شبکه اجتهاد: برخلاف تصور عمومی تاریخچه اهتمام علمای شیعه به نهجالبلاغه در حد اهتمامی همگانی چندان زیاد نیست. نخستین شروح را علمای اهل سنت از میان معتزله و سنیان دیگر بر این کتاب نوشتند و حتی نخستین اهتمامها برای روایت آن بیشتر از ناحیه علمای اهل سنت و یا معتزله خراسان بود. البته شیعیان امامی هم به این کتاب توجه …
Read More »آخرین اخبار
تبلیغ زکات؛ این است دین درست
شبکه اجتهاد: روایتی از تلاش حجج اسلام محمدی، عرب خانی، محرمی و منصوری برای جذب مشارکتهای مردمی در توابع شهر قیدار، مرکز شهرستان خدابنده در استان زنجان که به دوستی نزدیک با روستاییان آن دیار انجامیده است. «وَمَا أُمِرُوا إِلَّا لِیَعْبُدُوا اللَّهَ مُخْلِصِینَ لَهُ الدِّینَ حُنَفَاء وَیُقِیمُوا الصَّلَاهَ وَیُؤْتُوا الزَّکَاهَ وَذَلِکَ دِینُ الْقَیِّمَهِ» (و، آنان را جز این فرمان ندادند …
Read More »«برابری سهم الارث در فقه و حقوق موضوعه» روانه بازار نشر شد
کتاب «برابری سهمالارث در فقه و حقوق موضوعه» مشتمل بر سه فصل همراه با نتیجهگیری و پیشنهادات به قلم عباس حیدریمقدم به زیور طبع آراسته شد. به گزارش شبکه اجتهاد، کتاب «برابری سهم الارث در فقه و حقوق موضوعه» به قلم عباس حیدریمقدم، کارشناس ارشد حقوق خصوصی، به سوی انتشارات خرسندی به زیور طبع آراسته شد. این کتاب مشتمل بر …
Read More »جلسات علمی آیتالله شبیری زنجانی در مشهد
شبکه اجتهاد: آیتالله سیدموسی شبیری زنجانی هرساله ایام تابستان در شهر مشهد مبادرت به برگزاری نشست و گعدههای علمی در موضوعات مختلف میکند. صبحها یک ساعت قبل از اذان ظهر در محل اقامت ایشان در مشهد واقع در خیابان طبرسی کوچه جوادیه برپاست.
Read More »چالشهای نوین دینداری در جهان اسلام: تخطی از هنجارهای «رسمی» در اجتماعات دینی
شبکه اجتهاد: امسال نیز برگزاری نماز عید قربان (عید الاضحی) در مصر با حواشی و جنجالهایی همراه بود. جنجال نخست را یک دختر جوان آفرید. او فیلمی از خود در شبکههای اجتماعی منتشر کرد که در آن، پشت به جمعیت نمازگزار عید، درحال خواندن آواز است. این فیلم واکنش منفی برخی کاربران مذهبی را به دنبال داشته که معتقدند این …
Read More »تعزیر مالی جایگزین جریمه دیرکرد بانکها شود/ تشریح دیدگاه مراجع درباره «وجه التزام»
عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در ضمن تبیین طرحهای جایگزین هزینه دیرکرد در بانکداری بدون ربا گفت: بانکی که بدهی خود را به موقع دریافت نکرده خسارت دیده است؛ در این شرایط میتوان قانون دیگری گذاشت که بخشی از جرایم دریافتی جهت جبران خسارتهای وارده به این بانکها پرداخت شود؛ یعنی نهاد حاکمیت جهت جبران بخشی از …
Read More »جزئیاتی از پروژه فقهی «حفظ نظام»
اهمیت موضوع حفظ نظام در فقه اسلامی و برداشتهای نادرست درباره آن گاه مایه سوء استفاده از آن یا طرح شبههها درباره ماهیت حکومت دینی میشود و نیز شناخت فروع و لوازم وجوب حفظ نظام به عنوان یک حکم شرعی در حوزههای مختلف اجتماعی و سیاسی و نقش مستقیمی که در زندگی فردی و اجتماعی و روزمره مردم دارد، از …
Read More »علت برجسته و باب شدن «سبّ، لعن و تکفیر» دولت صفویه و عثمانی بود/ برخی با بیان روایت ضعیف، مردم را به افراط و تفریط میکشانند/ ۲۲ راهکار برای رفع افراطیگری مذهبی
شیعیان و اهل سنت باید توجه کنند که سب و لعن یا تکفیر در زمان رقابت سیاسی صفویان با عثمانی برای ایجاد روحیه جهادی از دو طرف، برجسته و باب شده است و ریشه آن سیاسی است. در مورد این موضوع باید اطلاعرسانی و پژوهش تاریخی انجام شود. به گزارش خبرنگار اجتهاد، حجتالاسلام و المسلمین دکتر عبدالکریم بی آزار شیرازی، …
Read More »فراخوان پذیرش طلاب در مرکز تخصصی فقهی امام رضا(ع) مشهد با رویکرد فقه تمدنی
مرکز تخصصی فقهی امام رضا(ع) مشهد در رشته «فقه و اصول» از طلاب سطح ۲ و ۳ با مجوز رسمی از مرکز مدیریت حوزه علمیه خراسان از طلاب مستعد پذیرش بهعمل میآورد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، مرکز تخصصی فقهی امام رضا (علیه السلام) با رویکرد فقه تمدنی (وابسته به موسسه مطالعات راهبردی علوم و معارف اسلام) با مجوز رسمی حوزه …
Read More »گرایش «فقه تمدنی» در حوزههای علمیه ایجاد شود/ به مدل تولید علم دینی نزدیک شدهایم/ هنوز نظام آموزش و پرورش تعالی بخش مبتنی بر آموزههای دینی نداریم
حجتالاسلام دعایی با تاکید بر ضرورت فعال سازی گرایش فقه تمدنی در حوزههای علمیه، گفت: اگر اسلام را دین جامعی برای پشتیبانی از یک حکومت تمام عیار میدانیم و اسلام و را دین تمدن ساز میدانیم، باچه روشی میتوانیم منابع اسلام را فراوری کنیم که از آن خروجی تمدنی اسلامی بگیریم؛ به عبارت بهتر، «روش فقه تمدنی چگونه است؟» به …
Read More »شناخت شرایط مرجعیت؛ تأملی بر سخنان یک عضو جامعه مدرسین/سیدضیاء مرتضوی
شبکه اجتهاد: چندی قبل استاد محسن فقیهی از اعضای جامعه مدرسین حوزه علمیه قم در گفتوگویی به بیان نظرات شخصی خود درباره، روند انتخاب مراجع در این نهاد حوزوی پرداخته و اظهار نموده «مرجعیت امر مهمی است که در امور مسلمانان و شیعیان دخالت میکند از این رو جامعه مدرسین به دقت این موضوع را بررسی میکند. در جامعه مدرسین …
Read More »فتوا، مساوی با قانون نیست و نمیتواند الزاماً جای قانون را بگیرد/ با تعدد فتوا نمیتوان زندگی اجتماعی مطلوب را ساماندهی کرد
اختصاصی شبکه اجتهاد: حجتالاسلام والمسلمین دکتر محمدجواد ارسطا، دانشیار و عضو هیئت علمی و مدیر پیشین گروه حقوق عمومی پردیس فارابی دانشگاه تهران، از اساتید حوزه و دانشگاه و دارای مدرک دکتری حقوق خصوصی و با سابقه ۲۷ سال تدریس در رشته حقوق است. او در سوابق خود ریاست دانشگاه باقرالعلوم(ع)، مدیریت گروه حقوق خصوصی مرکز تحقیقات قوه قضائیه و …
Read More »«فقه» را ضایع نکنید!/ رضا اسلامی
شبکه اجتهاد: چندی پیش حجتالاسلام والمسلمین محمد سروش محلاتی استاد حوزه علمیه قم در یک سخنرانی به «بررسی سیاسی ـ فقهی روابط خارجی نظام اسلامی و پذیرش ولایت کفار» پرداخته و نقدی را بر یکی از مطالب مطرح شده در کتاب «طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن» وارد کرد که حاوی نکات و مطالب بحث برانگیزی بود. حجتالاسلام والمسلمین رضا …
Read More »از روند معرفی مراجع در جامعه مدرسین تا تلاش برخی برای طرح مرجعیت خود!
مرجعیت غیر از اجتهاد است، مرجعیت امر مهمی است که در امور مسلمانان و شیعیان دخالت میکند از این رو جامعه مدرسین به دقت این موضوع را بررسی میکند. بر اساس قانون وزارت ارشاد موظف است که اگر کسی قصد چاپ رساله خود را دارد ابتدا باید آن را به جامعه مدرسین ارائه دهد تا بعد از اجازه جامعه مدرسین …
Read More »اگر «اجازه اجتهاد» و «اجازه نقل حدیث» در حوزه محو یا کمرنگ شود، شأن حوزه پایین میآید/ نظم دهی در حوزه باید از حالت دستوری خارج شود/ ضرورت توجه شورای عالی به «روش اجتهادی» در حوزه
آیتالله فقیه یزدی با اشاره به لزوم بهره گیری شورای عالی حوزه از همین برنامه اهل بیت(ع) و علمای بزرگ اسلام یادآور شد: این برنامه دقیقی است که از قدیم در حوزه اجرا میشده و خود دارای شؤون و اطوار مختلفی است که از جمله آن اجازه اجتهاد یا اجازه نقل حدیث است، این مسأله اگر در نظام حوزه محو …
Read More »تصحیح و انتشار اثری فقهی از «ابن المطهر حلّی»
آثار مادی و معنوی باقیمانده از شخصیتهای بزرگ از تأثیر بهسزایی در احیای حقایق در اذهان و ماندگاری اندیشهها برخوردار است. اهتمام به آثار قدیمی و شخصیتهای علمی و دینی امری است که انسانهای اندیشمند از تمامی ملتها پیوسته در آن کوشیدهاند. به گزارش شبکه اجتهاد، مرکز تراث الحله، وابسته به بخش امور معارف اسلامی و انسانی العتبه العباسیه المقدسه، …
Read More »بررسی مشروعیت فعالیتهای غیر مولد اقتصادی از دیدگاه شهید صدر
در شرایطی که امسال به نام «رونق تولید» نامگذاری شده است، به دلیل فقدان بسترهای قانونی و شرعی برای مقابله با فعالیتهای غیر مولد، همچنان سرمایههای نقدی به سمت فعالیتهای غیر مولد و سوداگرانه سوق پیدا میکند. شهید صدر معتقد است سودِ حاصل از تجارت و انتقال مالکیت تنها زمانی مشروع است که ارزش افزوده واقعی به همراه داشته باشد. …
Read More »نظرات آیتالله خامنهای موج چهارم فقه موسیقی در مرجعیت شیعه است/ رهبری منتقد وضع موجود موسیقی هستند
فلاحتی با بیان اینکه نظرات مقام معظم رهبری درباره موسیقی را باید موج چهارم فقه موسیقی در مرجعیت شیعه دانست، گفت: موضع نظام این نیست که موسیقی حرام است؛ البته رهبر انقلاب منتقد وضع موجود موسیقی هستند که این مسئولیت اهالی موسیقی است و عدم اطلاع یا التزام آنها به ملاکهای حلال و حرام در موسیقی را میرساند. به گزارش …
Read More »از «تجدید بنای پایههای نظری فقه اباضیه» تا «تحدید مفهومی و امکانسنجی سلب حق از دیدگاه فقها»
شماره اول و دوم از سال پانزدهم فصلنامه «پژوهشهای فقهی» به صاحب امتیازی دانشگاه تهران، مدیر مسئولی سیدمحمود میرخلیلی و سردبیری محمدرسول آهنگران به زیور طبع آراسته شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، فصلنامه «پژوهشهای فقهی» که بیش از ۱۳ سال است منتشر میشود، در تابستان ۹۸ مقالاتی با عناوین ذیل منتشر کرده است: «بررسی تاریخی نظریه بخشیدن خمس توسط امامان …
Read More »کتابهای مختص به حج شیخ صدوق به دست ما نرسیدهاند/ رد پای حج را در جایجای آثار باقیمانده از ابن بابویه میتوان یافت
از سیصد عنوان اثری که به شیخ صدوق نسبت داده شده است، دوازده عنوان به حج مربوط میشود. هیچ یک از این آثار به دست ما نرسیده است و اطلاعات اندکی از این کتابها در اختیار ماست. شبکه اجتهاد: مقوله حج به عنوان یکی از مهمترین فروع دین اسلام، همواره و از دیرباز مورد توجه علمایی بوده است که دستی …
Read More »بیت کوین فاقد ارزش و مالیت شرعی است
ورود به سامانه بیت کوین برای خرید این رمزارز یا انجام نقل و انتقال آن و همچنین هر گونه اقدامی در راستای استخراج آن از نظر شرعی ممنوع میباشد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، استاد مهدی هادوی تهرانی در پاسخ به پرسشی در خصوص فعالیت در حوزۀ بیت کوین، حکم شرعی یک رمز ارز (بیت کوین Bitcoin) را تبیین کرد و …
Read More »روشهای حل چالش میان فقه و حقوق بشر/ ابوالقاسم فنائی
تا عقلانیت فقهی موجود نقد نشود و نادرستی آن نشان داده نشود، هیچ راهکاری به نتیجه مطلوب نخواهد رسید، و این آن چیزی است که من سعی کردهام در آثار خودم مطرح کنم و آن را بسط بدهم. منظور از نقد عقلانیت فقهی نقدِ مبانی معرفتشناسانۀ فقه است. شبکه اجتهاد: مطالعات، تأملات و تحقیقات من در باب حقوق بشر عمدتاً …
Read More »برنامه جامع حوزه خواهران، با نگاهی کلاسیک و دانشگاهی تدوین شده است/ حوزه باید با نگاه مجتهدپروری برای خواهران برنامهریزی کند/ حوزه خواهران از برادران، جلوتر است
ما چند نفر از حوزههای علمیه که مناصب کشوری را دست گرفته باشند، داریم؟ تمام موفقینی که در مناصب مختلف میبینیم، دانشآموخته دانشگاه امام صادق(ع) است. چند تا از خراسان و حوزههای خراسان هستند؟ اگر هم باشند از دانشگاه رضوی هستند. بنابراین اگر بخواهیم مقایسه بکنیم، بدون نگاه ناسیونالیستی و تعصبگرایانه به حوزه خواهران، باز هم حوزه خواهران، با همین شرایط …
Read More »تأکید رهبر انقلاب بر قرار داشتن مسئله فلسطین در رأس همه مسائل سیاسی مسلمانان/ برائت از آمریکا، برائت از کودککشی و جنگافروزی است/ نخبگان جهان اسلام، درسهای حج را به ملتهایشان منتقل کنند
حضرت آیتالله خامنهای در پیامی به زائران بیت الله الحرام، برائت از مستکبران و در رأس آن آمریکا را به معنی برائت از مظلومکشی و جنگافروزی، محکوم کردن کانونهای تروریسم از قبیل داعش و بلکواتر آمریکائی، نهیب امت اسلامی بر سر رژیم کودککش صهیونیست و پشتیبانان و کمککنندگان آن و محکومیت جنگافروزیهای امریکا و دستیارانش در منطقهی حساس غرب آسیا …
Read More »«قدرت تامه» شرط انشاء، فعلیت یا تنجز؟
در این خصوص سه مسلک عمده در بین اصولیان شکل گرفته است: مرحوم آخوند و شهید صدر قائل اند که قدرت شرعی، شرط برای مرحله انشاء است، مرحوم نائینی قدرت شرعی را مربوط به مرحله فعلیت میداند؛ امام خمینی، شیخ حسین حلی و محقق تهرانی برآنند که قدرت شرعی محدد مرحله تنجز است و در دو مرحله سابق اثری ندارد. …
Read More »آغاز پذیرش رشتههای تخصصی فقه نظام
مؤسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا(ع) تهران از میان طلاب واجد شرایط در رشتههای فقه السیاسه، فقه القضا، فقه الاقتصاد، فقه المالکیه الفکریه دانشپژوه میپذیرد. به گزارش شبکه اجتهاد، مؤسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا(ع) تهران تحت اشراف استاد علیاکبر رشاد، از میان طلاب واجد شرایط کشور در رشتههای فقه السیاسه، فقه القضا، فقه الاقتصاد و فقه المالکیه الفکریه دانشپژوه …
Read More »سنت تقریرات نویسی در میان فقهای امامیه/ حسن انصاری
شبکه اجتهاد: سابقه تقریرات نویسی گرچه با عناوین دیگر دست کم به قرن پنجم میرسد. اما آنچه با عنوان تقریرات امروزه میشناسیم دست کم سابقهاش به درس سید مهدی بحر العلوم میرسد. صاحب مفتاح الکرامه بخشی از درس او را در طهارت شرح کتاب وافی تحریر کرده بود. شیخ محمد تقی صاحب حاشیه هم همین کار را کرده است. احتمالا …
Read More »کارهای ناتمام سید خویی
شبکه اجتهاد: آیتالله سید ابوالقاسم موسوی خویی از اثرگذارترین فقهای تاریخ تشیع است که ۱۷ مرداد ۱۳۷۱ در حصر خانگی در کوفه درگذشت. برخی وقایع زندگی ایشان همچنان مورد بحث است. ماجرای نیمهتمام ماندن تفسیر قرآن ایشان یکی از پرسشهایی است که میشود به آن پرداخت. مرحوم خویی که در نجف شروع به تفسیر قرآن کرده بود، ناگهان این کار …
Read More »تحف العقول فی علم الاصول، تقریرات درس اصول آیتالله وحید منتشر شد
کتاب «تحف العقول فی علم الاصول» تقریرات درس آیتالله وحید خراسانی به قلم حجتالاسلام والمسلمین علی کرباسی توسط انتشارات باقرالعلوم (ع) به زیور طبع آراسته شد. به گزارش خبرنگار اجتهاد، کتاب ارزشمند «تحف العقول فی علم الاصول» شامل مباحثی از علم اصول است که آیتالله حسین وحید خراسانی در مسجد اعظم قم تدریس نموده و حجتالاسلام والمسلمین علی کرباسی به …
Read More »زعامت سیاسی فقیه در اندیشه آیتالله خویی
اگر یک فقیه ولایت مطلقه فقیه را بپذیرد، زعامت سیاسی را هم پذیرفته است. اما اگر یک فقیه، ولایت مطلقه را نپذیرد، بدین معنا نیست که زعامت سیاسی فقیه را هم نپذیرفته است، بلکه ممکن است زعامت سیاسی را از راه دیگری – غیر از دلیل ولایت مطلقه – اثبات کند. به گزارش شبکه اجتهاد، حجتالاسلام والمسلمین دکتر محمدجواد ارسطا …
Read More »