمل نمودن برخی از دلایل بر ارشادیت به استخراج و تحلیل فروعی متفاوت از مقتضیات ظاهر حکم‌ می‌پردازند. یعنی درپاره ایی از موارد بی آنکه مکلف را به سوی اطاعت از حکم هدایت نمایند، زحمت مطّلع نمودن وی با مصالح و مفاسد حکم را به دوش‌ می‌کشند و او را در برابر این آگاهی بخشی مسئول‌ می‌دانند. به گزارش شبکه اجتهاد، جلسه دفاع پایان نامه سطح سه حجت‌الاسلام جواد دهقان با عنوان «بررسی آثار فقهی حکم …

حجت‌الاسلام والمسلمین سید هاشم هاشمی گلپایگانی؛ یکی از فقهای برجسته حوزه علمیه قم و از مهم‌ترین شاگردان و مقرران درس آیت‌الله‌ سیستانی در سن ۷۱ سالگی و پس از چند سال تحمل بیماری، صبح شنبه‌ ۲۹ شهریورماه ۹۹ در قم درگذشت. به گزارش شبکه اجتهاد، مرحوم استاد هاشمی فرزند آیت‌الله سید محمد جمال هاشمی گلپایگانی (فقیه، شاعر و ادیب برجسته نجف در دوره معاصر) و نوه مرحوم آیت‌الله سید جمال گلپایگانی (عارف و فقیه نامدار نجف در دهه‌های گذشته) بود و در چهل سال اخیر در قم به تحصیل و تدریس اشتغال داشت. وی در سال ۱۳۲۸ هجری شمسی در …

شبکه اجتهاد: استاد ابوالقاسم علیدوست می‌گوید: هیچ گزارشى درباره حجاب اجبارى در حکومت حضرت نداریم؛ گزارشى هم نیز درباره بى حجابى نداریم.

اختصاصی شبکه اجتهاد: جناب آقای سید کمال حیدری از فضلای معاصر قم، انسانی پرکار و مصمم، که دارای شبکه گسترده‏ای از سایت، کانال، موسسه علمی و شاگردان متعدد می‏‌باشند. یکی از فعالیت‏‌های ایشان، همکاری و فعالیت سابق وی در «شبکه الکوثر» بود که معارف شیعی را تبیین و به نقد وهابیت می‏‌پرداخت. از چند سال قبل (تقریبا تیر ماه ۹۲ تاکنون) اما، فایل‏‌های صوتی-تصویری (کلیپ‏های) متعددی از اظهارات ایشان در موضوعات مختلف دینی و فقهی منتشر می‌شود که بیانگر اتخاذ رویکرد و مبنایی جدید در حوزه تفکر و رفتار او است. در واقع ایشان از آن زمان تاکنون وارد فاز …

شبکه اجتهاد: قسمت اخیر برنامه زاویه اختصاص به بحث سیاست‌گذاری حجاب در ایران داشت که محوریت بحث درباره حجاب الزامی با حضور آقایان مهدی نصیری و حسین سوزنچی بود. جناب  نصیری در این برنامه در قامت مخالف الزام حجاب ادعاهایی مطرح کردند که مورد بحث و نظر بسیاری در فضای مجازی قرار گرفت. در میان نقدها و چالش‌های متعددی که به ادعاهای ایشان وارد شده و برخی نیز توسط ایشان پاسخ داده شده است، مناقشات مهم و قوی‌تری نسبت به طرح بحث ایشان وجود دارد (که برخی از آنها نیز توسط جناب سوزنچی در همان برنامه مطرح شد و به …